1, 2. а) Айдемын лӱмжым гына пален, те тудым чот сайын паледа манын, молан каласаш ок лий? Умылтарыза. б) Иисус Христосым еҥ-влак кӧлан шотлат?

ТӰНЯШТЕ шуко кумдан палыме еҥ ила. Нунын кокла гыч южыжым те, очыни, лӱмжӧ дене паледа. Но лӱмжым гына пален, те тудым чот сайын паледа манын, каласаш ок лий. Вет чынжымак могай тудо айдеме, да тудын илышыже нерген те нимомат ода пале.

² Иисус Христос 2 000 ий наре ончыч мландыште илен гынат, очыни, те тудын нерген иктаж-мом колында. Чынжымак кӧ тудо лийын, шукышт огыт пале. Южышт тудо сай айдеме гына лийын манын ойлат, весышт шонат, пуйто тудо пророк лийын, а кумшышт тудым Юмылан шотлат. А те мом шонеда? (12-шо ешартыш статьям ончыза.)

3. Юмо ден Иисус Христос нерген шинчымашым налаш молан кӱлеш?

³ Иисус Христос нерген чыным палаш молан кӱлеш? Библийыште возымо: «А курымашлык илыш — тиде Тыйым, ик чын Юмым, да Тыйын колтымо Иисус Христосым палымаш» (Иоаннын 17:3). Иегова ден Иисус нерген чын шинчымашым налын, те мландысе райыште курымеш илен кертыда (Иоаннын 14:6). Иисус нерген шинчымаш тачат пайдам конда. Мутлан, тудын примерже  кузе илаш да весе-влакым йӧраташ туныкта (Иоаннын 13:34, 35). Тиде книган 1-ше ужашыже гыч ме Юмо нерген чыным пален налынна. А ындыжым Иисус Христос нерген Библийыште мом возымым айста ончен налына.

4. «Мессий» ден «Христос» мут-влакын значенийже мом ончыкта?

⁴ Иисус шочмыж деч ончыч, Иегова Библий гоч Мессий, але Христос, толмыж нерген увертарен. «Мессий» мут еврей йылме гыч улеш, а «Христос» — грек йылме гыч. Нине мут тидым ончыктат: Мессийым Юмо ойырен налеш да тудлан шке кумылжым шукташ ӱшандарен пуа. Толшаш Мессий ончыкылык шотышто Юмын чыла сӧрымыжым шукта. Иисус шочмыж деч ончыч, шукыштым тыгай йодыш тургыжландарен: «Толшаш Мессий кӧ лиеш?»

5. Иисус Мессий улеш манын, икымше христиан-влак кокыте шоненыт мо?

⁵ Иисусын тунемшыже-влак пеҥгыдын ӱшаненыт: сӧрымӧ Мессий Иисусак улеш (Иоаннын 1:41). Мутлан, Симон-Петр Иисуслан каласен: «Тый Христос... улат» (Матфейын 16:16). А ындыжым айста ончен лектына, кузе меат Иисусын тунемшыже-влак семын тидлан ӱшанен кертына.

6. Яндар шӱман еҥ-влак Иисусын Мессий улмыжым пален кертышт манын, Иегова мом ыштен?

⁶ Иисусын шочмыж деч ятыр ий ончыч Юмын пророкшо-влак Мессий нерген шуко возеныт.  Нунын возымашышт калыклан Мессийын кӧ улмыжым пален налаш полшеныт. Кузе полшеныт? Айста ик примерым ончен лектына. Тендам вокзалыш ик еҥым вашлияш колтеныт. Тиде еҥым те нигунамат ужын огыдал. Тудым пален налаш тыланда мо полшен кертеш? Ту айдемын тӱсшым раш сӱретлен пуат гын, тунам тудым палаш куштылго лиеш. Тидын семынак Иегова пророк-влак гоч Мессий нерген раш шинчымашым пуэн коден: могай пашам тудо шукташ тӱҥалеш, да мо тудын дене лиеш. Чыла тиде пророкла ойлымашын Иисус ӱмбалан шукталтмыже яндар шӱман еҥ-влаклан Иисусын Мессий улмыжым пален налаш полша.

7. Иисус Мессий улеш манын, могай кок пророкла ойлымаш пеҥгыдемда?

⁷ Кок пророкла ойлымашым ончен лектына. Икымшыже Мессий Вифлеем манме изи олаште шочмыжым увертара. Тидын нерген пророк Михей Иисусын шочмыж деч 700 ий ончыч возен (Михей 5:2). Тыгак лийын: Иисус Вифлеем олаштак шочын! (Матфейын 2:1, 3—9). Кокымшыжо Мессий мемнан эран 29-ше ийыште толын лектеш манын увертара. Тидым пророк Даниил гоч каласыме лийын (Даниил 9:25). Библийыште эше шуко пророкла ойлымаш уло, кудыжо Иисусын сӧрымӧ Мессий улмыжым пеҥгыдемда. Ме кокытым гына пален налынна. (13-шо ешартыш статьям ончыза.)

8, 9. Иисус Мессий улеш манын, тынеш пурымыж годым тудын дене мо лиймыже кузе пеҥгыдемда?

 ⁸ Тыгак, Иисусын Мессий улмыжым Иегова шке ончыктен пуэн. Юмо Тынеш Пуртышо Иоаннлан Мессийым палдарыше палым ончыкташ сӧрен. Мемнан эран 29-ше ийыште Иисус Иордан эҥер воктеке Иоанн деке тынеш пураш толын. Тыгодым Иоанн тиде палдарыше палым ужын. Тидын нерген Библийыште теве мом возымо: «Пылпомыш гыч кӧгӧрчен семын Шӱлыш волымым да Тудын дене кодмым мый ужым... мыйым вӱд дене тынеш пурташ Колтышо каласыш: „Шӱлыш кӧн ӱмбакыже волымым да кӧ дене кодмым ужат, Тудо — Святой Шӱлыш дене тынеш пуртышо“. Мый тидым ужым да таныклем: Тудо — Юмын Эрге» (Иоаннын 1:32—34; Матфейын 3:16, 17). Тыге Иоанн Иисусын Мессий улмыжым умылен налын. Ты кечын Иисус ӱмбаке святой шӱлыш волен да тудо Мессий лияш тӱҥалын. Юмо тудым Вуйлатыше да Кугыжа лияш шогалтен (Исаия 55:4).

⁹ Тыгеже, Иисусын сӧрымӧ Мессий лиймыжым теве мо пеҥгыдемда: библийысе пророкла ойлымаш-влак, Иегован шке каласымыже да Иисусын тынеш пурымо годсо кава гыч пуымо пале. Иисус  Христос кушеч толын да могай тудо айдеме лийын? Айста пален налына.

10. Мландыш толмыж деч ончыч Иисус Христосын илышыж нерген Библийыште мо ойлалтеш?

¹⁰ Иисус Христос мландыш толмыж деч ончыч шуко жап каваште илен. Тидын нерген Библийыште ойлалтеш. Мессий ожнысекак лийын манын, Михей лӱман пророк возен (Михей 5:2).  Иисус шкежат икмыняр гана ойлен: мландыште шочмыж деч ончыч тудо каваште илен. (Иоаннын 3:13; 6:38, 62; 17:4, 5 лудын лекса.) Мландыш толмыж деч ончычак Иисусын Иегова дене ойыртемалтше кыл кучымашыже лийын.

11. Иисус Иегован молан чот йӧратыме Эргыже улеш?

¹¹ Иисус Иегован чот йӧратыме Эргыже. Молан? Молан манаш гын эн ончыч Иегова Иисусым, а вара мо уло, чылажымат ыштен. Теве молан Иисусым «Юмын ыштыме тӱня деч ончыч шочшо» манме (Колоссян-влаклан 1:15) *. А эше Иегова тудым веле шке ыштен да сандене чот йӧрата. Садлан кӧра Библийыште Иисусым Юмын «Ик Шкет Эргыже» манын лӱмдымӧ (Иоаннын 3:16). Чыла молыжым ышташлан Иегова Иисусым гына полышкалыше семын кучылтын (Колоссян-влаклан 1:16). Тыгак тудым гына Библий «Шомак» манын лӱмда, вет Иегова шке мутшым еҥ ден суксо-влаклан Иисус гоч веле ойлен (Иоаннын 1:14).

12. Иисус Христос ден Юмо икте огытыл манын, кушеч палена?

¹² Южо еҥ шона, пуйто Иисус Христос ден Юмо икте улыт. Но Библий тидлан огеш туныкто. Иисус ыштыме лийын манын, Библийыште возымо. Тиде тудын тӱҥалтышыже лиймым ончыкта. Но Иегован тӱҥалтышыже лийын огыл. Тудо шке чылажымат ыштен. Тудо эре лийын (Псалом  89:3). Иисус шке налын шогымо вержым, вес мут дене, Юмын Эрге гына улмыжым, раш умылен. Тудо Ачан вержым налаш нигунамат шонен огыл. Ача Эргыж деч кугурак улеш манын, Библийыште раш возымо. (Иоаннын 14:28 лудын лекса; 1 Коринфян-влаклан 11:3.) Иегова веле «Чылакертше Юмо» улеш манын, Библийыште каласыме (Тӱҥалтыш 17:1). Иегова дене нигӧ таҥастаралтын огеш керт, вет тудын деч виян Сандалыкыште нигӧат уке. (14-ше ешартыш статьям ончыза.)

13. Иисус «койдымо Юмын тӱсшӧ» улеш манын, молан Библийыште каласыме?

¹³ Кава ден мландым ыштыме деч шуко ий ончычак Иегова шке Эргыж ден пырля шуко миллиард ий мучко тӱрлӧ пашам ыштен. Мутат уке, тиде жапыште нуно икте-весе дек чот лишемыныт! (Иоаннын 3:35; 14:31). Иисус чыла шотыштат Ачаж гай улеш, сандене Библийыште тудо «койдымо Юмын тӱсшӧ» манын лӱмдалтын (Колоссян-влаклан 1:15).

14. Юмын Эргыже кузе айдеме семын шочын кертын?

¹⁴ Иегован йӧратыме Эргыже кавасе илышым коден, мландыш толаш ямде лийын. Юмын эрыкшым шукташ манын, Иисуслан айдеме семын шочаш кӱлын. Но кузе тиде лийын? Иегова чудым ыштен: шке Эргыжын илышыжым кава гыч Мария лӱман ӱдырын кӧргышкыжӧ кусарен. Иисус айдеме ача деч шочын огыл да сандене языкдыме лийын. Мария тудлан Иисус лӱмым пуэн (Лукан 1:30—35).

15. Иегова нерген кузе шукырак пален кертыда?

¹⁵ Библийын ныл книгаже — Матфейын, Маркын, Лукан да Иоаннын возымо Евангелийже — Иисусын илышыж ден койышыж нерген шукырак пален налаш полшат. Нине ныл книгам лудын, те Иегова нергенат шукырак пален налыда, вет Иисус шке Ачаж гаяк улеш. Икана Иисус каласен: «Кӧ Мыйым ужын, тудо Ачам ужын» (Иоаннын 14:9).

16. Иисус мо нерген туныктен? Туныктымыжо кӧ деч лийын?

¹⁶ Шукышт Иисус Христосым «Туныктышо» маныныт (Иоаннын 1:38; 13:13). Мо нерген тудо туныктен? Эн ончыч тудо «Кугыжанышын Поро Увержым» каласкален коштын. А мо тыгай Кугыжаныш? Тиде Юмын правительствыже, кудо кава гыч мландым вуйлаташ тӱҥалеш. Тиде Кугыжаныш Юмым колыштшо-влаклан шуко суапым конда (Матфейын 4:23). Иисусын чыла туныктымыжо Иегова деч лийын. Иисус шкежат ойлен: «Мыйын туныктымем — Мыйын огыл, а Мыйым Колтышын туныктымыжо» (Иоаннын 7:16). Иисус раш умылен: еҥ-влак Юмын Кугыжаныш нерген поро уверым колшаш улыт. Вет тиде Иегован кумылжо.

17. Иисус кушто туныктен? Еҥ-влакым туныкташлан тудо вий ден жапым молан чаманен огыл?

¹⁷ Иисус кушто туныктен? Чыла вере, кушто еҥым вашлийын: ола ден яллаште, синагог ден храмыштат, пазарыште да еҥ-влакын мӧҥгыштат.  Тудо вучен шинчен огыл, кунам еҥ-влак тудын дек толыт, а шке нунын дек миен (Маркын 6:56; Лукан 19:5, 6). Иисус, еҥ-влакым туныкташ манын, вий ден жапым чаманен огыл. Молан? Вет тидым Иегова тудын деч вучен. Иисус тидым пален да Юмым эре колыштын (Иоаннын 8:28, 29). Тыгак поро уверым каласкалаш тудым чаманымаш таратен. (Матфейын 9:35, 36 лудын лекса.) Религиозный туныктышо-влак Юмо да тудын Кугыжанышыже нерген чыным туныктен огытыл. Тидым ужын, Иисус калыклан полшынеже ыле.

18. Иисусын могай койышыжо тыланда эн чот келша?

¹⁸ Иисус Христос еҥ-влакым йӧратен да нунын верч тыршен. Тудо поро лийын. Тудын дене мутланашат куштылго лийын. Йоча-влакланат тудын дене лияш чот келшен (Маркын 10:13—16). Иисус чыла еҥым ик семын ончен. Тудо ондалымашым да чын огыл ыштымым ужмышудымо лийын (Матфейын 21:12, 13). Иисус мландыште илыме жапыште ӱдырамаш-влакым пагален огытыл, нунын праваштат шагал лийын. Но Иисус ӱдырамаш-влакым аклен да пагален (Иоаннын 4:9, 27). Тыгак Иисус чынжымак ӱҥышӧ лийын. Икана тудо апостолжо-влаклан йолым мушкын пуэн. Молгунам тиде пашам тарзе-влак ыштеныт (Иоаннын 13:2—5, 12—17).

19. Иисус еҥ-влакын кӱлешлыкыштым пален да нунылан полшаш кумылжо лийын манын, могай случай ончыкта?

¹⁹ Иисус еҥ-влакын кӱлешлыкыштым пален да нунылан полшаш тудын кугу кумылжо лийын.  Тыгай кумылжым Иисусын чудыжо-влак ончыктеныт, кудым тудо Юмын вийже дене ыштен (Матфейын 14:14). Теве ик случай. Икана проказе черан еҥ Иисус деч сӧрвален йодын: «Паремдынет гын, мыйым эрныктен кертат». Пӧръеҥын орланымыже Иисусын шӱм-чонжым тарватен. Чаманымашым шижын, Иисус ту еҥлан полшаш таратыме лийын. Иисус кидшым шуялтен, тудын деке тӱкнен да каласен: «Паремдынем, эрналт!» Тунамак тиде еҥын черже пытен! (Маркын 1:40—42). Шоналтыза гына, мыняр чот тудо пӧръеҥ йывыртен!

20, 21. Юмым колыштмаш шотышто Иисус эн сай примерым ончыктен манын, молан каласаш лиеш?

²⁰ Юмым колыштмаш шотышто Иисус эн сай примерым ончыктен. Кеч-могай ситуацийыште, нелылык ден тӱкнымӧ годымат, тудо Ачажлан эре ӱшанле лийын. Иисус, Сатана тудым алгаштараш тӧчен гынат, сулыкым ыштен огыл (Матфейын 4:1—11). Родыжо-влак кокла гыч южышт Иисус Мессий улеш манын ӱшанен огытыл, «тудо ушым йомдарен» манын ойленыт. Но тидым ончыде, Иисус Юмын эрыкшым умбакыжат  шуктен шоген (Маркын 3:21). Иисус, тудым игылтме годымат, Юмылан ӱшанле кодын. Тудо тушманже-влаклан ӱчым ыштен огыл (1 Петрын 2:21—23).

²¹ Иисус орлык колымо марте Юмылан ӱшанле кодын. (Еврей-влаклан 2:9 лудын лекса.) Шоналтыза гына, мландыште пытартыш илыме кечыштыже Иисуслан мом чытен лекташ логалын: тудым казаматыш шынденыт, Юмым мыскылымылан титакленыт, чын огыл судья-влак тудым колымашлан судитленыт, калык мыскылен воштылын, римысе сарзе-влак тудым игылтыныт да вара меҥгеш пудален сакеныт. Колымыж годым Иисус каласен: «Ынде чыла шукталте!» (Иоаннын 19:30). Тудын колымыж деч вара кумшо кечын Иегова тудым ылыжтен. Тудо Иисуслан шӱлыш капым пуэн (1 Петрын 3:18). Икмыняр арня гыч Иисус кавашке пӧртылын да «Юмын пурла могырышкыжо» шинчын, тудым Кугыжалан шогалтымым вучаш тӱҥалын (Еврей-влаклан 10:12, 13).

22. Иисусын Ачажлан ӱшанле кодмыжлан кӧра мемнан могай йӧнна уло?

²² Иисус Ачажлан ӱшанле кодын. Тидлан кӧра рай мландыште курымеш илаш мемнан йӧнна лектын. Лач тидымак Иегова еҥ-влаклан ыштынеже ыле. Курымеш илаш ӱшанна Христосын колымыж дене кузе кылдалтеш? Тидын нерген вес ужаш гыч пален налына.