Guruka oze aha biriho

Guruka oze aha birimu

ESHUURA YA KANA

Yesu Kristo n’Oha?

Yesu Kristo n’Oha?

1, 2. (a) Mbwenu waaba noomanya eiziina ry’omuntu rurangaanwa nikimanyisa ngu n’omwetegyereza gye? Shoboorora. (b) Abantu nibatwara bata Yesu?

OMU nsi harimu abantu baingi abarikumanywa munonga. Noobaasa kuba noomanya amaziina ga bamwe aharibo. Kwonka okumanya bumanya eiziina ry’omuntu rurangaanwa tikirikumanyisa ngu noomumanya gye. Tikirikumanyisa ngu nooba noomanya byona ebirikumukwataho n’emitwarize ye.

2 Noobaasa kuba oraahuriire ebirikukwata ahari Yesu Kristo, n’obu araabe yaabaire ari omu nsi emyaka nka 2,000 ehingwire. Kwonka abaingi tibarikumwetegyereza gye. Abamwe nibagira ngu akaba ari omuntu murungi, abandi ngu akaba ari nabi, kandi abamwe nibagira ngu ni Ruhanga. Iwe nookiteekateekaho ki?—Reeba Ebirikukiraho 12.

3. Ahabw’enki oine kumanya amazima agarikukwata ahari Yehova Ruhanga na Yesu Kristo?

3 Ni kikuru iwe kumanya amazima agarikukwata ahari Yesu. Ahabw’enki? Ahabw’okuba Baibuli neegira eti: ‘Aga nigo magara agatahwaho, okumanya Iwe Ruhanga omwe ow’amazima, n’Ogwo ou waatumire Yesu Kristo.’ (Yohaana 17:3) Buzima, waaba noomanya amazima agarikukwata ahari Yehova Ruhanga na Yesu Kristo, noobaasa kwija kutuura omu paradiso ebiro byona. (Yohaana 14:6) Kandi, waamanya ebirikukwata ahari Yesu nikikuhwera ahabw’okuba akatworeka gye oku twine kutwaza n’oku twine kutwariza abandi. (Yohaana 13:34, 35) Omu Shuura ya 1, tukeega amazima agarikukwata ahari Ruhanga. Hati ka tureebe eki Baibuli erikwegyesa ahari Yesu.

TUREEBIRE MESIA!

4. Ebigambo “Mesia” na “Kristo” nibimanyisa ki?

4 Ira Yesu atakazairwe, kurabira omu Baibuli Yehova akaraganisa ngu akaba naija kwohereza Mesia nari Kristo. Ekigambo “Mesia” nikiruga omu Ruheburaayo kandi “Kristo” nikiruga omu Rugriika. Ebitiinisa ebi byombi nibikwata aha muntu omwe ou Ruhanga yaabaire naija kutoorana akamuha obujunaanizibwa bw’omutaano. Ebi Ruhanga yaaraganiise byona bikaba nibiija kuhikiirira kurabira omuri Mesia. Kandi Yesu na hati naabaasa kukuhwera. Kwonka Yesu atakazairwe, baingi bakaba nibeebuuza bati: ‘N’oha orikwija kuba Mesia?’

5. Mbwenu shi abeegi ba Yesu bakaba nibaikiriza ngu Yesu ni Mesia?

5 Abeegi ba Yesu bakaba nibahamiza kimwe ngu niwe Mesia owaarangirweho. (Yohaana 1:41) Nk’eky’okureeberaho Simooni Petero, akagambira Yesu ati: “Ori Kristo.” (Matayo 16:16) Mbwenu shi nitubaasa kuhamya tuta ngu buzima Yesu niwe Mesia?

6. Yehova akahwera ata abantu abeesigwa okumanya Mesia?

6 Ira Yesu atakazairwe, baanabi ba Ruhanga bakahandiika bingi ebyabaire nibiija kuhwera abantu baingi kumanya Mesia. Bikaba nibiza kubahwera bita? Ka tugire ngu ogambiirwe kugyenda aha baasi paaka kubugana omuntu ou otakareebahoga. Omuntu yaakushoboororera omu bwijwire oku arikushusha, noobaasa kumubona. Nikyo kimwe, Yehova akakoresa baanabi be kutugambira ebi Mesia yaabaire naija kukora n’ebyabaire nibiija kumubaho. Okuhikiirira kw’obunabi obu bwona nikuhwera abantu abeesigwa kumanya ngu Yesu ni Mesia.

7. Ni bunabi ki bubiri oburikuhamya ngu Yesu ni Mesia?

7 Obu n’obunabi bubiri ahari obwo. Obw’okubanza, harikuburayo emyaka 700, Miika akaranga ngu Mesia akaba naija kuzaarirwa omuri Betelehemu, etauni nkye omuri Yuda. (Miika 5:2) Kandi okwo niyo Yesu yaazaariirwe. (Matayo 2:1, 3-9) Obwa kabiri, Danieli akagira ngu Mesia akaba naija kureebeka omu gwa 29. (Danieli 9:25) Obu ni bubiri aha bunabi bwingi oburikworeka gye ngu Yesu akaba ari Mesia owaaraganisiibwe.—Reeba Ebirikukiraho 13.

Yesu obu yaabatizibwa, nibwo yaaba Mesia, nari Kristo

8, 9. Obu Yesu yaabatizibwa niki ekyabaireho ekyahamize ngu niwe Mesia?

8 Yehova akyorekire gye ngu Yesu niwe Mesia. Ruhanga akaraganisa kuha Yohaana Omubatizi akamanyiso kugira ngu abaase kumanya Mesia. Yesu ku yaagiire aha Mugyera Yorudani ngu Yohaana amubatize omu gwa 29, Yohaana akareeba akamanyiso ako. Baibuli neetugambira ekyabaireho eti: ‘Ku yaaherize kubatizibwa, yaaruga ati omu maizi, reeba, eiguru ryakinguuka, yaareeba omwoyo gwa Ruhanga gwamushumaho nk’enkombe, yaahurira eiraka niriruga omu iguru, nirigira riti: Ogu n’Omwana wangye ou nkunda, kandi ou nshemerererwa munonga.’ (Matayo 3:16, 17) Yohaana ku yaareebire akamanyiso ako kandi akakahurira, akahamya ngu buzima Yesu ni Mesia. (Yohaana 1:32-34) Aha izooba eryo, Yehova ku yaamushukireho omwoyo gurikwera, Yesu akaba Mesia. Niwe ou Ruhanga yaatooraine kuba Omwebembezi kandi Omugabe.—Isaaya 55:4.

9 Obunabi bw’omu Baibuli, ebi Yehova yaagambire hamwe n’akamanyiso aku yaahaire aha kubatizibwa kwa Yesu bikooreka ngu Yesu niwe Mesia. Kwonka shi Yesu akaruga nkahi, kandi akaba aine mitwarize ki? Ka tureebe eki Baibuli erikugamba.

YESU AKARUGA NKAHI?

10. Niki eki Baibuli erikwegyesa aha bikwatiraine n’okubaho kwa Yesu atakaizire omu nsi?

10 Baibuli neeyegyesa ngu Yesu akaba naatuura omu iguru ira munonga atakaizire omu nsi. Miika akaranga ngu obukomooko bwa Mesia bukaba buri “obwa iranaira.” (Miika 5:2) Emirundi mingi, Yesu akagira ngu akaba naatuura omu iguru atakazairwe nk’omuntu. (Shoma Yohaana 3:13; 6:38, 62; 17:4, 5.) Nangwa na Yesu atakaizire omu nsi, akaba aine omukago gw’omutaano na Yehova.

11. Ahabw’enki Yesu n’ow’omuhendo ahari Yehova?

11 Yesu n’ow’omuhendo munonga ahari Yehova. Ahabw’enki? Ahakuba Ruhanga akamuhanga atakahangire ekintu kyona nari omuntu weena. N’ahabw’ekyo, Yesu naayetwa “omujigaijo omu byahangirwe byona.” * (Abakolosai 1:15) Kandi Yesu n’ow’omuhendo ahari Yehova ahabw’okugira ngu niwe wenka ou Yehova yaayehangiire butunu. Niyo nshonga ahabw’enki naayetwa “Omwana we omwe nyamunegyere.” (Yohaana 3:16) Kandi Yesu niwe wenka ou Yehova yaakoreise omu kuhanga ebintu byona. (Abakolosai 1:16) Kandi Yesu wenka niwe arikwetwa Kigambo ahabw’okugira ngu Yehova akamukoresa kuha baamaraika n’abantu obutumwa.—Yohaana 1:14.

12. Nitumanya tuta ngu Yesu tarikwingana na Ruhanga?

12 Abantu abamwe nibateekateeka ngu Yesu nikyo kimwe na Ruhanga. Kwonka ekyo tikyo Baibuli erikwegyesa. Baibuli neegira ngu Yesu akahangwa, ekirikumanyisa ngu Yesu aine obutandikiro. Yehova owaahangire ebintu byona, taine butandikiro. (Zaaburi 90:2) Yesu omwana wa Ruhanga, tarateekateekire ngu ni Ruhanga. Baibuli neeyegyesa ngu ishe w’Omwana naakira Omwana we. (Shoma Yohaana 14:28; 1 Abakorinso 11:3.) Yehova niwe wenka “ow’Obushoboorozi Bwona.” (Okutandika 17:1) Niwe arikukira obukuru n’amaani omu nsi n’omu iguru.—Reeba Ebirikukiraho 14.

13. Ahabw’enki Baibuli neegira ngu Yesu ‘n’ekishushani kya Ruhanga otarikureebwa’?

13 Yehova n’Omwana we, Yesu, bakakora hamwe kumara obuhumbi bw’emyaka, iguru n’ensi bitakahangirwe. Ka baine kuba baabaire nibakundana munonga! (Yohaana 3:35; 14:31) Yesu akooreka gye emitwarize nk’eya ishe, niyo nshonga ahabw’enki Baibuli neemweta ‘ekishushani kya Ruhanga otarikureebwa.’—Abakolosai 1:15.

14. Omwana wa Yehova ow’omuhendo akabaasa kuzaarwa ata nk’omuntu?

14 Omwana wa Yehova ow’omuhendo ayekundiire akaruga omu iguru yaazaarwa omu nsi nk’omuntu. Eki kikabaasika kita? Yehova omu muringo gw’eky’okutangaaza akafurura amagara g’Omwana we kuruga omu iguru yaagata omunda y’omukazi oshugaine Mariamu. Omu muringo ogu, Yesu kikaba kitarikumwetengyesa kugira ishe ow’omuntu. Mariamu akazaara omwana w’omwojo ohikiriire, kandi yaamweta Yesu.—Luka 1:30-35.

YESU AKABA AINE MITWARIZE KI?

15. Noobaasa kumanya ota gye Yehova?

15 Noobaasa kwega bingi ebirikukwata ahari Yesu, oku yaakuzire, n’emitwarize ye, orikushoma ebitabo bya Baibuli nka Matayo, Mako, Luka, na Yohaana. Ebitabo ebyo nibyetwa Engiri. Ahabw’okugira ngu Yesu aine emitwarize nk’eya Ishe, ebi orikushoma omu bitabo ebyo nibiija kukuhwera kumanya gye Yehova. Niyo nshonga ahabw’enki Yesu yaagizire ati: “Ondeebire, biri areebire Isheboona.”—Yohaana 14:9.

16. Yesu akaba naayegyesa ahari ki, kandi ebi yaabaire naayegyesa bikaba nibiruga nkahi?

16 Abantu baingi bakeeta Yesu ‘Omwegyesa.’ (Yohaana 1:38; 13:13) Kimwe aha bintu bikuru ebi yaayegyeise n’amakuru marungi g’Obukama. Obukama obu niki? Ni gavumenti ya Ruhanga eraategyekye ensi yoona obwo eri omu iguru kandi ekabaasisa abantu abarikworobera Ruhanga kutunga emigisha. (Matayo 4:23) Ebi Yesu yaabaire naayegyesa byona bikaba nibiruga ahari Yehova. Yesu akagira ati: “Okwegyesa oku nyegyesa ti kwangye, n’okw’Ogwo owaantumire.” (Yohaana 7:16) Yesu akaba naamanya ngu Yehova naayenda ngu abantu be bahurire amakuru marungi ngu Obukama bwa Ruhanga nibwo burikwija kutegyeka ensi yoona.

17. Yesu akaba naayegyesa nkahi, kandi ahabw’enki yaabaire naakora munonga kwegyesa abandi?

17 Yesu akaba naayegyesa nkahi? Hoona ahu yaabaire ashanga abantu. Akaba ayegyesa omu byaro, omu ndembo, omu butare, omu myanya y’okuramizamu n’omu maka g’abantu. Akaba atarikuteekateeka ngu abantu nibaija kwija ahu ari. Akaba akira kubashanga ahu bari. (Mako 6:56; Luka 19:5, 6) Yesu akaba naakora munonga kandi akaba amara obwire bwingi n’amaani maingi arikwegyesa abantu. Ahabw’enki? Ahakuba akaba naamanya ngu ishe naayenda ngu akikore kandi butoosha akaba ayorobera Ishe. (Yohaana 8:28, 29) Kandi Yesu akaba naabuurira ahabw’okusaasibwa abantu. (Shoma Matayo 9:35, 36.) Akaba naareeba ngu abeebembezi b’ediini tibarikwegyesa amazima agarikukwata ahari Ruhanga n’Obukama bwe. N’ahabw’ekyo, akaba naayenda kuhwera abantu baingi nk’oku kirikubaasika kuhurira amakuru marungi.

18. Ni mitwarize ki eya Yesu ei orikukira kukunda?

18 Yesu akaba naakunda abantu kandi arikubafaho. Akaba aine embabazi kandi abantu kirikuboorobera kugamba nawe. Nangwa n’abaana bakaba nibakunda kuba nawe. (Mako 10:13-16) Yesu akaba naatwaza gye. Akaba naayanga enguzi n’obutari buringaaniza. (Matayo 21:12, 13) Obu yaabaire ari omu nsi, abakazi bakaba bataine bugabe bwingi, kandi bakaba batarikuheebwa kitiinisa. Kwonka Yesu we akaba naatwariza gye abakazi kandi arikubaha ekitiinisa. (Yohaana 4:9, 27) Yesu buzima akaba ari omucureezi. Nk’eky’okureeberaho, omwabazyo gumwe akanaabisa entumwa ze ebigyere, butoosha omurimo ogwabaire gukorwa omuhuuku.— Yohaana 13:2-5, 12-17.

Yesu akaba abuurira hoona ahu yaashanga abantu

19. Niki ekirikworeka ngu Yesu akaba naamanya ebi abantu barikwetenga kandi akaba naayenda kubahwera ata?

19 Yesu akaba naamanya ebi abantu barikwetenga, kandi akaba naayenda kubahwera. Eki akakyoreka gye arikukoresa amaani ga Ruhanga okukiza abantu omu muringo gw’eky’okutangaaza. (Matayo 14:14) Nk’eky’okureeberaho, omushaija owaabaire aine ebibembe akaija ahari Yesu yaamugira ati: “Ku oraabe nookunda, noobaasa kunshemeza.” Yesu akareeba okubonabona n’obusaasi bw’omushaija ogu, yaayenda kugira eki yaakora. Akamusaasibwa kandi akaba naayenda kumuhwera. N’ahabw’ekyo akagorora omukono gwe yaamukoraho, yaagira ati: “Ninkunda. Shemera.” Kandi omushaija owaabaire arwaire akakira! (Mako 1:40-42) Noobaasa kuteekateeka oku omushaija ogwo yaayehuriire?

BUTOOSHA AKABA ARI OMWESIGWA AHARI ISHE

20, 21. Ni mu muringo ki ogu Yesu niwe ky’okureeberaho kirungi omu kworobera Ruhanga?

20 Yesu niwe yaakizireyo kworobera Ruhanga. Akaguma ari omwesigwa ahari Ishe omu mbeera yoona eyaabaire emuhikaho nari n’obu abazigu be baabaire bamukora kubi. Nk’eky’okureeberaho, Yesu tarasiisire obu Sitaane yaateeraho kumureetera kwohibwa. (Matayo 4:1-11) Bamwe aha banyabuzaare ba Yesu bakanga kwikiriza ngu ni Mesia, kandi baagira ngu “agwire eiraro,” kwonka Yesu akagumizamu naakora omurimo gwa Ruhanga. (Mako 3:21) Abazigu be ku baamutwariize kubi, akaguma ari omwesigwa ahari Ruhanga kandi tarateireho kubakora kubi.—1 Petero 2:21-23.

21 Kandi Yesu akaguma ari omwesigwa ahari Yehova okuhitsya n’aha kufa omu muringo mubi gw’obusaasi. (Shoma Abafilipi 2:8.) Tekateekateeka ebi yaagumisiriize aha izooba eri yaafeereireho. Akakwatwa, abajurizi b’ebishuba baamutaho orubanja rw’okurogota, abaramuzi abatari baringaaniza bakamucwera ogw’okufa, abantu bakamushekyerera, kandi abaserukare bakamubonabonesa baamuhanika aha muti. Ku yaabaire naafa akagira ati: ‘Kyahwa!’ (Yohaana 19:30) Bwanyima y’ebiro bishatu afiire, Yehova akamuzoora yaamuha omubiri gw’omwoyo. (1 Petero 3:18) Bwanyima ya saabiiti nkye, Yesu akagaruka omu iguru, ‘yaashutama aha rubaju rwa buryo rwa Ruhanga’ yaategyeereza kuheebwa obushoboorozi.—Abaheburaayo 10:12, 13.

22. Hati twine mugisha ki ahabw’okugira ngu Yesu akaguma ari omwesigwa ahari Ishe?

22 Ahabw’okugira ngu Yesu akaguma ari omwesigwa ahari Ishe, hati twine omugisha gw’okutuura omu paradiso omu nsi ebiro byona, nk’oku ekigyendererwa kya Yehova kyabaire kiri. Omu kicweka ekirikukurataho, nituza kureeba oku okufa kwa Yesu kurikwija kutubaasisa kugumaho ebiro byona.

^ kacw. 11 Yehova naayetwa Tataitwe ahabw’okuba niwe Muhangi. (Isaaya 64:8) Yesu naayetwa Omwana wa Ruhanga ahabw’okugira ngu Ruhanga niwe yaamuhangire. Kandi baamaraika na Adamu, nabo nibeetwa abaana ba Ruhanga.—Yobu 1:6; Luka 3:38.