1, 2. (1) ¿Niwaqchu ancha riqsisqa runapa sutinta yachasqallaykiwan allintaña payta riqsisqaykita? (2) ¿Imatam runakuna ninku Jesusmanta?

YAQAPASCHÁ yachanki ancha riqsisqa runakunapa sutinta. Ichaqa, ¿yachankichu chay runa imayna kasqanta? Manam. ¿Imanasqa? Sutinta yachaspaykipas manam yachawaqchu imayna runa kasqantaqa nitaq imayna kawsakusqantapas.

² Yaqa 2.000 watakuna ñawpaqtam Jesusqa kay pachapi karqa, yaqapaschá paymantaqa uyarirqanki. Ichaqa, yaqa llapallan runakunam mana yachankuchu Jesusqa imayna runa kasqanta. Wakinkum ninku Jesusqa allin runa kasqanta. Wakinkuñataq Diosmanta willakuq kasqanta. Chaymantapas ninkum Jesusqa Dios kasqanta. Qamqa, ¿ima ninkitaq? (Qaway 12 kaq willakuyta).

3. ¿Imanasqam Jehova Diosta hinaspa churin Jesusta riqsinanchik?

³ Jesusmantaqa imam kaqtam yachanayki. ¿Imanasqa? Bibliam nin: “Wiñay kawsayqa kanqa sapallan chiqap Dios kasqaykita riqsiqkunapaqmi hinaspa kachamusqayki Jesucristotapas riqsiqkunapaqmi”, nispa (Juan 17:3). Jehova Diosmanta hinaspa churin Jesusmanta imam kaqta yachaspaykiqa, wiñay kawsaytam chaskinki (Juan 14:6). Chaymantapas Jesusmanta yachayqa kunanpas yanapasunkim.  Paypa kawsasqanqa qatipakunapaqmi hinaspapas hukkunawan hawkalla kawsakunapaqmi yanapawanchik (Juan 13:34, 35). Punta kaq yachachikuypim yachamurqanchik Diosmanta. Kay yachachikuypim yachasunchik Jesusmanta bibliapa ima yachachisqanta.

4. ¿Ima ninantaq Mesias hinaspa Cristo rimaykunaqa?

⁴ Jesus manaraq nacechkaptinmi achka watakuna ñawpaqta, Jehova Diosqa palabranpi nirqaña Mesiasta utaq Cristota kay pachaman kachamunanmanta. Mesiasqa hebreo rimaypim, Cristoñataqmi griego rimaypi. Kay iskay rimaykunapa nisqanqa: “Diospa akllasqa runa”, ninanmi. Paymi yanapakunqa Diospa munaynin hamuq tiempopi ruwakunanpaq.

5. Jesuspa qatiqninkunaqa, ¿iskayrayarqakuchu Jesusqa Diospa akllasqan kasqanmanta?

⁵ Jesuspa qatiqninkunaqa manam iskayrayarqakuchu Jesusqa Diospa akllasqan kasqanmantaqa (Juan 1:41). Apostol Pedrom Jesusta nirqa: “Qamqa kanki [...] Cristom”, nispa (Mateo 16:16). Kunanmi ñuqanchikpas yachasunchik Jesusqa Diospa akllasqan kasqanmanta.

6. Diospa akllasqan runata riqsinanchikpaq, ¿imaynatam Diosqa yanapawanchik?

⁶ Jesus manaraq nacechkaptinmi achka watakuna ñawpaqta, Diosmanta willakuqkuna willakurqakuña akllasqa runata imaynata riqsinankupaq. ¿Imaynatam chayqa yanapanman karqa? Chayta  entiendenapaq kaypi yuyaymanasun: Huk runam nisunkiman mana riqsisqayki runata achka runakunapa kasqanpi maskanaykipaq, chaypaqmi nisunki imayna kasqanta hinaspa imayna pachasqa kasqantapas. Chaynallataqmi Jehova Diospas willakuqninkunawan niwarqanchik chay akllasqan runa imakunata ruwananmanta hinaspa imakuna pasananmanta. Chaykunata qawaspankum, Diosta kusichiy munaq runakunaqa riqsiyta atinmanku Diospa akllasqan runataqa.

7. Willarimuy Jesusqa Diospa akllasqan kasqanmanta iskay willakuykunata.

⁷ Jesusmanta iskay willakuyta qawasun. 700 wata manaraq Jesus nacechkaptinmi, Diosmanta willakuq Miqueas qillqarqa Belen llaqtachapi Jesus nacenanmanta (Miqueas 5:2). Jesusqa chay llaqtapim nacerqa (Mateo 2:1, 3-9). Chaymantapas Danielmi paymanta qillqarqa 29 kaq watapi rikurimunanmanta (Daniel 9:25). Chayna nisqanpas cumplikurqam. * Kaypiqa iskay willakuykunallamantam Jesusmantaqa yacharunchik.

8, 9. Jesuspa bautizakusqanpi, ¿ima pasakusqanmi qawachin Jesusqa Diospa akllasqan kasqanta?

⁸ Jehova Diosqa sutillatam qawachirqa Jesusqa  paypa akllasqan kasqanta. Bautizaq Juantam Diosqa yanaparqa akllasqa runata riqsinanpaq. 29 kaq watapim Jesusqa Jordan mayuman rirqa Juanwan bautizachikunanpaq. Bibliam nin ima pasakusqanta: ‘Jesus yakumanta chaylla lluqsiruptinmi hanaq pacha kicharikuykuptin rikururqa Diospa espiritun paloma hina payman uraykamuchkaqta.  Chaymantapas hanaq pachamantam nimurqa: “Paymi churiy, paytam kuyani hinaspapas chaskinim”’, nispa (Mateo 3:16, 17). Juanqa chaykunata uyarisqanwan hinaspa rikusqanwanmi manaña iskayrayarqachu Jesusqa Diospa akllasqan kasqanmanta (Juan 1:32-34). Chay punchawmi Jehova Diosqa chuya espiritunta Jesusman qurqa. Chaymantapacham Jesusqa Diospa akllasqanña karqa. Paytam Diosqa akllarqa kamachiq kananpaq (Salmo 2:6; Isaias 55:4).

⁹ Bibliapa willakusqankuna hinaspa Jehova Diospa rimasqanwan ruwasqanmi qawachin Jesusqa akllasqa runa kasqanta. Ichaqa, ¿maymantam Jesusqa hamurqa? ¿Imayna runataq karqa? Qawasun imatam biblia yachachin.

10. ¿Maypim Jesus yacharqa manaraq kay pachaman hamuchkaspan?

¹⁰ Bibliam yachachiwanchik manaraq kay pachaman hamuchkaspan Jesusqa hanaq pachapi yachasqanmanta. Diosmanta willakuq Miqueasmi nirqa ñawpaqmantaraq Diospa akllasqan runa kasqanmanta (Miqueas 5:2). Kikin Jesuspas achka kutipim nirqa manaraq runa hina nacechkaspan hanaq pachapi kawsasqanmanta (qaway Juan 3:13; 6:38, 62; 17:4, 5). Jesusqa hanaq pachapim Jehova Dioswan kusisqa kawsarqa.

11. ¿Imanasqam Jehova Diosqa churin Jesusta anchata kuyan?

¹¹ Jehova Diosqa anchatam Jesustaqa kuyan. ¿Imanasqa? Jesusta imamantapas puntata unanchasqanraykum  (Colosenses 1:15). * Jesusqa Diospa ‘sapallan churinmi’, paytaqa Jehova Diosmi mana pipa yanapakuyninwan unancharqa (Juan 3:16). Chaymantapas Jesusllam Jehova Diosta yanaparqa tukuy imakuna unanchaypi (Colosenses 1:16). Jesusllatataqmi “palabrawan” sutichanku. ¿Imanasqa? Jehova Diosmi payta kamachirqa angelkunaman hinaspa runakunaman willakuyta apananpaq (Juan 1:14).

12. Jehova Dioswan Jesusqa, ¿hina kaqllachu kanku? ¿Imanasqa?

¹² Wakin runakunam ninku Dioswan Jesusqa hina kaqlla kasqankuta, ichaqa manam chaynatachu bibliaqa yachachin (qaway 14 kaq willakuyta). Bibliaqa Jesus unanchasqa kasqanmantam yachachin. Jehova Diosmi ichaqa haykapipas karqaña. Paymi tukuy imata unancharqa (Salmo 90:2). Bibliam nin taytaqa churinmanta aswan atiyniyuq kasqanta. Jesusqa manam haykapipas nirqachu taytanmanta aswan atiyniyuq kasqantaqa (qaway Juan 14:28; 1 Corintios 11:3). Jehova Diosllam ‘tukuy atiyniyuqqa’ (Genesis 17:1). Pay hinaqa manam pipas kanchu.

13. ¿Imanasqam bibliaqa nin Jesusqa ‘Diospa rikchaynin’ kasqanta?

¹³ Bibliam nin Jesusqa ‘Diospa rikchaynin’ kasqanmanta. ¿Imanasqa? Taytanpa imayna kasqanta allintapuni qatipakusqanraykum (Colosenses 1:15).  Manaraq kay pachatawan hanaq pachata unanchachkaspankum, Jehova Dioswan Jesusqa wara-waranqantin watakuna kuska llamkarqaku. Achka watakuna kuska llamkasqankuraykuchá anchata kuyanakurqaku (Juan 3:35; 14:31).

14. ¿Imaynatam Jesusqa runa hina nacerqa?

¹⁴ Jesusqa hanaq pachata saqispanmi kay pachaman hamurqa. Ichaqa, ¿imaynatam runa hina nacerqa? Jehova Diosmi atiyninwan Mariapa wiksanman hinaykurqa. Chaymi Jesusqa Diospa churin kasqanrayku mana pantaq nacerqa (Lucas 1:30-35).

15. ¿Imata ruwaspam Jehova Diosta astawan riqsiwaq?

¹⁵ Jesusmi nirqa: “Ñuqata rikuwaqniyqa taytaytapas rikurunñam”, nispa (Juan 14:9). Jesusqa allintapunim taytantaqa qatipakurqa, chaymi Jesusmanta yachaspaykiqa astawan Jehova Diosta riqsinki. Mateo, Marcos, Lucas hinaspa Juan sutiyuq qillqakunata ñawinchaspaykim Jesusmanta astawan yachanki.

16. (1) ¿Imamantam Jesusqa yachachirqa? (2) ¿Pimantam Jesusqa tukuy imata yacharqa?

¹⁶ Achka runakunam Jesusta nirqaku: “Yachachikuq”, nispa (Juan 1:38; 13:13). Jesusqa ‘Diospa munaychakuyninmanta sumaq willakuytam’ yachachirqa. Hanaq pachamanta kamachimuspanmi Jesusqa taytanta kasukuq runakunata bendecinqa (Mateo 4:23). Jesusqa Jehova Diosmantam tukuy imata yacharqa. Chaymi kaynata nirqa: “Ñuqapa yachachisqayqa manam kikiypachu aswanqa kachamuwaqniypam”, nispan (Juan 7:16). Diospa  munaychakuyninmanta sumaq willakuyta lliw runakuna yachanankutam Diosqa munan, chaytam Jesusqa allintapuni yacharqa.

17. (1) ¿Maykunapim Jesusqa yachachirqa? (2) ¿Imanasqam Jesusqa anchata kallpanchakurqa runakunaman yachachinanpaq?

¹⁷ ¿Maykunapim Jesusqa yachachirqa? May runakunapa kasqanpim. Yachachirqam chakrapi, llaqtakunapi, llaqtachakunapi, plazakunapi, yupaychana wasikunapi hinaspa wasin-wasinpas. Manam runakuna payman hamunankutachu suyarqa, aswanqa paymi rirqa runakunata maskaq (Marcos 6:56; Lucas 19:5, 6). Jesusqa anchatam tiempochakurqa hinaspa kallpanchakurqa runakunaman yachachinanpaq. Chaytaqa ruwarqa Diospa munaynin kasqanraykum, payqa taytantam haykapipas kasukurqa (Juan 8:28, 29). Yachachirqataqmi runakunata llakipayasqanrayku (qaway Mateo 9:35, 36). Jesusqa qawarqam religionpi punta apaqkuna Diosmanta hinaspa munaychakuyninmanta mana imam kaqta yachachisqankuta. Chaymi Jesusqa lliw runakunaman Diospa munaychakuyninmanta yachachiyta munarqa.

18. ¿Jesuspa imayna kasqantam qatipakuyta munanki?

¹⁸ Jesusqa anchatam runakunataqa kuyarqa. Kuyakuq kaptinmi runakunaqa paywan rimayta munaqku. Warmachakunapas paywan kuska kaytam munaqku (Marcos 10:13-16). Jesusqa allin kaqtam haykapipas ruwarqa, chaymi mana allinkunata chiqnin (Mateo 21:12, 13). Jesuspa tiemponpiqa manam warmikunataqa respetaqkuchu nitaq kuyaqkuchu.  Jesusmi ichaqa warmikunata respetarqa hinaspa kuyarqa (Juan 4:9, 27). Chaymantapas Jesusqa mana hatun tukuqmi karqa. Huk kutipim apostolninkunapa chakinta mayllarqa. Chaytaqa sirvientekunallam ruwaqku (Juan 13:2-5, 12-17).

19. (1) ¿Imatam Jesusqa ruwarqa leprawan unquq runata? (2) ¿Imatam chayqa Jesusmanta yachachiwanchik?

¹⁹ Jesusqa yacharqam runakunapa llakinkunata, chaymi yanaparqa. Payqa Diospa qusqan atiyninwanmi runakunata sanoyachirqa (Mateo 14:14). Leprawan unquq runam Jesusman asuykuspan nirqa: “¡Señorlláy, munaspaykiqa sanoyaykachillawayá!”, nispa. Chay runapa ñakarisqanta qawaspanmi Jesusqa llumpayta llakikurqa. Chaymi llakipayarikuspan  “makinta haywariykurqa, hinaspanmi llachpaykuspan nirqa: ‘Munanim sanoyanaykita, allinyayñayá’”, nispa. Hinaptinmi lepra unquynin chaylla chinkaruptin sanoyarurqa (Marcos 1:40-42). ¡Mayna kusisqachá chay runaqa tarikurqa!

20, 21. ¿Imanasqam Jesusqa qatipakunapaq hina?

²⁰ Jesusqa imaña kaptinpas hinaspa chiqniqnin runakuna imataña ruwaptinkupas Diosman sunqum karqa. Satanas tentaptinpas manam Diostaqa qipancharqachu (Mateo 4:1-11). Chaymantapas wakin ayllunkunaqa manam creerqakuchu Jesusqa Diospa akllasqan kasqantaqa hinaspapas nirqakum  locoyarusqanta. Chaywanpas Jesusqa hinallam Jehova Diosta kasukurqa (Marcos 3:21). Chiqniqnin runakuna llumpayta ñakarichiptinkupas, Jesusqa manam kutipakurqachu, aswanqa Diosman sunqum karqa (1 Pedro 2:21-23).

²¹ Jesusqa Diosman sunqum karqa, llumpayta ñakarichispa wañuchiptinkupas (qaway Filipenses 2:8). ¿Imakunatam Jesusqa wañusqan punchawpi aguantarqa? Paytam presocharurqaku, Diosta kamisqanmanta tumparqaku, wañuchisqa kananpaqmi mana allin juezkuna tantearurqaku, Jesusmantam runakuna asikurqaku, soldadokunam ñakarichirqaku hinaspa clavowan qirupi takarurqaku. Jesusqa wañukunanpaqña kachkaspanmi qaparispan nirqa: “¡Ñam ruwasqaña!”, nispa (Juan 19:30). Wañukusqanmanta kimsa punchaw pasaruptinmi, Jehova Diosqa kawsarirachirqa espiritu cuerpoyuqtaña (1 Pedro 3:18). Semanakuna pasaruptinmi Jesusqa hanaq pachaman kutispan, “Diospa alliqninpi tiyaykurqa” hinaspam suyarqa kamachiq kananpaq taytan churanankama (Hebreos 10:12, 13).

22. Jesucristo tukuy imapi Diosman sunqu kasqanrayku, ¿imatam chaskisunchik?

²² Jesusqa tukuy imapim Diosman sunqu karqa, chayraykum kay allpa pachapi wiñaypaq kawsakuyta atisunchik. Chaytam Jehova Diosqa qallariymantapacha munarqa. Qatiqnin yachachikuypim yachasunchik Jesuspa wañukusqanwan imakuna ruway atikusqanmanta.