Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

CAPÍTULO 4

¿Tiku Jesucristo?

¿Tiku Jesucristo?

1, 2. 1) ¿Tuku xlakata nila wana pi liwana lakgapasa chatum lataman komo kajwatiya katsiya xtukuwani? 2) ¿Tuku lakpuwankgo latamanin xlakata Jesús?

WILAKGOLH lhuwa latamanin tiku lu kalakgapaskan xlakata tuku tlawakgo chu asta max wix katsiya tuku wanikan chatum. Pero, ¿liwana lakgapasa uma lataman xlakata katsiya xtukuwani? Nichuna. Xlakata ni katsiya putum tuku titaxtunit kxlatamat chu ni katsiya tuku tayat kgalhi.

2 Maski titaxtunita akgtiy mil kata lata Jesucristo latamalh unu kKatiyatni, max kgaxpatnitata xpalakata. Pero lhuwa latamanin ni katsikgo la xlikatsi Jesús. Makgapitsi wankgo pi kaj chatum tlan chixku xwanit, chatum palakachuwina chu amakgapitsi wankgo pi wa Dios. ¿Tuku lakpuwana wix? (Kaʼakxilhti nota 12, niku wan «Jesucristo»).

3. ¿Tuku xlakata lu xlakaskinka pi wix nakatsiya tuku xaxlikana xlakata Jehová chu Jesús?

3 Lu xlakaskinka pi wix nakatsiya tuku xaxlikana xlakata Jesús. ¿Tuku xlakata? Biblia wan: «Uma kilhchanima latamat nema ni kgalhi xlisputni komo nalakgapaskgoyan, kajwatiya xaxlikana Dios, chu tiku wix malakgachanita, Jesucristo» (Juan 17:3). Komo nakatsiniya tuku xaxlikana xlakata Jehová chu Jesús tlan nalatapaya putum kilhtamaku kʼakgtum Paraíso unu kKatiyatni (Juan 14:6). Nachuna, komo nakatsiniya xlakata Jesús tlan namakgtayayan la uku, xlakata xla kinkawiliniyan lu xatlan liʼakxilhtit xlakata la nalatamayaw chu la nakalikatsiniyaw amakgapitsin (Juan 13:34, 35). Kcapítulo 1 katsiniw tuku xaxlikana xlakata Dios. Chu la uku nakatsiyaw tuku masiya Biblia xlakata Jesús.

«KTEKGSNITAW MESÍAS»

4. ¿Tuku wamputun tachuwin Mesías chu Cristo?

4 Akxni nina xlakachin Jesús, Jehová lichuwinalh anta kBiblia pi xʼama makamin Mesías o Cristo. Tachuwin Mesías minacha ktachuwin hebreo chu tachuwin Cristo minacha ktachuwin griego. Umakgolh akgtiy tachuwin wamputun pi Dios xʼama laksaka tiku xʼama lakgayawa akgtum lu xlakaskinka taskujut. Nachuna, kilhtamaku nema aku mima, Mesías natlawa pi kakgantaxtulh putum tuku Dios malaknunit.

5. ¿Xkanajlakgo kstalaninanin Jesús pi wa Mesías xwanit?

5 Kstalaninanin Jesús liwana xkatsikgo pi wa Mesías tiku xwankanit pi namin (Juan 1:41). Akgtum, liʼakxilhtit, apóstol Pedro wanilh Jesús: «Wix Cristo» (Mateo 16:16). Kaʼakxilhwi tuku xlakata akinin na tlan liwana nakatsiyaw pi Jesús wa Mesías.

6. ¿Tuku tlawalh Jehová xlakata nakinkamakgtayayan nakatsiyaw tiku Mesías?

6 Akxni nina xlakachin Jesús, xpalakachuwinanin Dios lhuwa tuku lichuwinankgolh nema kamakgtayalh latamanin nakatsikgo tiku Mesías xwanit. ¿La xʼama kamakgtaya uma? Akgtum liʼakxilhtit, kalilakpuwanti pi wi tiku waniyan pi kapit tiyaya chatum lataman tiku wix ni lakgapasa anta niku chinkgo autobuses. Komo liwana nawanikana la tasiya chu la lhakgananit, lakapala nalakgapasa. Nachuna, Jehová kamaklakaskilh xpalakachuwinanin xlakata nakinkawanikgoyan tuku xʼama tlawa Mesías chu tuku xʼama akgspula. Putum uma kamakgtaya latamanin tiku xlikana makgapaxuwaputunkgo Dios nakatsikgo pi Jesús wa Mesías o Cristo.

7. Kalichuwinanti pulaktiy tuku xlichuwinankanit nema kinkamakgtayayan nakatsiyaw pi Jesús wa Mesías.

7 Kaʼakxilhwi pulaktiy tuku xwankanit. Xapulana tuku lichuwinanka tsokgwilika akxni xtsankga 700 kata lata xʼama lakachin Jesús. Palakachuwina Miqueas lichuwinalh pi Mesías xʼama lakachin kʼaktsu kachikin wanikan Belén (Miqueas 5:2). Chu Jesús anta lakachilh (Mateo 2:1, 3-9). Xlipulaktiy, palakachuwina Daniel lichuwinalh pi Mesías xʼama tasiya kkata 29 (Daniel 9:25). Uma kaj pulaktiy la xlilhuwa kgantaxtulh nema kinkamakgtayayan nakatsiyaw pi Jesús wa Mesías tiku xwankanit pi namin. *

Mesías o Cristo litaxtulh Jesús akxni tamunulh

8, 9. ¿La limasiya tuku lalh akxni tamunulh Jesús pi wa Mesías?

8 Jehová liwana masiyalh pi Jesús wa Mesías. Dios wanilh Juan tiku xMununan pi wi tuku xʼama limasiyani xlakata xkatsilh tiku Mesías xwanit. Kata 29, Jesús alh kkgalhtuchokgo Jordán xlakata Juan xmunulh. Ama kilhtamaku wi tuku masiyanika Juan. Biblia lichuwinan tuku lalh: «Akxni munuka, Jesús tunkun takutli kchuchut; chu ¡kaʼakxilhti!, akgapun talakkilh, chu Juan akxilhli pi xʼespíritu Dios lakgmilh Jesús la tantum paloma. ¡Kaʼakxilhti! Na takgaxmatli tachuwin kʼakgapun nema wa: “Uma kinKgawasa, tiku lu kpaxki, chu lu tlan kimamakgkatsini”» (Mateo 3:16, 17). Tuku akxilhli chu tuku kgaxmatli Juan, makgtayalh nakatsi pi Jesús wa Mesías xwanit (Juan 1:32-34). Ama kilhtamaku, Jesús maxkika espíritu santo chu chuna Mesías o Cristo litaxtulh. Dios xlaksaknit xlakata Mapakgsina chu Pulalina nalitaxtu (Salmo 2:6; Isaías 55:4).

9 Tuku xlichuwinankanit kBiblia, tuku wa chu tuku tlawalh Jehová akxni tamunulh xKgawasa limasiya pi Jesús wa Mesías. Pero, ¿niku mincha Jesús? ¿La xlikatsi? Kaʼakxilhwi tuku wan Biblia.

¿NIKU MINCHA JESÚS?

10. ¿Tuku masiya Biblia xlakata xlatamat Jesús akxni nina xmin kKatiyatni?

10 Biblia masiya pi Jesús xlama kʼakgapun akxni nina xmin kKatiyatni. Akgtum liʼakxilhtit, Miqueas wa pi Mesías «makgasa lakatsukulh» (Miqueas 5:2). Chu Jesús makglhuwa lichuwinalh pi xlamacha kʼakgapun akxni nina xmin kKatiyatni (kalikgalhtawakga Juan 3:13; 6:38, 62, chu 17:4, 5). Anta kʼakgapun, Jesús lu tlan xtalalin Jehová.

11. ¿Tuku xlakata Jehová lu paxki Jesús?

11 Jehová lu paxki xKgawasa. ¿Tuku xlakata? Xlakata Jesús wa «xapulana Kam xliputum tamalakatsukin». Uma wamputun pi wa tiku pulana malakatsukilh Jehová (Colosenses 1:15). * Jesús na lanka xtapalh litaxtu kxlakatin Jehová xlakata wa tiku xʼakstu malakatsukilh, chu niti makgtayalh. Wa xlakata lilakgapaskan pi «xachastum xKgawasa» (Juan 3:16). Nachuna, kajwatiya Jesús tiku Jehová maklakaskilh xlakata natlawa putum tuku anan (Colosenses 1:16). Chu kajwatiya Jesús lilakgapaskan «Tachuwin», xlakata Jehová maklakaskilh nakamaxki tastakyaw chu tamakatsinin latamanin chu ángeles (Juan 1:14).

12. ¿Tuku likatsiyaw pi Jesús chu Dios ni watiya litaxtukgo?

12 Wi tiku wankgo pi Dios chu Jesús watiya litaxtukgo, pero ni wa tuku wan Biblia. Biblia masiya pi Jesús malakatsukika, uma wamputun pi kgalhilh xkilhtsukut. Pero Jehová ni kgalhi xkilhtsukut. Xla malakatsukilh putum tuku anan (Salmo 90:2). Biblia liwana wan pi xaTlat tlakg lanka nixawa xaKgawasa. Nachuna, Jesús nikxni tatalakxtumilh xTlat (kalikgalhtawakga Juan 14:28; 1 Corintios 11:3). Kajwatiya Jehová tiku «kgalhi xliputum Litliwakga» (Génesis 17:1). Wa tiku tlakg tliwakga chu tiku tlakg xlakaskinka. (Kaʼakxilhti nota 14, niku wan «Trinidad, nixaxlikana tamasiy»).

13. ¿Tuku xlakata Biblia wan pi Jehová chu Jesús watiya tayat kgalhikgo?

13 Jehová chu Jesús akxtum skujkgolh akglhuwa millones kata akxni nina xmalakatsukikan akgapun chu Katiyatni. ¡Xlikana pi max lu xlapaxkikgo! (Juan 3:35; 14:31). Jesús liwana stalanilh xliʼakxilhtit xTlat, wa xlakata Biblia wan pi Jehová chu «xKgawasa watiya tayat [...] kgalhikgo» (Colosenses 1:15).

14. ¿Tuku lalh xlakata Jesús xlakachilh la chatum lataman?

14 Jesús xatapaxuwan makgxtakgli akgapun xlakata namin kKatiyatni. Pero, ¿tuku lalh xlakata xlakachilh la chatum lataman? Jehová tlawalh akgtum milagro. Wililh xlatamat xKgawasa tiku xwi kʼakgapun kxpan chatum tsumat tiku xwanikan María. Wa xlakata, ni talakaskilh chatum tlat xalak katiyatni xlakata Jesús xlakachilh. María kgalhilh chatum aktsu kgawasa nema ni xkgalhi talakgalhin, chu limapakuwilh Jesús (Lucas 1:30-35).

¿LA XLIKATSI JESÚS?

15. ¿La tlakg nalakgapasa Jehová?

15 Jesús lichuwinalh: «Putum tiku kiʼakxilhnit akit, na akxilhnit xaTlat» (Juan 14:9). Xlakata Jesús watiya tayat kgalhi chuna la xTlat, wix tlakg nalakgapasa Jehová akxni nakatsinitilhaya xlakata Jesús. Tlakg nalakgapasa xlatamat chu xtayat Jesús komo nalikgalhtawakgaya maktati libros xalak Biblia nema kalilakgapaskan Evangelios: Mateo, Marcos, Lucas chu Juan.

16. 1) ¿Tuku xmasiya Jesús? 2) ¿Tiku masiyanilh Jesús tuku xmasiya?

16 Lhuwa latamanin xlimapakuwikgo Jesús «Makgalhtawakgena» (Juan 1:38; 13:13). Tuku tlakg xlakaskinka masiyalh Jesús wa «xatlan tamakatsinin xla Tamapakgsin». ¿Tuku uma «Tamapakgsin»? Wa xTamapakgsin Dios, nema namapakgsi Katiyatni chu nakalimini tasikulunalin latamanin tiku kgalhakgaxmatkgo Dios (Mateo 4:23). Jehová masiyanilh Jesús putum tuku xmasiya. Jesús lichuwinalh: «Tuku akit kmasiya ni kila, wata tapakgsini tiku kimalakgachanit» (Juan 7:16). Jesús xkatsi pi Dios lakaskin pi latamanin kakgaxmatkgolh xatlan tamakatsinin xlakata xTamapakgsin Dios namapakgsi Katiyatni.

17. 1) ¿Niku xmasiya Jesús? 2) ¿Tuku xlakata lu liskujli xlakata nakamasiyani latamanin?

17 ¿Niku xmasiya Jesús? Kaniwa niku xʼanan latamanin. Xmasiya kkakiwin, klaklanka kachikinin, klaktsu kachikinin, niku kstanankan, ktemplo, ksinagogas chu kʼakgatunu chiki. Ni xkgalhkgalhi pi latamanin nalakgminkgo, wata xla xʼan kaputsa (Marcos 6:56; Lucas 19:5, 6). Jesús limaxtulh kilhtamaku chu maklakaskilh xlitliwakga xlakata namasiya. Chuna xtlawa xlakata xkatsi pi wa tuku Dios xlakaskin, chu xla ankgalhin xkgalhakgaxmata xTlat (Juan 8:28, 29). Nachuna, xmasiya xlakata xkalakgalhaman latamanin (kalikgalhtawakga Mateo 9:35, 36). Akxilhli pi xpulalinanin takanajla ni xmasiyakgo tuku xaxlikana xlakata Dios chu xTamapakgsin. Wa xlakata xla xkalitachuwinamputun xatlan tamakatsinin putum latamanin.

18. ¿Tuku xtayat Jesús tlakg lakgatiya?

18 Jesús lu xkapaxki latamanin chu xkalilakgaputsa. Tlan xlikatsi chu latamanin tlan xmakgkatsikgo xtachuwinankgo. Asta lakkamanan tlan xmakgkatsikgo akxni akxtum xtatawilakgo (Marcos 10:13-16). Jesús ankgalhin xaʼakgstitum xlikatsi. Ni xʼakxilhputun tiku xlakatsala limapakgsin chu akxni ni xtlawakan tuku xaʼakgstitum (Mateo 21:12, 13). Latamalh akxni lakpuskatin nitu xkaliʼakxilhkan chu lhuwa tuku ni xkamaxkikan talakaskin natlawakgo. Pero Jesús ankgalhin kamaxkilh kakni lakpuskatin chu lhuwa xtapalh xkaliʼakxilha (Juan 4:9, 27). Nachuna, Jesús xlikana xtaktuju. Akgtum liʼakxilhtit, akgtum kilhtamaku katuchekgelh xʼapóstoles. Akgtum taskujut nema kajwatiya xtlawa chatum skujni (Juan 13:2-5, 12-17).

Jesús xlichuwinan Dios kaniwa niku xʼanan latamanin

19. ¿Tuku liʼakxilhtit masiya pi Jesús xkatsi tuku xmaklakaskinkgo latamanin chu pi xkamakgtayaputun?

19 Jesús xkatsi tuku xmaklakaskinkgo latamanin chu xkamakgtayaputun. Chuna limasiyalh akxni limaklakaskilh limakgatliwakga nema Dios maxkilh xlakata nakamapaksa latamanin (Mateo 14:14). Akgtum liʼakxilhtit, chatum chixku tiku xkgalhi lepra lakgtalakatsuwilh Jesús chu wanilh: «Komo xlakaskinti, tlan xkimapaksa». Jesús nitlan limakgkatsilh akxni akxilhli xtakatsanajwat chu xtapatin uma chixku. Wa xlakata xla lakgalhamalh chu makgtayalh. «Tamakgastonkgli, xamalh chu wanilh: “¡Klakaskin! Kapaksti”». Chu uma chixku paksli (Marcos 1:40-42). ¿Tlan nalilakpuwana la makgkatsilh uma chixku?

NIKXNI MAKGXTAKGLI XTLAT

20, 21. ¿Tuku xlakata Jesús wa tlakg tlan liʼakxilhtit xlakata la kgalhakgaxmatkan Dios?

20 Jesús wa tiku tlakg tlan liʼakxilhtit xlakata la kgalhakgaxmatkan Dios. Xlakata nikxni makgxtakgli xTlat maski lhuwa tuku titaxtulh chu tuku nitlan tlawanikgolh xtalamakgasitsin. Akgtum liʼakxilhtit, Jesús nikxni tlawalh tuku Satanás xmatlawiputun (Mateo 4:1-11). Makgapitsi tiku xalak xfamilia ni xkanajlakgo pi wa Mesías xwanit chu xwankgo pi kaj xʼakgwitima. Maski chuna, xla chuntiya xkgalhakgaxmata Jehová (Marcos 3:21). Maski xtalamakgasitsin nitlan tuku xtlawanikgo, xla nikxni makgxtakgli Dios chu nikxni kamalakgaxokgelh (1 Pedro 2:21-23).

21 Jesús ni makgxtakgli Jehová maski lu makgapatinanka akxni nilh (kalikgalhtawakga Filipenses 2:8). Kalilakpuwanti putum tuku titaxtulh akxni xʼamaja niy: chilinka, chu putsakgolh akgsaninanin xlakata nawankgo pi nitlan xlichuwinama Dios, xlakkaxtlawananin taʼakglhuwit wankgolh pi xmalakgaxokgeka, latamanin likgalhkgamanankgolh chu makgapitsi soldados makgapatinankgolh chu alistalh xtokgowakakgolh kkgantum kiwi. Akxni Jesús xʼamaja niy, wa: «¡Kgantaxtunit!». Xla kajwatiya xlilakgaputsa pi xkgantaxtulh xtalakaskin Dios (Juan 19:30). Xliʼakgtutu kilhtamaku lata xninit, Jehová malakastakwanipa chu maxkilh akgtum makni xaʼespiritual (1 Pedro 3:18). Alistalh Jesús taspitli kʼakgapun, chu «tawilalh kxpakgastakat Dios» chu kgalhkgalhilh kilhtamaku asta akxni xTlat Mapakgsina xlimaxtulh (Hebreos 10:12, 13).

22. ¿Tuku takgalhkgalhin kgalhiyaw xlakata Jesús nikxni makgxtakgli xTlat?

22 Xlakata Jesús nikxni makgxtakgli xTlat, kgalhiyaw takgalhkgalhin tlan nalatamayaw putum kilhtamaku kʼakgtum Paraíso unu kKatiyatni. Chuna la Jehová xlakpuwanit. Kʼatanu capítulo naʼakxilhaw la nakgantaxtu uma xlakata Jesús mastalh xlatamat.

^ párr. 7 Komo tlakg katsiputuna la kgantaxtulh uma tuku xlichuwinankanit, kaʼakxilhti nota 13, niku wan «Tuku xwankanit xlakata 70 semanas».

^ párr. 11 Jehová limapakuwikan Tlat xlakata wa Malakatsukina (Isaías 64:8). Chu Jesús limapakuwikan xKgawasa Dios xlakata wa malakatsukilh. Ángeles chu Adán na kalimapakuwikan xkamanan Dios (Job 1:6; Lucas 3:38).