1, 2. (a) Kilala mo gud ba an usa nga sikat nga tawo kon an iya la ngaran an imo maaram? Isaysay. (b) Ano an gintotoohan han mga tawo mahitungod kan Jesus?

DAMU an sikat nga tawo ha kalibotan. Bangin kilala mo an ngaran han usa ha ira. Pero diri karuyag sidngon nga tungod la kay maaram ka han iya ngaran, kilala mo na gud hiya. Diri ito nagpapasabot nga maaram ka han tagsa nga detalye han iya kinabuhi ngan kon ano gud nga klase hiya hin tawo.

² Bangin nakabati ka na mahitungod kan Jesu-Kristo, bisan kon nabuhi hiya ha tuna mga 2,000 ka tuig na an naglabay. Pero kadam-an an diri maaram kon hin-o gud hi Jesus. An iba nasiring nga usa hiya nga maopay nga tawo, an iba naman nasiring nga usa hiya nga propeta, ngan an iba natoo nga hiya an Dios. Ano ha imo hunahuna?—Kitaa an Endnote 12.

3. Kay ano nga importante nga makilala mo hi Jehova nga Dios ngan hi Jesu-Kristo?

³ Importante nga mahibaroan mo an kamatuoran mahitungod kan Jesus. Kay ano? An Biblia nagsusumat ha aton: “Nangangahulogan ini hin kinabuhi nga waray kataposan, an ira padayon nga pagkilala ha imo, an amo la nga tinuod nga Dios, ngan ha iya nga imo ginsugo, hi Jesu-Kristo.” (Juan 17:3) Oo, kon maaram ka han kamatuoran mahitungod kan Jehova ngan kan Jesus, puydi ka mabuhi ha waray  kataposan ha paraiso nga tuna. (Juan 14:6) Dugang pa, an paghibaro mahitungod kan Jesus makakabulig ha imo tungod kay hiya an pinakamaopay nga ehemplo kon paonan-o magkikinabuhi ngan kon paonan-o tatrataron an iba. (Juan 13:34, 35) Ha Kapitulo 1, nahibaroan naton an kamatuoran mahitungod ha Dios. Yana mahibabaroan naton an igintututdo han Biblia mahitungod kan Jesus.

4. Ano an kahulogan han mga pulong nga “Mesias” ngan “Kristo”?

⁴ Damu ka tuig antes matawo hi Jesus, hi Jehova nagsaad dida ha Biblia nga susugoon niya nga kumanhi an Mesias, o Kristo. An pulong nga “Mesias” nagtikang ha Hebreo nga linggwahe, ngan an pulong nga “Kristo” nagtikang ha Griego. Ini nga duha nga titulo pariho nagtutudlok ha usa nga didihogan han Dios ngan tatagan hin espesyal nga posisyon. Tutumanon han Mesias an ngatanan nga saad han Dios. Mabubuligan ka liwat ni Jesus bisan yana. Pero antes matawo hi Jesus, damu nga tawo an naghunahuna, ‘Hin-o an magigin Mesias?’

5. Tinoo ba an mga disipulo ni Jesus nga hiya an Mesias?

⁵ Sigurado gud an mga disipulo ni Jesus nga hiya an iginsaad nga Mesias. (Juan 1:41) Pananglitan, hi Simon Pedro nagsiring kan Jesus: “Ikaw an Kristo.” (Mateo 16:16) Paonan-o kita makakasigurado nga hi Jesus an Mesias?

6. Paonan-o ginbuligan ni Jehova an sinsero nga mga tawo nga makilala an Mesias?

⁶ Maiha na antes pa matawo hi Jesus, an mga propeta  han Dios nagsurat hin damu nga detalye nga mabulig ha mga tawo nga maagian an Mesias. Paonan-o ini makakabulig ha mga tawo? Hunahunaa nga ginsugo ka ngadto ha matawo nga terminal hin bus basi tapoon an usa nga tawo nga diri mo pa kilala. Kon may maghatag ha imo hin detalyado nga diskripsyon hito nga tawo, mabibilngan mo hiya. Ha pariho nga paagi, gin-gamit ni Jehova an iya mga propeta basi sumatan kita kon ano an bubuhaton han Mesias ngan kon ano an mahitatabo ha iya. An katumanan hito ngatanan nga tagna nakakabulig ha sinsero nga mga tawo nga mahibaroan nga hi Jesus an Mesias.

7. Ano an duha nga tagna nga nagpapamatuod nga hi Jesus an Mesias?

⁷ Ini an duha hito nga mga tagna. Siyahan, 700 ka tuig antes pa matawo hi Jesus, nagtagna hi Micas nga an Mesias matatawo ha gutiay nga bungto han Bethlehem. (Micas 5:2) Ngan dida gud natawo hi Jesus! (Mateo 2:1, 3-9) Ikaduha, igintagna ni Daniel nga an Mesias maabot ha tuig 29 C.E. (Daniel 9:25) Duha la ini han damu nga tagna nga klaro nga nagpapamatuod nga hi Jesus an iginsaad nga Mesias.—Kitaa an Endnote 13.

8, 9. Ano an nahitabo han ginbawtismohan hi Jesus nga nagpapamatuod nga hiya an Mesias?

⁸ Iginpatin-aw gud ni Jehova nga hi Jesus an Mesias. Nagsaad an Dios nga mahatag hiya hin tigaman kan Juan nga Parabawtismo basi mahibaroan niya kon hin-o an Mesias. Han kinadto hi Jesus kan Juan basi magpabawtismo ha Salog Jordan  han tuig 29 C.E., nakita ni Juan ito nga tigaman. Ginsusumatan kita han Biblia han nahitabo: “Katapos mabawtismohan hi Jesus, hinaw-as dayon hiya ha tubig; ngan kitaa! naabrihan an langit, ngan nakita niya an espiritu han Dios nga nalusad sugad hin sarapati ngan napakada ha bawbaw niya. Kitaa! May tingog liwat tikang ha langit nga nagsiring: ‘Ini an akon Anak nga hinigugma, nga gin-uuyonan ko.’” (Mateo 3:16, 17) Han nakita ngan nabatian ni Juan ini nga tigaman, nahibaroan niya nga hi Jesus an Mesias. (Juan 1:32-34) Hito nga adlaw, han iginbubo ni Jehova an Iya espiritu ha iya, hi Jesus nagin an Mesias. Hiya an ginpili han Dios nga magin Lider ngan Hadi.​—Isaias 55:4.

⁹ An mga tagna ha Biblia, an mga pulong mismo ni Jehova, ngan an tigaman nga Iya iginhatag han ginbawtismohan hi Jesus nagpapamatuod nga hi Jesus an Mesias. Pero diin nagtikang hi Jesus ngan ano nga klase hiya hin tawo? Kitaon naton an ginsisiring han Biblia.

10. Ano an igintututdo han Biblia mahitungod ha kinabuhi ni Jesus antes pa hiya kumanhi ha tuna?

¹⁰ Igintututdo han Biblia nga hi Jesus nabuhi na ha langit hin maiha nga panahon antes pa hiya kumanhi  ha tuna. Hi Micas nagsiring nga an Mesias nagtikang ha “kadaan pa nga mga panahon.” (Micas 5:2) Hi Jesus mismo damu ka beses nga nagsiring nga nabuhi na hiya ha langit antes pa hiya ig-anak sugad nga tawo. (Basaha an Juan 3:13; 6:38, 62; 17:4, 5.) Antes pa man hi Jesus kumanhi ha tuna, may-ada na hiya espesyal nga relasyon kan Jehova.

11. Kay ano nga presyoso gud hi Jesus kan Jehova?

 ¹¹ Presyoso gud hi Jesus kan Jehova. Kay ano? Tungod kay ginlarang hiya han Dios antes an bisan ano ngan an bisan hin-o. Salit gintatawag hi Jesus nga “an suhag han ngatanan nga linarang.” * (Colosas 1:15) Presyoso liwat hi Jesus kan Jehova kay hiya gud la an direkta nga ginlarang ni Jehova. Ito an hinungdan nga gintatawag hiya nga “bugtong nga Anak.” (Juan 3:16) Hi Jesus gud la liwat an gin-gamit ni Jehova ha paglarang han ngatanan nga iba pa nga butang. (Colosas 1:16) Ngan hi Jesus gud la an gintatawag nga “an Pulong,” kay gin-gamit hiya ni Jehova ha paghatag hin mga mensahe ngan instruksyon ha mga anghel ngan ha mga tawo.​—Juan 1:14.

12. Paonan-o kita nahibaro nga hi Jesus ngan an Dios diri usa la nga persona?

¹² An iba nga tawo natoo nga hi Jesus ngan an Dios usa la nga persona. Pero diri ito an igintututdo han Biblia. An Biblia nasiring nga ginlarang hi Jesus, nga nagpapasabot nga hi Jesus may tinikangan. Pero hi Jehova, nga naglarang han ngatanan nga butang, waray tinikangan. (Salmo 90:2) Sugad nga Anak han Dios, hi Jesus waray gud magsari bisan ha paghunahuna nga magin Dios. Klaro nga igintututdo han Biblia nga an Amay mas labaw kay han Anak. (Basaha an Juan 14:28; 1 Corinto 11:3.) Hi Jehova gud la an “Dios nga Makagarahum-ha-ngatanan.” (Genesis  17:1) Hiya an pinakalabaw ngan pinakagamhanan nga persona ha uniberso.​—Kitaa an Endnote 14.

13. Kay ano nga nasiring an Biblia nga hi Jesus “an dagway han diri nakikita nga Dios”?

¹³ Hi Jehova ngan an iya Anak nga hi Jesus nagbuhat nga pirme magkaupod ha sulod hin binilyon ka tuig antes pa ginlarang an langit ngan an tuna. Sigurado nga hinigugma gud nira an usa kag usa! (Juan 3:35; 14:31) Ginsubad gud ni Jesus an mga kalidad han iya Amay salit gintatawag hiya han Biblia nga “an dagway han diri nakikita nga Dios.”​—Colosas 1:15.

14. Paonan-o an presyoso nga Anak ni Jehova igin-anak sugad nga tawo?

¹⁴ An presyoso nga Anak ni Jehova kinaburut-on nga binaya ha langit ngan igin-anak ha tuna sugad nga tawo. Paonan-o ito nagin posible? Pinaagi hin milagro, ginbalhin ni Jehova an kinabuhi han iya Anak tikang ha langit ngadto ha tagoangkan han usa nga birhen nga hi Maria. Hini nga paagi, hi Jesus diri kinahanglan nga may-ada tawo nga amay. Salit igin-anak ni Maria an usa nga perpekto nga bata nga lalaki, ngan iya ginngaranan hiya hin Jesus.​—Lucas 1:30-35.

15. Paonan-o mo mas makikilala hi Jehova?

¹⁵ Damu an imo mahibabaroan mahitungod kan Jesus, ha iya kinabuhi, ngan ha iya mga kalidad pinaagi ha pagbasa han mga libro ha Biblia nga Mateo, Marcos, Lucas, ngan Juan. Ito nga mga libro  gintatawag nga mga Ebanghelyo. Tungod kay hi Jesus pariho ha iya Amay, an imo mababasa mabulig liwat ha imo nga mas makilala hi Jehova. Ito an hinungdan nga hi Jesus nakasiring: “Bisan hin-o nga nakakita ha akon nakakita liwat ha Amay.”​—Juan 14:9.

16. Ano an igintutdo ni Jesus? Kan kanay tikang an mga igintutdo ni Jesus?

¹⁶ “Magturutdo” an tawag kan Jesus han damu nga tawo. (Juan 1:38; 13:13) Usa han pinakaimportante nga mga butang nga iya igintutdo amo an “maopay nga sumat han Ginhadian.” Ano ini nga Ginhadian? Amo ito an gobyerno han Dios nga magmamando ha bug-os nga tuna tikang ha langit ngan magbibendisyon ha mga tawo nga nasugot ha Dios. (Mateo 4:23) An ngatanan nga igintutdo ni Jesus tikang kan Jehova. Hi Jesus nagsiring: “An akon igintututdo diri akon, kondi tikang ha iya nga nagsugo ha akon.” (Juan 7:16) Maaram hi Jesus nga karuyag ni Jehova nga mabatian han mga tawo an maopay nga sumat nga an Ginhadian han Dios magmamando ha bug-os nga tuna.

17. Diin nagtutdo hi Jesus? Kay ano nga naningkamot gud hiya ha pagtutdo ha iba?

¹⁷ Diin nagtutdo hi Jesus? Ha bisan diin nga may nakita hiya nga mga tawo. Nagtutdo hiya ha kaumhan sugad man ha mga syudad, baryo, merkado, lugar han pagsingba, ngan ha mga balay. Waray hiya maglaom nga an mga tawo an madaop ha iya. Kaurogan nga hiya an napakadto ha ira. (Marcos 6:56; Lucas 19:5, 6) Naningkamot gud hi Jesus ngan naggahin  hiya hin daku nga panahon ngan kusog ha pagtutdo ha mga tawo. Kay ano? Tungod kay maaram hiya nga ito an karuyag han Dios nga iya buhaton ngan tungod kay pirme hiya nasugot ha iya Amay. (Juan 8:28, 29) Nagsangyaw liwat hi Jesus tungod kay napaid hiya ha mga tawo. (Basaha an Mateo 9:35, 36.) Nakita niya nga an mga lider han relihiyon diri nagtututdo han kamatuoran mahitungod ha Dios ngan ha iya Ginhadian. Salit karuyag niya buligan an pinakadamu nga tawo tubtob nga posible basi makabati han maopay nga sumat.

18. Ano nga mga kalidad ni Jesus an imo pinakanaruruyagan?

¹⁸ Hi Jesus nahigugma ha mga tawo ngan interesado ha ira kaopayan. Buotan hiya ngan masayon madaop. Bisan an kabataan karuyag nga makaupod hiya. (Marcos 10:13-16) Hi Jesus pirme patas an pagtratar ha mga tawo. Nangangalas hiya ha korapsyon ngan kawaray-hustisya. (Mateo 21:12, 13) Nabuhi hiya ha panahon nga an mga babaye gutiay la an katungod ngan diri ginrirespeto. Pero an pagtratar ni Jesus ha mga babaye pirme may respeto ngan dignidad. (Juan 4:9, 27) Hi Jesus liwat tinuod nga mapainubsanon. Pananglitan, usa ka gab-i iya ginhimsawan an iya mga apostol, usa nga buruhaton nga kaurogan nga ginhihimo han usa nga surugoon.​—Juan 13:2-5, 12-17.

19. Ano nga ehemplo an nagpapakita nga maaram hi Jesus kon ano gud an kinahanglan han mga tawo ngan karuyag niya buligan hira?

¹⁹ Maaram hi Jesus kon ano gud an kinahanglan han mga tawo, ngan karuyag niya nga buligan hira.  Nagin matin-aw gud ini han iya gin-gamit an gahum han Dios ha pagtambal ha mga tawo pinaagi hin milagro. (Mateo 14:14) Pananglitan, usa nga lalaki nga may liprosi an dinaop kan Jesus ngan nagsiring: “Kon karuyag mo, mahihimo mo ako nga limpyo.” Nabantad an kasingkasing ni Jesus tungod han kasakit ngan pag-antos hini nga lalaki. Nalooy hiya ha lalaki ngan karuyag niya buligan hiya. Salit gin-unat ni Jesus an iya kamot, ginkaptan an lalaki, ngan nagsiring ha iya: “Karuyag ko! Magin limpyo ka.” Ngan naopay an may sakit nga lalaki! (Marcos 1:40-42) Nahuhunahuna mo ba kon ano an gin-abat hito nga lalaki?

20, 21. Kay ano nga hi Jesus an pinakamaopay nga ehemplo han pagin masinugtanon ha Dios?

²⁰ Hi Jesus an pinakamaopay nga ehemplo han pagin masinugtanon ha Dios. Anoman an mahitabo o buhaton ha iya han iya mga kaaway, matinumanon hiya ha iya Amay. Pananglitan, waray makasala hi Jesus han nagtesting hi Satanas nga sulayon hiya. (Mateo 4:1-11) An iba nga kapamilya ni Jesus waray tumoo nga hiya an Mesias ngan nagsiring nga “nalulurong na hiya,” pero padayon nga ginbuhat ni Jesus an buruhaton han Dios. (Marcos 3:21) Han nagin  madarahog kan Jesus an iya mga kaaway, nagpabilin hiya nga matinumanon ha Dios ngan waray gud magtesting ha pagbuhat hin maraot ha ira.​—1 Pedro 2:21-23.

²¹ Bisan han nag-antos hi Jesus hin brutal ngan masakit nga kamatayon, nagpabilin hiya nga matinumanon kan Jehova. (Basaha an Filipos 2:8.) Hunahunaa kon ano an kinahanglan niya ilubon ha adlaw nga namatay hiya. Gin-aresto hiya, gin-akusaran hin pagpasipara han buwaon nga mga testigo, ginhukman hiya han maraot nga mga hukom, gintinawaan hiya han magsamok nga mga grupo, ngan ginpasakitan hiya han mga sundalo ngan iginraysang hiya ha kahoy. Han hirani na hiya mamatay, sininggit hiya: “Natuman na!” (Juan 19:30) Tulo ka adlaw tikang han kamatay ni Jesus, ginbanhaw hiya ni Jehova ngan gintagan hiya hin espiritu nga lawas. (1 Pedro 3:18) Paglabay hin pipira ka semana, hi Jesus binalik ha langit, “liningkod ha too han Dios,” ngan naghulat ha Dios nga himoon hiya nga Hadi.​—Hebreo 10:12, 13.

22. Ano nga higayon an may-ada na kita yana tungod han pagin matinumanon ni Jesus ha iya Amay?

²² Tungod kay hi Jesus nagpabilin nga matinumanon ha iya Amay, may-ada na kita yana higayon nga mabuhi ha waray kataposan ha paraiso nga tuna, sugad la han katuyoan ni Jehova. Ha sunod nga kapitulo, hihisgotan naton kon paonan-o nagin posible nga mabuhi kita ha waray kataposan tungod han kamatayon ni Jesus.