Ĩta kĩrĩ birĩa birĩ ndeene

Ĩta kĩrĩ birĩa birĩ ndeene

KĨTHOOMO KĨA BITANO

Ĩkũũri—Kĩewa Kĩrĩa Kĩnene Buru Kuuma Kĩrĩ Mũrungu

Ĩkũũri—Kĩewa Kĩrĩa Kĩnene Buru Kuuma Kĩrĩ Mũrungu

1, 2. (a) Nĩmbi ĩtũmaga kĩewa kĩĩthĩrwa na bata kĩrĩ gwe? (b) Nĩkĩ ĩkũũri nĩkĩo kĩewa kĩrĩa kĩnene buru Mũrungu atwete?

 NĨ KĨEWA kĩrĩkũ kĩa bata mono waaewa? To mwanka kĩewa kĩĩthĩrwe kĩrĩ kĩa goro kenda wona nĩ kĩa bata. Rĩrĩa kĩewa gĩakũgwĩria kana kĩaiingia ũbatu bwaku, nũkĩonagĩra ncũne.

2 Kĩrĩ biewa bionthe birĩa Mũrungu atwete, kwĩna kĩmwe tũkũbatara nkũrũki ya gĩntũ kinya kĩrĩkũ. Nĩkĩo kĩewa kĩa Mũrungu kĩrĩa kĩnene buru aete antũ. Kĩthoomone gĩkĩ, tũkairitana Jehova aatũmĩre Mũtaana waawe Jesũ Kristũ kenda tũtũũra kenya na kenya. (Thooma Mathayo 20:28.) Jehova nonanĩtie buru natwendete na njĩra ya gũtũma Jesũ nthĩgũrũne arĩ ĩkũũri.

ĨKŨŨRI NĨMBI?

3. Nĩkĩ antũ bakuujaga?

3 Ĩkũũri nĩ njĩra ya Jehova ya kũthaũra antũ kuuma kĩrĩ meeyia na gĩkuũ. (Aefeso 1:7) Kenda tũmenya nĩkĩ ĩkũũri rĩendekaga, no mwanka tũmenye nĩmbi yakarĩkĩre karaaja muundene jwa Edeni, mangiri ja mĩaka ĩkũrũkĩte. Aciari beetũ ba mbere Adamu na Hawa nĩbeeĩrie. Tontũ nĩbeeĩrie, nĩbaakuĩre. Kinya twĩ tũkuujaga tontũ nĩtwagwatĩre meeyia kuuma kĩrĩ Adamu na Hawa.—Tega Nteto Irĩa irĩ Mũthia, 9.

4. Adamu aarĩ ũũ, na aarĩ na mbi?

4 Rĩrĩa Jehova oombĩre muntũ wa mbere Adamu, naamwere gĩntũ kĩa bata mono ta kĩo ũtũũro bũbũũjũru. Aarĩ na mwĩrĩ jũmũũjũru na mathũgaanio jamoojũru. Atĩngĩajua, atĩngĩtindira, na atĩngĩkua. Tontũ Jehova nĩwe woombĩre Adamu, Aarĩ ta ĩthe kĩrĩ we. (Luka 3:38) Jehova naaragia rĩonthe nawe. Mũrungu eerĩre Adamu cararũkũ kĩrĩa erĩgĩĩrĩte kĩrĩ we, na aramwaa ngũgĩ ĩnjega ya kũrita.—Kiambiriria 1:28-30; 2:16, 17.

5. Rĩrĩa Bibiria yugaga Adamu oombĩrwe “ang’uanene na Murungu,” kũu nĩ kuuga atĩa?

5 Adamu oombĩrwe “ang’uanene na Murungu.” (Kiambiriria 1:27) Jehova aamwere nkuma ta Ciawe ja wendo, ũũme, ĩota na inya. Naaere Adamu ũciathi bwa kũthuura. Adamu ataarĩ ta machini. Mũrungu aamũũmbĩre aithuurĩra kũthithia weega kana ũũĩ. Adamu arĩngĩthuura kwathĩkĩra Mũrungu, arĩngĩtũũra kenya na kenya Paradiso.

6. Rĩrĩa Adamu aaregere kwathĩkĩra Mũrungu, nĩmbi aateere? Bũũ bũtũreterete mbi?

6 Arĩkũrega kwathĩka na atuĩrwa gĩkuũ, Adamu naatere gĩntũ kĩa bata mono. Naatere ngwatanĩro ya mwanya amwe na Jehova, ũtũũro bwawe bũbũũjũru, na nja yaawe Paradiso. (Kiambiriria 3:17-19) Gũtaarĩ na wĩrĩgĩĩro kĩrĩ Adamu na Hawa barĩkũthuura kũrega kwathĩkĩra Mũrungu. Tontũ bwa ũrĩa Adamu aathithĩrie, “meeyia jaatonyere nthi yonthe . . . na gikuu kireeja na njira iu ya meeyia, na gikuu kiu kiratungana antu bonthe ni untu bwa uria bonthe baari eeyia.” (Aroma 5:12) Rĩrĩa Adamu eeĩrie ‘acienderie’ amwe naatwĩ ũkombone bwa wĩyia na gĩkuũ. (Aroma 7:14) Twĩna wĩrĩgĩĩro? Ĩĩ, Jehova naaritĩre ĩkũũri.

7, 8. Ĩkũũri nĩmbi?

7 Ĩkũũri nĩmbi? Mbere buru ĩkũũri rĩĩgiĩ mantũ jaĩrĩ: Bwa mbere, ĩkũũri nĩ ĩrĩi rĩrĩa rĩrĩagwa kũthaũra muntũ kana gũcookia gĩntũ kaĩrĩ. Bwa jaĩrĩ, ĩkũũri nĩ ĩrĩi rĩrĩa rĩkunĩkagĩra, kana rĩkarĩĩra gĩntũ kĩna.

8 Gũtĩ muntũ ũrĩngĩũmba kũrĩĩra wĩnyangia bũũnene bũrĩa Adamu aathithĩrie rĩrĩa eeĩrie na aratũretera gĩkuũ. Ĩndĩ Jehova naatemere njĩra ya gũtũthaũra kuuma kĩrĩ meeyia na gĩkuũ. Ka twiritane ũrĩa ĩkũũri rĩtumĩkaga, na ũrĩa rĩũmba gũtũguna.

ŨRĨA JEHOVA AARITĨRE ĨKŨŨRI

9. Nĩatĩa ĩkũũri rĩrĩngĩrĩwa?

9 Gũtĩwe kĩrĩ twĩ ũrĩngĩũmba kũrĩa ĩkũũri nĩũntũ bwa ũtũũro bũbũũjũru bũrĩa Adamu aateere. Nĩkĩ? Tontũ twinthe gũtĩwe ũũjũri. (Zaburi 49:7, 8) Ĩkũũri rĩrĩa rĩarĩ rĩrĩwe rĩarĩ mwoyo jũngĩ jũmũũjũru. Bibiria yugaga Jesũ Kristũ nĩwe “uria wairitire araa ikuuri untu bwa antu bonthe.” (1 Timotheo 2:6) Mwoyo jũmũũjũru jũrĩa Jesũ aaritĩre jũrĩ kĩgongwana, jwaarĩ jũng’anane na mwoyo jũrĩa Adamu aateere.

10. Nĩatĩa Jehova aaritĩre ĩkũũri?

10 Nĩatĩa Jehova aaritĩre ĩkũũri? Jehova aatũmĩre Mũtaana waawe ũrĩa endete nkũrũki nthĩgũrũne. Mũtaana ũu, Jesũ, aarĩ ũũmbi bwawe bwa mbere. (1 Johana 4:9, 10) Jesũ naaciendeere gũtiga Ĩthe na mũciĩ jwaao kũu ĩgũrũ. (Afilipi 2:7) Jehova aathamĩrie Jesũ kuuma ĩgũrũ eeja nthĩgũrũne, aciarwa arĩ muntũ ũmũũjũru ũtĩna wĩyia.—Luka 1:35.

Jehova aaejanĩre Mũtaanowe ũrĩa endete mono aa ĩkũũri nĩũntũ bwetũ

11. Nĩatĩa muntũ ũmwe arĩngĩũmba kwaa ĩkũũri rĩa antũ bonthe?

11 Mũntũ wa mbere Adamu, aateerere antũ bonthe mwoyo jũmũũjũru rĩrĩa aaregere kwathĩka. Kũrĩngĩũmbĩka muntũ ũngĩ eebereria nciarwa cia Adamu cionthe gĩkuũ? Ĩĩ. (Thooma Aroma 5:19.) Jesũ, we ũrĩa ateyia, naaritĩre mwoyo jwawe jũmũũjũru jũrĩ ĩkũũri. (1 Akorintho 15:45) Mwoyo jwawe jũmũũjũru jũrĩngĩtumĩka kwebereria nciarwa cionthe cia Adamu gĩkuũ.—1 Akorintho 15:21, 22.

12. Nĩkĩ Jesũ aarĩ athangĩke mono?

12 Bibiria nĩtaaragĩĩria ũrĩa Jesũ aathangĩkĩre bũng’ana mbere ya gũkua. Naaũrĩrwe bũthũũku mono, araringĩĩrwa mĩcumaarĩ mũtĩne jwa mĩthangĩko, na aromĩĩria gĩkuũ kĩa mpaara kĩrĩ na rwakaĩ. (Johana 19:1, 16-18, 30) Nĩkĩ Jesũ aarĩ athangĩke ũu? Nĩ tontũ Shaitani aaugĩte gũtĩ muntũ akeeja kũgerua bũũnene oomba gũkara arĩ mwĩtĩkĩkua kĩrĩ Mũrungu. Jesũ oonanĩrie muntũ ũmũũjũru oomba gũkara arĩ mwĩtĩkĩkua kĩrĩ Mũrungu kinya mĩthangĩkone ĩmĩnene. Ũthũgaanĩria ũrĩa Jesũ aagwĩrĩrie Jehova!—Njuno 27:11; tega Nteto Irĩa irĩ Mũthia, 15.

13. Ĩkũũri rĩarĩĩrwe atĩa?

13 Nĩatĩa ĩkũũri rĩarĩĩrwe? Mwakene jwa 33, mweri jwa Nisani 14 karendene ya Kĩyahudi, Jehova netĩkĩrĩĩrie anthũ ba Jesũ bamũũraga. (Ahibirania 10:10) Ntukũ ithatũ nyuma ya au, Jehova naariũkĩrie Jesũ tĩ arĩ ta muntũ, ĩndĩ arĩ kĩũmbe kĩa gĩkĩrundu. Ĩndĩ, Jesũ atateere ĩota rĩawe rĩa gũtũũra arĩ muntũ ũmũjũru nthĩgũrũne. Arĩgũcooka ĩgũrũ, naanenkeere Ĩthe ĩota rĩu rĩawe kenda arĩtumĩra kũgũra kaĩrĩ nciarwa cia Adamu. (Ahibirania 9:24) Nandĩ tontũ ĩkũũri nĩ rĩrĩi, twĩna kaanya ga kũthaũrwa kuuma kĩrĩ meeyia na gĩkuũ.—Thooma Aroma 3:23, 24.

ŨRĨA ŨŨMBA KŨGUNWA NĨ ĨKŨŨRI

14, 15. No mwanka tũthithie atĩa kenda tũrekerwa meeyia jeetũ?

14 Nĩtũgunagwa nĩ kĩewa kĩa Mũrungu kĩrĩa kĩnene buru. Tiga twone ũrĩa tũgunĩkaga nandĩ, na ũrĩa tũkagunĩka ĩgiita rĩĩjĩte.

15 Nĩtũrekagĩrwa meeyia. Tĩ ũntũ bũbũũthũ kũthithia ũrĩa kwagĩrĩte rĩonthe. Nĩtwatagia, na rĩmwe nĩtwaragia na tũkathithia ũntũ bũtĩagĩrĩte. (Akolosai 1:13, 14) Nĩatĩa tũũmba kũrekerwa? Tũbateere kwirira buru tontũ bwa jarĩa tũthithĩtie, na tũrombe Jehova twinyiĩtie atũrekere. Rĩu tũtĩĩthĩrwa na nkaanja kethĩra nĩtũrekeri meeyia jeetũ.—1 Johana 1:8, 9.

16. No mwanka tũthithie atĩa kenda twĩthĩrwa twĩna thamiiri ĩnjega?

16 No tũgĩe thamiiri ĩntheru. Thamiiri yeetũ ĩgatwĩra nĩtũthithĩtie bũthũũku, twigagua twĩna ĩatia kana kinya tũtĩna wĩrĩgĩĩro na tũrĩ ba ũtheri. Ĩndĩ tũtĩbateere kuunĩka nkoro. Kethĩra tũgakaĩra Jehova atũrekere, no twĩtĩkie buru agatũthikĩĩra na agatũrekera. (Ahibirania 9:13, 14) Jehova endaga tũmwĩre mathĩĩna na gũtaũkĩrwa gwetũ kunthe. (Ahibirania 4:14-16) Maumĩĩra nĩ kwĩthĩrwa twĩna thĩĩrĩ amwe na Mũrungu.

17. Tontũ Jesũ naatũkuĩrĩĩre, nĩ itharimo birĩkũ tũkoona?

17 Twĩna wĩrĩgĩĩro bwa gũtũũra kenya na kenya. “Mucara jwa wiyia ni gikuu, indi kiewa kiria Murungu aejanaga na magi ni mwoyo jwa kenya na kenya ndene ya Kristo Jesu Mwathani wetu.” (Aroma 6:23) Tontũ Jesũ naatũkuĩrĩĩre, twomba gũtũũra kenya na gũkenera ũgima bũbũũjũru bwa mwĩrĩ. (Kugwurirwa 21:3, 4) Ĩndĩ no mwanka tũthithie atĩa kenda twona itharimo biu?

ŨKOONANIA NCŨNE TONTŨ BWA ĨKŨŨRI?

18. Nĩatĩa tũkũmenya Jehova natwendete?

18 Ũthũgaanĩria ũrĩa wigagua rĩrĩa muntũ akwaa kĩewa gĩkĩthongi. Ĩkũũri nĩkĩo kĩewa kĩa bata kĩrĩ bionthe, na nĩ tũbuĩri gũcookeria Jehova nkaatho mono nĩũntũ bwa kĩo. Johana 3:16 ĩtwĩraga “tontu bwa uria Murungu eendere kirindi kia nthiguru, naaritire Mutanowe-wa-mumwe.” Jehova natwendete mono mwanka atũnenkera Mũtaanowe ũrĩa endete mono, Jesũ. Na nĩtwijĩ Jesũ kinya we natwendete tontũ netĩkĩrĩrie gũkua nĩũntũ bwetũ. (Johana 15:13) Kĩewa kĩa ĩkũũri, nĩkĩbuĩri gũtũma wĩtĩkia na mma Jehova na Jesũ nĩbakwendete.—Agalatia 2:20.

O ũrĩa tũkwiritana mantũ jegiĩ Jehova, no u tũkaa acoore baawe na wendo bwetũ kĩrĩ we bũkongeereka

19, 20. (a) Nĩatĩa ũũmba kwaa mũcoore wa Jehova? (b) Nĩatĩa ũũmba kwonania wĩna ncũne tontũ bwa kĩgongwana kĩa ĩkũũri rĩa Jesũ?

19 Nandĩ tontũ ũkwiritana bwegiĩ wendo bũũnene bwa Mũrungu, nĩatĩa ũũmba kwaa mũcoore waawe? Tĩ ũntũ bũbũũthũ kwenda muntũ ũtiijĩ. Johana 17:3 yugaga twomba kũmenya Mũrungu. O ũrĩa ũkũthithia ũu, wendo bwaku kĩrĩ we bũgakũra, ũkeenda kũmũgwĩria, na ũkaa mũcoore waawe. Kwou, ĩta na mbere kwiritana bwegiĩ Jehova gũkũrũkĩĩra kũthooma Bibiria.—1 Johana 5:3.

20 Onania ncũne kĩrĩ kĩgongwana kĩa ĩkũũri rĩa Jesũ. Bibiria yugaga “uria witikagia Mutana ari na mwoyo jwa kenya na kenya.” (Johana 3:36) Gwĩtĩkia nĩ kuuga atĩa? Nĩ kuuga kũthithia ũrĩa Jesũ aatũritanĩre kũthithagia. (Johana 13:15) Bũtĩng’ani kuuga akĩ nĩtwĩtĩkĩtie Jesũ. Kwonania ncũne tontũ bwa ĩkũũri, nĩ kuuga no mwaka tũthithie kũringana na wĩtĩkio bwetũ. Kĩrĩ Jakubu 2:26, tũrĩthooma: “Witikio buria buti na mathithio” nĩ “bukuite.”

21, 22. (a) Nĩkĩ tũbuĩrĩte gwĩta Mũriikana jwa gĩkuũ kĩa Kristũ o mwaka? (b) Nĩmbi ĩkaarĩĩrua kĩthoomone kĩa 6 na kĩa 7?

21 Ĩta Mũriikanene jwa gĩkuũ kĩa Jesũ. Ũgoro bwa mbere ya Jesũ gũkua, naaritanĩre nĩtũbateere kũriikana gĩkuũ kĩawe. Nĩ tũthithagia ũu o mwaka, na bũũ bwĩtagwa Mũriikana kana ‘Kiatho kia Mwathani.’ (1 Akorintho 11:20; Mathayo 26:26-28) Jesũ endaga tũriikana naaejanĩre mwoyo jwawe jũmũũjũru jũrĩ ĩkũũri nĩũntũ bwetũ. Aaugĩre: “Thithagieni uju nikenda bundiikanaga.” (Thooma Luka 22:19.) Rĩrĩa weta Mũriikana, wonanagia nũkũriikana ĩkũũri na wendo bũũnene bũrĩa Jehova na Jesũ barĩ nabu kĩrĩ twĩ.—Tega Nteto irĩa irĩ Mũthia, 16.

22 Ĩkũũri nĩkĩo kĩewa kĩrĩa kĩnene buru tũũmba kũewa. (2 Akorintho 9:14, 15) Kĩewa kĩu kĩa bata gĩkaguna kinya mamirioni ja antũ babaingĩ barĩa bakuĩte. Kĩthoomo kĩa 6 na kĩa 7, bikaarĩĩria ũrĩa bũu bũkombĩka.