1, 2. (a) Ndi mini tshine tsha ita uri tshifhiwa tshi vhe tsha ndeme kha inwi? (b) Ndi ngani tshirengululi tshi tshifhiwa tsha ndeme vhukuma tshi bvaho kha Mudzimu?

NDI tshifhio tshifhiwa tshe na vhuya na ṋewa tshi fhiraho zwoṱhe? Tshifhiwa a tshi tei u vha tshi ḓuraho uri tshi vhe tsha ndeme. Musi tshifhiwa tshi tshi ni takadza kana musi tshi tshithu tshe na vha ni tshi tshi shaya, ni a tshi livhuwa vhukuma.

² Kha zwifhiwa zwoṱhe zwe Mudzimu a ri ṋea zwone, hu na tshithihi tshine tsha vha tsha ndeme kha riṋe u fhira zwoṱhe. Ndi tshifhiwa tsha Mudzimu tsha ndeme vhukuma tshe a tshi ṋea vhathu. Kha ino ndima, ri ḓo guda uri Yehova o ruma Murwa wawe Yesu Kristo uri ri kone u tshila tshoṱhe. (Vhalani Mateo 20:28.) Yehova o sumbedza uri u a ri funa nga u ruma Yesu kha ḽifhasi sa tshirengululi a tshi itela riṋe.

3. Ndi ngani vhathu vha tshi fa?

³ Yehova u shumisa tshirengululi u vhofholola vhathu kha tshivhi na lufu. (Vhaefesa 1:7) Ri fanela u ḓivha zwe zwa itea miṅwahani minzhi yo fhiraho tsimuni ya Edeni uri ri kone u pfesesa uri ndi ngani tshirengululi tsho vha tshi tshi ṱoḓea. Vhabebi vhashu vha u thoma, Adamu na Eva, vho ita tshivhi. Vho fa nge vha ita tshivhi. Na riṋe ri a fa ngauri ro mamela tshivhi kha Adamu na Eva.—Sedzani Ṱhumetshedzo 9.

4. Adamu o vha e nnyi, nahone o vha e na mini?

 ⁴ Musi Yehova a tshi sika Adamu, muthu wa u thoma, o mu ṋea tshithu tsha ndeme vhukuma. O ṋea Adamu vhutshilo ho fhelelaho. O vha e na muhumbulo na muvhili zwo fhelelaho. O vha a sa ḓo vhuya a lwala, a vha mulala a fa. Ngauri Yehova o sika Adamu, o vha a tshi nga khotsi awe. (Luka 3:38) Yehova o vha a tshi amba nae tshifhinga tshoṱhe. Mudzimu o ṱalutshedza Adamu zwine a zwi lavhelela khae, a mu ṋea mushumo u takadzaho une a fanela u u ita.—Genesi 1:28-30; 2:16, 17.

5. Bivhili i vha i tshi khou amba mini musi i tshi ri Adamu o sikwa “a tshi fana” na Mudzimu?

⁵ Adamu o sikwa “a tshi fana” na Mudzimu. (Genesi 1:27) Yehova o ita uri Adamu a vhe na vhuvha vhu fanaho na Hawe, vhu ngaho lufuno, vhuṱali, u haṱula nga nḓila yo teaho na maanḓa. O ṋea Adamu mbofholowo ya u ḓikhethela. Adamu o vha a sa fani na robotho. Mudzimu o mu sika a tshi kona u khetha u ita zwo lugaho na zwi songo lugaho. Arali Adamu a khethe u thetshelesa Mudzimu, o vha a tshi ḓo vha o tshila tshoṱhe Pharadisoni.

6. Adamu o xelelwa nga mini nge a si thetshelese Mudzimu? Zwenezwi zwi ri kwama hani?

⁶ Adamu o xelelwa nga zwithu zwa ndeme vhukuma nge a si thetshelese Mudzimu nahone o haṱulelwa lufu nga nṱhani ha zwenezwo. O xelelwa nga vhukonani he a vha naho na Yehova, vhutshilo hawe ho fhelelaho na haya hawe ha Pharadiso. (Genesi 3:17-19) Adamu na Eva vho khetha u sa thetshelesa Mudzimu, zwa ita uri vha si tsha vha na fhulufhelo ḽa u tshila tshoṱhe. Nga nṱhani ha zwe Adamu a zwi ita, “tshivhi tsho dzhena shangoni nga muthu muthihi, tshenetsho tshivhi tsha ḓisa lufu, lufu lwa ṱanganya vhathu vhoṱhe, ngauri vhoṱhe vho tshinya.” (Vharoma 5:12) Musi Adamu a tshi ita tshivhi, o ita uri  ene na riṋe ri vhe ‘phuli dza tshivhi’ na lufu. (Vharoma 7:14) Naa riṋe ri na fhulufhelo? Ee, ri naḽo.

7, 8. Tshirengululi ndi mini?

⁷ Tshirengululi ndi mini? Tshirengululi tshi katela zwithu zwivhili. Tsha u thoma, tshirengululi ndi zwine zwa badelwa u itela u vhofholola muthu kana u rengulula tshiṅwe tshithu. Tsha vhuvhili, tshirengululi ndi zwine zwa badelwa u itela u lifha tshinyalelo ya tshiṅwe tshithu.

⁸ A hu na we a vha a tshi nga lifha tshinyalelo khulwane ye Adamu a i ita musi a tshi ita tshivhi na u ita uri ri fe. Fhedzi Yehova o ita uri ri vhofhololwe kha tshivhi na lufu. Kha ri gude nḓila ine tshirengululi tsha shuma ngayo na nḓila ine tsha nga ri vhuyedza ngayo.

9. Ho vha hu tshi ṱoḓea tshirengululi tsha hani?

⁹ A hu na na muthihi washu ane a nga rengulula vhutshilo he ha xedzwa nga Adamu. Ndi ngani? Roṱhe a ro ngo fhelela. (Phisalema 49:7, 8) Ho vha hu tshi ṱoḓea vhutshilo ha muthu o fhelelaho uri a vhe tshirengululi. Bivhili i amba uri Yesu o “ḓikumedzela uri a rengulule vhathu vhoṱhe.” (1 Timotheo 2:6) Vhutshilo he Yesu a ri rengulula ngaho, ho vha hu tshi tea u fana na he Adamu a xelelwa ngaho.

10. Yehova o ita mini uri hu vhe na tshirengululi?

¹⁰ Yehova o ita mini uri hu vhe na tshirengululi? Yehova o rumela Murwa wawe a funwaho kha ḽifhasi. Onoyu Murwa ane a pfi Yesu, ndi ene we a thoma u mu sika. (1 Yohane 4:9, 10) Yesu o tenda u ṱutshela Khotsi awe na haya hawe ngei ṱaḓulu. (Vhafilipi 2:7) Yehova o bvisa Yesu ṱaḓulu, a ita uri Maria a vhifhe muvhilini nga Yesu, a bebwa o fhelela, a si na tshivhi.—Luka 1:35.

11. Muthu muthihi a nga vha hani tshirengululi tsha vhathu vhoṱhe?

 ¹¹ Adamu, muthu wa u thoma, o ita uri vhathu vha xelelwe nga vhutshilo ho fhelelaho nge a si thetshelese Yehova. Naa hu na muṅwe muthu we a vha a tshi nga ita uri vhana vhoṱhe vha Adamu vha si tsha fa? U hone. (Vhalani Vharoma 5:19.) Yesu we a si vhuye a ita tshivhi, o ṋekedza vhutshilo hawe ho fhelelaho uri vhu vhe tshirengululi. (1 Vhakorinta 15:45) Vhutshilo hawe ho fhelelaho vhu nga ita uri vhana vhoṱhe vha Adamu vha si tsha fa.—1 Vhakorinta 15:21, 22.

12. Ndi ngani Yesu o shengela nga u ralo?

¹² Bivhili i ṱalusa nḓila ye Yesu a shengela ngayo musi a sa athu u fa. O rwiwa lu vhavhaho nga tshimebi, a ombelwa kha danda, a fa nga nḓila i khaulaho mbilu. (Yohane 19:1, 16-18, 30) Ndi ngani Yesu o shengela nga u ralo? Ngauri Sathane o vha o ri a hu na muthu ane a nga fhulufhedzea kha Mudzimu arali a lingwa lu vhavhaho. Yesu o sumbedza uri muthu o fhelelaho a nga fhulufhedzea kha Mudzimu naho a nga shengela lwo kalulaho. Edzani u humbula nḓila ye Yehova a ḓirwa ngayo khana nga Yesu.—Mirero 27:11; sedzani Ṱhumetshedzo 15.

13. Tshirengululi tsho bviswa hani?

¹³ Tshirengululi tsho bviswa hani? Nga ṅwaha wa 33, nga ḽa 14 Nisani kha khaḽenda ya Vhayuda, Yehova o tendela maswina a Yesu a tshi mu vhulaya. (Vhahevheru 10:10) Nga murahu ha maḓuvha mararu, Yehova o vusa Yesu e tshivhumbiwa tsha muya. Tshirengululi tsho fhela u lifhiwa musi Yesu a tshi vhuyelela ṱaḓulu. (Vhahevheru 9:24) Mudzimu o ṱanganedza zwe Yesu a zwi ita musi a tshi ṋekedza vhutshilo hawe sa tshiṱhavhelo. Samusi tshirengululi tsho no bviswa, ri nga kona u vhofhololwa kha tshivhi na lufu.—Vhalani Vharoma 3:23, 24.

14, 15. Ndi mini zwine ra fanela u zwi ita uri ri hangwelwe zwivhi zwashu?

¹⁴ Zwino ri khou vhuyelwa nga tshifhiwa tsha ndeme vhukuma tshi bvaho kha Mudzimu. Kha ri vhone nḓila ine ra vhuyelwa ngayo zwino na nḓila ine ra ḓo vhuyelwa ngayo tshifhingani tshi ḓaho.

¹⁵ Ri a hangwelwa zwivhi. Zwi a konḓa u ita zwo lugaho tshifhinga tshoṱhe. Ri a khakha nahone nga zwiṅwe zwifhinga ri a amba na u ita zwithu zwo khakheaho. (Vhakolosa 1:13, 14) Ri fanela u ita mini uri ri hangwelwe? Ri fanela u humbela pfarelo zwi tshi bva mbiluni kha zwe ra khakha, ri humbele Yehova nga u ḓiṱukufhadza uri a ri hangwele. Ndi hone ri tshi nga vha na fhulufhelo ḽa uri ro hangwelwa zwivhi zwashu.—1 Yohane 1:8, 9.

16. Ri fanela u ita mini uri ri vhe na luvalo lwavhuḓi?

¹⁶ Ri nga vha na luvalo lwavhuḓi. Arali luvalo lwashu lwa ri vhudza uri ro ita zwithu zwo khakheaho, ri ḓivhona mulandu, khamusi na u fhulufhuwa na u ḓipfa ri si tshithu. Fhedzi a ro ngo fanela u fhulufhuwa. Arali ra humbela Yehova uri a ri hangwele, ri nga vha na vhungoho ha uri u ḓo ri thetshelesa, a ri hangwela. (Vhahevheru 9:13, 14) Yehova u ṱoḓa uri ri mu vhudze thaidzo dzashu dzoṱhe na vhushayanungo hashu hoṱhe. (Vhahevheru 4:14-16) Zwenezwo zwi ḓo ita uri ri vhe na mulalo na Mudzimu.

17. Ndi phaṱhutshedzo dzifhio dzine ra ḓo dzi wana nge Yesu a ri fela?

¹⁷ Ri na fhulufhelo ḽa u tshila tshoṱhe. “Malamba a tshivhi ndi lufu, fhedzi tshifhiwa tshine Mudzimu a tshi ṋea ndi u tshila tshoṱhe nga Kristo Yesu Murena washu.” (Vharoma 6:23) Nge Yesu a ri fela, ri nga tshila tshoṱhe na u ḓiphina nga u vha na mutakalo wavhuḓi. (Nzumbululo  21:3, 4) Fhedzi ri fanela u ita mini uri ri wane dzenedzo phaṱhutshedzo?

18. Ri zwi ḓivha hani uri Yehova u a ri funa?

¹⁸ Humbulani nga ha nḓila ine na ḓipfa ngayo musi muthu a tshi ni ṋea tshifhiwa tshavhuḓi. Tshirengululi ndi tshifhiwa tsho khetheaho u fhira zwoṱhe, ndi ngazwo ri tshi fanela u livhuwa Yehova zwi tshi bva mbiluni nge a ri ṋea tshone. Yohane 3:16 i ri vhudza uri “Mudzimu o funa shango zwihuluhulu a vhuya a ṋekedza Murwa wawe muthihi fhedzi.” Yehova u a ri funa nga maanḓa lwe a vhuya a ri ṋea Yesu Murwa wawe ane a mu funa. Ri a zwi ḓivha uri na Yesu u a ri funa ngauri o tenda u ri fela. (Yohane 15:13) Tshifhiwa tsha tshirengululi tshi fanela u ita uri ni tende uri Yehova na Yesu vha a ni funa zwa vhukuma.—Vhagalata 2:20.

19, 20. (a) Ni nga ita mini uri ni vhe khonani ya Mudzimu? (b) Ni nga sumbedza hani uri ni livhuwa tshiṱhavhelo tsha Yesu?

¹⁹ Samusi zwino no no guda nga ha nḓila ine Mudzimu a ri funa ngayo, ni nga ita mini uri ni vhe khonani yawe? A zwo ngo leluwa u funa muthu ane ni si mu ḓivhe. Yohane 17:3 i ri ri nga ḓivha Yehova. Musi ni tshi ita zwenezwi, ni ḓo mu funa nga nḓila khulwane, ni ḓo ṱoḓa u mu takadza na vha khonani yawe. Nga zwenezwo, bvelani phanḓa ni tshi guda nga ha Yehova nga u vhala Bivhili.—1 Yohane 5:3.

²⁰ Livhuwani tshiṱhavhelo tsha Yesu. Bivhili i ri “ane a tenda Murwa u ḓo wana vhutshilo vhu sa fheli.” (Yohane 3:36) Zwi amba mini u tenda Murwa? Zwi amba u ita zwe Yesu a ri funza uri ri zwi ite. (Yohane 13:15) Ri nga si sokou amba uri ri tenda Yesu. Ri fanela u zwi sumbedza nga mishumo uri ri a tenda kha tshirengululi. Ndi ngazwo Yakobo 2:26 i tshi ri: “Lutendo lu si na mishumo lwo fa.”

21, 22. (a) Ndi nga ni ri tshi fanela u vha hone Tshihumbudzoni tsha lufu lwa Kristo ṅwaha muṅwe na muṅwe? (b) Ri ḓo haseledza mini kha Ndima 6 na 7?

 ²¹ Ivhani hone Tshihumbudzoni tsha lufu lwa Kristo. Vhusiku ha musi Yesu a sa athu u fa, o ri vhudza uri ri fanela u humbula lufu lwawe. Zwenezwi ri zwi ita ṅwaha muṅwe na muṅwe nahone zwi vhidzwa Tshihumbudzo kana “Tshilalelo tsha Murena.” (1 Vhakorinta 11:20; Mateo 26:26-28) Yesu u ṱoḓa uri ri humbule uri o ṋekedza vhutshilo hawe ho fhelelaho u itela u ri rengulula. O ri: “Dzulani ni tshi ita zwenezwi u itela u nkhumbula.” (Vhalani Luka 22:19.) Musi ni tshi vha hone Tshihumbudzoni, ni sumbedza uri ni a humbula uri Yesu o ni fela na u humbula nḓila ine Yehova na Yesu vha ni funa ngayo.—Sedzani Ṱhumetshedzo 16.

²² Tshirengululi tshi fhira zwifhiwa zwoṱhe. (2 Vhakorinta 9:14, 15) Tshenetsho tshifhiwa tshavhuḓi tshi ḓo vhuyedza na vhathu vha dzimiḽioni vho no faho. Ndima 6 na 7 dzi ḓo haseledza nḓila ine zwenezwo zwa ḓo konadzea ngayo.