1-3. Kii i bi ha bés bobasôna i mok? Ndi lelaa Yéhôva a ga kobol bés mu?

HOÑOL le ba nti mbagi le u nke ndap mok inyu ngim jam u mboñ bé. Botñem le w’a pam mu ndap mok kel yada i ta bé. A yé ndik wengoñle u ntehe jiibe bisu gwoñ, ndi u nla bé boñ yom yo ki yo inyu héñha mam. Ngéda u mal nimis botñem yoñ yosôna, ha nyen u nléba le ngim mut i gwé ngui i pémés we mu ndap mok, mut nu a mbôn ki le a ga hôla we! Baa lelaa u ga nôgda?

² Bés bobasôna di yé minkol mi nyemb. To ibale di mboñ yaga lelaa, di nla bé semba yo. Ndi, Yéhôva a gwé ngôñ i pémés bés mu mok mi nyemb. Djob a bi bôn le: “Nyemb yon y’a mélhana kiki ñoo a nsôk.”​—1 Korintô 15:26.

³ Hoñol ki hogbe w’a nôgda ngéda w’a bana ha bé le u kon woñi le u nwo! Ndi, Yéhôva a ga mélés ndik bé nyemb, a ga témbna ki bôt ba mal wo i niñ. Noode ki hoñol maséé w’a bana ha ngéda i! Djob a mbôn le a ga témbna bawoga i niñ. (Yésaya 26:19) Jam li jon Bibel i nsébél le bitugne.

4. (a) Kii nla ti bés hogbe ngéda mut wés lihaa tole liwanda jés li nwo? (b) Bonjee ba bé ngim mawanda ma Yésu?

⁴ Ngéda mut wés lihaa tole liwanda jés li nwo,  hala a yé a ti bés njôghe ngandak wengoñle di bééga mbegee ikeñi. Di yé di nôgda kiki bo le di gwé ha bé ngui. Di nla bé boñ yom yo kiki yo inyu témbna mut nu i niñ. Ndi Bibel i nti bés bañga hogbe. (Añ 2 Korintô 1:3, 4.) Di wan ndémbél yada i ñunda le Yéhôva bo Yésu ba gwé toi ngôñ i témbna bôt di ngwés i niñ. Ngéda Yésu a bé hana isi, a bé béna yuuga Lasarô ni bilôk binyañ bi bôda le Marta bo Maria. Bo baa ba bé bañga mawanda i Yésu. Bibel i nkal le: “Yésu a ba gwés Marta bona manyañ nu muda ni Lasarô.” Ndi kel yada, Lasarô a wo.​—Yôhanes 11:3-5.

5, 6. (a) Kii Yésu a bi boñ ngéda a bi tehe lihaa li Lasarô ni mawanda mé ma ñee? (b) Inyuki hala a nti bés hogbe i yi lelaa Yésu a nôgda ngéda mut a nwo?

⁵ Yésu a bi ke inyu ti Marta bo Maria hogbe. Ngéda Marta a bi nok le Yésu a yé njel, a bi nyodi i tison inyu boma nye. A bé maséé i tehe Yésu. Ha nyen a kal nye le : “Bale bo ndi u bak hana, ki mankéé a nwo bé.” Marta a bi hoñol le Yésu a bi tiñha lo ngandak. Mbus ha, Yésu a bi tehe yak manyañ le Maria a ñee. Kiki a nôgda njôghe Maria a bééna, hala a bi siidaha nye ñem ngandak. Yak nye a bôdôl ee. (Yôhanes 11:21, 33, 35) Yésu a bi nok njôghe ikeñi mut a yé a bana ngéda nyemb i nkadal nye mut a ngwés.

⁶ I njôghe di nok ngéda di nimis mut, yak Yésu a bi nok yo. Di nyi le yak Yéhôva a nok nlélém ndutu inyule Yésu a yé kiki Isañ. Hala a nti bés hogbe. (Yôhanes 14:9) Yéhôva a gwé ngui i mélés nyemb i boga ni boga. Ndék ngéda, a ga boñ hala.

7, 8. Inyuki Marta a bé gwés bé le ba héa ngok i soñ Lasarô, ndi kii Yésu a bi boñ?

⁷ Ngéda Yésu a bi pam i soñ het mim Lasarô u bééne, a bi ada le ba bi yip soñ ni soso ngok. Yésu a kal le: “Héana ngok.” Ndi Marta a bééna bé ngôñ le ba boñ hala inyule mim Lasarô u bi tagbe dilo dina ikété soñ. (Yôhanes 11:39) Marta a bé yi bé le Yésu a yé bebee i tugul manyañ.

⁸ Yésu a bi kal Lasarô le: “Pam!” Yom Maria bo Marta ba bi tehe mbus ha, i yé hélha jam. Bibel i nkal le: “Ni nwoga a pam, nkañak ni mabadô ma soñ moo ni makôô.” (Yôhanes 11:43, 44) Lasarô a bi témb i niñ! Mbus, a tiimba ba lôñ ni lihaa jé, yak ni mawanda mé. Ba bé la sambla nye, tihba nye, ni pôdôs nye. Kinje hélha jam! Yésu a bi tugul Lasarô.

9, 10. (a) Njee a bi ti Yésu ngui i tugul bôt? (b) Inyuki miñañ mi bitugne mi yé nseñ ngandak inyu yés?

⁹ Baa Yésu a bé tugul bôt ni ngui yé yomede? To. Ilole a ntugul Lasarô, Yésu a bi soohe Yéhôva. Yak Yéhôva a ti nye ngui i tugul Lasarô. (Añ Yôhanes 11:41, 42.)Lasarô nyetama bé nyen a bi tuglana. Bibel i mpot ki inyu mañge 12 ñwii, nu a bé kon ngandak. Isañ le Yairô, a bé nyômôk. Jon a bi soohe Yésu, le a mbubaha ngond yé inyule a bé mpom wé man. Kiki Yairô a bé a ngi podok ni Yésu, ngim bôt i bi lo, i kal le: “Ngond yoñ i nwo; u ntééñgana ki kii malét?” Ndi Yésu a kal Yairô le: “U kon bañ woñi, hémle ndigi.” Mbus, Yésu a kahal ke i ndap Yairô.  Kiki ba mpam bebee ni ndap, Yésu a tehe bôt ba bé yô, ngandak i eek, i londok makeñi. Ni nye bo le: “Inyuki ni nyôgbene ni eek ki? Mañge a nwo bé, a yé ndik ’ilo.” Bagwal ba mañge ba bi lama badba yom Yésu a bé yéñ kal. Ha nyen Yésu a bat le bôt bobasôna ba pam, ndi a kena Isañ bo nyañ mañge ikété tuñ het mim wé u bééne. Ni Yésu a gwel woo u mañge mbeñel, a kal nye le: “A ngonda, me nkal we le, ‘telep!’” Noode le hoñol maséé bagwal ba bi bana, ngéda ba bi tehe mañge a ntelep nlélém ngéda, a kahal ke! Yésu a bi tugul ngond yap. (Markô 5:22-24, 35-42; Lukas 8:49-56) I bôdôl kel i, hiki ngéda bagwal ba bé tehe ngond yap, ba bé ba hoñol yom Yéhôva a bi boñ inyu yap ni njel Yésu. *

¹⁰ Bôt Yésu a bi timbis i niñ ba bi témb ba wo. Ndi, miñañ nwap mi yé nseñ ngandak inyu yés inyule mi nti bés bañga botñem. Yéhôva a gwé ngôñ i tugul bôt, a ga boñ ki hala.

11. Kii kaat Ñañal 9:5 i niiga bés inyu Lasarô?

¹¹ Bibel i nkal loñge le: “Bawoga ba nyi bé to jam.” Hala a bé maliga inyu Lasarô. (Ñañal 9:5) Ndik kii Yésu a bi kal, Lasarô a bé kiki mut nu a yé ke ’ilo. (Yôhanes 11:11) Nyoo homa a bé ikété soñ, Lasarô a bé yi “bé to jam.”

12. Kii nyis bés le Lasarô a bi tuglana toi?

 ¹² Ngéda Yésu a bi tugul Lasarô, ngandak bôt i bi tehe jam li. Yak baoo ba Yésu ba bé yi le nyen a bi boñ hélha jam li. Lasarô a bé i niñ, hala a bé kwés bôt bobasôna nkaa le a bi tuglana toi. (Yôhanes 11:47) Yak ngandak bôt ipe, i i bi ke yuuga Lasarô, i bi bôdôl hémle le Djob nyen a bi ep Yésu. Hala a bé unbaha baoo ba Yésu, jon ba bi hek pék, ba kit le ba nol Yésu ni Lasarô.​—Yôhanes 11:53; 12:9-11.

13. Inyuki di nla ba nkwoog nkaa le Yéhôva a ga tugul bawoga?

¹³ Yésu a bi kal le: “Bôt bobasôna ba yé soñ” b’a tuglana. (Yôhanes 5:28) Hala a nkobla le ba bobasôna Yéhôva a ngi hoñlak, ba ga témb i niñ. Ndi inyu tugul mut, Yéhôva a nlama bana ngui i hoñol mam momasôna ma mbéñge mut nu. Baa a nla toi boñ hala? Hoñol ki: Djob a bi heg didun di didun di tjôdôt. Ndi Bibel i nkal le hiki hiôdôt, Yéhôva a nyi hio jôl. (Añ Yésaya 40:26.) Ibale Djob a nla hoñol jôl li hiki hiôdôt, wee i hoñol mam momasôna ma mbéñge bôt a ga timbis i niñ, i yé isii jam inyu yé. Ndi iloo mam ma momasôna, Yéhôva nyen a bi heg hiki jam, jon di nyi le a gwé ngui i témbna bawoga i niñ.

14, 15. Bibañga bi Hiôb bi niiga kii bés inyu bitugne?

¹⁴ Mut telepsép le Hiôb a bé hémle bitugne. A bi bat le: “Ibale mut binam a nwo, baa a’ kônde ki niñ?” Mbus, a kal Yéhôva le: “U ga sébél, ndi yak me me kôble we. U ga nyamnda ni ngôñ inyu ngweege i moo moñ.” Hala a ñunda le Hiôb a bé yi le ngôñ i Yéhôva i témbna bawoga i niñ i yé ngui ngandak.​—Hiôb 14:13-15, MN.

 ¹⁵ Lelaa u nôgda inyu botñem i bitugne? Bebeg le u mbadba le: ‘Baa yak bôt bem ba lihaa ni mawanda mem ba ga lo bitugne?’ Hala a nti bés hogbe i yi le Yéhôva a ngwés toi le bawoga ba témb i niñ. Di wan ni nano yom Bibel i nkal inyu bonjee ba ga tuge, ni hee ba ga niñil.

16. Bôt ba ga lo bitugne inyu niñ hana isi, umbe ntén niñ ba ga bana?

¹⁶ I ngéda kwañ, i bôt ba bi lo bitugne ba bi témb ba ba lôñ ni mahaa map, yak ni mawanda map hana isi. Nlélém jam won u nke tagbe i dilo di nlo, ndi mam ma ga ba loñge iloo ha. Inyuki? Inyule i bôt ba ga témb i niñ hana isi ba ga bana njel i niñ i boga ni boga, kayéle ba ga wo ha bé. Niñ yap i mba maselna ni niñ di niñ i len ini. Nyemb y’a ba ha bé, to manola, to makon.

17. Njee a ga lo bitugne?

¹⁷ Njee a ga lo bitugne? Yésu a bi kal le: “Bôt bobasôna b’a nok kiñ yé ndi b’a pam.” (Yôhanes 5:28, 29) Yak kaat Masoola 20:13 i niiga bés le: “Tuye a nwas bawoga ba ba ikété yé; yak nyemb ni Hadé [tole soñ] ba nwas bawoga ba bé ikété yap.” Ñ, didun di didun di bôt di ga témb i niñ. Jon ñôma Paul a bi kal le “ba ba téé sép ni ba ba téé bé sép” ba ga lo bitugne. (Añ Minson mi baôma 24:15.) Kii hala a nkobla?

18. Bibel i nkal le “ba ba téé sép,” ba ga lo bitugne. Bonjee ba?

¹⁸ Ikété “ba ba téé sép,” di gwé bagwélél ba Yéhôva ba bi téñbe ni nye ilole Yésu a nlo hana isi. Di  nla sima bôt kiki bo Nôa, bo Abraham, bo Sara, bo Môsé, bo Ruth, ni bo Ester. Bobasôna ba ga lo bitugne inyu niñ hana isi. Kaat Lôk Héber pes 11 i mpôdôl inyu bôlôm ni bôda ba. Baa kii i ga tagbe inyu bagwélél ba Yéhôva ba nwo i len ini? Yak bo ba yé mu ikété bôt Bibel i nsébél le “ba ba téé sép,” jon, ba ga lo bitugne.

19. Bonjee Bibel i nsébél le “ba ba téé bé sép”? Yéhôva a ga ti bo ngéda i boñ kii?

 ¹⁹ “Ba ba téé bé sép,” ba yé didun di didun di bôt di bi bana bé njel i yi njee a yé Yéhôva. To hala kii ba bi wo, Yéhôva a nhôya bé bo. A ga lona bo bitugne, a ti ki bo ngéda i nigil njee a yé, ni i gwélél nye.

20. Inyuki bôt bobasôna bé bon ba ga lo bitugne?

²⁰ Baa hala a nkobla le bôt bobasôna ba nlo bitugne? To. Yésu a bi kal le ngim bôt i ga lo bé bitugne. (Lukas 12:5) Baa njee a nkit ibale mut a nlo bitugne tole a nlo bé? Yéhôva nyen a yé Nkéés nu mbôk ni nu nsôk, ndi a bi ti yak Man wé Yésu kunde “i ba Nkéés bayômi ni bawoga.” (Minson mi baôma 10:42) Ibale mbagi i mpam le mut a yé béba ni le a nsômbôl bé héñha, a ga lo bé bitugne.​—Béñge Ndoñi 19, i mamélél ma kaat.

21, 22. (a) Lelaa bitugne bi niñ i ngii bi ntagbe? (b) Njee a bé mut nu bisu i kôhna bitugne inyu ke niñ i ngii?

²¹ Bibel i nkal ki bés le ngim bôt ipe i ga niñ i ngii. Ngéda mut a ntuge inyu niñ i ngii, a ntémb bé i niñ ni nyuu yé i minsôn. A nlo bitugne ni nyuu i mbuu inyu ke niñ i ngii.

²² Yésu nyen a bé mut bisu i kôhna nya bitugne i. (Yôhanes 3:13) Mbus dilo daa le ba bi nol Yésu, Yéhôva a tugul nye. (Tjémbi 16:10; Minson mi baôma 13:34, 35) Yésu a bi lo bé i bitugne ni nyuu minsôn. Ñôma Pétrô a ntoñol le Yésu “a nôla minsôn, a kônde ki niñ mbuu.” (1 Pétrô 3:18)  Yésu a bi témb i niñ kiki mpémba mut mbuu! (1 Korintô 15:3-6) Ndi Bibel i niiga le nyetama bé nyen a ga bana bitugne bi niñ i ngii.

23, 24. (a) Bonjee ba yé ikété “bémba titigi” Yésu a bi pôdôl? (b) Ba yé bañen?

²³ Ilole Yésu a nwo, a bi kal banigil bé ba ba téñbe ni nye le: “Me nke kôôbana bé homa.” (Yôhanes 14:2) Hala a nkobla le bahogi ikété banigil bé ba ga kôhna bitugne inyu ke niñ nyoo i ngii ni nye. Baa banigil bañen ba ga kôhna bitugne bi? Yésu a bi kal le ba ga ba bé ngandak, le ba yé “bémba titigi.” (Lukas 12:32) Ñôma Yôhanes a bi ti ñañga wap ngéda a bi tehe Yésu “a téé ngii hikôa Siôn [nyoo ngii],” nye ni 144 000 bôt.​—Masoola 14:1.

²⁴ Imbe ngéda bikristen bi yé ikété 144 000 bôt bi bé lama lo bitugne? Bibel i nkal bés le hala a bé lama bôña mbus bibôdle bi énél i Yésu i ngii. (1 Korintô 15:23) I len ini, di niñil mu ngéda i. Yak libim li 144 000 bôt li mal tuglana inyu niñ i ngii. Bet ba ngi yii hana isi, ibale ba nwo, ba ntuglana i nlélém ngéda inyu niñ i ngii. Ndi libim li bôt li nke kôs bitugne inyu niñ ikété Paradis hana isi.

25. Kii di ga nigil mu pes i nlo?

²⁵ Ndék ngéda, Yéhôva a ga héa bôt ba binam bobasôna ikété mok mi nyemb. Ha nyen nyemb y’a ba ha bé i boga ni boga. (Añ Yésaya 25:8.) Ndi bôt ba nke niñ i ngii, ba ga boñ kii nyoo? Bibel i ntoñol le ba ga énél ni Yésu i Ane Djob. Di ga kônde nigil mam ma mbéñge Ane i mu pes i nlo.