1-3. Bi ne mimbô’ô ya jé, a aval avé Yéhôva a ye kôté bia?

TAME simesane na, ba futi wo mimbôk ajô ô nji yem. Ô nji bi zen, nge ndi nleme ya kui mimbo’o mite môs éziñ. Ve temeteme na, ô nga yene môt a bili ngule ya kuli wo mimbô’ô mite. Nye ve ka’a wo na a ye volô wo. Wo ye wô’ô aya?

² Bia bese bi ne mimbô’ô ya awu. Teke môt éziñ a ne fame mie. Ve Yéhôva a bili ngule ya kôté bia mimbô’ô mite. A nga ve fe ngaka’a na “nsiñ aye su’ulane vas a ne awu.”​—1 Becorinthien 15:26.

³ Tame simesan avale wo ye bo fili, éyoñe wo ye ke beta ko awu woñ. Ve Yéhôva a ye ke va ve awu. A ye fe bo na bôte be wuya be beta nyiñ. Tame simesan atinane ya jame te asu dôé. Yéhôva a ve ngaka’a na “miñwuane” mia ye beta nyiñ. (Ésaïe 26:19) Jame te nde Kalate Zambe a loone na ñwômelane miñwuan.

4. (a) Jé é ne ve bia ngule nyul éyoñe bia te jañele môte bia nye’e? (b)  Beza be mbe bemvôé be Yésus?

⁴ Éyoñe bia jañele ébu’a ya nda bôte jangane nge mvôé jangan, bia wô’ô mintaé abui. Bia yen ane yôbe da ku bia minlô. Bi nji bi ngule ya wômôlô môt ate. Ve Kalate Zambe a ve bia ngule nyul.  (Lañe 2 Becorinthien 1:3, 4.) Ntame yenan éve’ane jia ja liti bia abim avé Yéhôva ba Yésus ba kômbô wômôlô bôte bese bia nye’e be ne ôyo ya awu. Éyoñe Yésus a mbe si, a mbe a jome Lazare a bekale bé, Marthe ba Marie. Bese belale be mbe bemvôé be Yésus. Kalate Zambe a jô na “Yésus a nga nye’e Marthe ba monyañ a Lazare.” Nde môs éziñ, Lazare ve wu.​—Jean 11:3-5.

5, 6. (a) Yésus a nga bo aya éyoñ a nga yene bôte ya nda bôte Lazare a bemvôé bé be yônôk? (b) Amu jé bi bili ngule nyôl, éyoñe bia yem avale Yésus a nga wôk éyoñe ya awu?

⁵ Yésus a nga ke ve Marthe ba Marie ngule nyul. Éyoñe Marthe a nga wô’ô na Yésus a soya, ane a nga kui tisone na a ke tôbane nye. A nga wô’ô mvaé éyoñ a nga yene Yésus, ve a nga jô nye na “nge ô nga to va, ve ndôme jam é nji wu.” Marthe a mbe a simesane na Yésus a zuya kui mvus. Mvuse ya valé, Yésus a nga yene Marie a yônôk. Éyoñ a yeneya mintaé miap, nlem ô nga taé nye, ane a nga yôn. (Jean 11:21, 33, 35) A nga tu’a wô’ôtan avale mintaé é ne éyoñe wo jañele môte wo nye’e.

⁶ E yeme na Yésus a wô’ô avale mintaé bia wô’ô éyoñe bi bili awu, a ve bia ngule nyul. A Yésus a ne fo’o ve ane Ésa wé. (Jean 14:9) Yéhôva a bili ngule ya va awu nnôm éto, a ne fe jam a mbeme bo.

7, 8. Amu jé Marthe a nga bene na be va ako’o é mbe é buti’i soñe Lazare, ve jé Yésus a nga bo?

⁷ Éyoñe Yésus a nga kui vôme mbime Lazare ô nga bôô, beta ako’o a mbe a buti’i soñ. Yésus a nga  jô na: “Tama va’an akok.” Ve Marthe a nga ben. Mbime Lazare ô mbe ô lôteya melu menyin e soñ. (Jean 11:39) Marthe a nji be a yeme jame Yésus a nga tele na a zu bo na a volô ndôme jé.

⁸ Yésus a nga jô Lazare na: “kui’ atan!” Jame Marthe ba Marie be nga yene mvuse valé é mbe fe’e ne vema. “Môt a nga to mbim a nga kui atan, nka’ane mo a mebo a bindelé ya soñ.” (Jean 11:43, 44) Lazare a beteya bi ényiñ! A nga beta zu tabe a nda bôte jé, a bemvôé bé. Be mbe ve wubane nye, e nambe nye, a kobô a nye. A mbe fo’o beta asimba! Yésus a nga wômôlô Lazare.

9, 10. (a) Za a nga ve Yésus ngule ya wômôlô bôt? (b) Amu jé minlañe ya ñwômelane miñwuane mi ne mfi asu dangan?

⁹ Ye Yésus a nga wômôlô bôt a ngule jé? Momo. Ôsusua na a wômôlô Lazare, Yésus a nga ye’elane Yéhôva, ane Yéhôva a nga ve nye ngule ya bo de. (Lañe Jean 11:41, 42.) Sa ke Lazare nnye étam a nga wômô miñwuan. Kalate Zambe a kobô bia ajô mona minga a to mimbu 12 a mbe a konô. Ésa wé, Jaïrus a nga to teke fe ndi nlem éziñ. Ane a nga ke ye’elane Yésus na a saé nye mon. A mbe atyi’i mone dé. Nté a mbe a kobô’ô a Yésus, bôte béziñe be nga zu kate nye na: “Mone wôé a wuya; wo abeta ndeñele Tate amu jé?” Ve Yésus a nga jô Jaïrus na: “Te ko woñ, ve buni.” Ane be nga ke nda Jaïrus nsamba. Nté a mbe a subu’u bebé nda Jaïrus, Yésus a nga yen a wô’ô ane bôte ba yôn. Yésus a nga jô be na: “Mon a nji wu a ne ôyo.” Jaïrus ba ngal be nji wô’ô jôme  Yésus a mbe a kômbô’ô jô. Yésus a nga kuli bôte bese nseñ, a li’i Jaïrus ba ngal e vôme mbime mone wop ô nga bôô. Yésus a nga nyoñe mona minga wo évôvoé été a jô nye na: “Mona minga, me ajô wo na, ‘kôlô’ô si.’” Tame fas avale meva’a bebiaé bé be nga bi éyoñe mone wop a nga kôlô si a taté na a wulu! Yésus a nga wômôlô mona minga wop! (Marc 5:22-24, 35-42; Luc 8:49-56) Ataté môs ôte, éyoñ ése be mbe be yene mona minga wop be nga simesane jame Yéhôva a nga bo asu dap a zene Yésus. *

¹⁰ E bôte Yésus a nga wômôlô be nga su’ulane beta wu. Ve mame bia lañe mfa’a bôte bete me ne mfi asu dangan amu, ma ve bia nya ndi nlem. Yéhôva a bili nkômbane ya wômôlô bôt, a ye fe de bo.

11. Kalate Ecclésiaste 9:5 a ye’ele bia jé mfa’a Lazare?

¹¹ Kalate Zambe a kate ne sañesañe na “miñwuane mi ne te yeme jam.” Jame te é nga yené be Lazare. (Ecclésiaste 9:5) Fo’o ve avale Yésus a nga jô, a mbe ane Lazare a nga to ôyo. (Jean 11:11) Éyoñe Lazare a mbe soñ, a nji be a yeme “jam” éziñ.

12. Aval avé bia yeme na Lazare a nga wômô fo’o?

¹² Abui bôt é nga yen éyoñe Yésus a nga wômôlô Lazare. Ja’a besiñe bé be nga yeme na Yésus a nga bo  asimba te. Jôm é mbe é liti’i na, Lazare a nga wômô fo’o é mbe na a nga to vevee. (Jean 11:47) A fe na, abui bôt é nga ke jome Lazare é nga su’ulane buni na Yésus a ne nlômane Zambe. Besiñe be Yésus be nji wô’ô jame te mvaé, ane be nga jeñe na ba wôé bese bebaane, Yésus ba Lazare.​—Jean 11:53; 12:9-11.

13. Amu jé bi ne tabe ndi na, Yéhôva a ye wômôlô miñwuan?

¹³ Yésus a nga jô na “bôte bese be ne meson [ôsimesane Zambe été]” be aye wômô. (Jean 5:28) Nalé a tinane na, Yéhôva a ye wômôlô bôte bese be ne ôsimesane wé. Ve asu na Yéhôva a wômôlô môt, a yiane simesane mame mese me afombô môt ate. Ye a ne fo’o bo jame te? Mvo’é mvo’é, yôp é bili atété bizu’u bizuk. Kalate Zambe a kate bia na Yéhôva a loon ôteté ôse éyôlé jé. (Lañ Ésaïe 40:26.) Nge a ne simesan éyôlé ôteté ôse, bi ne fe tabe ndi na a ye simesane mame mese me afombô bôt a ye wômôlô. Jame da dañe mfi é na, Yéhôva nnye a nga té biôme bise, nde bia yeme na a bili ngule ya wômôlô miñwuan.

14, 15. Mejô me Job ma ye’ele bia jé mfa’a ya ñwômelane miñwuan?

¹⁴ Zôsô môte Job a nga bili ndi nleme ya ñwômelane miñwuan. A nga sili na: “Nge môt a wu, ye a ye beta vee?” Nde a nga jô Yéhôva na: “[Wo] aye loon, me ke [ma] ye yalane wo. [Wo] ye bi nkômbane ya ésaé ya mo môé.” Ôwé Job a mbe a yeme na Yéhôva a ne ôjeja’a ya wômôlô miñwuan.​—Job 14:13-15.

¹⁵ Ndi nleme ya ñwômelane miñwuane ja bo wo na ô simesan aya? Ô ne kam a sili na, ‘Ye bibu’a  ya nda bôte jam a bemvôé bame be maneya wu, befe be aye wômô?’ Bi bili ngule nyul éyoñe bia yeme na Yéhôva a kombô fo’o wômôlô bôt. Ntame yene jame Kalate Zambe a jô mfa’a ya vôme bôte ba ye wômô ba ye nyiñ a za a ye wômô.

16. Aval ényiñ avé bôte ba ye wômô ba ye bu’ubane je si va?

¹⁶ E melu mvus, bôte be nga wômô be nga beta tabe a menda me bôte map a bemvôé bap e si va. Jame te nde fe da ye bobane melu ma zu, ve ényiñe te ja ye dañ abeñ. Amu jé? Amu bôte bese ba ye wômô ba ye bi ma’a ya nyiñe nnôm éto a bo teke beta wu. A ba ye nyiñ émo ja ye selan émo bia nyiñe melu ma. Bita bi aye ke beta bo, teke mewôé me bôt, a teke akon.

17. Za a ye wômô?

¹⁷ Za a ye wômô? Yésus a nga jô na, “bôte bese be ne mesoñ [ôsimesane Zambe été] be aye wô’ô tyiñe jé, be aye so.” (Jean 5:28, 29) A Nlitan 20:13 a jô na: “Mañe me nga kuli miñwuane mi mbe été; a awu ba vôme ya miñwuane be nga kuli miñwuane mi mbe été.” Ôwé, bizu’u bi bôte bia ye beta nyiñ. Nlômane Paul fe ô nga jô na ‘bezôsô a bikotekote’ bi bôte bi aye wômô. (Lañe Mam Minlôman 24:15.) Nalé a tinan aya?

18. ‘Bezôsô’ ba ye wômô be ne be za?

¹⁸ ‘Bezôsô’ be ne benya bebo bisaé be Yéhôva be nga nyiñe si ôsusua na Yésus a so si. Bôt ane Noé, Abraham, Sara, Moïse, Ruth a Esther ba ye wômô  a nyiñe si. Ô ne lañe abui mame mfa’a befam a binga bete kalate Behébreu kabetôlô 11. Jé bi ne jô mfa’a ya benya bebo bisaé be Yéhôva ba wu melu ma? Be fe be ne ‘bezôsô’ nde ba ye wômô.

19. ‘Bikotekote’ bi ne be za? Ma’a mbé Yéhôva a ye ve be?

 ¹⁹ ‘Bikotekote’ bi ne bizu’u bi bôte bi nji bi ma’a ya yeme Yéhôva. Akusa bo na be wuya, Yéhôva a nji vuane be. A ye wômôlô be a ba ye bi ma’a ya yé’é yeme nye a kañe nye.

20. Amu jé sa ke bôte bese mbe ba ye wômô?

²⁰ Ye nalé a tinane na bôte bese ba ye wômô? Teke’e. Yésus a nga jô na bôte béziñe ba ye ke wômô. (Luc 12:5) Za a ye tyi’i na môte nyi a ye wômô nge momo? Yéhôva nnye ane Ntyi’i mejô a su’ulan, ve a nga ve fe Yésus ngule ya ‘tyi’i mejô ya bôte be vee a ba be ne miñwuan.’ (Mam Minlôman 10:42) E môt ase Yésus ba Ésa wé ba ye tyi’i na a ne mbia môt a na, a nji bi nkômbane ya tyendé a ye ke wômô.​—Fombô’ô Ayemé 19.

21, 22. (a) Jé ja tinane na e wômô asu ényiñe ya yôp?(b) Za a mbe môt ôsu a nga wômô asu ényiñe ya yôp?

²¹ Kalate Zambe a kate bia na bôte béziñe ba ye ke nyiñe yôp. Éyoñe môt a wômô asu ényiñe ya yôp, a nji wômô a nyule minson. A wômô asu na a nyiñe yôp ane nsisim.

²² Yésus a mbe môt ôsu a nga wômô nalé. (Jean 3:13) Melu melale me lôteya mvus awu Yésus, Yéhôva a nga wômôlô nye. (Besam 16:10; Mam Minlôman 13:34, 35) Yésus a nji wômô a nyule minsôn. Nlômane Pierre ô nga timine bia na, Yésus “a nga wôébane mfa’a ya minsôn; ve a nga nyiibane mfa’a ya nsisim.” (1 Pierre 3:18)  Yésus a nga wômô ane ngule nsisim. (1 Becorinthien 15:3-6) Ve Kalate Zambe a jô na a ye ke bo étam.

23, 24. Za a ne “mone nsamba mintômba” Yésus a nga jô nye, a ba ye bo bambé?

²³ Ôsusua na Yésus a wu, a nga jô bezôsô beyé’é bé na: “Me ake kôme mia vôm.”(Jean 14:2) Nalé a tinane na beyé’é bé béziñe ba ye wômô na be ke nyiñ a nye yôp. Bôte bambé? Yésus a nga jô na ba ye bo tyôtyoé, “mone nsamba mintômba.” (Luc 12:32) Nlômane Jean ô nga ve tañe bôt éte, éyoñ a nga yene Yésus “a tele [yôp été] nkôle Sion a bôte betoyini ntete wua a betoyini mewôme menyin a benyin.”​—Nlitan 14:1.

²⁴ Éyoñ évé bekristene 144 000 ba ye wômô? Kalate Zambe a kate bia na jame te é mbe na da boban éyoñe Yésus a tatéya na a jôé yôp été. (1 Becorinthien 15:23) Bi nga nyiñ éyoñe te melu ma, a abui ya bôte 144 000 be maneya wômô asu ényiñe ya yôp. Ba be ngenane si a ba wu melu ma, ba wômô été été nane ba wu asu ényiñe ya yôp. Ve bizu’u bi bôte bivok, bia ye wômô melu ma zu asu ényiñe ya paradis si va.

25. Jé bia ye yé’é kabetôlô a tôñe nyi?

²⁵ Ana’ana Yéhôva a ye kôté bone be bôte bese mimbô’ô ya awu. Awu da ye ke beta bo. (Lañ Ésaïe 25:8.) Za ésaé bôte ba ke yôp ba ye bo? Kalate Zambe a kate bia na ba ye ke jôé a Yésus Éjôé Zambe. Bia ye yé’é abui mam a lat a éjôé te e kabetôlô a tôñe nyi.