1-3. Etẹwẹ ko hẹn mímẹpo zun gàntọ, podọ nawẹ Jehovah na tún mí dote gbọn?

MÍ NI dọ dọ yè dawhẹna we nado sẹ̀ngàn na pipotọ gbẹzan towe tọn, na nude he a ma wà. Todido depope ma tin dọ a na wá yin tuntundote. Sọgodo towe taidi nuhe dózin bọ nudepope ma tin he a sọgan wà gandego. Ṣigba, whenue a ko hẹn todido bu pete, a wá sè dọ mẹde tindo huhlọn nado tún we dote bọ e sọ dopà nado gọalọna we! Numọtolanmẹ tẹwẹ a na tindo?

² Mímẹpo wẹ okú ko hẹn zun gàntọ. Mahopọnna nudepope he mí gán wà, mí ma sọgan họ̀ngán. Amọ́, Jehovah tindo huhlọn nado tún mí dote sọn okú si. E ko sọ dopà dọ “kẹntọ godo tọn, yèdọ okú na yin hinhẹn zun ovọ́.”—1 Kọlintinu lẹ 15:26.

³ Pọ́n lehe ayiha towe na jai do sọ whenue a ma nasọ nọ hanú gando okú go ba! Ṣigba, e ma yin okú kẹdẹ wẹ Jehovah na desẹ. E nasọ hẹn mẹhe ko kú lẹ gọwá ogbẹ̀. Lẹnnupọndo nuhe enẹ na zẹẹmẹdo na we ji. E dopà dọ mẹhe “yin madogánnọ to okú mẹ lẹ” na gọwá ogbẹ̀. (Isaia 26:19) Enẹ wẹ Biblu nọ ylọdọ fọnsọnku.

4. (a) Etẹwẹ sọgan miọnhomẹna mí eyin hagbẹ whẹndo tọn mítọn de kavi họntọn mítọn de kú? (b) Mẹnu lẹ wẹ yin delẹ to họntọn vivẹ́ Jesu tọn lẹ mẹ?

⁴ Eyin hagbẹ whẹndo tọn mítọn kavi họntọn vivẹ́ mítọn de kú, awufiẹsa po awubla mítọn po nọ sinyẹn taun. Mí nọ jẹflumẹ pete. Nudepope ma tin he mí gán  wà nado hẹn mẹlọ gọwá ogbẹ̀. Amọ́, Biblu nọ miọnhomẹna mí taun. (Hia 2 Kọlintinu lẹ 1:3, 4.) Gbọ mí ni gbadopọnna apajlẹ dopo he do lehe Jehovah po Jesu po jlo vẹkuvẹku nado hẹn mẹyiwanna mítọn he ko kú lẹ gọwá ogbẹ̀ do hia. Whenue Jesu to aigba ji, e nọ saba dla Lazalọsi po nọviyọnnu etọn lẹ po pọ́n, yèdọ Malta po Malia po. Họntọn vivẹ́ Jesu tọn lẹ wẹ yé omẹ atọ̀n lẹpo. Biblu dọmọ: “Jesu yiwanna Malta po nọviyọnnu etọn po gọna Lazalọsi.” Ṣigba to gbèdopo, Lazalọsi kú.—Johanu 11:3-5.

5, 6. (a) Etẹwẹ Jesu wà to whenue e mọ whẹndo Lazalọsi tọn po họntọn etọn lẹ po to awubla? (b) Naegbọn e do yin homẹmiọnnamẹnu nado yọ́n numọtolanmẹ he Jesu nọ tindo gando okú go?

⁵ Jesu yì Malta po Malia po dè nado miọnhomẹna yé. Whenue Malta sè dọ Jesu ja yé dè, e tọ́n sọn tòdaho lọ mẹ nado yì pé e. Homẹ etọn hùn to whenue e mọ Jesu, amọ́ e dọna ẹn dọmọ: “Eyin hiẹ ko tin tofi wẹ, nọvisunnu ṣie ma na ko kú.” Malta lẹndọ whenu ko fẹ́ whẹpo Jesu do wá. Jesu mọdọ nọviyọnnu etọn Malia to avivi. Whenue e mọ awubla yetọn, e biọlanmẹna ẹn bọ e bẹ avi. (Johanu 11:21, 33, 35) E mọ fie awufiẹsa mítọn nọ sinyẹn jẹ whenue mí hẹn mẹyiwanna mítọn de bu.

⁶ Homẹmiọnnamẹnu de wẹ e yin nado yọnẹn dọ numọtolanmẹ mítọn nkọ wẹ Jesu lọsu nọ tindo gando okú go. Podọ lehe Jesu te wẹ Otọ́ etọn lọsu te. (Johanu 14:9) Jehovah tindo huhlọn nado de okú sẹ̀ kakadoi, nuhe e ka nasọ wà to madẹnmẹ niyẹn.

7, 8. Naegbọn Malta ma jlo dọ zannu he tin to yọdò Lazalọsi tọn nù ni yin didesẹ, amọ́ etẹwẹ Jesu wà?

⁷ Whenue Jesu jẹ yọdò he mẹ oṣiọ Lazalọsi tọn ko  yin titẹ́ do lọ kọ̀n, nùvo etọn ko yin súsú po zannu daho de po. Jesu dọmọ: “Mì de zannu lọ sẹ̀.” Amọ́, Malta ma jlo dọ yé ni wàmọ. Oṣiọ Lazalọsi tọn ko nọ yọdò lọ mẹ na azán ẹnẹ. (Johanu 11:39) Malta ma yọ́n nuhe Jesu jlo na wà nado gọalọna nọvisunnu etọn.

⁸ Jesu dọna Lazalọsi dọmọ: “Tọ́njẹgbonu wá!” Enẹgodo, Malta po Malia po mọ nude he hẹn awuji yé taun. “Dawe he ko kú lọ tọ́njẹgbonu bọ avọ̀ he yin biblá do afọ po alọ etọn lẹ po go tin to e go.” (Johanu 11:43, 44) Lazalọsi ko yin hinhẹngọwa ogbẹ̀! Hagbẹ whẹndo etọn tọn lẹ po họntọn etọn lẹ po vọ́ ẹ mọ whladopo dogọ. Yé gán doalọ e go, gbò e fán bo dọho hẹ ẹ. Azọ́njiawu nankọ die! Jesu ko fọ́n Lazalọsi sọnku.

9, 10. (a) Mẹnu wẹ na huhlọn Jesu nado fọ́n gbẹtọ lẹ sọnku? (b) Naegbọn kandai fọnsọnku tọn lẹ do họakuẹ na mí?

⁹ Be huhlọn Jesu tọn titi wẹ e do nọ fọ́n mẹlẹ sọnku ya? Lala. Whẹpo Jesu do fọ́n Lazalọsi sọnku, e hodẹ̀ hlan Jehovah bọ Jehovah na ẹn huhlọn nado fọ́n Lazalọsi. (Hia Johanu 11:41, 42.) E ma yin Lazalọsi kẹdẹ wẹ yin finfọnsọnku. Biblu dọho gando viyọnnu owhe 12 mẹvi he to azọ̀njẹ sinsinyẹn de go. Otọ́ etọn he nọ yin Jailu jẹflumẹ taun bo vẹvẹna Jesu nado hẹn ẹn jẹgangan. Viyọnnu dopo gee he e tindo niyẹn. To whenue e to hodọna Jesu, mẹdelẹ wá bo dọna ẹn dọ: “Viyọnnu towe ko kú! Naegbọn hiẹ gbẹsọ to tuklado Mẹplọntọ?” Ṣigba, Jesu dọna Jailu dọmọ: “A dibu blo, saa ko tindo yise poun, ewọ nasọ yin whinwhlẹngán.” Enẹgodo, e zọnhẹ Jailu yì owhé etọn gbè.  Whenue yé sẹpọ owhé lọ, Jesu mọdọ gbẹtọ lẹ to avivi. E sọ dọna yé dọmọ: “Mì sọ viavi ba blo, na ewọ ma kú gba ṣigba amlọndọ wẹ e te.” Otọ́ po onọ̀ viyọnnu lọ tọn po na ko to kinkanse yede dọ, etẹ na dọ wẹ Jesu te taun? Jesu biọ to mẹlẹpo si nado tọ́n, enẹgodo e plan otọ́ lọ po onọ̀ lọ po biọ ohọ̀ he mẹ viyọnnu yetọn ko yin titẹ́ do. Jesu hẹn alọ ovi lọ tọn dẹẹdẹ bo dọna ẹn dọmọ: “Viyọnnu pẹvi, yẹn dọna we, ‘Fọ́n!’” Yí nukun homẹ tọn do pọ́n ayajẹ mẹjitọ etọn lẹ tọn to whenue e fọ́n to afọdopolọji bo jẹ zọnlinzin ji! Jesu ko fọ́n viyọnnu yetọn sọnku. (Malku 5:22-24, 35-42; Luku 8:49-56) Sọn gbenẹgbe sọyi, whedepopenu he yé mọ viyọnnu pẹvi yetọn, yé na nọ flin nuhe Jehovah ko wà na yé gbọn Jesu gblamẹ. *

¹⁰ Mẹhe Jesu hẹngọwa ogbẹ̀ lẹ sọ wá kú to godo mẹ. Ṣigba, nuhe mí plọn gando omẹ ehelẹ go họakuẹ taun, na e na mí todido nujọnu tọn wutu. Jehovah jlo na fọ́n gbẹtọ lẹ sọnku, podọ e na wàmọ.

11. Etẹwẹ Yẹwhehodọtọ 9:5 plọn mí gando Lazalọsi go?

¹¹ Biblu dọ to aliho he họnwun mẹ dọ “oṣiọ lẹ ma yọ́n nudepope.” Nuhe jọ do Lazalọsi go niyẹn. (Yẹwhehodọtọ 9:5) Dile Jesu dọ do, e taidi dọ Lazalọsi to amlọndọ wẹ nkọ. (Johanu 11:11) Whenue Lazalọsi to yọdò mẹ, e “ma yọ́n nudepope.”

12. Nawẹ mí wagbọn do yọnẹn dọ Lazalọsi yin finfọnsọnku nugbonugbo?

 ¹² Whenue Jesu fọ́n Lazalọsi sọnku, mẹsusu wẹ mọ ẹn. Kẹntọ Jesu tọn lẹ lọsu tlẹ yọnẹn dọ e wà azọ́njiawu ehe. Lazalọsi gọwá ogbẹ̀, podọ ehe dohia dọ e yin finfọnsọnku nugbonugbo. (Johanu 11:47) Humọ, mẹsusu wẹ yì dla Lazalọsi pọ́n, podọ taidi kọdetọn de yé jẹ yise tindo ji dọ Jiwheyẹwhe wẹ do Jesu hlan nugbo. Enẹ ma vivi na kẹntọ Jesu tọn lẹ, enẹwutu yé jẹ ayiha kàn ji nado hù Jesu po Lazalọsi po.—Johanu 11:53; 12:9-11.

13. Naegbọn mí sọgan deji dọ Jehovah na fọ́n oṣiọ lẹ sọnku?

¹³ Jesu dọ dọ “mẹhe to yọdò oflin tọn lẹ mẹ lẹpo” wẹ na yin finfọnsọnku. (Johanu 5:28) Enẹ zẹẹmẹdo dọ mẹhe Jehovah flin lẹpo wẹ na gọwá ogbẹ̀. Ṣigba, na Jehovah nido fọ́n mẹde sọnku, ewọ dona flin nulẹpo gando mẹlọ go. Be e sọgan wàmọ nugbo ya? Eyọn, sunwhlẹvu liva susu wẹ tin. Etomọṣo, Biblu dọ dọ Jehovah yọ́n yinkọ sunwhlẹvu lẹ dopodopo tọn. (Hia Isaia 40:26.) Eyin ewọ sọgan flin yinkọ sunwhlẹvu dopodopo tọn, be e họnwun dọ e sọgan flin nulẹpo gando mẹhe e na hẹngọwa ogbẹ̀ lẹpo go po awubibọ po. Hú popolẹpo, Jehovah wẹ dá nulẹpo, enẹwutu mí yọnẹn dọ e tindo huhlọn lọ nado hẹn gbẹtọ lẹ gọwá ogbẹ̀.

14, 15. Etẹwẹ nuhe Jobu dọ plọn mí gando fọnsọnku go?

¹⁴ Dawe nugbonọ lọ Jobu yise to fọnsọnku mẹ. E kanse dọmọ: “Eyin gbẹtọ de kú, be e sọgan gọwá nọgbẹ̀?” Enẹgodo, e dọna Jehovah dọ: “Hiẹ na ylọ, bọ yẹn na siọ we. Hiẹ na tindo ojlo vẹkuvẹku nado mọ azọ́n alọ towe lẹ tọn.” Mọwẹ, Jobu yọnẹn dọ Jehovah to nukọnpọnhlan ojlẹ lọ, whenue e na fọ́n oṣiọ lẹ sọnku.—Jobu 14:13-15.

 ¹⁵ Numọtolanmẹ tẹwẹ todido fọnsọnku tọn nọ hẹn we tindo? A sọgan ko to kinkanse dewe dọ, ‘Etẹwẹ dogbọn hẹnnumẹ ṣie lẹ po họntọn ṣie he ko kú lẹ po dali, be yelọsu na yin finfọnsọnku ya?’ E nọ miọnhomẹna mí nado yọnẹn dọ Jehovah jlo nugbonugbo nado hẹn oṣiọ lẹ gọwá ogbẹ̀. Gbọ mí ni pọ́n nuhe Biblu dọ gando mẹhe na yin finfọnsọnku lẹ po fihe yé na nọ po go.

16. Ogbẹ̀ wunmẹ tẹwẹ mẹhe yin finfọnsọnku do aigba ji lẹ na duvivi etọn?

¹⁶ Mẹhe yin finfọnsọnku to hohowhenu lẹ nọpọ́ hẹ hẹnnumẹ po họntọn yetọn lẹ po to aigba ji fi. Nudopolọ wẹ nasọ jọ to sọgodo, ṣigba e na vivi humọ. Etẹwutu? Na mẹhe na yin hinhẹngọwa ogbẹ̀ to aigba ji lẹ na tindo dotẹnmẹ hundote lọ nado nọgbẹ̀ kakadoi bo ma nasọ kú gbede ba. Podọ yé na nọgbẹ̀ to aihọn he gbọnvo taun na egbehe tọn de mẹ. Awhàn, sẹ́nhẹngba po azọ̀n po ma na tin ba.

17. Mẹnu lẹ wẹ na yin finfọnsọnku?

¹⁷ Mẹnu lẹ wẹ na yin finfọnsọnku? Jesu dọ dọ “mẹhe to yọdò oflin tọn lẹ mẹ lẹpo na sè ogbè etọn bo tọ́njẹgbonu.” (Johanu 5:28, 29) Osọhia 20:13 sọ dọna mí dọ: “Ohù sọ jo oṣiọ he tin to e mẹ lẹ, okú po Yọdò po sọ jo oṣiọ he tin to yé mẹ lẹ.” Mọwẹ, gbẹtọ liva susu wẹ na gọwá ogbẹ̀. Apọsteli Paulu sọ dọ dọ “dodonọ lẹ po mawadodonọ lẹ po” na yin finfọnsọnku. (Hia Owalọ lẹ 24:15.) Etẹwẹ enẹ zẹẹmẹdo?

18. Mẹnu lẹ wẹ yin “dodonọ” he na yin finfọnsọnku lẹ?

¹⁸ “Dodonọ lẹ” bẹ devizọnwatọ nugbonọ Jehovah tọn he nọgbẹ̀ whẹpo Jesu do wá aigba ji lẹ hẹn. Gbẹtọ  taidi Noa, Ablaham, Sala, Mose, Luti po Ẹsteli po na yin hinhẹngọwa ogbẹ̀ do aigba ji. A sọgan plọnnu gando delẹ to sunnu po yọnnu po enẹlẹ mẹ go to Heblu lẹ weta 11 mẹ. Bọ devizọnwatọ Jehovah tọn he kú to ojlẹ mítọn mẹ lẹ lo? “Dodonọ” wẹ yelọsu, enẹwutu yé na yin finfọnsọnku ga.

19. Mẹnu lẹ wẹ yin “mawadodonọ lẹ”? Dotẹnmẹ hundote tẹwẹ Jehovah na na yé?

 ¹⁹ “Mawadodonọ lẹ” bẹ gbẹtọ liva susu he ma tindo dotẹnmẹ hundote lọ nado yọ́n Jehovah lẹ hẹn. Dile etlẹ yindọ yé ko kú, Jehovah ma wọn yé. E na fọ́n yé sọnku bọ yé na tindo dotẹnmẹ hundote lọ nado plọnnu gando ewọ go bo sẹ̀n ẹn.

20. Naegbọn e ma yin mẹlẹpo wẹ na yin finfọnsọnku?

²⁰ Be ehe dohia dọ mẹhe ko kú lẹpo wẹ na yin finfọnsọnku ya? Lala. Jesu dọ dọ mẹdelẹ ma na yin hinhẹngọwa ogbẹ̀. (Luku 12:5) Mẹnu wẹ na dọ eyin mẹde na yin finfọnsọnku kavi lala? Jehovah wẹ yin Whẹdatọ daho lọ, amọ́ e sọ na aṣẹ Jesu “nado yin whẹdatọ mẹhe to ogbẹ̀ po oṣiọ lẹ po tọn.” (Owalọ lẹ 10:42) Mẹdepope he yin whẹdana taidi mẹylankan bo desọn ojlo mẹ ma nado diọ, ma na yin finfọnsọnku.—Pọ́n Nudọnamẹ Dogọ 19tọ.

21, 22. (a) Etẹwẹ e zẹẹmẹdo nado yin finfọnsọnku do olọn mẹ? (b) Mẹnu wẹ yin omẹ tintan he yin finfọnsọnku do olọn mẹ?

²¹ Biblu sọ dọna mí dọ mẹdelẹ na nọgbẹ̀ to olọn mẹ. Eyin mẹde yin finfọnsọnku do olọn mẹ, e ma nọ yin hinhẹngọwa ogbẹ̀ do agbasa gbẹtọvi tọn de mẹ. E nọ yin finfọnsọnku do olọn mẹ taidi nudida gbigbọnọ de.

²² Jesu wẹ yin omẹ tintan he mọ fọnsọnku wunmẹ ehe yí. (Johanu 3:13) Azán atọ̀n to whenue Jesu yin hùhù godo, Jehovah fọ́n ẹn sọnku. (Salmu lẹ 16:10; Owalọ lẹ 13:34, 35) Jesu ma yin finfọnsọnku do agbasa gbẹtọvi tọn de mẹ. Apọsteli Pita basi zẹẹmẹ dọ Jesu “yin hùhù to agbasalan mẹ, ṣigba yin hinhẹnwa ogbẹ̀  to gbigbọ mẹ.” (1 Pita 3:18) Jesu yin hinhẹngọwa ogbẹ̀ taidi nudida gbigbọnọ huhlọnnọ de! (1 Kọlintinu lẹ 15:3-6) Amọ́, Biblu dọ dọ e ma yin ewọ kẹdẹ wẹ na yin finfọnsọnku to aliho enẹ mẹ.

23, 24. Mẹnu lẹ wẹ yin “lẹngbọpa pẹvi” he Jesu dọho etọn, podọ yé omẹ nẹmu wẹ?

²³ Ojlẹ vude jẹnukọnna okú Jesu tọn, e dọna devi nugbonọ etọn lẹ dọmọ: “Yẹn jei nado wleawu otẹn de tọn na mì.” (Johanu 14:2) Ehe dohia dọ delẹ to hodotọ etọn lẹ mẹ na yin finfọnsọnku nado nọpọ́ hẹ ẹ to olọn mẹ. Yé omẹ nẹmu wẹ? Jesu dọ dọ omẹ kleun de wẹ e na yin, yèdọ “lẹngbọpa pẹvi” de. (Luku 12:32) Apọsteli Johanu dọ sọha yetọn taun na mí, to whenue e mọ Jesu ‘ṣite to Osó Ziọni olọn mẹ tọn ji bọ gbẹtọ 144 000 tin po e po.’—Osọhia 14:1.

²⁴ Whetẹnu wẹ Klistiani 144 000 lọ lẹ na yin finfọnsọnku? Biblu dọna mí dọ ehe na wá aimẹ to whenue Klisti na jẹ gandu ji to olọn mẹ. (1 Kọlintinu lẹ 15:23) Ojlẹ enẹ mẹ wẹ mí to gbẹnọ te din, podọ suhugan gbẹtọ 144 000 lẹ tọn ko yin finfọnsọnku do olọn mẹ. Mẹhe gbẹ́ pò to aigba ji to yé mẹ to ojlẹ mítọn mẹ lẹ nọ yin finfọnsọnku do olọn mẹ to afọdopolọji eyin yé kú. Ṣigba, suhugan gbẹtọ lẹ tọn na yin finfọnsọnku to sọgodo nado nọgbẹ̀ to Paladisi mẹ to aigba ji fi.

25. Etẹwẹ mí na plọn to weta he bọdego mẹ?

²⁵ To madẹnmẹ, Jehovah na tún gbẹtọvi lẹpo dote sọn okú si bọ okú ma nasọ tin pọ́n gbede ba! (Hia Isaia 25:8.) Amọ́, etẹwẹ mẹhe jei olọn mẹ lẹ na yì wà to dọ́n? Biblu dọ dọ yé na dugán hẹ Jesu to Ahọluduta de mẹ. Mí na plọn nususu dogọ gando gandudu enẹ go to weta he bọdego mẹ.