1-3. Otjikeṋa tji tje tu pandeka atuhe, nu Jehova me ke tu kutura vi?

NGATU tje ove wa paterwa mondeko mena rotjiṋa tji u ha tjitire nu wa rondorwa okukara mondeko oure womuinyo woye. Ove mape ya omunu kutja oruyaveze rwoye rwa yandere mbo, nu kape notjiṋa tji mo yenene okutjita ohunga notjiṋa hi. Oruveze ndu wa utu okurihahiza, ozuu kutja pe nomundu ngu ma yenene okukuvatera, ngu nomasa okukukutura nu e ku yanene kutja me ku vatere. Otjiṋa hi matji ku ṱunu vi?

² Eṱe atuhe twa pandekwa i onḓiro. Nandarire kutja twa roro pu pe ṱapi, kamaatu yenene okuiyepa. Posi yokutja Jehova u nomasa wokutukutura konḓiro. Nu wa kwizika kutja ‘omunavita omusenina ngu sokuyandekwa, oyo ndji onḓiro.’—1 Ovakorinte 15:26.

³ Ripura nonguturiro ndji mo munu indu onḓiro tji i hina okukara po rukwao! Posi yokutja Jehova ke nokuisapo onḓiro uriri. Eye wina ma kapendura imba mba ṱa rukuru. Ripura kutja otjiṋa hi matji hee tjike kove. Eye wa kwizika kutja imba “mba koka” mave hupu rukwao. (Jesaja 26:19) Otjiṋa hi Ombeibela i tja ombendukiro.

4. (a) Otjikeṋa tji matji tu vatere indu omundu weṱunḓu retu poo epanga ropopezu tji ra ṱu? (b) Oowaṋi mba ri omapanga waJesus woposengo?

⁴ Tji wa zepaisa okaṋepo keṱunḓu roye poo epanga ropopezu, mape ya arire ouzeu tjinene okutjinda omuhihamo  noruhoze ndwo. Tu muna kutja kape nomuvatere. Kape notjiṋa tji matu yenene okutjita okukotora omundu ngo komuinyo rukwao. Posi yokutja Ombeibela i tu pa omahuhumiṋino watjiri. (Lesa 2 Ovakorinte 1:3, 4.) Ngatu tare kotjihorera tjimwe tji matji raisa kutja Jehova na Jesus ve nonḓero onene yokupendura ovasuverwa vetu. Indu Jesus tja ri kombanda yehi, eye aa ryangere Lasarus novaṱena kwe, Marta na Maria. Owo aveyetatu va ri omapanga waJesus woposengo. Nu eyuva rimwe, Lasarus wa ṱa.—Johanes 11:3-5.

5, 6. (a) Jesus tja muna ovazamumwe nomapanga waLasarus amave riri wa tjita vi? (b) Ongwaye tje ri otjiṋa otjihuhumiṋe okutjiwa omuano Jesus ma ṱunwa i onḓiro?

⁵ Jesus wa ya ku Marta na Maria okukevehuhumiṋa. Indu Marta tja zuva kutja Jesus me ya, eye wa ya pendje yotjihuro okukemutjakanena. Eye wa ri nenyando okuhakaena na Jesus, posi yokutja eye wa tja nai ku ye: “Andakuzu wa ri mba omuṱena kwandje katja ṱa!” Marta wa tjangovasi Jesus wa wombo. Okuzambo Jesus wa muna Maria ama riri. Okumuna omuhihamwatima mbu va ri na wo, eye wina wa hihamwa na riri. (Johanes 11:21, 33, 35) Eye wa hihamwa tjinene tjimuna omundu ngwa zepaisa omusuverwa we tje hihamwa.

⁶ Okutjiwa kutja Jesus u ṱunwa i onḓiro tjimuna tji i tu ṱuna, otjiṋa otjihuhumiṋe ku eṱe. Nu Jesus uri tjimuna Ihe. (Johanes 14:9) Jehova u nomasa okuisapo onḓiro nga aruhe, neye ma tjiti nao moruveze rwatjimanga.

7, 8. Ongwaye Marta tje ha ri ama vanga kutja ewe ri isapewe peyendo raLasarus, nungwari Jesus wa tjita tjike?

⁷ Indu Jesus tjeya peyendo Lasarus ma ri a pakwa, pari newe enene potjinyo tjeyendo. Neye wa tja: “Kunguzeye  ewe mu ise po!” Posi yokutja Marta ka ri nohange notjiṋa hi. Orondu orutu rwaLasarus rwa ri arwa tjiti omayuva yane meyendo. (Johanes 11:39) Eye kaatjiwa kutja Jesus u nondando yatjike okuvatera omuṱena kwe.

⁸ Jesus arire tja tja ku Lasarus: “Penduka u pite!” Otjiṋa Marta na Maria tji va muna okuzambo tje ve himisa tjinene. “Omuṱi arire tja piti, omake nozombaze ze avya mangwa mombanda yombakero.” (Johanes 11:43, 44) Lasarus wa penduka! Eye wa hakaena ku noveṱunḓu re nomapanga we rukwao. Owo aave yenene okumuhanda, okumuṱuna, nokuhungira kuna ye. Ihi tjiri tjari otjihimise! Jesus wa pendura Lasarus.

9, 10. (a) Jesus omasa wokupendura ovandu wa isa pi? (b) Ongwaye omahungi ohunga nombendukiro tji ye ri omananḓengu ku eṱe?

⁹ Hapo Jesus aa pendura ovandu nomasa we omuini? Kako. Jesus ngunda e hiya pendura Lasarus, eye wa kumba ku Jehova nu Jehova we mupa omasa wokupendura Lasarus. (Lesa Johanes 11:41, 42.) Lasarus kari omundu erike ngwa pendurwa. Ombeibela wina i tu raera ohunga nokakazona kozombura 12 ku ka verere tjinene. Ihe Jairus, aa tira okupandjara omuatje we, nu otjeriheka ku Jesus kutja me mu verure. Wa ri omuatje we erike ṱii. Ngunda ama hungire kuna Jesus, ovarumendu tjiva ve ya nave tja: “Omuatje woye omukazona wa koka. Omuhonge wetu mo uhara amo Mu kendisire tjike?” Posi yokutja Jesus wa tja ku Jairus: “O tira, panḓera mba pongamburiro uriri, nomuatje woye ma hupisiwa.” Okuzambo Jesus wa ya koyaJairus puna ye. Otja tjaave yendere onganda, Jesus aa munu nokuzuva ovandu tji mave riri. Jesus  we ve raera kutja: “Amu riri! Omukazona ka kokere, wa rara ozomboṱu uriri!” Ihe na ina ngahino va himinwe kutja Jesus aa hee tjike. Jesus wa ningira kutja ovandu avehe ve pite nu a twara ihe na ina metuwo mu mwa rarere okakazona. Eye wa kambura okakazona keke na tja: “Kakazona, Ami me ku raere kutja penduka!” Ripura nenyando ovanene vako ndu vari na ro tji ka penduka tjimanga na ke utu okukayenda! Jesus wa pendura okakazona kawo. (Markus 5: 22-24, 35-42; Lukas 8:49-56) Okuza keyuva ndo, tji mave munu okakazona kawo, aave zemburuka otjiṋa Jehova tje ve tjitira okupitira mu Jesus. *

¹⁰ Imba mba pendurwa i Jesus va kaṱa rukwao kombunda. Posi yokutja oviṋa mbi twa lese ohunga novandu mba ovinanḓengu motjimbe tjokutja vi tu pa omaundjiro watjiri. Jehova u vanga okupendura ovandu, nu ma katjita nao.

11. Etjangwa rOmuzuvarise 9:5 mari tu hongo tjike ohunga na Lasarus?

¹¹ Ombeibela i hungira oukahu kutja “ovakoke kave tjiwa otjiṋa.” Lasarus wina wa ri mongaro otjingeyo. (Omuzuvarise 9:5) Tjimuna Jesus pa heya, ya ri tjimuna Lasarus wa ri a rara. (Johanes 11:11) Indu Lasarus tja ri meyendo, eye ‘kaa tjiwa otjiṋa.’

12. Matu tjiwa vi kutja ombendukiro yaLasarus tjiri ya tjitwa?

¹² Indu Jesus tja pendura Lasarus, pa ri ovandu ovengi  mba muna. Nandarire ovanavita na Jesus aave tjiwa nawa kutja otjihimise hi tja tjitwa i ye. Lasarus wa ri nomuinyo rukwao, nu ihi aatji raisa kutja eye tjiri wa pendurwa. (Johanes 11:47) Ovandu ovengi wina va katara Lasarus ngwa pendurwa. Kunao, ovengi va uta okukambura kutja Jesus wa hindwa i Mukuru. Ovanavita na Jesus kaave tjaterwa, nu otji va tya okuzepa Jesus na Lasarus.—Johanes 11:53; 12:9-11.

13. Ongwaye tji matu yenene okukara nongamburiro kutja Jehova tjiri ma pendura ovaṱi?

¹³ Jesus wa tja “ovaṱi avehe” mave kapendurwa. (Johanes 5:28) Ihi matji hee kutja avehe mbe ri mourizemburuka waJehova mave kapendurwa. Posi yokutja Jehova ma hepa okuzemburuka oviṋa avihe ohunga nomundu, kutja ma yenene okumupendura. Eye tjiri ma yenene okutjita nao? Ku nomatau omengi wozonyose mevaverwa. Ombeibela itja Jehova u isana aihe kena rayo. (Lesa Jesaja 40:26.) Eye tji ma yenene okuzemburuka ena ronyose aihe, okutja ma rire oupupu ku Ye okuzemburuka avehe mbu ma kapendura. Otjiṋa otjinanḓengu tjinene, Jehova ongwa uta oviṋa avihe, kunao matu tjiwa kutja Eye u nomasa wokupendura ovandu.

14, 15. Omambo waJob ye tu honga tjike ohunga nombendukiro?

¹⁴ Omurumendu omuṱakame Job aa kambura mombendukiro. Neye wa purire a tja: “Omundu tja koka, u rira omunamuinyo rukwao are?” Okuzambo a tja nai ku Jehova: “Ove mo isana, nu ami me itavere, nOve mo kara nenyando mu ami, ngu mbi ri omuutwa woye.” Job aa tjiwa nawa kutja Jehova u nonḓero yokupendura ovaṱi oruveze tji rwa yenene.—Job 14:13-15.

¹⁵ U noumune uṋe ohunga nomaundjiro wombendukiro? Mape ya u ripura kutja, ‘Hapo ouṋepo weṱunḓu  randje nomapanga wandje mba ṱa mave kapendurwa wina?’ Otjiṋa otjihuhumiṋe okutjiwa kutja Jehova tjiri u zera okukotora ovandu komuinyo. Nambano ngatu tare kutja Ombeibela i tja ovandu mba pendurwa mave kakara pi nu oouṋe mbu mave kapendurwa.

16. Ovaṱi mbu mave kapendurwa kombanda yehi mave kahupa mozongaro zeṋe?

¹⁶ Morukapitaveze, imba mba pendurwa va hakaena ku noveṱunḓu rawo nomapanga wawo kombanda yehi. Ombendukiro ndji mai katjitwa moruyaveze mai kasana ngo wina, nungwari ma rire pondondo yokombanda. Ongwaye tji matu tja nao? Mena rokutja imba mbu mave kapendurwa okukahupa kombanda yehi mave kahupa ngaaruhe nu kave na ku kakoka rukwao. Nu owo mave kahupa mouye mbwa panguka tjinene ku imbwi mu tu hupa ndino. Kaku nokukakara ovita, ovitjitwa vyotjitandi nomitjise.

17. Ovangendu mbu mave kapendurwa?

¹⁷ Ovangendu mbu mave kapendurwa? Jesus wa tja: ‘Ovaṱi avehe mave zuu eraka re nave piti momayendo wawo.’ (Johanes 5:28, 29) Omavandururiro 20:13 mari tja: “Okuvare aku kotora imba mba ṱira mu kwo. Nonḓiro notjovakoke wina vya kotorere ovaṱi vavyo.” Ii, ovandu omatau omengi mave kahupa rukwao. Omuapostele Paulus wa tjere: “Ovandu avehe ovawa novavi mave penduka movakoke.” (Lesa Oviungura 24:15.) Ihi matji hee tjike?

18. Ovandu “ovawa” mbu mave kapendurwa oouṋe?

¹⁸ Ovandu “ovawa” mave kamburire mo ovakarere vaJehova ovaṱakame mba ri ko ngunda Jesus ee hiye ya  kombanda yehi. Ovandu tjimuna Noa, Abraham, Sara, Moses, Rut, Ester mave kapendurwa kutja ve hupe kombanda yehi. Mo yenene okulesa ohunga novarumendu novakazendu tjiva mba, mOvaheberi ekondwa 11. Nu hapo ovakarere vaJehova ovaṱakame mbe ṱa moruveze rwetu mave tjitwa vi? Owo wina ovandu ‘ovawa,’ okutja mave kapendurwa.

19. Ovandu ‘ovavi’ mbu mave kapendurwa oouṋe? Nu Jehova me kevepa oruveze rwokutjita tjike?

 ¹⁹ Ovandu ‘ovavi’ mave kamburire mo ovandu omatau omengi mbe ha munine oruveze rwokutjiwa Jehova. Owo nandarire kutja va ṱa, Jehova keya rora okuvezemba. Eye me ke ve pendura neve pe oruveze rwokurihonga ohunga na ye nokumukarera.

20. Ongwaye tje ri ovandu tjiva uriri mbu mave kapendurwa?

²⁰ Mape hee kutja ovandu avehe mba ṱa mave pendurwa po? Kako. Jesus wa tja ovandu tjiva kave nokukapendurwa. (Lukas 12:5) Ouṋe ngu ma tye kutja omundu ma kapendurwa poo indee? Jehova ongu ri Omupangure omusenina, posi yokutja eye wa yandja ousemba ‘wokupangura ovanamuinyo novakoke’ ku Jesus. (Oviungura 10:42) Omundu auhe ngwa pangurwa kutja omurunde nu ngu hi nonḓero yokurunduruka ke nokupendurwa.—Tara kOmambo wokehi 19.

21, 22. (a) Ombendukiro yokukahupa meyuru i heya tjike? (b) Owaṋi ngwa ri omutenga okumuna ombendukiro yokukahupa meyuru?

²¹ Ombeibela wina i hungira ohunga novandu tjiva mbu mave kahupa meyuru. Indu omundu tja pendurwa kutja ma yende keyuru, eye ke nokukotorwa komuinyo otjomundu worutu rwonyama. Nungwari ma pendurwa kutja ma kahupe meyuru otjomuengeli.

²² Jesus ongwa ri omundu omutenga okumuna ombendukiro otja indjo. (Johanes 3:13) Omayuva yetatu Jesus tja za nokuzepewa, Jehova we mu pendura. (Epsalme 16:10; Oviungura 13:34, 35) Jesus kena pa pendurwa norutu rwonyama. Omuapostele Petrus wa kahurura kutja Jesus wa “ṱa otja omundu na rire omunamuinyo mOmbepo.”  (1 Petrus 3:18) Jesus wa rira omunamuinyo rukwao otjomuengeli omunamasa! (1 Ovakorinte 15:3-6) Nungwari Ombeibela i tja eye ka ri omusenina.

23, 24. Imba Jesus mba tja ‘okarupanda okaṱiṱi,’ oowaṋi nu ovandu vengapi?

²³ Komurungu wonḓiro ye, Jesus wa raera ovahongewa ve na tja: “Ami me kemuṱunina oruveze.” (Johanes 14:2) Ihi matji hee kutja ovakongorere vaJesus tjiva mave kapendurwa kutja ve kahupe puna ye meyuru. Ovandu vengapi? Jesus wa tja mave rire otjivaro otjiṱiṱi, ‘okarupanda okaṱiṱi.’ (Lukas 12:32) Omuapostele Johanes wa yandja otjivaro tjovandu mbo indu tja muna Jesus ‘a kurama [meyuru] kOndundu yaSion; nu puna ye pa ri ovandu omayovi esere nomirongo vine na vane.’—Omavandururiro 14:1.

²⁴ Ovakriste 144 000 mba, mave kapendurwa ruṋe? Ombeibela i tu raera kutja mave kapendurwa Kristus tja utu okuhonapara otjombara meyuru. (1 Ovakorinte 15:23) Eṱe nai tu hupa moruveze ndwo, nu otjingi tjaimba 144 000 va pendurwa rukuru nu va ya keyuru. Imba mbe ri kombanda yehi ngunda nu mbe ṱa moruveze rwetu mave pendurwa mombapaiziro yeho okukahupa meyuru. Nungwari, otjingi tjovandu mave pendurwa moruyaveze okuhupa mOparadisa kombanda yehi.

25. Mekondwa ndi mari kongorereko matu kerihonga tjike?

²⁵ Moruyaveze rwatjimanga, Jehova ma kutura ovandu avehe konḓiro nu onḓiro mai yandekwa nga aruhe! (Lesa Jesaja 25:8.) Nu hapo imba mbu mave i keyuru mave ka ungura tjike? Ombeibela i kahurura kutja mave kahonapara puna Jesus mOuhona womeyuru. Matu kerihonga ovingi ohunga nohoromende ndjo mekondwa ndi mari kongorere ko.