တၢ်မၤလိ ၇
တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ အိၣ်ဝဲလီၤ
၁-၃. ပအိၣ်ဘၣ်လၢ ဃိာ်ပူၤလၢကျဲဒ်လဲၣ်, ဒီးကစၢ်ယွၤ ကမၤပူၤဖျဲးပှၤဒ်လဲၣ်.
ထံၣ်ကမှံကွၢ်လၢ နတၢ်ကမၣ်တအိၣ်ဘၣ် သနာ်က့ ပှၤစံၣ်ညီၣ်နၤလၢ နကဘၣ်အိၣ်လၢဃိာ်ပူၤ တစိၤသးန့ၣ်တက့ၢ်. နတအိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ နကထူၣ်ဖျဲးထီၣ်လၢဃိာ်ပူၤဘၣ်, ဒီးဖျါလၢနတၢ်မုၢ်လၢ်စ့ၢ်ကီး တအိၣ်ဝဲလၢၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲနတၢ်မုၢ်လၢ်တအိၣ်လၢၤဘၣ်အဆၢကတီၢ် နနၢ်ဟူဘၣ်လၢ ပှၤအိၣ်ဝဲတဂၤလၢ အမၤထူၣ်ဖျဲးထီၣ်နၤသ့ဝဲဒီး အဝဲအၢၣ်လီၤစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ ကမၤထူၣ်ဖျဲးထီၣ်နၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် နကတူၢ်ဘၣ်ဒ်လဲၣ်.
၂ ပဝဲခဲလၢာ်ပအိၣ်ဘၣ်လၢ တၢ်သံအဃိာ်ပူၤလီၤ. ပမ့ၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢးဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ သနာ်က့ ပထူၣ်ဖျဲးထီၣ်တသ့ဝဲဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ ကမၤထူၣ်ဖျဲးထီၣ်ပှၤလၢ တၢ်သံအစုပူၤလီၤ. ဒီးအဝဲအၢၣ်လီၤဝဲလၢ “ဒုၣ်ဒါလၢအကဘၣ်တၢ်ဟးဂီၤလၢခံကတၢၢ်န့ၣ်, မ့ၢ်တၢ်သံလီၤ.”—၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၂၆.
၃ ခါဆူညါဖဲတၢ်သံတအိၣ်လၢၤဘၣ်အဆၢကတီၢ် နတၢ်အိၣ်မူကပှဲၤဒီး တၢ်သူၣ်ဖှံသးညီထဲလဲၣ်န့ၣ် ဆိကမိၣ်ကွၢ်တက့ၢ်. ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤတမၤလီၤမၢ်ကွံာ်ထဲ တၢ်သံတခါဧိၤဘၣ်. အဝဲကမၤသမူထီၣ်က့ၤပှၤလၢ အသံတ့ၢ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. တၢ်အံၤ အခီပညီအိၣ်လၢနဂီၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ဆိကမိၣ်ကွၢ်တက့ၢ်. ကစၢ်ယွၤအၢၣ်လီၤဝဲလၢ “ပှၤသံ” န့ၣ်ကသမူထီၣ်က့ၤဝဲလီၤ. (ယၡါယၤ ၂၆:၁၉) တၢ်အံၤလံာ်စီဆှံကိးဝဲလၢ တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ်လီၤ.
ဖဲပှၤလၢပအဲၣ်ဘၣ်အီၤတဂၤသံအခါ
၄. (က) ဖဲပဟံၣ်ဖိဃီဖိ မ့တမ့ၢ် ပတံၤသကိးလၢ ပအဲၣ်ဘၣ်အီၤတဂၤသံဝဲအခါ တၢ်မနုၤဟ့ၣ်ပှၤတၢ်သူၣ်မံသးမုာ်သ့ဝဲလဲၣ်. (ခ) မတၤသ့ၣ်တဖၣ် မ့ၢ်ယ့ၣ်ၡူးအတံၤသကိးလၢအဂ့ၤလဲၣ်.
၄ ဖဲပဟံၣ်ဖိဃီဖိ မ့တမ့ၢ် ပတံၤသကိးလၢ ပအဲၣ်ဘၣ်အီၤတဂၤသံအခါ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကတူၢ်ဘၣ်တၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤ ဒီးတၢ်သူၣ်တမုာ်သးတမုာ် လၢပတူၢ်တန့ၢ်ခီၣ်၂ ကရံၣ်သူး ၁:၃, ၄ တက့ၢ်.) ယဟိဝၤယွၤဒီးယ့ၣ်ၡူး အဲၣ်ဒိးမၤသမူထီၣ်က့ၤ ပှၤလၢပအဲၣ်ဘၣ်အီၤတဖၣ်ထဲလဲၣ်န့ၣ် ပကဆိကမိၣ်ကွၢ်တၢ်အဒိတခါလီၤ. ဖဲယ့ၣ်ၡူးအိၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢအဆၢကတီၢ်န့ၣ် အဝဲလဲၤဟးအိၣ်သကိးဝဲ စီၤလါစရူးဒီးအဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် နီၢ်မၢ်သၤဒီးနီၢ်မၤရံအါဘျီန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်သၢဂၤန့ၣ် မ့ၢ်ယ့ၣ်ၡူးအတံၤသကိးလၢအဂ့ၤလီၤ. လံာ်စီဆှံစံးဝဲလၢ– “ယ့ၣ်ၡူးအဲၣ်နီၢ်မၢ်သၤဒီး အဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်, ဒီးစီၤလါစရူးလီၤ.” ဘၣ်ဆၣ် ဘၣ်တနံၤန့ၣ် စီၤလါစရူးသံဝဲလီၤ.—ယိၤဟၣ် ၁၁:၃-၅.
တကဲန့ၣ်လီၤ. ပကတူၢ်ဘၣ်လၢ ပမၤတၢ်တသ့နီတမံၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ လံာ်စီဆှံဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်သူၣ်မံသးမုာ်သ့ဝဲသပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. (ဖး၅, ၆. (က) ဖဲယ့ၣ်ၡူးထံၣ်ဘၣ်ဝဲ စီၤလါစရူးအဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဒီးအတံၤသကိးတဖၣ် ပှဲၤဒီးတၢ်သူၣ်အုးသးအုးအခါ ယ့ၣ်ၡူးတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. (ခ) ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်သံန့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်သူၣ်မံသးမုာ်လဲၣ်.
၅ ယ့ၣ်ၡူးကလဲၤမၤမုာ်ထီၣ်က့ၤ နီၢ်မၢ်သၤဒီးနီၢ်မၤရံ အသးန့ၣ်လီၤ. ဖဲနီၢ်မၢ်သၤနၢ်ဟူဘၣ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးဟဲဝဲအခါ အဝဲလဲၤထီၣ်ဆူဝ့ၢ်အချၢ ဒ်သိးအကလဲၤသဂၢၢ်ဝဲယ့ၣ်ၡူးလီၤ. အဝဲသးခုလၢ အထံၣ်ဘၣ်ယ့ၣ်ၡူး ဘၣ်ဆၣ်အဝဲတဲဘၣ်ယ့ၣ်ၡူးလၢ– “နမ့ၢ်အိၣ်တ့ၢ်ဖဲအံၤဒီး, ယဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတသံဘၣ်ဝဲဘၣ်.” နီၢ်မၢ်သၤဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးဟဲတုၤန့ၣ် စဲၤခံဝဲလံ. လၢခံ ဖဲယ့ၣ်ၡူးထံၣ်ဘၣ်ဝဲ စီၤလါစရူးအဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် နီၢ်မၤရံ ဟီၣ်ဝဲအဆၢကတီၢ်န့ၣ် အသးဘၣ်ဒိဒိၣ်မးဒီး အဝဲဟီၣ်ဝဲစ့ၢ်ကီးလီၤ. (ယိၤဟၣ် ၁၁:၂၁, ၃၃, ၃၅) ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် ယ့ၣ်ၡူးတူၢ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်သူၣ်တမုာ်သးတမုာ်နးမးလီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး ပဝဲစ့ၢ်ကီး ဖဲပှၤလၢပအဲၣ်ဘၣ်အီၤတဂၤဂၤသံသဒၣ်ကွံာ်ပှၤအခါ ပကတူၢ်ဘၣ်တၢ်သူၣ်တမုာ်သးတမုာ်န့ၣ်လီၤ.
၆ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်သံန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးတူၢ်ဘၣ်ဝဲ ဒ်သိးဒီးပှၤအဃိ ကဲထီၣ်တၢ်သူၣ်မံသးမုာ်လၢပဂီၢ်လီၤ. ဒီးယ့ၣ်ၡူးန့ၣ်လီၤဂာ်ဒီးအပၢ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးဒီးအပၢ် ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် တအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်ကသံဝဲဘၣ်. (ယိၤဟၣ် ၁၄:၉) တကးဒံးဘၣ် ယဟိဝၤယွၤအိၣ်ဒီးတၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ ကမၤလီၤမၢ်ကွံာ်တၢ်သံ လီၤထူလီၤယိာ်ဒီး အဝဲကမၤဝဲဘူးထီၣ်လံ.
“စီၤလါစရူးဧၢ, ဟဲက့ၤထီၣ်တက့ၢ်”
၇, ၈. ဘၣ်မနုၤအဃိလၢ နီၢ်မၢ်သၤတအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပှၤကတလ့ၣ်ကွံာ်လၢၢ်လၢ စီၤလါစရူးအတၢ်သွၣ်ခိၣ် အခိၣ်ထိးလဲၣ်, ဘၣ်ဆၣ် ယ့ၣ်ၡူးမၤဝဲဒ်လဲၣ်.
၇ ဖဲယ့ၣ်ၡူးလဲၤတုၤလၢ စီၤလါစရူးအတၢ်သွၣ်ခိၣ်အလီၢ်န့ၣ် ထံၣ်ဘၣ်ဝဲပှၤကးတံာ်ဃာ်ယိၤဟၣ် ၁၁:၃၉) ယ့ၣ်ၡူးကမၤဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ် နီၢ်မၢ်သၤ တနၢ်ပၢၢ်ဝဲဘၣ်.
တၢ်သွၣ်ခိၣ် အခိၣ်ထိးလၢလၢၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးယ့ၣ်ၡူးစံးဝဲလၢ– “ဟံးထီၣ်ကွံာ်လၢၢ်န့ၣ်တက့ၢ်.” ဘၣ်ဆၣ်နီၢ်မၢ်သၤတအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပှၤကမၤဝဲဒ်န့ၣ်ဘၣ်. မ့ၢ်လၢစီၤလါစရူးအစိၣ် အိၣ်လၢတၢ်သွၣ်ခိၣ်အပူၤ အိၣ်လံလွံၢ်သီလံ. (ဖဲစီၤလါစရူးသမူထီၣ်က့ၤအခါ အဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဒီးအတံၤသကိးတဖၣ် ကသးခုဝဲထဲလဲၣ်န့ၣ် ဆိကမိၣ်ကွၢ်တက့ၢ်.—ယိၤဟၣ် ၁၁:၃၈-၄၄
၈ ယ့ၣ်ၡူးစံးဘၣ်စီၤလါစရူးလၢ– “ဟဲက့ၤထီၣ်တက့ၢ်.” ဒီးနီၢ်မၢ်သၤဒီးနီၢ်မၤရံ ထံၣ်ဘၣ်ဝဲတၢ်လီၤကမၢကမၣ်တခါလီၤ. လံာ်စီဆှံစံးဝဲလၢ “ပှၤလၢအသံတ့ၢ်တဂၤန့ၣ်, ဟဲက့ၤထီၣ်ဒီး အစုအခီၣ်ဘိၣ်ဃာ်အသးလၢ တၢ်ကံးညာ်” လီၤ. (ယိၤဟၣ် ၁၁:၄၃, ၄၄) စီၤလါစရူးသမူထီၣ်က့ၤဝဲ ဒီးအဝဲထံၣ်ဘၣ်က့ၤ အဟံၣ်ဖိဃီဖိဒီး အတံၤသကိးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ထိးဘၣ်အီၤဒီး တဲသကိးတၢ်ဒီးအီၤသ့ဝဲလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးမၤသမူထီၣ်က့ၤ စီၤလါစရူးလီၤ. တၢ်အံၤမ့ၢ် တၢ်လီၤလးဖးဒိၣ်တခါလီၤ.
“ပိာ်မုၣ်ဖိသၣ်ဧၢ, ဂဲၤဆၢထၢၣ်တက့ၢ်”
၉, ၁၀. (က) မတၤဟ့ၣ်စိဟ့ၣ်ကမီၤယ့ၣ်ၡူး လၢကမၤသမူထီၣ်က့ၤ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလဲၣ်. (ခ) လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ကဲဘျုးလၢပဂီၢ်လဲၣ်.
၉ မ့ၢ်ယ့ၣ်ၡူးမၤသမူထီၣ်က့ၤ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလၢ အနီၢ်ကစၢ် အတၢ်စိတၢ်ကမီၤဧါ. တမ့ၢ်ဘၣ်. တချုးလၢယ့ၣ်ၡူး မၤသမူထီၣ်စီၤလါစရူးန့ၣ် အဝဲဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်ဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဒီးယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်အီၤ တၢ်စိတၢ်ကမီၤဒ်သိး အဝဲကမၤသမူထီၣ်က့ၤ စီၤလါစရူးအဂီၢ်လီၤ. (ဖး ယိၤဟၣ် ၁၁:၄၁, ၄၂ တက့ၢ်.) ဘၣ်ဆၣ် ပှၤလၢအဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ် တမ့ၢ်ထဲ စီၤလါစရူးတဂၤဧိၤဘၣ်. လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဘၣ်ဃးဒီး ပိာ်မုၣ်ဖိလၢအသးအိၣ် ၁၂ နံၣ်တဂၤ တူၢ်ဘၣ်ဝဲတၢ်ဆါနးမးလီၤ. ပိာ်မုၣ်ဖိအပၢ်လၢ အမံၤမ့ၢ်စီၤယၤအ့ၤရူးန့ၣ် ပှဲၤဒီးတၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဒီး လိၣ်ဘၣ်ဝဲတၢ်မၤစၢၤသပှၢ်ကတၢၢ်အဃိ အဝဲဃ့ဝဲတၢ်မၤစၢၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးကမၤဘျါက့ၤ အဖိမုၣ်န့ၣ်လီၤ. စီၤယၤအ့ၤရူးန့ၣ် အဖိအိၣ်ထဲတဂၤဧိၤလီၤ. ဖဲအဝဲတဲတၢ်ဒီး ယ့ၣ်ၡူးအဆၢကတီၢ် ပိာ်ခွါတနီၤဟဲဝဲဒီး စံးဝဲလၢ– “နဖိမုၣ်သံလံဝဲလံ. မၤတံာ်တာ်သရၣ်န့ၣ်တဂ့ၤ.” ဘၣ်ဆၣ်ယ့ၣ်ၡူးစံးဘၣ် စီၤယၤအ့ၤရူးလၢ– “ပျံၤတၢ်တဂ့ၤ, ထဲနာ်တၢ်တက့ၢ်, ဒီးကဘၣ်တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအီၤလီၤ.” ယ့ၣ်ၡူးလဲၤဃုာ်ဒီး စီၤယၤအ့ၤရူးဆူအဟံၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲသ့ၣ်ဟဲက့ၤဘူးထီၣ်ဒီး ဟံၣ်အဆၢကတီၢ် ယ့ၣ်ၡူးထံၣ်ဘၣ်ဝဲ ဒီးနၢ်ဟူဘၣ်ဝဲပှၤဟီၣ်န့ၣ်လီၤ. ယ့ၣ်ၡူးစံးဘၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ– “ဟီၣ်တဂ့ၤ, အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, တသံဘၣ်. မ့ၢ်အမံသပ့ၤဝဲလီၤ.” ယ့ၣ်ၡူးအဲၣ်ဒိးစံးဝဲ တၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ် ဖိသၣ်မုၣ်အံၤအမိၢ်အပၢ် ကဆိကမိၣ်ထံဝဲလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးမၢပှၤဟးထီၣ်ကွံာ်ကိးဂၤဒဲး ဒီးကိးဖိသၣ်မုၣ်အမိၢ်အပၢ် ဒီးလဲၤနုာ်ဝဲဆူဖိသၣ်မုၣ်အဒၢးပူၤလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးဖီၣ်အစုကဖီလီဒီး စံးဘၣ်အီၤလၢ– “ပိာ်မုၣ်ဖိသၣ်ဧၢ, ဂဲၤဆၢထၢၣ်တက့ၢ်.” ဖဲဖိသၣ်မုၣ်အံၤဆၢထၢၣ်ဟးထီၣ်အဆၢကတီၢ် အမိၢ်အပၢ်ကသးခုဝဲထဲလဲၣ်န့ၣ် ဆိကမိၣ်ကွၢ်တက့ၢ်. ယ့ၣ်ၡူးမၤဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ အဝဲသ့ၣ်အဖိမုၣ်လီၤ. (မၢ်ကူး ၅:၂၂-၂၄, ၃၅-၄၂; လူၤကၣ် ၈:၄၉-၅၆) စးထီၣ်လၢနံၤအဝဲန့ၣ်လံၤလံၤန့ၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဘၣ်ဝဲ အဖိမုၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်ကသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤမၤသမူထီၣ်က့ၤအဖိမုၣ် ခီဖျိလၢယ့ၣ်ၡူးခရံာ်န့ၣ်လီၤ. *
၁၀ ဒ်တၢ်ဆၢကတီၢ် လဲၤပူၤကွံာ်ဝဲအသိး ပှၤလၢယ့ၣ်ၡူး မၤသမူထီၣ်က့ၤတဖၣ်န့ၣ် သံကဒါက့ၤဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ တၢ်လၢပဖးဘၣ်သ့ၣ်တဖၣ် ကဲဘျုးလၢပဂီၢ် မ့ၢ်လၢအဒုးအိၣ်ထီၣ်ပတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ခါဆူညါအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိး မၤသမူထီၣ်က့ၤ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိဒီး အဝဲကမၤဝဲလီၤ.
တၢ်ကွဲးနီၣ်ကွဲးဃါလၢဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်န့ၣ် ဒုးသ့ၣ်ညါပှၤတၢ်မနုၤလဲၣ်
တၢ်မၢဖိပ့းတရူးမၤသမူထီၣ်က့ၤ ခရံာ်ဖိပိာ်မုၣ်တဂၤလၢ အမံၤမ့ၢ် နီၢ်ဒီၢ်ကါလီၤ.—မၤတၢ် ၉:၃၆-၄၂
ဝံအ့ၤလံယၤ ဒုးဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ မုၣ်ကမဲတဂၤအဖိခွါလီၤ.—၁ စီၤပၤ ၁၇:၁၇-၂၄
၁၁. စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၉:၅ န့ၣ်သိၣ်လိပှၤ တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ဃးဒီး စီၤလါစရူးန့ၣ်ဒ်လဲၣ်.
၁၁ လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ “ပှၤသံန့ၣ်တသ့ၣ်ညါဘၣ်တၢ်နီတမံၤဘၣ်.” ဖဲစီၤလါစရူးသံဝဲအဆၢကတီၢ် တၢ်မၤအသးဒ်န့ၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. (စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၉:၅) ဒ်ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲအသိး ဖဲစီၤလါစရူးသံဝဲအခါန့ၣ် လီၤဂာ်ဒ်အဝဲမံသပ့ၤဝဲန့ၣ်လီၤ. (ယိၤဟၣ် ၁၁:၁၁) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဖဲစီၤလါစရူးအိၣ်လၢ တၢ်သွၣ်ခိၣ်ပူၤအဆၢကတီၢ်န့ၣ် အဝဲတသ့ၣ်ညါတၢ် “နီတမံၤဘၣ်.”
၁၂. စီၤလါစရူး ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအနီၢ်ကီၢ်န့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ်ဒ်လဲၣ်.
၁၂ ဖဲယ့ၣ်ၡူးမၤသမူထီၣ်က့ၤ စီၤလါစရူးအဆၢကတီၢ်န့ၣ် ပှၤအါဂၤထံၣ်ဘၣ်ဝဲလီၤ. ယိၤဟၣ် ၁၁:၄၇) ပှၤအါဂၤ လဲၤအိၣ်သကိးဝဲစီၤလါစရူးလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိအဝဲသ့ၣ် စးထီၣ်နာ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးမ့ၢ်ပှၤလၢ အဟဲလၢယွၤအအိၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယ့ၣ်ၡူးအဒုၣ်အဒါတဖၣ် တဘၣ်အသးဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်ကူၣ်ထီၣ်ဖးလီၤဝဲလၢ ကမၤသံယ့ၣ်ၡူးဒီး စီၤလါစရူးန့ၣ်လီၤ.—ယိၤဟၣ် ၁၁:၅၃; ၁၂:၉-၁၁.
ယ့ၣ်ၡူးအဒုၣ်အဒါတဖၣ်ဒၣ်လဲာ်သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အဝဲမၤဝဲတၢ်လီၤလးတခါအံၤ ဒီးဂ့ၢ်လိာ်အီၤတန့ၢ်ဘၣ်. စီၤလါစရူးသမူထီၣ်က့ၤဝဲအဃိ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ် အိၣ်ဝဲနီၢ်ကီၢ်လီၤ. (၁၃. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤမၤသမူထီၣ်က့ၤ ပှၤသံတဖၣ်သ့ဝဲလဲၣ်.
၁၃ ယ့ၣ်ၡူးစံးဝဲလၢ “ကယဲၢ် ပှၤအိၣ်လၢတၢ်သွၣ်ခိၣ်အပူၤခဲလၢာ်န့ၣ်” ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဝဲလီၤ. (ယိၤဟၣ် ၅:၂၈) တၢ်အံၤအဲၣ်ဒိးစံးဝဲလၢ ပှၤသံတ့ၢ်တဖၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤကမၤသမူထီၣ်က့ၤဝဲန့ၣ် ကစၢ်တိၢ်နီၣ်အဝဲသ့ၣ်အဂ့ၢ်အကျိၤ ဘၣ်ဝဲခဲလၢာ်အဃိ မၤသမူထီၣ်က့ၤအဝဲသ့ၣ်သ့ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ ကစၢ်ယွၤတိၢ်နီၣ် ပှၤတဖၣ်အံၤအဂ့ၢ်အကျိၤဘၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ်ဒ်လဲၣ်. အဒိ ဆၣ်တဖၣ်အိၣ်ဝဲ အကကွဲၢ်လၢအကထိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံစံးဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤသ့ၣ်ညါဝဲ ဆၣ်တဖျၢၣ်စုာ်စုာ်အမံၤန့ၣ်လီၤ. (ဖး ယၡါယၤ ၄၀:၂၆ တက့ၢ်.) ဒ်ကစၢ်ယွၤတိၢ်နီၣ်ဝဲ ဆၣ်တဖျၢၣ်စုာ်စုာ်အမံၤဘၣ်ဝဲအသိး ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လီၤတံၢ်လၢ ပှၤသံတဖၣ်လၢအကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ် ကစၢ်တိၢ်နီၣ်ဝဲ အဝဲသ့ၣ်အဂ့ၢ်အကျိၤဘၣ်ခဲလၢာ်လီၤ. အါန့ၢ်အန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤတ့လီၤတၢ်ခဲလၢာ်အဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ အဝဲအိၣ်ဒီးတၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ ကမၤသမူထီၣ်က့ၤဝဲ ပှၤသံတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
၁၄, ၁၅. စီၤယိၤဘးအတၢ်ကတိၤလၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ် သိၣ်လိပှၤတၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၄ ပှၤတီပှၤလိၤစီၤယိၤဘး နာ်ဝဲလၢတၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ အိၣ်ဝဲလီၤ. ဒီးအဝဲသံကွၢ်ဝဲလၢ– “ပှၤကညီမ့ၢ်သံဒီး, ကမူထီၣ်ဒံးစ့ၢ်ကီးဧါ.” ဝံၤဒီးအဝဲစံးဘၣ် ယဟိဝၤယွၤလၢ– “ကိးထီၣ်တက့ၢ်, ဒီးယကစံးဆၢနၤလီၤ. မ်နသးအိၣ်တၢ်လၢ နစုတ့အီၤတက့ၢ်.” လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ယဟိဝၤယွၤခိးကွၢ်လၢ်ဝဲ တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ အကမၤသမူထီၣ်က့ၤပှၤသံန့ၣ် စီၤယိၤဘးသ့ၣ်ညါဝဲလီၤ.—ယိၤဘး ၁၄:၁၃-၁၅.
၁၅ နမ့ၢ်ဆိကမိၣ် တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ် နကတူၢ်ဘၣ်ဒ်လဲၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကဆိကမိၣ်ဘၣ်လၢ ‘ယဟံၣ်ဖိဃီဖိဒီး ယတံၤသကိးလၢ
အသံတ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ် ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ စ့ၢ်ကီးဧါ.’ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိးမၤသမူထီၣ်က့ၤ ပှၤသံတဖၣ်အဃိ မ့ၢ်တၢ်လၢအမၤမုာ်ထီၣ်က့ၤပသးလီၤ. မတၤသ့ၣ်တဖၣ် ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလဲၣ် ဒီးအဝဲသ့ၣ်ကအိၣ်မူဘၣ်လၢတၢ်လီၢ်ဖဲလဲၣ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤလီၤ.အဝဲသ့ၣ် “ကနၢ်ဟူအကလုၢ်သီၣ်, ဒီးကဟဲက့ၤထီၣ်ဝဲ”
၁၆. ပှၤသံလၢအကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢန့ၣ် ကအိၣ်မူဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.
၁၆ လၢညါန့ၣ် ပှၤလၢအဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤတဖၣ် ထံၣ်လိာ်ဘၣ်က့ၤအသးဒီး အဟံၣ်ဖိဃီဖိဃုာ်ဒီး အတံၤသကိးတဖၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢန့ၣ်လီၤ. ခါဆူညါန့ၣ် တၢ်ကမၤအသးဒ်န့ၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ တၢ်ကမၤအသးဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ် အလီၢ်တက့ၢ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. ခီဖျိလၢ ပှၤလၢအကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤတဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကအိၣ်မူဘၣ်ဝဲလီၤထူလီၤယိာ် ဒီးတသံဝဲနီတဘျီလၢၤဘၣ်. ဒီးဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်အိၣ်သးတဖၣ် ကလီၤဆီန့ၢ်ဒံး တၢ်အိၣ်သးလၢပထံၣ်ဘၣ်လၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် တၢ်ဒုးတၢ်ယၤ, တၢ်အၢတၢ်သီ ဒီးတၢ်ဆူးတၢ်ဆါတအိၣ်လၢၤဘၣ်.
၁၇. မတၤသ့ၣ်တဖၣ် ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဝဲလဲၣ်.
၁၇ မတၤတဖၣ် ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလဲၣ်. ယ့ၣ်ၡူးစံးဝဲလၢ “ကယဲၢ် ပှၤအိၣ်လၢတၢ်သွၣ်ခိၣ်အပူၤခဲလၢာ်န့ၣ်, ကနၢ်ဟူအကလုၢ်သီၣ်, ဒီးကဟဲက့ၤထီၣ်ဝဲ” လီၤ. (ယိၤဟၣ် ၅:၂၈, ၂၉) ဒီး လီၣ်ဖျါ ၂၀:၁၃ စံးဝဲလၢ– “ပီၣ်လဲၣ်ဟ့ၣ်ထီၣ်ပှၤသံအိၣ်လၢအပူၤ, ဒီးတၢ်သံဒီးပျုၤပူၤန့ၣ် ဟ့ၣ်ထီၣ်ပှၤသံအိၣ်လၢအပူၤ” လီၤ. ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အကကွဲၢ်လၢအကထိတဖၣ်န့ၣ် ကအိၣ်မူဘၣ်က့ၤလၢ အသီတဘျီန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ တၢ်မၢဖိပီလူးစံးဝဲလၢ “ပှၤသံအတီမ့ၢ်ဂ့ၤ, တတီဘၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ” ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဝဲလီၤ. (ဖး မၤတၢ် ၂၄:၁၅ တက့ၢ်.) တၢ်အံၤအဲၣ်ဒိးစံးဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်.
လၢပၤရဒံစူးအပူၤန့ၣ် ပှၤသံတဖၣ် ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ ဒီးကက့ၤထံၣ်လိာ် က့ၤအသးဒီး ပှၤလၢအအဲၣ်ဘၣ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ
၁၈. ပှၤ “တီ” လၢအကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ် မ့ၢ်မတၤသ့ၣ်တဖၣ်လဲၣ်.
၁၈ ပှၤလၢအ “တီ” န့ၣ်ပၣ်ဃုာ်ဒီးယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤလၢ အတီအလိၤလၢအအိၣ်မူတ့ၢ်ဝဲလၢ တချုးယ့ၣ်ၡူးဟဲလီၤဆူ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢအဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤတီပှၤလိၤဒ်သိးဒီး စီၤနိအၤ, စီၤအၤဘြၤဟၣ်, နီၢ်စၤရါ, စီၤမိၤၡ့, နီၢ်ရူၤသး ဒီးနီၢ်အ့ၤစတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဝဲလီၤ. ဘၣ်ဃးဒီးပှၤပိာ်ခွါဒီးပိာ်မုၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ အဂ့ၢ်အကျိၤန့ၣ်နဖးဘၣ်အီၤသ့ဖဲ ဧ့ၤဘြံၤ အဆၢဒိၣ် ၁၁ န့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ် ယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤ လၢ အတီအလိၤတဖၣ်လၢအသံလၢမုၢ်မဆါတနံၤညါအံၤန့ၣ် မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ်ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤစ့ၢ်ကီးဧါ. အဝဲသ့ၣ်စ့ၢ်ကီးမ့ၢ်ပှၤ “တီ” အဃိကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဝဲလီၤ.
၁၉. ပှၤလၢအ “တတီ” တဖၣ်န့ၣ်မ့ၢ်မတၤလဲၣ်, ဒီးယဟိဝၤယွၤကဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်ဒ်လဲၣ်.
၁၉ ပှၤလၢအ “တတီ” န့ၣ်ပၣ်ဃုာ်ဒီး ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအကကွဲၢ်လၢအကထိတဖၣ်လၢ အ
တဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကသ့ၣ်ညါဘၣ် ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်သံဝဲဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤတသးပ့ၤနီၣ်အီၤဘၣ်. ကစၢ်ယွၤကဒုးဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤအဝဲသ့ၣ် ဒီးအဝဲသ့ၣ်ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် လၢကမၤလိဘၣ်ကစၢ်ယွၤအဂ့ၢ် ဒီးမၤတၢ်ဘၣ်အသးလီၤ.၂၀. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤတဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်ဘၣ်က့ၤ ကိးဂၤဒဲးလဲၣ်.
၂၀ ပှၤသံတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ်ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ ကိးဂၤဒဲးဧါ. တမ့ၢ်ဘၣ်. ယ့ၣ်ၡူးစံးဝဲလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတနီၤန့ၣ် တဘၣ်တၢ်မၤသမူထီၣ်က့ၤအီၤဘၣ်. (လူၤကၣ် ၁၂:၅) မတၤကြၢးသမူထီၣ်က့ၤလဲၣ် ဒီးမတၤတကြၢးသမူထီၣ်က့ၤလဲၣ်န့ၣ် ပှၤလၢအကဆၢတဲာ်တၢ် အိၣ်ဝဲလီၤ. ယဟိဝၤယွၤမ့ၢ် စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်လၢအကဆၢတဲာ်တၢ် လၢခံကတၢၢ်တဂၤ ဘၣ်ဆၣ်အဝဲဟ့ၣ်ယ့ၣ်ၡူးတၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ “အကစံၣ်ညီၣ်ပှၤမူ, ဒီးပှၤသံအကွီၢ်န့ၣ်လီၤ.” (မၤတၢ် ၁၀:၄၂) ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်အီၤဒ် ပှၤအၢပှၤသီလၢအတသးအိၣ်ဆီတလဲအသးန့ၣ် တဘၣ်တၢ်မၤသမူထီၣ်က့ၤအီၤလၢၤဘၣ်.—ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ် ၁၈ လၢလံာ်အကတၢၢ်တက့ၢ်.
တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ ဆူမူခိၣ်
၂၁, ၂၂. (က) ပှၤလၢအဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဆူမူခိၣ်န့ၣ် ကအိၣ်ဒီးတၢ်အိၣ်မူဒ်လဲၣ်တကလုာ်လဲၣ်. (ခ) ပှၤလၢအဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဆူမူခိၣ် အဆိကတၢၢ်တဂၤန့ၣ် မ့ၢ်မတၤလဲၣ်.
၂၁ လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတနီၤ ကအိၣ်မူဘၣ်လၢမူခိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲပှၤတဂၤဂၤဘၣ်တၢ်မၤသမူထီၣ်က့ၤအီၤဆူမူခိၣ်အခါ တၢ်တမၤသမူထီၣ်က့ၤအီၤ ဒ်ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအက့ၢ်အဂီၤလၢၤဘၣ်. ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဝဲဒ် ပှၤနီၢ်သးဖိလၢမူခိၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ.
၂၂ ယ့ၣ်ၡူးမ့ၢ်ပှၤအဆိကတၢၢ်တဂၤလၢ အဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲတၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ ဒ်ပှၤနီၢ်သးဖိအသိးန့ၣ်လီၤ. (ယိၤဟၣ် ၃:၁၃) ဖဲယ့ၣ်ၡူးသံသၢသီဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤမၤသမူထီၣ်က့ၤအီၤလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၆:၁၀; မၤတၢ် ၁၃:၃၄, ၃၅) ကစၢ်ယွၤတမၤသမူထီၣ်က့ၤယ့ၣ်ၡူးဒ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအက့ၢ်အဂီၤအသိးဘၣ်. တၢ်မၢဖိပ့းတရူးတဲဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူး “ဒိးသံအသးလၢ တၢ်ဖံးတၢ်ညၣ်အပူၤ ဘၣ်ဆၣ်ဒီး, ဒိးတၢ်မၤမူထီၣ်က့ၤအီၤလၢသးန့ၣ်လီၤ.” (၁ ပ့းတရူး ၃:၁၈) ယ့ၣ်ၡူးဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဒ် ပှၤနီၢ်သးဖိတဂၤအသိးန့ၣ်လီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၃-၆) ဒီးလံာ်စီဆှံစံးဝဲလၢ ပှၤကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဒ်အံၤန့ၣ် တမ့ၢ်ထဲယ့ၣ်ၡူးတဂၤဘၣ်.
၂၃, ၂၄. ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲဘၣ်ဃးဒီး “သိလၢအစှၤတဖု” န့ၣ်မ့ၢ်မတၤတဖၣ်လဲၣ်, ဒီးအဝဲသ့ၣ်အနီၣ်ဂံၢ်အိၣ်ဝဲထဲလဲၣ်.
ယိၤဟၣ် ၁၄:၂, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) တၢ်အံၤအခီပညီမ့ၢ်ဝဲ အပျဲၢ်အဘီၣ်တနီၤန့ၣ် ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဒ်သိး အဝဲသ့ၣ်ကအိၣ်ဒီးအီၤလၢမူခိၣ်လီၤ. ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤအနီၣ်ဂံၢ်ကအိၣ်ဝဲထဲလဲၣ်. ယ့ၣ်ၡူးကိးအဝဲသ့ၣ်လၢ “သိလၢအစှၤတဖု” အဃိ အနီၣ်ဂံၢ်ကအိၣ်ထဲစှၤဂၤလီၤ. (လူၤကၣ် ၁၂:၃၂) တၢ်မၢဖိယိၤဟၣ်ထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူး “ဆၢထၢၣ်လၢကစၢၢ်စံယိၣ်အလိၤ [လၢမူခိၣ်], ဒီးပှၤလၢအအိၣ်ဒီးအဝဲဒၣ်အမံၤ ဒီးအပၢ်အမံၤကွဲးအသးလၢအမဲာ်တူၢ်ခိၣ်န့ၣ်, တကလီၤလွံၢ်ကလးလွံၢ်ကထိအိၣ်ဒီးအီၤလီၤ.” လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ သိလၢအစှၤတဖုအံၤအနီၣ်ဂံၢ် အိၣ်ဝဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲးန့ၣ်လီၤ.—လီၣ်ဖျါ ၁၄:၁.
၂၃ တချုးလၢ ယ့ၣ်ၡူးသံဒံးအဆၢကတီၢ် အဝဲတဲဘၣ်အပျဲၢ်အဘီၣ်လၢ အတီအလိၤတဖၣ်လၢ– “ယကလဲၤကတဲာ်ကတီၤ တၢ်လီၢ်လၢ သုဂီၢ်လီၤ.” (၂၄ ပှၤ ၁၄၄,၀၀၀ လၢအမ့ၢ် ခရံာ်ဖိတဖၣ်အံၤ ကဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤဝဲလၢ ဆၢကတီၢ်ဖဲလဲၣ်. လံာ်စီဆှံစံးဘၣ်ပှၤလၢ အဝဲသ့ၣ် ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဝဲဖဲ ယ့ၣ်ၡူးပၢတၢ်လၢ မူခိၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၂၃) ပအိၣ်မူဘၣ်လၢ တၢ်ဆၢကတီၢ်အဝဲန့ၣ်လီၤ. ပှၤ ၁၄၄,၀၀၀ အါဒၣ်တၢ်တက့ၢ်န့ၣ် ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဆူမူခိၣ်လံ. မုၢ်မဆါတနံၤညါအံၤ ပှၤ ၁၄၄,၀၀၀ တဖၣ်အံၤအကျါတနီၤန့ၣ် အိၣ်မူဒံးဝဲလၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢလီၤ. အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်သံန့ၣ် ကက့ၤထီၣ်ဘၣ်ဆူမူခိၣ်တဘျီဃီလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအါဒၣ်တၢ်တက့ၢ် လၢကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ် ကအိၣ်မူဘၣ်ဝဲလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ပၤရဒံစူးအပူၤန့ၣ်လီၤ.
၂၅. တၢ်မၤလိလၢခံတခါန့ၣ် ပကမၤလိတၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၂၅ တယံာ်လၢၤဘၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤကမၤထူၣ်ဖျဲးထီၣ်ကွံာ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလၢ တၢ်သံအစုပူၤ ဒီးတၢ်သံကလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲလီၤထူလီၤယိာ်န့ၣ်လီၤ. (ဖး ယၡါယၤ ၂၅:၈ တက့ၢ်.) ဘၣ်ဆၣ် ပှၤလၢအဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလၢမူခိၣ်န့ၣ် ကမၤဝဲတၢ်မနုၤဖဲန့ၣ်လဲၣ်. လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ကပၢဃုာ်တၢ်ဒီးယ့ၣ်ၡူးလၢ ဘီမုၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးအပူၤလီၤ. တၢ်မၤလိလၢခံတခါန့ၣ် ပကမၤလိအါထီၣ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ပၢတၢ်ပြးတခါအံၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 9 လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ပှၤလၢအဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤတဖၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ပၣ်ဃုာ်ဒီးပှၤသးပှၢ်, ပှၢ်သးစၢ်, ပိာ်မုၣ်, ပိာ်ခွါ, ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ ဒီးပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိန့ၣ်လီၤ. နဖးဘၣ်အဝဲသ့ၣ်အဂ့ၢ်သ့ဖဲ ၁ စီၤပၤ ၁၇:၁၇-၂၄; ၂ စီၤပၤ ၄:၃၂-၃၇; ၁၃:၂၀, ၂၁; မးသဲ ၂၈:၅-၇; လူၤကၣ် ၇:၁၁-၁၇; ၈:၄၀-၅၆; မၤတၢ် ၉:၃၆-၄၂; ၂၀:၇-၁၂ န့ၣ်လီၤ.