Amuye ku shebo

Amuye pa mitwi iliimo

MUTWI 7

Kulaakuba Bubuke!

Kulaakuba Bubuke!

1-3. Ino nciinshi calengesha kwaamba ayi soonse tube anga mbantu bali mujele, alimwi ino Yehova alaakutwaangulula buyani?

AMUYEEYE kwaamba ayi mwabikwa mujele pamulandu ngomutana kucita. Alimwi citoboneka kwaamba ayi teshi bakamukushewo. Tamucitewo bulindilishi buli boonse, alimwi taakuwo cili coonse nceenga mwaciita. Ono paciindi ceenka ico, mwanyumfwa kwaamba ayi kuli muntu ucite nkusu shakumukusha mujele alimwi washomesha ayi atoomucafwa! Ino inga mwalinyumfwa buyani?

2 Soonse tuli bakaili kulufu. Nabi tweelesha kucica buyani, lufu inga lwatucana. Nacibi boobo Yehova alicite nkusu shakutwaangulula kuswa kulufu. Alimwi washomesha kwaamba ayi “mulwani wakweelaako, lufu, lulaakukomwa.”—1 Bene Kolinto 15:26.

3 Ino inga mwalinyumfwa buyani na mwashiiba kwaamba ayi teshi mukafwewo? Kwalo, Yehova teshi akeelebo pakukushawo lufu sobwe. Alaakubusha abaabo bakafwa. Ono sa ici teshi cikabote? Washomesha ayi “Bantu banu bakafwa balaakubuka alimwi.” (Isaya 26:19) Ubu Baibo mboisansulula bubuke.

NA MUNTU NGOTUSUNI WAFWA

4. (a) Ino nciinshi ceenga catuyuminisha na shikamukowa nabi shicibusa wafwa? (b) Ino mbaani bamwi Yesu mbwaakalinga kunyumfwanaabo?

4 Cilacisa abuumbi na shikamukowa nabi shicibusa wafwa, tulanyumfwa cibiibi abuumbi, tulaba abuumba akubulilwa cakucita. Taakuwo cintu nabi comwi nceenga twaciita kwaamba ayi abe abuumi alimwi. Nacibi boobo maswi amu Baibo alatuyuminisha abuumbi. (Amubelenge 2 Bene Kolinto 1:3, 4.) Atwiiye cakubonenaako comwi citondesha kwaamba ayi Yehova a Yesu balisuni abuumbi kubusha baabo bakafwa. Yesu ndyaakalinga pacishi ca panshi, liinji wakalinga kuya mukufwakashila Lasalo abenankashi shakwe Malita a Maliya, boonse botatwe bakalinga babye. Baibo ilaamba ayi: “Yesu wakalinga kunyumfwana abuumbi aMalita, mwanike wakwe alimwi aLasalo.” Ono bushiku bumwi Lasalo wakafwa.—Joni 11:3-5.

5, 6. (a) Ino Yesu wakacita buyani ndyaakabona beshikamukowa a beshicibusa bakwe Lasalo kabalila? (b) Ino nceebonshi cilayuminisha kushiba Yesu mbwaalinyumfwa pamakani alufu?

5 Yesu wakaya mukuyuminisha Malita a Maliya. Malita ndyaakanyumfwa ayi Yesu atoosa, wakamuciinsha. Wakakondwa kubona Yesu, sombi wakaamba ayi: “Nkambo, nimwakalingaako mukwesu nakwiinga taakwe kufwa.” Malita wakalinga kuyeeya ayi Yesu wacelwa kusa. Lyalo Yesu ndyaakabona Maliya kaalila, abuumba mbwaakalinga kucite, cakamucisa mpeeke alakwe wakalila. (Joni 11:21, 33, 35) Wakanyumfwa cibiibi abuumbi bweenka mbotulinyumfwa na twafwitwa muyandwa.

6 Cilayuminisha abuumbi kushiba kwaamba ayi Yesu alakwe alanyumfwa mbotulinyumfwa na twafwitwa muyandwa. Alimwi Yesu alibo mbuli Baishi. (Joni 14:9) Yehova alicite nkusu shakukushawo lufu kwamuyayaya, alimwi alaakucita boobo conoonobo.

“LASALO, SWAAMO UMO!”

7, 8. Ino nceebonshi Malita taakalinga kusuni ayi bakushe libwe pacuumbwe cakwe Lasalo, ono ino Yesu wakacita buyani?

7 Yesu ndyaakashika kucuumbwe nkobakabika Lasalo, wakacana ayi pamulyango wacimfwengo pali calitwe alibwe linene. Lyalo wakaamba ayi: “Amukusheko libwe.” Ono Malita taakalinga kusuni ayi bacite boobo. Paciindi ici mubili wakwe Lasalo kooli wamana nshiku shone mucuumbwe. (Joni 11:39) Taakalinga kucishi Yesu ncaakalinga kusuni kucita kwaamba ayi acafwe mukwabo.

Amuyeeyebo mukwashi wakwe Lasalo mbobakakondwa ndyaakabushikwa!—Joni 11:38-44

8 Yesu wakaamba ayi: “Swaamo umo!” Malita a Maliya nshebakabona, shakabakankamika abuumbi. “Alakwe wakaswaamo kaapombeletwe ashisani shipombelwa bafu kumaansa, kumyeendo alimwi apameenso.” (Joni 11:43, 44) Lasalo wakabushikwa! Wakaba pomwi alimwi amukwashi wakwe abeshicibusa. Bakalinga kucikonsha kumukumbata, kumucata, akumwamboosha. Ncakwiila ici cakalinga ncaankamiko! Yesu wakabusha Lasalo.

“KASHIMBI, NTOKWAAMBILA AYI ‘BUKA!’”

9, 10. (a) Ino ngani wakapa Yesu nkusu shakubusha bantu? (b) Ino nceebonshi makani abubuke alicite mpindu kulindiswe?

9 Sa Yesu wakabusha bantu kwiinda munkusu shakwe? Sobwe. Kaatana kubusha Lasalo, Yesu wakapaila kuli Yehova, aboobo Yehova wakamupa nkusu shakubusha Lasalo. (Amubelenge Joni 11:41, 42.) Teshibo Lasalo eenka wakabushikwa. Baibo ilatulwiita sha mulindu wakalinga kucite myaaka 12 wakaciswa abuumbi. Baishi ba Jailosi bakalisukama abuumbi, aboobo bakasenga Yesu ayi aye amushilike. Ngomwaana eenkabo ngwaakalinga kucite. Kaacaamba a Yesu basankwa bamwi bakesa akumulwita ayi: “Mwanaanu wafwa kale, mutoopensheshanshi bafundishi aba?” Sombi Yesu wakalwiita Jailosi ayi: “Utaloondi, shomabo, mwanaako utooba kabotu.” Lyalo Yesu wakaya kuŋanda yakwe Jailosi. Ndyebakashika pafwiifwi apaŋanda, Yesu wakabona akunyumfwa bantu kabalila. Lyalo wakabalwiita ayi: “Amucileeke kulila ceebo mulindu uyu taafwite, uliletebo.” Bashali bakwe balyeelete bakakankamana ndyebakanyumfwa maswi aya. Yesu ndyaakenjila muŋanda mwakalinga mutuntu wa mulindu uyo, wakabalwiita boonse ayi baswe akusuminishabo bashali ba mwaana. Wakacata mulindu uyo palyaansa akwaamba ayi: “Kashimbi, ntokwaambila ayi ‘buka!’” Amuyeeyebo bashali bakwe mbobakakondwa ndyaakabuka akutalika kweenda peenkapo! Yesu wakabusha mwanaabo. (Maako 5:22-24, 35-42; Luka 8:49-56) Kuswabo bushiku bulya, lyoonse na babona mwanaabo bakalinga kwiibaluka Yehova nshaakabacitila kwiinda muli Yesu. *

10 Mukuya kwaciindi abo boonse Yesu mbwaakabusha bakafwa alimwi. Nacibi boobo makani aya alicite mpindu mukwiinga alatupa bulindilishi bwancine. Yehova alisuni kubusha bantu alimwi alaakucita boobo.

NSHETWIIYA KUSWA KUMAKANI AAMBA SHABUBUKE

Mutumwi Pita wakabusha Mwanakashi Mwineklistu Dokasi.—Milimo 9:36-42

Elija wakabusha mwaana musankwa wamukalubinje.—1 Baami 17:17-24

11. Ino nciinshi ncotwiiya pali Lasalo kuswa kulilembo lya Shikushimikila 9:5?

11 Baibo ilatulwiita cakuteenda mweela ayi “bafu taaku ncobeshi.” Ubu mbocakalinga akuli Lasalo. (Shikushimikila 9:5) Bweenka mbuli Yesu mbwakaamba, cakalingabo anga Lasalo wakalinga kulete. (Joni 11:11) Lasalo ‘taakuwo ncaakalinga kucishi’ ndyaakalinga mucuumbwe.

12. Ino tulishi buyani ayi ncancine Lasalo wakabushikwa?

12 Bantu baanji bakabonaako Yesu ndyaakabusha Lasalo. Nabi balwani bakwe Yesu bakeshiba ayi wacita caankamiko ici. Lasalo wakalinga muumi, alimwi ici cakatondesha patuba kwaamba ayi ncancine wakabushikwa. (Joni 11:47) Kwiilikaawo, bantu baanji bakaya mukumufwakashila Lasalo, aboobo bakatalika kushoma ayi ncancine Yesu wakatumwa a Lesa. Balwani bakwe Yesu tabakwe kukondwa asheeshi, aboobo bakapangana shakucaya Yesu a Lasalo.—Joni 11:53; 12:9-11.

13. Ino nceebonshi inga twashooma ayi Yehova alaakubusha bafu?

13 Yesu wakaamba ayi “abo boonse bali mushuumbwe” balaakubushikwa. (Joni 5:28) Nkokwaamba ayi abo boonse Yehova mbwaibaluka balaakubushikwa. Ono kwaamba ayi Yehova akabushe muntu, alyeelete kwiibaluka shoonse pamuntu uyo. Ono sa inga wacikonsha? Atuyeeye pa nyenyeenshi shiinji shili mububumbo. Baibo ilaamba ayi Yehova alishi liina lya nyenyeenshi yomwi ayomwi. (Amubelenge Isaya 40:26.) Na inga wacikonsha kwiibaluka liina lya nyenyeenshi shoonse, nkokwaamba ayi ncuubu kuli nguwe kwiibaluka shintu shoonse pabaabo mbweshi akabushe. Alimwi ciindaawo ncakwaamba ayi ngowakalenga shintu shoonse, aboobo tulicishi kwaamba ayi alicite nkusu shakubusha bantu.

14, 15. Ino tuleeya nshi kuswa ku maswi akaamba Jobo pamakani abubuke?

14 Musankwa ushomeka Jobo wakalinga kushoma mububuke. Wakeepusha ayi: “Na muntu wafwa, sa inga waba abuumi alimwi?” Lyalo wakalwiita Yehova ayi: “Mulaakwiita, lyalo nebo ndaakukumbula. Mulaakuyandishisha ncito yamaansa anu.” Ncakwiila, Jobo wakalinga kucishi kwaamba ayi Yehova atolangila kunembo ndyeshi akabushe bafu.—Jobo 14:13-15.

15 Ino bulindilishi bwa bubuke bulamupa kulinyumfwa buyani? Cimwi ciindi inga mwaliipusha ayi, ‘sa mukwashi wangu ababyaanji bakafwa, abalo balaakubushikwa?’ Cilayuminisha abuumbi kushiba kwaamba ayi Yehova alisuni kubusha bantu kuswa kubafu. Atwiiye Baibo nshoyaamba pamakani abeshi bakabushikwe ankweshi bakekaale.

‘BALAAKUNYUMFWA LISWI LYAKWE AKUSWA MUSHUUMBWE’

16. Ino abo beshibakabushikwe balaakuba abuumi bwa buyani pacishi ca panshi?

16 Muciindi cakwisule, abo boonse bakabushikwa bakaboolela kumikwashi yabo alimwi peenka pano pacishi ca panshi. Akunembo mbweshi cikabe, sombi cilaakwiindaawo kubota. Ino nceebonshi? Mukwiinga abo boonse beshibakabushikwe pacishi balaakuba acoolwe cakuba abuumi butamaani. Alimwi balaakwikala mucishi cibotu abuumbi kwiinda mbocibete pacecino ciindi. Teshi kukabeewo nkondo, kutanyumfwa, akuciswa.

17. Ino mbaani beshibakabushikwe?

17 Ino mbaani beshibakabushikwe? Yesu wakaamba ayi abo boonse bali mushuumbwe balaakunyumfwa liswi lyakwe akuswa mushuumbwe.” (Joni 5:28, 29) Alimwi Ciyubululo 20:13 ilaamba ayi: “Lweenge alwalo lwakakusha bafu bakalinga muli ndulo, lufu alimwi amusena wabafu ashalo shakakusha bafu bakalinga muli nshisho.” Ncakwiila, bantu balaakubushikwa. Mutumwi Paulo alakwe wakaamba ayi “baluleme abataluleme” balaakubushikwa. (Amubelenge Milimo 24:15.) Ino ici cilaambanshi?

Mupaladaiso, bafu balaakubushikwa akuba pomwi alimwi abayandwa babo

18. Ino “baluleme” beshi bakabushikwe mbaani?

18 “Baluleme” cileelikaawo basebenshi bakwe Yehova bashomeka abo bakalingaako ciindi Yesu kaatana kusa pacishi. Bantu mbuli Nowa, Abulaamu, Saala, Mose, Lute, a Esita balaakuba abuumi alimwi pacishi ca panshi. Meena aamwi abasankwa abanakashi bashomeka inga mwaacana mucapita 11 mulibuku lya Bene Ebulu. Ino basebenshi bakwe Yehova bashomeka batoofwa pacecino ciindi? Abalo ‘mbaluleme,’ aboobo balaakubushikwa.

19. Ino “bataluleme” mbaani? Alimwi ino Yehova alaakubapa coolwe nshi?

19 “Bataluleme” cileelikaawo bantu baanji batana kubaawo acoolwe cakwiiya pali Yehova. Nabi bakafwa, Yehova taakwe kubalubaako. Alaakubabusha akubapa coolwe cakwiiya pali nguwe akumusebensela.

20. Ino nceebonshi teshi muntu uli woonse eshi akabushikwe?

20 Sa ici cilaamba ayi muntu uli woonse wakafwa alaakubushikwa? Sobwe. Yesu wakaamba ayi bantu bamwi teshi bakabushikwe. (Luka 12:5) Ino ngani ucite nkusu shakusala ayi uyu alaakubuka na sobwe? Yehova ngomoomboloshi munene, sombi wakapaako a Yesu nkusu shakuba “moomboloshi wa bantu boomi abafu.” (Milimo 10:42) Uyo woonse eshi akoomboloshekwe ayi ngumubiibi utasuni kucinja teshi akabushikwe.—Amubone Makani Aamwi 19.

BESHI BAKABUSHIKWE AKUYA KWICULU

21, 22. (a) Ino kubushikwa kuya kwiculu cilaambanshi? (b) Ino ngani wakalinga wakutaanguna kutambula bubuke bwakwiculu?

21 Baibo ilatulwiita ayi bantu bamwi balaakwikala kwiculu. Na muntu wabushikwa kuya kwiculu, taabuki amubili wa buntu sombi amubili wa mushimu. Alabushikwa akuya kwiculu amubili wa mushimu.

22 Yesu ngowakalinga wakutaanguna kutambula bubuke bwakwiculu. (Joni 3:13) Ndipakeenda nshiku shotatwe Yesu ndyaakacaikwa, Yehova wakamubusha. (Kulumbaisha 16:10; Milimo 13:34, 35) Yesu taakwe kubushikwa amubili wa buntu. Mutumwi Pita wakasansulula ayi Yesu “wakacaikwa mumubili sombi wakabushikwa mumushimu.” (1 Pita 3:18) Yesu wakabushikwa mbuli cilengwa camushimu cankusu! (1 Bene Kolinto 15:3-6) Ono Baibo ilaamba ayi teshi Yesu eenkabo eshi akabushikwe kubuumi bwakwiculu.

23, 24. Ino bamu “litanga liniini” Yesu mbwakaambawo mbaani, alimwi ino mbongaye?

23 Kaatana kufwa, Yesu wakalwiita bashikwiiya bashomeka ayi: “Ntooya kuli baTa mukumubambila musena.” (Joni 14:2) Ici cilaamba ayi bashikwiiya bakwe bamwi balaakuya kwiculu baakubushikwa. Ino mbongaye? Yesu wakaamba ayi balaakubabo baniini, “litanga liniini.” (Luka 12:32) Mutumwi Joni wakaamba mweelo wiine wabaabo mbwaakabona “kabeemfwi [kwiculu] a Yesu paKalundu ka Siyoni, bakalinga 144,000.”—Ciyubululo 14:1.

24 Ino ndilili Beneklistu bamulikoto lya 144,000 ndyeshi bakabushikwe? Baibo ilatulwiita ayi ici cilaakucitika na Klistu akatalike kulela kwiculu. (1 Bene Kolinto 15:23) Ici nceciindi ncetutokalaamo, baanji ba 144,000 bakabushikwa kale akuya kwiculu. Abo bacili pacishi ca panshi na bafwa balabushikwa peenkapo akuya kwiculu. Nacibi boobo, bantu baanji balaakubushikwa kunembo akukala muPaladaiso pacishi.

25. Ino tulaakwiiya nshi mumutwi utokonkelaawo?

25 Conoonobo, Yehova alakwaangulula bantu kulufu, alimwi lufu teshi lukabeeko kwa muyayaya! (Amubelenge Isaya 25:8.) Ono ino abo beshibakaye kwiculu balaakuya mukucita nshi? Baibo ilaamba ayi balaakunolela pantu pomwi a Yesu mu Bwaami bwakwiculu. Tulaakwiiya shiinji pamakani aBwaami ubu mumutwi utokonkelaawo.

^ par. 9 Mumalembo amwi, Baibo ilatulwiita makani akubushikwa kwa bantu bacanike abacinene, basankwa abanakashi, bene Isilaeli abaswamashi. Makani aya inga mwaacana pa 1 Baami 17:17-24; 2 Baami 4:32-37; 13:20, 21; Mateyo 28:5-7; Luka 7:11-17; 8:40-56; Milimo 9:36-42; 20:7-12.