Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

NSHAPITA WA MUANDA MUTEKETE

Dibishibua dia bantu ku lufu nedikalaku!

Dibishibua dia bantu ku lufu nedikalaku!

1-3. Ntshinyi tshidi tshitukuate tuetu bonso mu buloko? Mmunyi muatupikula Yehowa?

ELABI meji ne: mbakukosele tshibawu tshia buloko bua matuku ebe onso a muoyo bua bualu buuvua kuyi muenze. Kakuena mushindu wa bobu kukulekela to. Kuena ne ditekemena kampanda bua matuku ebe atshilualua to, ne kuena ne tshiudi mua kuenza bua bualu abu to. Kadi paudi mushikile apu, udi umanye ne: kudi muntu mukuabu udi ne bukole bua kukulekesha ne mmulaye bua kukuambuluisha. Neumvue bishi?

2 Tuetu bonso tudi bakuata mu buloko kudi lufu. Nansha tuetu benze tshinyi, kakuena mushindu wa kuluepuka to. Kadi Yehowa udi ne bukole bua kutupikula ku lufu. Mmulaye ne: “Muena lukuna wa ndekelu udi ne bua kubutudibua ndufu.”—1 Kolinto 15:26.

3 Elabi meji bua disulakana diwumvua pawikala kuyi utshina bua kufua. Kadi Yehowa kakumbusha anu lufu nkayalu to. Neajule kabidi bantu bakadi bafue. Ela meji a malu ikala bualu ebu mua kukupetesha. Yehowa udi ulaya ne: bantu “badi kabayi ne bukole mu lufu” nebikale kabidi ne muoyo. (Yeshaya 26:19) Ke tshidi Bible ubikila ne: dibishibua dia bantu ku lufu.

PATUDI TUFUISHA MUNTU

4. a) Ntshinyi tshidi mua kutusamba padi mulela wetu anyi mulunda wetu ufua? b) Mbanganyi bavua balunda ba Yezu ba pa muoyo?

4 Padi mulela wetu kampanda anyi mulunda wetu wa pa muoyo ufua, dikenga ne kanyinganyinga bidi mua kutupita bukole. Tudi tudiumvua bashikile. Kakuena tshitudi mua kuenza bua kujula muntu au ku lufu to. Kadi Bible udi utupesha busambi bulelela. (Bala 2 Kolinto 1:3, 4.) Tukonkonone tshilejilu tshimue tshidi tshileja mudi Yehowa ne Yezu ne dijinga dikole dia kujula bananga betu ku lufu. Pavua Yezu pa buloba, uvua utamba kuya kusombesha Lazalo ne bana babu ba bakaji, Mâta ne Mariya. Busatu buabu bavua balunda bimpe ba Yezu. Bible udi wamba ne: “Yezu uvua munange Mâta ne muanabu wa bakaji ne Lazalo.” Kadi dimue dituku, Lazalo wakafua.—Yone 11:3-5.

5, 6. a) Ntshinyi tshivua Yezu muenze pakamonaye bena mu dîku dia ba-Lazalo ne balunda bende badila? b) Bua tshinyi kumanya muvua Yezu mumvue bua lufu kudi kutukolesha?

5 Yezu wakaya bua kusamba Mâta ne Mariya. Pakumvua Mâta ne: Yezu uvua ulua, wakapatuka tshimenga bua kusambakena nende. Mâta uvua ne disanka dia kumona Yezu, kadi wakamuambila ne: “Mukalenge, bu wewe muikalapu, muanetu kavua mua kufua to.” Mâta wakela meji ne: Yezu uvua mulue ku shoo. Pashishe, Yezu wakamona muanabu Mariya udila. Pakamonaye kanyinganyinga kavuabu naku, biakamusama ku muoyo, kudilaye. (Yone 11:21, 33, 35) Wakumvua kanyinganyinga kakole katu muntu umvua padiye ufuisha.

6 Kumanya ne: Yezu udi umvua pende mututu tumvua bua lufu kudi kutukolesha. Yezu udi anu bu Tatuende. (Yone 14:9) Yehowa udi ne bukole bua kumbusha lufu bua kashidi, ne ke tshienzaye mu katupa kîpi emu.

“LAZALO, PATUKA!”

7, 8. Bua tshinyi Mâta kavua musue bua bumbushe dibue divua ku lukita lua Lazalo? Kadi Yezu wakenza tshinyi?

7 Pavua Yezu mufike ku lukita, muaba uvuabu bateke tshitalu tshia Lazalo, ku mushiku kuvua kukange ne dibue dinene. Yezu wakamba ne: “Umbushayi dibue.” Kadi Mâta kavua musue bua bumbushe dibue to. Tshitalu tshia Lazalo tshikavua ne matuku anayi mu lukita. (Yone 11:39) Kavua mumanye tshivua Yezu ukeba kuenza bua kuambuluisha muanabu wa balume to.

Elabi meji bua disanka divua bena mu dîku dia ba-Lazalo ne balunda bende nadi pavuabu bamubishe ku lufu!—Yone 11:38-44

8 Yezu wakambila Lazalo ne: “Lazalo, patuka!” Tshiakalua Mâta ne Mariya kumona tshivua tshikemesha bikole. “Muntu uvua mufue eu wakapatuka, makasa ne bianza bijingila bilamba.” (Yone 11:43, 44) Bakajula Lazalo ku lufu! Wakapetangana kabidi ne bena mu dîku diabu ne balunda bende. Bavua mua kumukuata, kumulenga, ne kuyukila nende. Tshivua tshishima tshia dikema! Yezu uvua mubishe Lazalo ku lufu.

“MUANA WA BAKAJI, NDI NKUAMBILA NE: ‘JUKA!’”

9, 10. a) Nnganyi uvua mupeshe Yezu bukole bua kubisha bantu ku lufu? b) Bua tshinyi miyuki ya dibishibua dia bantu ku lufu idi ne mushinga kutudi?

9 Yezu uvuaku mubishe bantu ku lufu ne bukole buende yeye anyi? Tòo. Kumpala kua Yezu kubisha Lazalo ku lufu, wakasambila Yehowa, ne Yehowa wakamupesha bukole bua kubisha Lazalo ku lufu. (Bala Yone 11:41, 42.) Ki nganu Lazalo nkayende wakabishabu ku lufu to. Bible udi utuambila bualu bua muana wa bakaji wa bidimu 12 uvua usama bikole. Tatuende Yailo kavua kabidi ne tshia kuenza to, wakalomba Yezu bua ondope muana eu. Uvua muanende mulela umue. Patshivuaye uyukila ne Yezu, bantu bakuabu bakalua kumuambila ne: “Muanebe wa bakaji ukadi mufue! Bua tshinyi kutatshisha kabidi Mulongeshi?” Kadi Yezu wakambila Yailo ne: “Kutshinyi to, ikala anu ne ditabuja, neapande.” Pashishe wakaya ne Yailo kuende. Pakavuabu pabuipi ne ku nzubu, Yezu wakamona muvua bantu badila. Yezu wakabambila ne: “Lekelayi kudila, bualu ki mmufue to, kadi mmulale.” Tatuende wa muana ne mamuende bavua mua kuikala badikonka tshivua Yezu usua kuamba. Yezu wakalomba bantu bonso bua kupatuka, kubuelaye ne tatuende wa muana ne mamuende mu nzubu muaba uvua muanabu wa bakaji mulale. Yezu wakamukuata ku tshianza ne bulenga buonso, kumuambilaye ne: “Muana wa bakaji, ndi nkuambila ne: ‘juka!’” Elabi meji disanka divua nadi baledi bende pavuaye mujuke diakamue, mutuadije kuenda! Yezu wakabisha muanabu wa bakaji ku lufu. (Mâko 5:22-24, 35-42; Luka 8:49-56) Kubangila anu ku dituku adi, pavuabu bamona muanabu wa bakaji au, bavua bavuluka tshivua Yehowa mubenzele ku butuangaji bua Yezu. *

10 Bantu bavua Yezu mujule ku lufu bakalua kufua kabidi. Kadi malu atudi tubala bua bantu aba adi ne mushinga bualu adi atupesha ditekemena dilelela. Yehowa mmusue kubisha bantu ku lufu ne neababishe.

TSHIDI MIYUKI YA DIBISHIBUA DIA BANTU KU LUFU ITULONGESHA

Mupostolo Petelo wakabisha mukaji kampanda muena Kristo ku lufu, diende Dôka.—Bienzedi 9:36-42

Eliya wakabisha muana wa balume wa mukaji mukamba kampanda ku lufu.—1 Bakalenge 17:17-24

11. Ntshinyi tshidi Muambi 9:5 utulongesha bua Lazalo?

11 Bible udi wamba patoke ne: “Bafue ki mbamanye bualu nansha bumue.” Ke muvuabi bua Lazalo. (Muambi 9:5) Anu muvua Yezu muambe, bivua anu bu ne: Lazalo uvua mulale. (Yone 11:11) Pavua Lazalo mu lukita, kavua mumanye “bualu nansha bumue” to.

12. Mmunyi mutudi bamanye ne: Lazalo uvua bushuwa mubishibue ku lufu?

12 Bantu ba bungi bakamona pavua Yezu mubishe Lazalo ku lufu. Nansha bena lukuna ba Yezu bavua bamanye ne: uvua muenze tshishima atshi. Lazalo uvua ne muoyo, ne bualu ebu buakajadika ne: dibishibua dia bantu ku lufu divua dienzeke bushuwa. (Yone 11:47) Kabidi, bantu ba bungi bakaya bua kumona Lazalo, kadi ntshinyi tshiakenzeka? Bakatuadija kuitabuja ne: Nzambi ke uvua mutume Yezu. Bena lukuna ba Yezu kabavua basue tshivuaye muenze atshi to, nunku bakela tshifufu bua kushipa Yezu ne Lazalo.—Yone 11:53; 12:9-11.

13. Bua tshinyi tudi bajadike ne: Yehowa neabishe bafue?

13 Yezu wakamba ne: “Bantu bonso badi mu nkita ya tshivulukilu” nebabishibue ku lufu. (Yone 5:28) Bidi biumvuija ne: bantu bonso badi Yehowa uvuluka nebajuke ku lufu. Kadi bua Yehowa kubisha muntu, udi ne bua kuvuluka malu onso adi atangila muntu au. Udiku bushuwa mua kukokesha bua kuenza nanku anyi? Anji elabi meji: kudi mitoto miliyare ne miliyare muulu emu. Bible udi wamba ne: Yehowa mmumanye dîna dia mutoto ne mutoto wonso. (Bala Yeshaya 40:26.) Bu mudiye uvuluka dîna dia mutoto ne mutoto wonso, udi bushuwa mua kuvuluka bipepele bualu buonso budi butangila muntu yonso wajulaye ku lufu. Bualu budi ne mushinga wa bungi budi ne: Yehowa wakafuka bintu bionso, nanku tudi bamanye ne: udi ne bukole bua kujula bafue.

14, 15. Mêyi a Yobo a bualu bua dibishibua dia bantu ku lufu adi atulongesha tshinyi?

14 Muena lulamatu Yobo uvua witabuja ne: bantu nebabishibue ku lufu. Wakakonka ne: “Muntu yeye mufue, udi mua kupetulula kabidi muoyo anyi?” Pashishe wakambila Yehowa ne: “Wewe neubikile, ne meme nenkuitabe. Neujinge bikole mudimu wa bianza biebe.” Eyowa, Yobo uvua mumanye ne: Yehowa mmuindile ne muoyo kuulu kuulu tshikondo tshiabishaye bantu ku lufu.—Yobo 14:13-15.

15 Udi umvua bishi bua ditekemena dia dibishibua dia bantu ku lufu? Udi mua kuikala udiebeja ne: ‘Kadi balela banyi ne balunda banyi bakadi bafue nebabishibuaku pabu ku lufu anyi?’ Bidi bitukolesha bua kumanya ne: Yehowa udi bushuwa musue kujula bafue. Tumone tshidi Bible wamba bua muaba wasombelabu ne bua bantu babishabu.

‘NEBUMVUE DÎYI DIENDE NE NEBAPATUKE’

16. Bantu babishibua ku lufu bua kuikala ne muoyo pa buloba nebikale ne nsombelu wa mushindu kayi?

16 Ku kale, bantu bavuabu babishe ku lufu bakapetangana kabidi ne mêku abu ne balunda babu pa buloba apa. Ke tshienzeka kabidi mu matuku atshilualua, kadi nebikale bitambe buimpe. Bua tshinyi? Bualu bantu bajulabu ku lufu pa buloba nebapete diakalenga dia kushala ne muoyo kashidi, kabayi mua kufua kabidi nansha. Nebasombe pa buloba bushilangane bikole ne butudi basombele lelu. Kakuakuikala mvita, buenzavi, ne masama to.

17. Mbanganyi babishibua ku lufu?

17 Mbanganyi babishabu ku lufu? Yezu wakamba ne: ‘bantu bonso badi mu nkita ya tshivulukilu nebumvue dîyi diende ne nebapatuke.’ (Yone 5:28, 29) Buakabuluibua 20:13 udi utuambila ne: “Mbuu wakapatula bafue bavua munda muende, ne lufu ne Lukita biakapatula bafue bavua munda muabi.” Eyowa, bantu miliyare ne miliyare nebapetulule muoyo. Mupostolo Paulo wakamba pende ne: ‘bakane ne badi kabayi bakane’ nebabishibue ku lufu. (Bala Bienzedi 24:15.) Bidi biumvuija tshinyi?

Mu Mparadizu, nebabishe bafue ne nebapetangane kabidi ne bantu bavuabu banange

18. “Bakane” babishabu ku lufu mbanganyi?

18 Mu “bakane” aba mudi batendeledi ba Yehowa ba lulamatu bavua ne muoyo kumpala kua Yezu kuluaye pa buloba. Bantu bu mudi Noa, Abalahama, Sala, Mose, Luta, ne Esetê nebabishibue ku lufu bua kuikala ne muoyo pa buloba apa. Udi mua kubala malu a bamue ba ku balume ne bakaji aba mu Ebelu nshapita wa 11. Netuambe tshinyi bua batendeledi ba Yehowa ba lulamatu badi bafua mu matuku etu aa? Badi pabu “bakane,” nunku nebabishibue ku lufu.

19. “Badi kabayi bakane” mbanganyi? Mmpunga kayi wabapesha Yehowa?

19 Mu “badi kabayi bakane” mudi bantu miliyare ne miliyare bavua kabayi bapete mushindu wa kumanya Yehowa. Nansha muvuabu bafue, Yehowa ki mmubapue muoyo to. Neababishe ku lufu, ne nebapete mushindu wa kulonga malu adi amutangila ne kumuenzela mudimu.

20. Bua tshinyi kabakubisha bantu bonso ku lufu?

20 Bualu ebu budiku bumvuija ne: muntu yonso udi mufue neabishibue ku lufu anyi? Tòo. Yezu wakamba ne: kabavua mua kujula bamue bantu ku lufu to. (Luka 12:5) Nnganyi wakosa ne: muntu kampanda neabishibue ku lufu anyi kakubishibua? Yehowa ke Mulumbuluishi wa ndekelu, kadi mmupeshe kabidi Yezu bukokeshi “bua kuikala mulumbuluishi wa ba muoyo ne bafue.” (Bienzedi 10:42) Muntu yonso udibu bamona ne: mmuntu mubi ne kayi musue kushintuluka, kakubishibua ku lufu to.—Tangila Dimanyisha dia ku ndekelu 19.

DIBISHIBUA KU LUFU BUA KUYA MU DIULU

21, 22. a) Bantu badi babishibua bua kuya mu diulu badi babishibua ne mubidi kayi? b) Mmuntu kayi wa kumpala wakabishabu bua kuikala ne muoyo mu diulu?

21 Bible udi utuambila kabidi ne: bamue bantu nebasombele mu diulu. Padi muntu ubishibua ku lufu bua kuya mu diulu, kabena bamujula ne mubidi wetu wa bantu eu to. Badi bamubisha ku lufu bua kuikala ne muoyo mu diulu bu muntu wa mu nyuma.

22 Yezu ke muntu wa kumpala uvuabu babishe mushindu eu. (Yone 3:13) Matuku asatu panyima pa dishipibua dia Yezu, Yehowa wakamubisha ku lufu. (Misambu 16:10; Bienzedi 13:34, 35) Kabavua babishe Yezu ku lufu ne mubidi wetu wa bantu eu to. Mupostolo Petelo wakumvuija ne: Yezu “wakashipibua mu mubidi, kadi wakavuijibua ne muoyo mu nyuma.” (1 Petelo 3:18) Bavua bajule Yezu ku lufu bu muntu wa mu nyuma wa bukole! (1 Kolinto 15:3-6) Kadi Bible udi uleja ne: kavua ne bua kuikala nkayende to.

23, 24. “Kasumbu kakese ka mikoko” kavua Yezu muakuile nkenza ne banganyi? Nebikale bungi kayi?

23 Kumpala kua Yezu kufuaye, wakambila bayidi bende ba lulamatu ne: “Ndi nya bua kunulongoluela muaba.” (Yone 14:2) Bualu ebu budi bumvuija ne: bamue bayidi ba Yezu bavua mua kubishibua ku lufu bua kusombelabu nende mu diulu. Badi bungi kayi? Yezu wakamba ne: bavua ne bua kuikala bakese, “kasumbu kakese ka mikoko.” (Luka 12:32) Mupostolo Yone wakafila bungi buabu bujalame pavuaye mumone Yezu “muimane pa Mukuna wa Siona [wa mu diulu], muikale ne bantu binunu 144.”—Buakabuluibua 14:1.

24 Ndîba kayi divuabu ne bua kubisha bantu binunu 144 aba? Bible udi utuambila ne: bualu ebu buvua mua kuenzeka panyima pa Kristo mumane kutuadija kukokesha mu diulu. (1 Kolinto 15:23) Tudi mu tshikondo atshi mpindieu, ne ba bungi ba ku bantu binunu 144 aba bakadi bamane kubishibua ku lufu baye mu diulu. Bua aba batshidi pa buloba ne bafua mu matuku etu aa nebabishibue ku lufu diakamue bua kuikala ne muoyo mu diulu. Kadi, bantu ba bungi nebabishibue ku lufu mu matuku atshilualua bua kuikala ne muoyo mu Mparadizu pa buloba apa.

25. Ntshinyi tshitualonga mu nshapita udi ulonda?

25 Mu katupa kîpi emu, Yehowa neapikule bantu bonso ku lufu, ne lufu nelujimine bua kashidi. (Bala Yeshaya 25:8.) Kadi bantu baya mu diulu nebakenzamu tshinyi? Bible udi umvuija ne: nebakokeshe ne Yezu mu mbulamatadi wa Bukalenge. Netulonge malu a bungi adi atangila mbulamatadi eu mu nshapita udi ulonda.

^ tshik. 9 Mu miyuki mikuabu, Bible udi utuambila bua dibishibua ku lufu dia bana ne bakole, balume ne bakaji, bena Isalele ne bantu ba bisamba bikuabu. Udi mua kubala miyuki eyi mu 1 Bakalenge 17:17-24; 2 Bakalenge 4:32-37; 13:20, 21; Matayi 28:5-7; Luka 7:11-17; 8:40-56; Bienzedi 9:36-42; 20:7-12.