Ir al contenido

Ir al índice

CAPÍTULO 7

Wañusqas kausarimonqanku

Wañusqas kausarimonqanku

1-3. 1) ¿Imataj presosta jina japʼishawanchej? 2) ¿Pillataj wañuymanta kacharichiwasunman?

1 ¿IMAYNATAJ kanman carcelman qhasillamanta wisqʼaykusojtinku? Nisunkumantaj chaypi wiñaypaj wisqʼasqa qhepakunaykita. Ichapis yuyawaj ni jaykʼaj chaymanta llojsinaykita, chaymanta llojsinaykipajtaj ni imata ruwayta atisqaykita. Ajinallapi uj runa nisunkiman yanapasunanta, chay carcelmantataj orqhosunanta. Chayta yachaspaqa maytachá kusikuwaj.

2 Ajinallatataj wañuypis presosta jina japʼishawanchej. Wañuymantaqa imata ruwaspapis manapuni ayqesunmanchu. Jehová Diosnillanchej atiyniyoj wañuymanta kacharichinawanchejpaj. Payqa niwanchej: “Tukuy enemigosmanta qhepa kaj atipasqataj, wañuy kanqa”, nispa (1 Corintios 15:26).

3 Manaña wañuy kajtenqa maytachá kusikusunchej. Jehová  Diosqa  mana  wañuyllatachu chinkachenqa. Manachayqa wañusqastapis kausarichimonqa. Chayta ruwajtenqa tukuy kusikusunchej. Jehová Diosqa niwanchej ‘wañusqas kausarinpunankuta’ (Isaías 26:19).

PININCHEJPIS WAÑUPOJTIN

4. Pininchejpis wañupojtin, ¿imataj sonqochawasunman?

4 Pininchejpis wañupojtenqa  maytapuni phutikunchej, waqarikunchejtaj. Sonqonchejpeqa mana tukukoj nanay tiyan, nitaj imatapis ruwayta atisunmanchu kausarichinanchejpajqa. Chay jina llakiypi kashajtinchejtaj, Diospa Palabrallan sonqochayta atiwanchej (2 Corintios 1:3, 4 leey).

5, 6. 1) ¿Pikunawantaj Jesús sumajta kausakoj? 2) Lazaroj hermanasninta waqajta rikuspa, chaypi kajkunatapis waqajllatataj rikuspa, ¿imatá Jesús ruwasqa? 3) ¿Imatataj Jesuswan Jehová Dioswan mana munankuchu?

5 Jehová  Dioswan  Jesuswanqa  familianchejmanta pillapis wañupojtin, kausarichiyta munanku. Chayta reparanchej  imatachus  Jesús ruwasqanpi. Payqa kay jallpʼapi kashaspa Lazarota, Martata, Mariatawan waturikojpuni. Jesusqa paykunawan sumajta kausakoj. Bibliaqa niwanchej: “Jesusqa munakoj Martata, Mariata, Lazarota ima”, nispa (Juan 11:3-5). Uj pʼunchayqa Lázaro wañuporqa. Jesustaj Martatawan Mariatawan sonqochaj rerqa. Martataj Jesús chayashasqanta yachaspa, payta taripaj llojserqa. Jesusta taripaspataj kusikorqa, jinapis payman nerqa: “Kaypichus kawaj karqa chayqa, hermanoyqa mana wañupunmanchu karqa”, nispa. Martaqa yuyarqa Jesús manaña imatapis ruwayta atisqanta. Chantá Jesusqa Mariata waqajta rikuspa, chaypi kajkunatapis waqajllatataj rikuspa, sinchʼita phutikorqa, waqarikorqataj (Juan 11:21, 33, 35). Jesusqa paykunata may phutisqata rikuspa phutikullarqataj.

6 Ajinata phutikusqanta yachaytaj, maytapuni sonqochawanchej. Ni Jesuspis, ni Jehová Diospis munankuchu wañunanchejtaqa (Juan 14:9). Diosqa atin wañuyta wiñaypaj chinkachiyta. Tumpamantawantaj chinkachenqapuni.

“¡LÁZARO! ¡LLOJSIMUY!”

7, 8. 1) ¿Imaraykutaj Marta mana munasqachu rumita tanqarpanankuta? 2) ¿Lazarota Jesús kausaricherqachu?

7 Jesusqa Lazaroj sepulturanman rerqa. Chay sepulturaqa, uj jatun rumiwan wisqʼasqa kasharqa. Jesustaj nerqa: “Chay rumita tanqaychej”, nispa. Lazaroqa tawa pʼunchayña pʼampasqa kasharqa. Chayrayku Martaqa mana munarqachu chay rumita tanqarpanankuta (Juan 11:39). Chantapis Martaqa mana yacharqachu, Jesús Lazarota kausarichiyta munashasqanta.

Lázaro kausarisqanmanta familiaresnin, rejsisqasninpis mayta kusikorqanku (Juan 11:38-44).

8 Rumita tanqarpasqankutawan,  Jesusqa nerqa: “¡Lázaro! ¡Llojsimuy!”, nispa. ‘Wañusqa kasharqa chay Lazarotaj llojsimorqa chakisnin, makisnin telawan maytʼusqa’. Chayta rikuspa Martawan Mariawanqa mayta tʼukorqanku (Juan 11:43, 44). Ajinamanta Lazaroqa kausarinporqa. Payqa familianwan rejsisqasninwan ima watejmanta tinkukaporqa. Paykunataj Lazarota abrazaykorqanku, paywantaj parlarikorqanku. Jesús chayta ruwasqanqa, tʼukuna milagropuni karqa.

“SIPASITA, QANTA NIYKI: JATARIKUY”

9, 10. 1) ¿Pitaj Jesusman atiyta qosqa wañusqasta kausarichinanpaj? 2) ¿Imatataj Diosninchej tumpamantawan ruwanqa kasqa?

9 Jesusqa mana atiyninwanchu Lazarota kausarichimorqa. Payqa niraj Lazarota kausarichishaspa, Jehová Diosmanta mañakorqa. Jehová Diostaj Lazarota kausarichinanpaj atiyta qorqa (Juan 11:41, 42 leey). Jesusqa mana Lazarollatachu kausarichimorqa. Bibliaqa willallawanchejtaj, 12 watayoj imillitatapis kausarichisqanta. Chay imillitaqa  Jairo sutiyoj runajta kʼata wawitan karqa. Uj pʼunchay, Jairoj imillitanqa sinchʼita onqoykorqa, Jairotaj may llakisqa kasharqa. Chayrayku Jesusmanta mayta mañakusharqa imillitanta sanoyachipunanta. Chayllapitaj kamachisnin chayamuspa, Jairota nerqanku: “Imillitayki wañupunña. Amaña Yachachejta imatapis niychu”, nispa. Jesustajrí Jairota nerqa: “Ama llakikuychu, creellaypuni, imillitaykitaj kausarimonqa”, nispa. Chayta niytawantaj Jesusqa Jairoj wasinman rerqa. Jairoj wasinman chayashaspañataj Jesusqa rikorqa, uyarerqataj runas llakiyta waqashasqankuta. Wasiman yaykuspataj chay runasta nerqa: “Amaña waqaychejchu, imillitaqa mana wañupunchu, puñushallan”, nispa. Chay imillitaj tatasnenqa maytachá yachayta munarqanku, imaraykuchus Jesús chayta nisqanta. Jesusqa runasta jawaman llojsichiytawan, imillitaj tatanta, mamantawan pusaykorqa, maypichus imillita kasharqa, chayman. Chantá imillitata makinmanta japʼiykuspa, Jesús nerqa: “Sipasita, qanta niyki: Jatarikuy”, nispa. Imillitataj chay ratopacha sayarispa, purirerqa. Tatamamanqa maytachá kusikorqanku (Marcos 5:22-24, 35-42; Lucas 8:49-56). Chantapis nichá jaykʼajpis qonqarqankuchu, Jesusqa Diospa atiyninwan imillitankuta kausarichisqanta. *

10 Jesús kausaricherqa chay runasqa, watejmanta wañupullarqankutaj. Wañuporqanku chaypis, Jesús paykunata kausarichisqanta Bibliapi leespaqa, mana iskayrayanchejchu wañusqas kausarimunankumanta. Jehová Diosninchejqa wañusqasta kausarichiyta munan, kausarichenqapunitaj.

DIOSQA WAÑUSQASTA KAUSARICHENQAPUNI

Apóstol Pedroqa Dorcasta kausaricherqa (Hechos 9:36-42)

Eliasqa uj viudaj wawanta kausaricherqa (1 Reyes 17:17-24).

11. Lázaro wañusqa kashaspa, ¿imatapis yachasqachu?

11 Bibliaqa sutʼita willawanchej, wañusqasqa ‘mana imatapis yachasqankuta’. Lazaropis wañuspaqa ni imata yacharqachu (Eclesiastés 9:5). Jesusqa nerqa: “Lazaroqa puñushan”, nispa (Juan 11:11). Lazaroqa wañusqa kashaspa ‘mana imatapis yacharqachu’.

12. ¿Pipis negayta atinmanchu karqa Lazarota Jesús kausarichisqanta?

12 Lazarota Jesús kausarichishajtenqa, ashkha runas chaypi kasharqanku.  Jesuspa  enemigosninpis yacharqanku Lazarota kausarichisqanta. Lazaroqa kausarerqapuni. Chaytataj ni pi negayta atinmanchu karqa (Juan 11:47). Chantapis ashkha  runas  Lazarota waturikamorqanku. Kausashajta rikuspataj, sutʼita repararqanku Jesustaqa Diospuni kachamusqanta. Chayta yachaspa, Jesuspa enemigosnenqa mayta rabiakorqanku. Yachachinakorqankutaj Jesustawan Lazarotawan wañuchinankupaj (Juan 11:53; 12:9-11).

13. ¿Diosninchej wañusqasta kausarichimuyta atinmanchu?

13 Jesusqa nerqa “sepulturaspi tukuy kajkunaqa” kausarinpunankuta (Juan 5:28). Diosqa pikunatachus yuyayninpi waqaychashan, chaykunata kausarichimonqa. Kausarichimunanpajtaj paykunamanta tukuy imatapuni yuyarikunan tiyan. Chayta ruwaytaj Diosninchejpajqa mana imapischu. Bibliaqa niwanchej, Diosqa cielopi may chhika estrellasta, sapa ujta sutinkumanta wajyasqanta (Isaías 40:26 leey). Sichus Diosqa sapa uj estrellaj sutinta yuyarikuyta atin chayqa, ¿manachu tukuy imatapuni yuyarikuyta atillanqataj kausarichimonqa chay runasmanta? Atenqapuni. Payqa tukuy imata ruwarqa. Chayrayku paylla may atiyniyoj wañupojkunata kausarichimunanpaj.

14, 15. ¿Imatataj Diosninchej maytapuni suyashan?

14 Jobqa tukuy sonqo Diosta yupaychaj. Uj kutitaj pay nerqa: “Sichus uj runa wañun chayqa, ujtawan kawsanmanchu?”, nispa. Payqa wañusqas kausarimunankuta creerqa. Chayrayku Jehová Diosman nerqa: “Qan wajyariwankiman, noqataj uyarisuykiman. Munakuywan qhawawankiman, imaraykuchus ruwawajniy kanki”, nispa. Jehová Diosqa maytapuni suyashan, wañusqasta kausarichimunan tiempo chayamunanta. Jobtaj chayta yacharqa (Job 14:14, 15).

15 Noqanchejpis chayta yachaspaqa mayta kusikunchej. Jinapis wañusqa familianchej, amigosninchejpis, ¿kausarimunkumanchu? Jehová Diosninchejqa munashan wañusqasta kausarichimuyta. Chayta yachaytaj maytapuni sonqochawanchej. Chantapis Bibliaqa niwanchej pikunachus kausarimunankuta, maypichus tiyakunankutapis.

“WAJYASQAYTA UYARENQANKU, KAUSARIMONQANKUTAJ”

16. Wañusqas kausarimonqanku chay tiempopi, ¿guerras, onqoykuna kallanqapunichu?

16 Ñaupa tiempopi kausarichisqa karqanku chaykunaqa, familiankuwan amigosninkuwan tinkukaporqanku. Qhepamanpis  ajinallataj  kanqa, chaywanpis aswan sumajraj. Kausarimojkunaqa niña ujtawan wañonqankuchu. Manachayqa wiñaypaj kay jallpʼapi kausakonqanku. Chay tiempopi kausayqa manaña kunan tiempo jinachu kanqa. Manaña kanqachu guerras, sajra ruwaykuna, nitaj onqoykunapis.

17. ¿Pikunataj kausarichisqa kanqanku?

17 ¿Pikunataj kausarichisqa kanqanku? Jesús nerqa: “Sepulturaspi tukuy kajkunaqa wajyasqayta uyarenqanku, kausarimonqankutaj”, nispa (Juan 5:28, 29). Biblia niwanchej: “Jatun qochapis paypi kaj wañusqasta jaywaporqa. Wañuypis Sepulturapis paykunapi kaj wañusqasta jaywapullarqankutaj”, nispa (Apocalipsis 20:13). May chhika runaspuni kausarimonqanku. Apóstol  Pablopis  nerqa “cheqan runasta, mana cheqan runastapis Dios kausarichimunanta” (Hechos 24:15 leey).

Paraisopeqa wañusqas kausarimonqanku, familiankuwantaj tinkukaponqanku.

18. ¿Pikunataj ‘cheqan runas’ kasqanku?

18 ‘Cheqan runasqa’ kanku, pikunachus Jesús niraj jamushajtin Jehová Diosta yupaychaspa kausakorqanku, chaykuna. Nisunman Noé, Abrahán, Sara, Moisés, Rut, Ester, wajkunapiwan. Paykunaqa kausarichisqa kanqanku kay jallpʼapi kausakunankupaj. Paykunamantaqa Hebreos libro 11 capitulonpi parlashan. Kay tiempopi Diosta yupaychaspa wañupojkunapis, ‘cheqan runasllataj’ kanku. Chayrayku paykunapis kausarichisqallataj kanqanku.

19. ¿Pikunataj kasqanku ‘mana cheqan runas’, chantá kausarispa imatataj ruwayta atenqanku?

19 ‘Mana cheqan runastaj’ kanku, pikunachus Jehová Diosta mana rejsiyta aterqankuchu, chaykuna. Diosninchejqa paykunata yuyayninpi waqaychashan. Qhepamantaj paykunata kausarichimonqa. Chaypacha paykunaqa atenqanku Diosmanta yachakuyta, paytataj sirviyta.

20. ¿Pikunataj mana kausarimonqankuchu?

20 Jinapis mana tukuy wañusqaspunichu kausarimonqanku. Jesusqa nerqa wakin runas mana kausarimunankuta (Lucas 12:5). Jehová  Dioslla  niyta atin uj runa kausarimunantachus manachus. Paylla  Juezninchejqa.  Jinapis  Diosqa  Jesusman atiyta qollarqataj “kausajkunata, jinallataj wañusqastapis juzgananpaj” (Hechos 10:42). Pikunachus juchachasqa kanqanku, juchasninkumantataj mana kutirikonqankuchu chaykunaqa, mana kausarimonqankuchu (“Hinón Wayqʼo” nisqata leeriy).

CIELOPI KAUSANANKUPAJ KAUSARIMOJKUNA

21, 22. 1) ¿Imayna cuerpoyojtaj kausarichisqa kanku cieloman ripojkuna? 2) ¿Pitataj Diosninchej cieloman ripunanpaj ñaupajta kausarichisqa?

21 Bibliaqa willallawanchejtaj, Diosninchej wakin runasta cielopi kausanankupaj kausarichisqanta. Paykunataqa mana aycha cuerpoyojtachu kausarichin, manachayqa mana rikukoj cuerpoyojta.

22 Diosqa niraj pitapis cieloman ripunanpaj kausarichishaspa, Jesustaraj ñaupajta kausaricherqa (Juan 3:13). Paytaqa wañuchisqa kasqanmanta kinsa diasninman kausaricherqa (Salmo 16:10; Hechos 13:34, 35). Diosqa mana rikukoj cuerpoyojta Jesusta kausarichimorqa. Apóstol  Pedroqa  Jesusmanta nerqa: “Payqa aycha cuerpoyoj kashaspa wañuchisqa karqa, mana rikukoj cuerpopitaj kausarichisqa karqa”, nispa (1 Pedro 3:18). Jesusqa mana rikukoj cuerpoyoj kausarimorqa, may atiyniyojtaj (1 Corintios 15:3-6). Bibliaqa willallawanchejtaj wajkunapis Jesús jina kausarichisqa kanankuta.

23, 24. ¿Pikunatataj Jesús nisqa “juchʼuy tropa” ovejas nispa?

23 Jesusqa wañuchinanku qayllata, yachachisqasninman nerqa: “Qankunapaj uj lugarta wakichimoj rishani”, nispa (Juan 14:2). Chaywantaj nisharqa, wakin yachachisqasninpis kausarichisqa kaspa cieloman ripunankuta. Jesusllataj nerqa cieloman ripojkunaqa, “juchʼuy tropa” ovejas kasqankuta, nisunman pisi runaslla (Lucas 12:32). Apóstol Juanqa mashkhachus cieloman ripunankumanta parlarqa, nerqataj: “Rikorqanitaj Sión orqo patapi Corderota sayashajta, paywantaj 144.000 kasharqanku”, nispa (Apocalipsis 14:1).

24 Chanta, ¿maykʼajmantapachataj 144.000 runas kausarichisqa kananku karqa? Bibliaqa nerqa, Jesucristo cielopi gobernayta qallarisqantawan kausarichisqa kanankuta (1 Corintios 15:23). Kunantaj chay tiempopi kashanchej. Diosqa 144.000 kajkunamanta ashkhataña  kausarichin. Chay 144.000 kajkunamanta wakenqa kay jallpʼapiraj kashanku. Wañupuspataj chay ratopacha kausarichisqa kanku, cielomantaj ripunku. Chaywanpis Diosqa mana paykunallatachu kausarichenqa. Kay jallpʼapipis may chhika runasta tumpamantawan kausarichillanqataj. Chay runastaj kay jallpʼanchej paraisoman tukojtin, chaypi tiyakonqanku.

25. ¿Imamantá qhepan capitulopi yachakusunchej?

25 Tumpamantawan, Jehová Diosqa wañuypa atiyninmanta kacharichiwasun, wañuytarí wiñaypaj chinkachenqa (Isaías 25:8 leey). Bibliaqa willawanchej, cieloman ripojkunaqa Jesuswan khuska Diospa Gobiernonpi gobernanankuta. Qhepan capitulopeqa Diospa Gobiernonmanta yachakusunchej.

^ párr. 9 Bibliaqa willallawanchejtaj wakin jóvenes, machitus, warmis, qharis, israelitas, waj llajtayojkuna ima kausarichisqa kasqankuta. Chaytataj kay versiculospi willawanchej: 1 Reyes 17:17-24; 2 Reyes 4:32-37; 13:20, 21; Mateo 28:5-7; Lucas 7:11-17; 8:40-56; Hechos 9:36-42; 20:7-12.