1-3. a) ¿Imamanmi llapanchispas condenasqa kashanchis? b) ¿Imatan Jehová Dios ruwanqa wañuymanta librawananchispaq?

JUJ runatan yanqamanta tumpaspa wañunankama carcelpi kananpaq condenanku, imataña ruwaqtinpas manan lloqsiyta atinchu. Chay qhepamanmi ichaqa payqa yacharun juj runa librayta atisqanta. Jinaspan payta prometen librananpaq. Chayta uyarispa, ¿imaynan sientekunman chay runa?

² Llapanchismi wañuyman condenasqa kashanchis, manataqmi pipas librakuyta atinchu. Diosmi ichaqa atiyniyoq kasqanrayku librawasun. Bibliapin prometewanchis ‘último kaq enemigonchis wañuy’ chinkachisqa kananta (1 Corintios 15:26).

³ ¡Maytachá kusikusun wañuy chinkapuqtinqa! Jehová Diosqa manan wañuyllatachu chinkachinqa, wañuqkunatapas kausarichinqan. Chaytan Bibliapi prometewanchis, chaypin nin: ‘Wañuqkunan kausarinqaku’, nispa (Isaías 26:19). Chay promesata yachaspaqa, ¡anchatachá kusikunki!

4. a) ¿Iman consolawanchis familianchis otaq amigonchis wañupuqtin? b) ¿Pikunan karanku Jesuspa munasqan amigonkuna?

⁴ Familianchis otaq amigonchis wañupuqtinqa sinchitan sonqonchis nanan. Manan imatapas ruwayta atinchischu kausarinanpaq. Bibliapi nisqanmi  ichaqa consolawanchis (leey 2 Corintios 1:3, 4). Jehová Diospas Jesuspas maytan munashanku munakusqanchis runakunata kausarichiyta. Chaypaq juj ejemplota rikusun. Kay allpapi kashaspan Jesusqa visitallaqpuni Lazarota, Martata, Mariatawan. Paykunaqa Jesuspa amigonmi karanku, chaymi Biblia nin: “Jesusqa munakuranmi Martata, ñañanta, Lazarotawan”, nispa (Juan 11:3-5). Juj p’unchaymi ichaqa Lázaro wañupuran.

5, 6. a) ¿Imatan Jesús ruwaran Lazaroq familiankunata amigonkunata waqashaqta rikuspa? b) ¿Imaraykun consolawanchis Jesuspa imayna sientekusqan?

⁵ Jesusqa Lazaroq hermanankunata consolaqmi riran. Jinan Martaqa Jesusman aypamuran, kusikuranmi Jesuswan tupaspa, ichaqa niranmi: “Señor, kaypi kawaq karan chayqa, manachá turayqa wañunmanchu karan”, nispa. Chaytaqa niran chayraq chayamusqanraykun. Mariapas khuyaytan waqaykusharan chayta rikuspan Jesuspa sonqon nanaran jinaspa waqaran (Juan 11:21, 33, 35). Familianchis wañuqtinqa maytan sonqonchis nanawanchis, chhaynatan Jesuspas sientekuran.

⁶ Jesuspa sonqon nanasqanqa consolawanchismi. Chaywanmi yachanchis Jesuspas Papanpas wañuyta cheqnikusqankuta (Juan 14:9). Diosqa atiyniyoqmi wañuyta chinkachinanpaq, prometentaqmi pisi tiempollamanta chinkachinanpaq.

7, 8. a) ¿Imaraykun Marta mana munaranchu rumita suchuchinankuta? b) ¿Ima milagrotan Jesús ruwaran?

⁷ Jesusqa Lazaroq p’ampasqanku t’oqomanmi riran,  chay t’oqoqa jatun rumiwan wisq’asqan kasharan, jinan Jesusqa niran chay rumita suchuchinankupaq. Martan ichaqa mana munaranchu suchuchinankuta tawa p’unchayña Lázaro wañupusqanrayku (Juan 11:39). Jinaspapas manan yacharanchu Lazarota kausarichinanta.

⁸ Rumita suchuchiqtinkun Jesusqa fuerteta niran: “¡Lázaro, lloqsimuy!”, nispa. Jinan Lazaroqa telawan k’uyusqa lloqsimuran, chayta rikuspan Martapas Mariapas anchata admirakuranku (Juan 11:43, 44). ¡Wajmantan Lazaroqa familianwan amigonkunawan kasharan! Llapankun paywan rimaranku abrazaranku ima. ¡Lazaroq kausarisqanqa jatun milagron karan!

9, 10. a) ¿Pin Jesusman atiyta qoran wañuqkunata kausarichinanpaq? b) ¿Imaynatan yanapawanchis kausarimpuqkunamanta willakuykuna?

⁹ ¿Pin Jesusman atiyta qoran wañusqakunata kausarichinanpaq? Jehová Diosmi. Jesusqa manaraq Lazarota kausarichishaspan Diosmanta mañakuran, chaypin reparanchis Diospa atiyninwan kausarichisqanta (leey Juan 11:41, 42). Jesusqa manan Lazarollatachu kausarichiran. * Biblian willan 12 watayoq sipascha sinchi onqosqa kashasqanmanta, papanpa sutinmi karan Jairo. Papanqa sinchi llakisqan kasharan, chaymi Jesusta valekuran qhaliyachinanpaq.  Jesuswan rimashaqtintaq wakin runakuna jamuspa niranku: “¡Ususiykiqa wañurapunñan! ¿Imapaqñan yachachikuqta sayk’uchiwaq?”, nispa. Jesusmi ichaqa niran: “Ama manchakuychu, iñillay qanqa”, nispa. Jairoq wasinman chayaqtinkun Jesusqa waqaqkunata rikuspa niran: ‘¿Imanaqtinmi waqashankichis? Sipaschaqa manan wañunchu, puñushallanmi’, nispa. Sipaschaq tayta-mamanqa manapaschá entienderanchu Jesuspa nisqanta. Jesusqa llapankuta jawaman lloqsichispan sipaschaq tayta-mamanwan sipaschaq cuartonman jaykuranku. Jesusqa sipaschata makinmanta jap’ispan niran: “Sipascha, ¡jatariy!”, nispa. ¡Tayta-mamanqa anchatachá kusikuranku ususinkuta puriqta rikuspa! ¡Jesusmi kausarichiran! (Marcos 5:22-24, 35-42.) Jinaspapas ususinkuta rikuspaqa sapa kutichá Diosta agradecekuranku.

¹⁰ Qhepamanqa Jesuspa kausarichisqan runakunaqa wañupurankun. Chay willakuykunamanta yachasqanchismi ichaqa suyakuyta qowanchis. Diosqa munanmi wañuqkuna kausarichiyta, chaytataqmi ruwanqa.

11. Eclesiastés 9:5 textopi nisqanman jina, ¿iman Lazarota pasaran wañupuqtin?

¹¹ Bibliaqa sut’itan willan ‘wañupuqkuna mana imatapas yachasqankuta’ (Eclesiastés 9:5). Chaymi Lazarowanpas pasaran, wañusqa kashaspaqa manan imatapas yacharanchu. Aswanpas Jesuspa nisqan jina misk’i puñuypi jina kasharan (Juan 11:11).

12. ¿Imaynapin yachanchis Lazaroq kausarisqan cheqaqpuni kasqanta?

 ¹² Askha runaq rikusqanmi Jesusqa Lazarota kausarichiran. Enemigonkunapas yacharankun chay milagro ruwasqanta, chaymi mana pipas negayta atiranchu Lazaroq kausarisqanta (Juan 11:47). Chaymantapas askha runakunan Lazarota visitaspa Jesuspi iñipuranku. Chayqa manan Jesuspa enemigonkunaman gustaranchu, chaymi Jesusta Lazarotawan wañuchinankupaq rimanakuranku (Juan 11:53; 12:9-11).

13. ¿Imaraykun seguro kashanchis wañuqkunata Jehová Dios kausarichinanmanta?

¹³ Diosqa tukuytan kamaran, chaymi wañuqkunata kausarichiyqa mana sasachu paypaq kanqa. Jesuspas niranmi: ‘Sepulturakunapi llapa kaqkuna kausarichisqa kanqaku’, nispa (Juan 5:28). Chaywanqa nishan Diospa yuyayninpi kaqkuna kausarichisqa kanankumantan. Chaypaqqa sapanka wañupuq runaq imaynachus kasqantan yuyanan. ¿Atinchu chay ruwayta? Arí, atinmi. Kaypi piensasun: Cielopiqa millón-millonninpi ch’askakunan kan, Bibliaqa willanmi chay ch’askakunata sutinmantakama Dios wajasqanta (leey Isaías 40:26). Chhaynaqa Diospaqqa manan sasachu wañuqkunaq imaynachus kasqankuta yuyariyqa.

14, 15. ¿Imatan yachanchis Jobpa nisqanmanta?

¹⁴ Diosta serviq Job sutiyoq runan kausarimpuypi iñiran. Paymi niran: ‘Runari, ¿wañuspa kausarinmanchu?’, nispa. Jinaspa Jehová Diosta niran: ‘Wajakamuqtiykiqa kutichimusqaykin, kamasqayki runamanta sonqoykita “ch’allaq” nirichinki’, nispa. Diosqa  anchata munashan wañuqkuna kausarichiyta, chaytan Jobqa allinta yacharan (Job 14:13-15).

¹⁵ ¿Imaynan sientekunki kausarimpuy kananpi piensaspa? Wañupuqkunata Dios kausarichinanta yachayqa, ¡anchatan kusichiwanchis! Ichaqa yaqapaschá tapukushanki: “¿Familiaykunapas amigoykunapas kausarinqakuchu?”, nispa. Qatimuqpin yachasun Bibliaq nisqanman jina pikuna kausarinankumanta maypi tiyanankumantawan.

16. ¿Imaynatan kausanqaku kay allpapi kausarimpuqkuna?

¹⁶ Ñaupa tiempopi kausarimpuq runakunaqa kay allpapin jujmanta familiankuwan amigonkuwan juñukuranku. Jamuq tiempopipas chhaynan kallanqataq, ichaqa aswan sumaqraqmi kanqa. ¿Imarayku? Ñaupaqtaqa, kausarimpuqkunan wiñaypaq kay allpapi tiyayta atinqaku. Manañataq kanqachu guerrakuna, wañuchinakuykuna, onqoykunapas. Manan kay tiempopi jinachu kausayqa kanqa.

17. ¿Pikunan kausarimunqaku?

¹⁷ ¿Pikunan kausarimunqaku? Jesusmi niran: “Sepulturakunapi llapa kaqkuna”, nispa (Juan 5:28, 29). Apocalipsis 20:13 nin: “Lamar-qochapas chaypi wañusqa kaqkunatan entregaran, wañuypas Sepulturapas chaypi wañusqakuna kaqtan entregaranku”, nispa. Millonninpin kausarimunqaku. Apóstol Pablopas niranmi: ‘Allin runakunapas mana allin runakunapas kausarimunqakun’, nispa (leey Hechos 24:15).

18. ¿Pikunan kanku ‘allin runakuna’?

¹⁸ ¿Pikunan kanku ‘allin runakuna’? Paykuna  ukhupin kashanku Noé, Abrahán, Sara, Moisés, Rut, Ester jujkunapiwan. Paykunaqa kausaranku manaraq Jesús kay allpaman jamushaqtinmi. Kay allpapi tiyanankupaqtaq kausarimunqaku. Hebreos 11 capitulopi willashan chay iñiyniyoq runakunamanta. Ichaqa, ¿iman pasanqa kay tiempopi Diosta servispa wañupuq  runakunawan? Paykunapas ‘allin runakuna’ ukhupin kashanku, chaymi kausarimunqaku.

19. a) ¿Pikunan kanku mana ‘allin runakuna’? b) ¿Imapaqmi Jehová Dios tiempota qonqa paykunaman?

¹⁹ ¿Pikunan kanku ‘mana allin runakuna’? Paykuna ukhupin kashanku Jehová Diosta mana reqsispa millonninpi wañupuq runakuna. Diosqa manan paykunataqa qonqanchu, chaymi kausarichispa, tiempota qonqa payta reqsinankupaq servinankupaqpas.

20. ¿Pikunan mana kausarimunqakuchu?

²⁰ Chhaynaqa, ¿llapankuchu kausarimunqaku? Manan. Jesusmi willaran wakin runakuna mana kausarinankuta (Lucas 12:5; qhaway 19 willakuyta). ¿Pikunan mana kausarimunqakuchu? Mana kasukuq mana cambiayta munaq millay runakunan. Ichaqa, ¿pin decidinqa kausarinanpaq mana kausarinanpaqpas? Jehová Diosmi, jatun juez kasqanrayku. Jesusmanpas autoridadtan qoran “kausaqkunata wañuqkunatapas juzgananpaq” (Hechos 10:42).

21, 22. a) ¿Imayna cuerpotan chaskinku janaq pachapi kausariqkuna? b) ¿Pin ñaupaqta kausariran janaq pachapi tiyananpaq?

²¹ Biblian willan wakin runakuna janaq pachapi tiyanankuta. Chay runakunaqa manan aycha cuerpopichu kausarinku aswanpas espíritu cuerpopin.

²² Jesusmi karan janaq pachapi tiyananpaq ñaupaqta kausariqqa (Juan 3:13). Wañuchisqankumanta kinsa p’unchay qhepamanmi Diosqa kausarichiran (Salmos 16:10; Hechos 13:34, 35). Apóstol Pedro niran: ‘Jesusqa aycha cuerpopin wañuran, espíritu  cuerpopitaq kausarichisqa karan’, nispa (1 Pedro 3:18). Jesusqa atiyniyoq espíritu cuerpopin kausariran (1 Corintios 15:3-6). Bibliaqa willallantaqmi jujkunapas espíritu cuerpopi kausarinankuta.

23, 24. ¿Pikunan kanku pisi t’aqa ovejakuna? ¿Jayk’ataq kanku?

²³ Wañupunanpaqña kashaqtinmi Jesusqa discipulonkunata niran: ‘Maypichus tiyanaykichispaqmi preparaq rishani’, nispa (Juan 14:2). Chaywanmi yachanchis wakinqa janaq pachapi Jesuswan tiyanankupaq kausarinankuta. Paykunatan “pisi t’aqa ovejakuna” nispa niran, pisilla kasqankurayku (Lucas 12:32). Apóstol Juanmi juj rijuriypi rikuran Jesusta ‘janaq pachapi sayashaqta paywan kuska 144.000 runakunatawan’ (Apocalipsis 14:1).

²⁴ ¿Jayk’aqmi 144.000 cristianokuna kausarinanku karan? Biblian willan Jesús kamachikuyta qallarisqan qhepaman kausarinanku kasqanta (1 Corintios 15:23). Jesusqa kamachishanñan janaq pachapi, jinaspapas 144.000 cristianokunaqa yaqa llapankuñan kausariranku. Pisillañan kay allpapiqa kashanku, paykunaqa wañupuspa jinan janaq pachapi kausarinku. Askha runakunan ichaqa kay allpapi tiyanankupaq kausarimunqaku.

25. ¿Imatan qatimuq capitulopi yachasun?

²⁵ ¡Jehová Diosqa pisi tiempollamantan llapanchista wañuymanta librawasun, wiñaypaqtaq wañuyta chinkachipunqa! (leey Isaías 25:8.) Ichaqa, ¿imatan 144.000 cristianokuna janaq pachapi ruwanqaku? Biblian willan Jesuswan kuska kamachimunankuta. Chay gobiernomantan qatimuq capitulopi yachasun.