1-3. Kita ngatanan sugad hin mga priso ha ano, ngan paonan-o kita mapapagawas ni Jehova?

HUNAHUNAA nga ginsentensyahan ka hin bug-os-kinabuhi nga kaprisohan tungod hin krimen nga waray mo buhata. Waray gud tsansa nga makagawas ka. Baga hin waray na paglaom an imo kabubuwason, ngan waray ka na mahihimo hito. Pero ha dida nga nawad-an ka na gud hin paglaom, nahibaroan mo nga may usa nga tawo nga may gahum ha pagpagawas ha imo ngan nagsasaad hiya nga bubuligan ka! Ano an imo aabaton?

² Kita ngatanan sugad hin mga priso ha kamatayon. Bisan ano pa an aton buhaton, diri gud kita makakalikay hito. Pero hi Jehova may gahum ha pagtalwas ha aton tikang ha kamatayon. Ngan nagsasaad hiya nga “an kataposan nga kaaway, an kamatayon, pagwawad-on.”​—1 Corinto 15:26.

³ Hunahunaa la an imo aabaton kon diri ka na mababaraka nga mamatay! Pero diri la pagwawad-on ni Jehova an kamatayon. Iya liwat bubuhion utro an mga namatay na. Hunahunaa kon ano an magigin kapulsanan hito ha imo. Nagsasaad hiya nga an mga “nagkamatay” na mabubuhi utro. (Isaias 26:19) Ha Biblia, gintatawag ini nga pagkabanhaw.

4. (a) Ano an makakahatag ha aton hin pagliaw kon mamatayan kita hin kapamilya o sangkay? (b) Hin-o an pipira han duok nga kasangkayan ni Jesus?

⁴ Kon an usa nga kapamilya o duok nga sangkay mamatay,  an aton kasakit ngan kasubo baga hin diri maiilob. Inaabat naton nga waray makakabulig ha aton. Waray kita mahihimo para mabuhi hiya utro. Pero an Biblia naghahatag ha aton hin tinuod nga pagliaw. (Basaha an 2 Corinto 1:3, 4.) Hisgotan naton an usa nga ehemplo nga nagpapakita nga karuyag gud ni Jehova ngan ni Jesus nga buhion utro an aton mga hinigugma. Han nakanhi hi Jesus ha tuna, parakadto hiya kan Lazaro ngan ha iya kabugtoan nga hira Marta ngan Maria. Ini hira nga tulo duok nga kasangkayan ni Jesus. An Biblia nasiring: “Hinigugma ni Jesus hi Marta ngan an iya bugto nga babaye ngan hi Lazaro.” Katapos, usa ka adlaw namatay hi Lazaro.​—Juan 11:3-5.

5, 6. (a) Ano an ginbuhat ni Jesus han nakita niya nga nabibido an pamilya ngan kasangkayan ni Lazaro? (b) Kay ano nga nakakaliaw hibaroan kon ano an inaabat ni Jesus mahitungod ha kamatayon?

⁵ Kinadto hi Jesus basi liawon hira Marta ngan Maria. Han nahibaroan ni Marta nga tiabot hi Jesus, kinadto hiya ha gawas han syudad basi tapoon hiya. Nalipay hiya ha pakakita kan Jesus, pero nagsiring hiya ha iya: “Kon nakanhi ka la, waray unta mamatay an akon bugto.” Naghunahuna hi Marta nga urhi na gud an pag-abot ni Jesus. Katapos hito, nakita ni Jesus nga nagtitinangis an bugto ni Marta nga hi Maria. Pakakita niya han ira kabidoan, nasubo gud hiya ngan nagtangis. (Juan 11:21, 33, 35) Inabat niya an duro nga kasakit nga resulta kon namamatayan kita hin aton hinigugma.

⁶ Nakakaliaw an paghibaro nga inaabat ni Jesus an aton inaabat mahitungod ha kamatayon. Ngan hi Jesus pariho gud ha iya Amay. (Juan 14:9) Hi Jehova  may gahum ha pagwara han kamatayon ha kadayonan, ngan ito an iya bubuhaton ha diri na gud maiha.

7, 8. Kay ano nga nadiri hi Marta nga kuhaon an bato ha lubnganan ni Lazaro, pero ano an ginbuhat ni Jesus?

⁷ Pag-abot ni Jesus ha lubnganan nga ginbutangan kan Lazaro, nakita niya nga an ganggang hito ginsadhan hin daku nga bato. Hi Jesus nagsiring: “Kuhaa niyo an bato.” Pero nadiri hi Marta nga kuhaon nira ito. Upat ka adlaw na ha lubnganan an patay nga lawas ni Lazaro. (Juan 11:39) Diri maaram hi Marta kon ano an hirani na buhaton ni Jesus basi buligan an iya bugto.

⁸ Hi Jesus nagsiring kan Lazaro: “Gawas!” Urusahon gud an sunod nga nakita nira Marta ngan Maria. “An tawo nga namatay ginawas nga may mga tela nga nakasangbod ha iya mga tiil ngan mga kamot.” (Juan 11:43, 44) Nabuhi utro hi Lazaro! Nakaupod hiya utro han iya pamilya ngan kasangkayan. Mahahangkopan, makakaptan, ngan makakaistorya na nira hiya. Milagro gud ito! Ginbanhaw ni Jesus hi Lazaro.

9, 10. (a) Hin-o an naghatag hin gahum kan Jesus basi magbanhaw hin mga tawo? (b) Kay ano nga mapulsanon ha aton an mga asoy mahitungod ha pagkabanhaw?

⁹ Han nagbanhaw hi Jesus hin mga tawo, iya ba kalugaringon nga gahum an iya gin-gamit? Diri. Antes banhawon ni Jesus hi Lazaro, nag-ampo hiya kan Jehova, ngan gintagan hiya ni Jehova hin gahum basi banhawon hi Lazaro. (Basaha an Juan 11:41, 42.) Diri la hi Lazaro an ginbanhaw. An Biblia nagsusumat ha aton  mahitungod han usa nga 12 anyos nga bata nga babaye nga may grabe nga sakit. Hi Jairo nga tatay han bata desperado na, ngan nakimalooy hiya kan Jesus nga tambalon an iya anak. An bata nag-uusahan la niya nga anak. Samtang nakikiistorya hiya kan Jesus, may inabot nga mga tawo ngan nagsiring: “An imo anak namatay na! Kay ano nga didisturbuhon mo pa an Magturutdo?” Pero hi Jesus nagsiring kan Jairo: “Ayaw kahadlok, magkaada ka la pagtoo, ngan matatalwas hiya.” Katapos, inupod hiya kan Jairo ngadto ha ira balay. Samtang nagtitikahirani hira ha balay, nakikita ngan nababatian ni Jesus an mga tawo nga nagtitinangis. Hi Jesus nagsiring ha ira: “Ayaw na kamo pagtinangis, kay waray hiya mamatay, kondi nakaturog la.” Sigurado nga nahipausa gud an tatay ngan nanay han bata kon ano an karuyag sidngon ni Jesus. Ginhangyo ni Jesus nga gumawas an ngatanan, ngan igin-upod niya an tatay ngan nanay han bata ngadto ha kwarto diin nahigda an bata. Hinay-hinay nga ginkaptan ni Jesus an kamot han bata ngan nagsiring ha iya: “Inday, nasiring ako ha imo, buhát!” Hunahunaa an kalipay han iya mga kag-anak han binuhát dayon hiya ngan nagtikang paglakat! Ginbanhaw ni Jesus an ira anak. (Marcos 5:22-24, 35-42; Lucas 8:49-56) Tikang hito nga adlaw, kon makikita nira an ira anak, mahinunumdoman nira an ginbuhat ni Jehova para ha ira pinaagi kan Jesus. *

 ¹⁰ Adto nga mga ginbanhaw ni Jesus namatay la gihap ha urhi. Pero mapulsanon an aton nababasa mahitungod hini nga mga tawo kay naghahatag ito ha aton hin tinuod nga paglaom. Karuyag ni Jehova nga banhawon an mga tawo, ngan bubuhaton niya ito.

11. Ano an igintututdo ha aton han Eclesiastes 9:5 mahitungod kan Lazaro?

¹¹ An Biblia klaro nga nasiring nga “an mga patay diri maaram han bisan ano.” Ito an kahimtang ni Lazaro. (Eclesiastes 9:5) Pariho han ginsiring ni Jesus, sugad hin nakaturog hi Lazaro. (Juan 11:11) Samtang nakadto ha lubnganan, hi Lazaro “diri maaram han bisan ano.”

12. Paonan-o kita nahibaro nga an pagkabanhaw ni Lazaro tinuod nga nahitabo?

¹² Han ginbanhaw ni Jesus hi Lazaro, damu nga tawo an nakakita hito. Bisan an mga kaaway ni Jesus maaram nga naghimo hiya hini nga milagro. Buhi hi Lazaro, ngan nagpapamatuod ini nga an pagkabanhaw tinuod nga nahitabo. (Juan 11:47) Dugang pa, damu nga tawo an binisita kan Lazaro, ngan sugad nga resulta, tinoo hira nga hi Jesus ginsugo han Dios. Waray malipay hito an mga kaaway ni Jesus, salit nagplano hira nga patayon hi Jesus ngan hi Lazaro.​—Juan 11:53; 12:9-11.

13. Kay ano nga makakasigurado kita nga babanhawon ni Jehova an mga patay?

¹³ Nagsiring hi Jesus nga “an ngatanan nga aadto ha handumanan nga mga lubnganan” babanhawon. (Juan 5:28) Karuyag sidngon hini nga an ngatanan  nga nahinunumdoman ni Jehova mabubuhi utro. Pero basi mabanhaw ni Jehova an usa nga tawo, kinahanglan mahinumdoman niya an ngatanan mahitungod hito nga tawo. Mahihimo gud ba niya ito? Aw, binilyon an mga bitoon ha uniberso. An Biblia nasiring nga maaram hi Jehova han ngaran han tagsa nga bitoon. (Basaha an Isaias 40:26.) Kon nahinunumdoman niya an ngaran han tagsa nga bitoon, sigurado nga masayon la niya mahinumdoman an tagsa nga detalye mahitungod ha ngatanan nga iya babanhawon. Mas importante pa gud, hi Jehova an naglarang han ngatanan, salit maaram kita nga may gahum hiya nga buhion utro an mga tawo.

14, 15. May kalabotan ha pagkabanhaw, ano an igintututdo ha aton han mga pulong ni Job?

¹⁴ An matinumanon nga tawo nga hi Job natoo ha pagkabanhaw. Hiya nagpakiana: “Kon mamatay an usa nga tawo, mabubuhi pa ba hiya utro?” Katapos, nagsiring hiya kan Jehova: “Matawag ka, ngan mabaton ako ha imo. Maghihingyap ka han buhat han imo mga kamot.” Oo, maaram hi Job nga ginpapamulat ni Jehova an panahon nga babanhawon niya an mga patay.​—Job 14:13-15.

¹⁵ Ano an inaabat mo mahitungod han paglaom nga pagkabanhaw? Bangin naghuhunahuna ka, ‘Babanhawon ba liwat an akon kapamilya ngan kasangkayan nga namatay na?’ Naliliaw kita nga mahibaroan nga karuyag gud ni Jehova nga buhion utro an mga patay. Kitaon naton an ginsisiring han Biblia mahitungod ha kon diin hira maukoy ngan kon hin-o an babanhawon.

16. Ano nga klase hin kinabuhi an maieksperyensyahan han mga babanhawon ha tuna?

¹⁶ Hadto, an mga ginbanhaw nakaupod utro han ira pamilya ngan kasangkayan dinhi ha tuna. Mahitatabo liwat ito ha tiarabot, pero magigin mas maopay pa gud. Kay ano? Tungod kay an mga mabubuhi utro dinhi ha tuna magkakaada higayon nga mabuhi ha waray kataposan ngan diri na gud mamamatay. Mag-uukoy hira ha kalibotan nga iba gud an kahimtang ha kalibotan nga gin-uukyan naton yana. Mawawaray na girra, krimen, ngan sakit.

17. Hin-o an babanhawon?

¹⁷ Hin-o an babanhawon? Hi Jesus nagsiring nga an “ngatanan nga aadto ha handumanan nga mga lubnganan makakabati han iya tingog ngan magawas.” (Juan 5:28, 29) Ngan an Pahayag 20:13 nagsusumat ha aton: “Iginhatag han dagat an mga patay nga aada hito, ngan iginhatag han kamatayon ngan han Lubnganan an mga patay nga aada hito.” Oo, binilyon nga tawo an mabubuhi utro. Hi apostol Pablo nagsiring liwat nga an ‘mga magtadong ngan mga diri magtadong’ babanhawon. (Basaha an Buhat 24:15.) Ano an karuyag sidngon hito?

18. Hin-o an “mga magtadong” nga babanhawon?

¹⁸ An “mga magtadong” nag-uupod han matinumanon nga mga surugoon ni Jehova nga nabuhi antes hi Jesus kumanhi ha tuna. An mga tawo nga sugad kanda Noe, Abraham, Sarah, Moises, Ruth, ngan Esther babanhawon basi mabuhi dinhi ha tuna. Mababasa mo an mahitungod han pipira hito nga mga lalaki  ngan babaye ha Hebreo kapitulo 11. Kumusta man an matinumanon nga mga surugoon ni Jehova nga namatay ha aton panahon? Hira liwat “mga magtadong,” salit babanhawon hira.

19. Hin-o an “mga diri magtadong”? Ano nga higayon an ihahatag ha ira ni Jehova?

¹⁹ An “mga diri magtadong” nag-uupod han binilyon nga tawo nga waray magkaada higayon nga makilala  hi Jehova. Bisan kon namatay hira, hi Jehova diri nahingangalimot ha ira. Iya hira babanhawon, ngan magkakaada hira higayon nga mahibaro mahitungod ha iya ngan mag-alagad ha iya.

20. Kay ano nga diri ngatanan nga namatay babanhawon?

²⁰ Karuyag sidngon ba hito nga babanhawon an ngatanan nga namatay? Diri. Hi Jesus nagsiring nga an iba nga tawo diri bubuhion utro. (Lucas 12:5) Hin-o an magdidesisyon kon an usa nga tawo babanhawon o diri? Hi Jehova an ultimo nga Hukom, pero gintagan liwat niya hi Jesus hin awtoridad nga “magin hukom han mga buhi ngan mga patay.” (Buhat 10:42) An bisan hin-o nga ginhukman sugad nga maraot ngan nadiri pagbag-o diri babanhawon.​—Kitaa an Endnote 19.

21, 22. (a) Ano an karuyag sidngon han pagkabanhaw ngadto ha langit? (b) Hin-o an siyahan nga persona nga ginbanhaw ngadto ha kinabuhi ha langit?

²¹ An Biblia nagsusumat liwat ha aton nga an iba nga mga tawo mabubuhi ha langit. Kon an usa ginbabanhaw ngadto ha langit, bubuhion hiya utro diri sugad nga tawo nga may pisikal nga lawas. Babanhawon hiya ngadto ha kinabuhi ha langit sugad nga espiritu nga persona.

²² Hi Jesus an siyahan nga persona nga nakakarawat hin sugad hini nga klase hin pagkabanhaw. (Juan 3:13) Tulo ka adlaw katapos patayon hi Jesus, ginbanhaw hiya ni Jehova. (Salmo 16:10; Buhat 13:34, 35) Ginbanhaw hi Jesus diri sugad nga tawo. Iginsaysay ni apostol Pedro nga hi Jesus ‘ginpatay sugad nga tawo pero ginbanhaw sugad nga espiritu.’ (1 Pedro 3:18) Ginbuhi utro hi Jesus sugad nga gamhanan nga espiritu nga  persona! (1 Corinto 15:3-6) Pero an Biblia nasiring nga diri la hiya an babanhawon ha sugad hito nga paagi.

23, 24. Hin-o an “gutiay nga panon” nga gin-unabi ni Jesus, ngan pira hira?

²³ Antes gud mamatay hi Jesus, nagsiring hiya ha iya matinumanon nga mga disipulo: “Makadto ako basi mag-andam hin lugar para ha iyo.” (Juan 14:2) Karuyag sidngon hini nga an iba han iya mga sumurunod babanhawon basi mabuhi kaupod niya ha langit. Pira hira? Hi Jesus nagsiring nga diri hira damu, kondi usa nga “gutiay nga panon.” (Lucas 12:32) Iginsumat ni apostol Juan an eksakto nga kadamu han nakita niya hi Jesus nga “natindog ha [langitnon nga] Bukid Zion, ngan kaupod niya an 144,000.”​—Pahayag 14:1.

²⁴ San-o babanhawon an 144,000 nga Kristiano? An Biblia nagsusumat ha aton nga mahitatabo ini katapos magtikang an Kristo pagmando ha langit. (1 Corinto 15:23) Nabubuhi na kita yana hito nga panahon, ngan kadam-an han 144,000 nabanhaw na ngadto ha langit. Ngan an mga aanhi pa ha tuna nga mamamatay ha aton panahon babanhawon dayon ngadto ha kinabuhi ha langit. Pero an kadam-an han mga tawo babanhawon ha tiarabot basi mabuhi ha Paraiso dinhi ha tuna.

25. Ano an aton mahibabaroan ha sunod nga kapitulo?

²⁵ Diri na gud mag-iiha, tatalwason ni Jehova an ngatanan nga tawo tikang ha kamatayon, ngan an kamatayon wawad-on ha kadayonan! (Basaha an Isaias 25:8.) Kondi ano an bubuhaton ha langit han mga napakadto? Iginsasaysay han Biblia nga magmamando hira kaupod ni Jesus ha usa nga Ginhadian nga gobyerno. Damu pa an aton mahibabaroan mahitungod hito nga gobyerno ha sunod nga kapitulo.