Chaʼan maʼ ñumel ti yambʌ video

Chaʼan maʼanic miʼ pʌs i bʌ jini chaʼan bʌ video

CɅNTESɅNTEL 9

¿Lʌcʼʌlix ba i jilibal pañimil?

¿Lʌcʼʌlix ba i jilibal pañimil?

1. ¿Baqui miʼ mejlel lac wʌn ñaʼtan chuqui mi caj i yujtel?

CHEʼ maʼ qʼuel jiñi noticia tac tajol maʼ cʼajtiben a bʌ: «¿Bajcheʼto qui mi caj i yujtel ili pañimil (mulawil)?». An cabʌl wocol yicʼot ticʼlʌntel jin chaʼan yonlel wiñicob xʼixicob (quixtañujob) miʼ ñaʼtañob lʌcʼʌlix i jilibal pañimil. ¿I sujm ba jiñi? ¿Am ba bajcheʼ miʼ mejlel lac wʌn ñaʼtan chuqui mi caj i yujtel? Añʌch. Anquese joñonla maʼañic mi lac mejlel, Jehová mucʼʌch. Yaʼ ti Biblia miʼ subeñonla jiñi talto bʌ qʼuin chaʼan laj cuxtʌlel yicʼot chaʼan ili Pañimil (Isaías 46:10; Santiago 4:14).

2, 3. a) ¿Chuqui yom i ñaʼtañob jiñi xcʌntʼañob i chaʼan Jesús? b) ¿Bajcheʼ tsiʼ jacʼʌ Jesús?

2 Cheʼ bʌ jiñi Biblia miʼ taj ti tʼan i jilibal pañimil, mach yomic i yʌl i jilibal ili Lum, jiñʌch i jilibal jontolil. Pero ¿bajcheʼ miʼ cajel iliyi? Jesús tsiʼ pʌsʌ chaʼan jiñi i Yumʌntel Dios mi caj i yuman ili Pañimil (Lucas 4:43). Jiñi xcʌntʼañob i chaʼan yom i ñaʼtañob jala mi caj i tilel jiñi i Yumʌntel Dios, jin chaʼan tsiʼ cʼajtibeyob: «¿Baqui ora miʼ caj ti ujtel pejtelel jini? ¿Chuqui mi caj c pʌsbentel lojon cheʼ lʌcʼʌl i yorajlel maʼ chaʼ tilel yicʼot cheʼ tiʼ jilibal pañimil?» (Mateo 24:3). Jesús maʼañic tsiʼ yoque subeyob jala, pero tsaʼʌch i subeyob chuqui mi caj i yujtel cheʼ lʌcʼʌlix i jilibal ili jontol bʌ pañimil. I jiñi tsaʼ bʌ i wʌn alʌ Jesús woliyix (choncolix) ti tsʼʌctiyel.

3 Ti ili cʌntesʌntel mi caj laj qʼuel chuqui tac miʼ pʌsbeñonla chaʼan lʌcʼʌlix i jilibal ili pañimil. Pero mi la com lac ñaʼtan chucoch cabʌl wocol yom mi lac ñaxan cʌn chaʼan jumpʼejl guerra tsaʼ bʌ ujti yaʼ ti panchan.

GUERRA TI PANCHAN

4, 5. a) ¿Chuqui tsaʼ ujti yaʼ ti panchan cheʼ bʌ maxto jalic i teche i yeʼtel Jesús? b) Cheʼ bajcheʼ miʼ yʌl Apocalipsis 12:12 ¿chuqui tsaʼ ujti ila ti pañimil cheʼ bʌ tsaʼ chojqui jubel Satanás?

4 Yaʼ ti cʌntesʌntel 8 tsaʼ laj cʌñʌ chaʼan Jesús tsiʼ techeʼ i yumʌntel ti panchan cheʼ ti 1914 (Daniel 7:13, 14). Yaʼ ti Apocalipsis [Revelación] miʼ yʌl chuqui tsaʼ ujti: «Ti wiʼil tsaʼ caji guerra ti panchan. Miguel yicʼot i yángelob tsiʼ chaʼleyob guerra tiʼ contra jini ajin yicʼot i yángelob jini ajin». Miguel jiñʌch Jesús, jiñi ajin jiñʌch Satanás. * Satanás yicʼot i xibajob tiʼ sʌtʌyob i tsaʼ chojquiyob jubel ila ti Pañimil. ¡Wen tijicña tsiʼ yubiyob jiñi ángelob! Pero ¿chuqui mi caj i yujtel tiʼ tojlel jiñi quixtañujob chumuloʼ bʌ ti Pañimil? Jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan mi caj i ñusañob cabʌl wocol. ¿Chucoch? Miʼ tsictesan: «Come jini xiba tsaʼix jubi tilel baʼ añetla. An cabʌl i michʼajel come yujil lʌcʼʌlix i yorajlel» chaʼan miʼ jisʌntel (Apocalipsis 12:7, 9, 12). Yaʼ ti Biblia cʌmbil ili bajcheʼ jiñi «cojix bʌ qʼuin tac» (qʼuele jiñi nota 23).

5 Jiñi Diablo woli (yʌquel) i pʼol bajcheʼ cʼamel wocol yom ila ti Pañimil. Wen michʼ come tsʼitaʼ jachix yom chaʼan Jehová miʼ jisan. Laʼ laj qʼuel chuqui tsiʼ yʌlʌ Jesús chaʼan mi caj i yujtel ti jiñi cojix bʌ qʼuin.

MUʼ BɅ CAJ I YUJTEL TI JIÑI COJIX BɅ QʼUIN TAC

6, 7. ¿Bajcheʼ woliʼ tsʼʌctiyel i tʼan Jesús ti ili ora chaʼan jiñi guerra tac yicʼot wiʼñal?

6 Guerra tac. Jesús tsiʼ yʌlʌ: «Jini añoʼ bʌ ti jumpejt lum mi caj i techob guerra tiʼ contra añoʼ bʌ ti yambʌ lum» (Mateo 24:7). Maʼañic baʼ ora chʌmen cabʌl quixtañujob tiʼ caj jiñi guerra cheʼ bajcheʼ ili ora. Ti jiñi 1900 jab ñumeñix bʌ muʼ bʌ i tejchel ti jiñi ñaxam bʌ siglo cʼʌlʌl ti 1914, chʌmeñob cheʼ bʌ 30 millón quixtañujob tiʼ caj guerra tac. Pero ti 1914 cʼʌlʌl ti 2000, mach i taja 100 jab, chʌmeñob ñumen ti 100 millón quixtañujob. Ñaʼtancu bajcheʼ cʼamel i cʼuxel yicʼot wocol miʼ ñusan yonlel quixtañujob.

7 Wiʼñal. Jesús tsiʼ yʌlʌ: «Tal wocol yicʼot cabʌl wiʼñal» (Mateo 24:7). Anquese ili ora ñumen añix bʌlñʌcʼʌl, cabʌlto woli bʌ ñusañob wiʼñal ti jujumpʼejl qʼuin. ¿Chucoch? Come maʼañobic i taqʼuin chaʼan miʼ mʌñob i bʌl i ñʌcʼ o i lum chaʼan miʼ pʌcʼob. Ñumen ti mil millón quixtañujob tsʼitaʼ jach taqʼuin miʼ cʼʌñob ti jujumpʼejl qʼuin. Jiñi Organización Mundial de la Salud miʼ yʌl chaʼan ñumen ti 5 millón alʌlob miʼ chʌmelob (sajtelob) ti jujumpʼejl jab tiʼ caj maʼañic chuqui miʼ cʼuxob.

8, 9. a) ¿Bajcheʼ woliʼ tsʼʌctiyel tsaʼ bʌ i wʌn alʌ Jesús chaʼan jiñi yujquel lum? b) ¿Chuqui miʼ mejlel la cʌl chaʼan jiñi cʼamʌjel tac?

8 Yujquel lum tac. Jesús tsiʼ wʌn alʌ: «Tal pʼʌtʌl bʌ i yujquel lum» (Lucas 21:11). Ti jujumpʼejl jab miʼ pijtʌntel tsʌts bʌ yujquel lum tac. Cʼʌlʌl ti jabil 1900, ñumen ti 2 millón quixtañujob chʌmeñob tiʼ caj iliyi. Anquese cabʌlix tecnología muʼ bʌ i cʼʌjñel chaʼan miʼ ñaʼtʌntel jiñi yujquel lum, wolito ti bej chʌmel quixtañujob tiʼ caj iliyi.

9 Cʼamʌjel tac. Jesús tsiʼ wʌn alʌ chaʼan miʼ cajel «cʼamʌjel muʼ bʌ i pam pujquel» yicʼot mi caj i tsʌnsan quixtañujob (Lucas 21:11). Anquese cabʌlix bajcheʼ miʼ tsʼʌcʌntel jiñi cʼamʌjel tac, jiñi doctorob maxto i luʼ tajbeyob i tsʼʌcal. Ti jujumpʼejl jab cabʌl quixtañujob miʼ chʌmelob tiʼ caj cáncer, tuberculosis yicʼot yan tac bʌ. Cheʼ jaʼel, ti jiñi 40 jab ñumen bʌ, tajbil ñumen ti 30 cʼamʌjel tac i an mach bʌ añic i tsʼʌcal.

¿BAJCHEʼ YILALOB TI COJIX BɅ QʼUIN JIÑI QUIXTAÑUJOB?

10. Cheʼ bajcheʼ miʼ yʌl 2 Timoteo 3:1-5, ¿bajcheʼ yilal miʼ cajel jiñi quixtañujob ti jiñi cojix bʌ qʼuin tac?

10 Jiñi Biblia miʼ yʌl yaʼ ti 2 Timoteo 3:1-5 chaʼan «ti cojix bʌ qʼuin tac tal i yorajlel bʌbʌqʼuen tac bʌ». Jiñi apóstol Pablo tsiʼ yʌlʌ chaʼan jiñi quixtañujob cheʼ yilal i melbalob (chaʼliyajob) miʼ cajel bajcheʼ ili:

  • Mi caj i bajñel cʼuxbiñob i bʌ.

  • Mi caj i mulañob taqʼuin.

  • Mi caj i ñusʌbeñob i tʼan i tat i ñaʼ.

  • Mi caj i chaʼleñob pʼajoñel.

  • Mach yujilobic cʼuxbiya mi pʼuntaya.

  • Maʼañic miʼ ticʼob i pusicʼal.

  • Wen jontolob.

  • Mi caj i cʼuxbiñob chuqui miʼ mulañob i mach jiñic Dios.

  • Mi caj i lon alob miʼ cʼuxbiñob Dios, pero miʼ ñusʌbeñob i tʼan.

11. Cheʼ bajcheʼ miʼ yʌl Salmo 92:7, ¿chuqui mi caj i chaʼleñob jiñi jontoloʼ bʌ?

11 ¿Cheʼ ba i melbal jiñi quixtañujob yaʼ baqui chumulet? Tiʼ joytʌlel pañimil cabʌl cheʼ bʌ yilalob bajcheʼ jiñi. Pero Dios an chuqui mi caj i mel chaʼan miʼ tojʼesan. Miʼ yʌl: «Anquese miʼ pʼojlelob jini jontoloʼ bʌ cheʼ bajcheʼ miʼ pasel jam, lolom jach. Come mux i jisʌntelob. Mach colicob ti pejtelel ora» (Salmo 92:7).

WEN TAC BɅ TʼAN TI COJIX BɅ QʼUIN

12, 13. ¿Chuqui an i pʌsbeyonla Jehová ti ili cojix bʌ qʼuin?

12 Jiñi Biblia tsiʼ wʌn alʌ chaʼan ti jiñi cojix bʌ qʼuin tac miʼ wen cajel wocol ila ti pañimil. Pero tsiʼ yʌlʌ jaʼel chaʼan an chuqui wen tac bʌ miʼ cajel.

«Jini wen tʼan chaʼan i yumʌntel Dios mi caj i sujbel tiʼ pejtelel pañimil» (Mateo 24:14).

13 Mi caj i ñumen chʼʌmbentel i sujm jiñi Biblia. Cheʼ bʌ jiñi xʼaltʼan Daniel tiʼ tsʼijbu chaʼan jiñi cojix bʌ qʼuin, tsiʼ yʌlʌ: «Pero jini winicob añoʼ bʌ i ñaʼtʌbal mi caj i chʼʌmbeñob isujm» (Daniel 12:9, 10). Ili yom i yʌl chaʼan Dios mi caj i coltan i tejclum chaʼan miʼ ñumen chʼʌmbeñob i sujm jiñi Biblia. Ili tsaʼ tejchi ti tsʼʌctiyel cheʼ ti 1914. Jumpʼejl ejemplo, Dios tsiʼ pʌsbeyonla chucoch ñuc i cʼʌjñibal i cʼabaʼ yicʼot chuqui yom chaʼan ili Pañimil. Cheʼ jaʼel, tsiʼ pʌsbeyonla i sujmlel chaʼan jiñi i tojol laj coltʌntel, chuqui mi lac chaʼlen cheʼ mi lac chʌmel yicʼot jiñi lac pijtaya chaʼan bʌ chaʼ chʼojyel. Tsaʼix laj cʌñʌ chaʼan cojach jiñi i Yumʌntel Dios miʼ mejlel i tojʼesan pejtelel lac wocol. Tsaʼ laj cʌñʌ bajcheʼ mi lac taj lac tijicñʌyel yicʼot mi lac chumtʌl cheʼ bajcheʼ miʼ mulan Dios. Pero ¿chuqui miʼ melob jiñi xcʌntʼañob i chaʼan Dios yicʼot muʼ bʌ i cʌñob ti Biblia? Jiñi yambʌ profecía miʼ yʌqʼueñonla i jacʼbal (qʼuele jiñi nota 20 yicʼot 24).

14. ¿Baqui woliʼ sujbel jiñi wen tʼan chaʼan jiñi Yumʌntel i majqui woliʼ melob?

14 Miʼ cajel subtʼan tiʼ pejtelel pañimil. Cheʼ bʌ Jesús tsiʼ taja ti tʼan jiñi cojix bʌ qʼuin tac tsiʼ yʌlʌ: «Jini wen tʼan chaʼan i yumʌntel Dios mi caj i sujbel tiʼ pejtelel pañimil» (Mateo 24:3, 14). Ñumen ti 240 país yicʼot tejclum tac woliʼ sujbel jiñi wen tʼan chaʼan jiñi Yumʌntel i ñumen ti 900 tʼan tac. Tiʼ petol pañimil jiñi i testigojob Jehová chʼoyoloʼ bʌ «tiʼ pejtelel tejclum tac, ti jujunmojt winicob, tiʼ pejtelel lum» woliʼ coltañob jiñi quixtañujob chaʼan miʼ ñaʼtañob chuquiyes jiñi Yumʌntel yicʼot chuqui mi caj i mel ti lac tojlel (Apocalipsis 7:9). Jiñi Testigojob maʼañic miʼ chʼʌmob i tojol chaʼan miʼ melob iliyi. Cheʼ bajcheʼ tsiʼ wʌn alʌ Jesús, cabʌl muʼ bʌ i tsʼaʼleñob yicʼot i contrajiñob. Pero maʼañic chuqui miʼ mejlel i mʌctan jiñi subtʼan (Lucas 21:17).

¿CHUQUI MI CAJ A MEL JATET?

15. a) ¿Muʼ baʼ ñop jatet chaʼan chumuloñixla ti jiñi cojix bʌ qʼuin tac, i chucoch maʼ ñaʼtan bajcheʼ jiñi? b) ¿Chuqui mi caj i yujtel tiʼ tojlel jiñi mach bʌ añic miʼ jacʼbeñob i tʼan Dios yicʼot jiñi mucʼʌch bʌ?

15 ¿Muʼ baʼ ñop chaʼan chumuloñixla ti jiñi cojix bʌ qʼuin tac? Cabʌl profecía tac loqʼuem bʌ ti Biblia chaʼan jiñi cojix bʌ qʼuin tac woliʼ tsʼʌctiyel. Jehová lʌcʼʌlix mi caj i waʼchocon jiñi subtʼan, cheʼ jiñi mi caj i «tilel i jilibal» (Mateo 24:14). ¿Chuqui jiñi? Jiñʌch jiñi guerra chaʼan Armagedón yaʼ baqui Dios mi caj i jisan pejtelel jontolil. Jehová mi caj i cʼʌn Jesús yicʼot pʼʌtʌl bʌ ángelob chaʼan miʼ jisan jiñi mach bʌ añic miʼ jacʼbeñob i tʼan (2 Tesalonicenses 1:6-9). Cheʼ bʌ tsaʼix ñumi Armagedón, Satanás yicʼot i xibajob maʼañix mi caj i chʌn lotin jiñi quixtañujob. Tiʼ pejtelel muʼ bʌ i jacʼbeñob i tʼan Dios yicʼot xucʼul miʼ yajñelob tiʼ tojlel jiñi Yumʌntel mi caj i qʼuelob bajcheʼ mi caj i tsʼʌctiyel tsaʼ bʌ i wʌn alʌ Dios (Apocalipsis 20:1-3; 21:3-5).

16. ¿Chuqui yom maʼ mel cheʼ a wujil chaʼan lʌcʼʌlix i jilibal pañimil?

16 Wen lʌcʼʌlix i jilibal ili pañimil am bʌ tiʼ cʼʌb Satanás. Jin chaʼan, wen ñuc i cʼʌjñibal cheʼ maʼ cʼajtiben a bʌ chuqui yom maʼ mel. Jehová yom chaʼan maʼ cʌn chuqui miʼ yʌl jiñi Biblia. Jin chaʼan, chʼʌmʌ ti ñuc jiñi estudio (Juan 17:3). Cheʼ jaʼel, jiñi i testigojob Jehová miʼ tempañob i bʌ ti jujumpʼejl semana. Ti jiñi tempa bʌ tac miʼ coltañob jiñi quixtañujob chaʼan miʼ chʼʌmbeñob i sujm chuqui miʼ yʌl jiñi Biblia. Chaʼlen wersa chaʼan maʼ majlel tiʼ pejtelel jiñi tempa bʌ tac (pejcan Hebreos 10:24, 25). Mi tsaʼ qʼuele chaʼan anto chuqui yom maʼ qʼuextan ti a cuxtʌlel, qʼuextan. Mi cheʼʌch maʼ mel majlel mi caj i ñumen pʼʌtʼan bajcheʼ an a wicʼot Dios (Santiago 4:8).

17. ¿Chucoch cabʌl quixtañujob toj sajtelob cheʼ miʼ tilel i jilibal?

17 Jiñi apóstol Pablo tiʼ tsictesa chaʼan jiñi i jisʌntel jontoloʼ bʌ mi caj i tilel cheʼ bajcheʼ aj «xujchʼ ti acʼʌlel», cheʼ bʌ maʼañic majqui woliʼ pijtan (1 Tesalonicenses 5:2). Jesús tsiʼ yʌlʌ chaʼan cabʌl maʼañic bʌ mi caj i qʼuelob ti ñuc jiñi muʼ bʌ i pʌs chaʼan añoñixla ti cojix bʌ qʼuin tac. Cheʼ bʌ woliʼ taj ti tʼan chaʼan ili ora, Jesús tsiʼ yʌlʌ: «Cheʼ bajcheʼ tiʼ yorajlel Noé, cheʼ lajal mi caj i yujtel cheʼ miʼ tilel i Yalobil Winic. Cheʼ maxto anic tsaʼ tili butʼjaʼ, tsiʼ chaʼleyob weʼel, tsiʼ chaʼleyob uchʼel, tsiʼ chaʼleyob ñujpuñijel, tsiʼ sijiyob i yalobil, jinto ti jini qʼuin cheʼ bʌ tsaʼ ochi Noé ti barco. Maʼanic tsiʼ ñaʼtayob mi an chuqui miʼ caj ti ujtel jinto tsaʼ tili butʼjaʼ. Tsiʼ luʼ jisayob» (Mateo 24:37-39).

18. ¿Chuqui ti ticʼojel tsiʼ yʌqʼueyonla Jesús?

18 Jesús tsiʼ tiqʼuiyonla ‹chaʼan jiñi woʼlel yicʼot yʌcʼʌjel› o ‹cheʼ mi laj cʼojoʼtan chuqui tac an ti pañimil› come miʼ mejlel i yʌn lac pensar. Tsiʼ yʌlʌ chaʼan jiñi i jilibal cheʼ jach mi caj i bʌcʼ tilel tiʼ tojlel jiñi quixtañujob. Cheʼ jiñi tsiʼ yʌlʌ: «Yom yʌxʌl laʼ wo cheʼ jini. Chʌn chaʼlenla oración tiʼ pejtelel ora, chaʼan mi laʼ qʼuejlel ti utsʼat, chaʼan maʼanic miʼ tajetla ili wocol muʼ bʌ caj ti ujtel, chaʼan utsʼat mi laʼ waʼtʌl tiʼ tojel i Yalobil Winic» (Lucas 21:34-36). ¿Chucoch ñucʌch i cʼʌjñibal mi lac chʼʌm ti ñuc tsaʼ bʌ i yʌlʌ Jesús? Come wen lʌcʼʌlix i jisʌntel ili jontol bʌ i pañimil Satanás. Cojach jiñi utsʼat bʌ miʼ qʼuejlelob ti Jehová cuxul mi caj i cʌytʌlob yicʼot mi caj i chumtʌlob tiʼ pejtelel ora ti tsijiʼ bʌ pañimil (Juan 3:16; 2 Pedro 3:13).

^ parr. 4 Mi a wom a ñumen cʌn tiʼ tojlel Miguel, qʼuele jiñi nota 22.