1. Ko le tosi fea e mafai ke tou iloa ai le kāʼau?

I LAKOTOU tioʼi a logo i le televisio, na kua kotou maʼua ko ia le manatu leinei: ‘Kua asilisili veli ʼoki a malaʼia ti mo agaveveli kua soko i le mālamanei.ʼ Ti e pati ai a ʼiki fenua kua vave soko mai le aso fakamuli. Kae e māʼoki ko ia? E mafai ko ia ke iloa a neʼa alā ka soko i le kāʼau? Eio. E se mafai ki ni tagata ke lotou fakasā fakatomuʼa a neʼa alā ka soko. Kae, ko le tokatasi faʼi e iloʼia a anoʼaga anā, ko Seova. E māsau i le Tosi-Tapu ki le kāʼau o le tagata ti mo le kāʼau o le kele.—Esaia 46:10; Sakopo 4:14.

2, 3. (1) Koleā le vesili na fai e le kau tisipulo kia Sesu? (2) Ti koleā le tali a Sesu ki ai?

² Mokā māsau a le Tosi-Tapu ki le aso fakamuli o le mālamanei, e se māsau a ia ki le puliʼi o le Kele, kae ki le puliʼi o agaveveli. Na akoʼi e Sesu e aga loa le Puleʼaga o le Atua o takitaki le kele. (Luka 4:43) Na fia iloa e ana tisipulo pe ko āfea ka ʼau ai loa le Puleʼaga o le Atua. Na lotou vesili kiate ia: “Pe ko le temi fea leia e soko ai loa le nea lena, ti kolea le fakamailoga o lau toe liliu mai ti mo le fakaoki o le malama nei ?” (Mateo 24:3) Na se fakasā e Sesu kia lātou le aso fakamuli o le mālamanei. Kae na fakasā e ia kia lātou a neʼa alā ka soko i muʼa o lona toe liliu mai. Ti kua lolotoga soko nei i le temi nei.

³ E tou tioʼi loa i le kapite leinei ni fakamāʼoki e sā ai kua tou maʼuʼuli nei i muʼa o le aso fakamuli. Kae ke tou  matala ki tupuʼaga o le asilisili o agaveveli i le mālamanei, tou tioʼi muʼa le tau na soko i le lagi.

4, 5. (1) Koleā na soko i le lagi, i le ʼoki fakanofo Sau o Sesu? (2) O mulimuli kia Apokalipisi 12:12, kua fefeʼaki nei le mālamanei talu mei le tī mai o Satana ki le kele?

⁴ Na tou ako i le Kapite 8, na fakanofo Sau a Sesu i le lagi i le fētuʼu 1914. (Taniela 7:13, 14) E fakasā i le tosi o Apokalipisi pe koleā na soko ki muli ake: “Na i ai loa se tau lasi i le lagi. Na tau loa Mikaele mo ana kau aselo ki le gata. Ti na tau loa kia latou le gata mo lana kau aselo.” * Na lavā loa Satana mo ana kau temonio i le tau lenā. Na tī loa lātou ki le kele ti na fiafia lasi ʼai le kau āselo! Kae koleā loa ka soko ki le mālamanei? E fakasā i le Tosi-Tapu, e lotou tau loa mo ni malaʼia. Koleā lona tupuʼaga? Talie kua ʼita lasi le Tiapolo ti e “iloa e ia kua toetoe fua lona temi.”—Apokalipisi 12:7, 9, 12.

⁵ E lasi a malaʼia e fakatupu e le Tiapolo ke maʼuli mamae ai le mālamanei, talie e iloa e ia kua vave fua lona puliʼi e le Atua. Kae tou tioʼi muʼa pe koleā na pati a Sesu o uiga mo aso fakaʼoki.—Lau le Nota Fakaʼoki 24..

6, 7. Koā fakamāʼoki e sā ai ko māsau a Sesu o uiga mo tau ti mo oge e lolotoga soko i le temi nei?

⁶ A tau. Na pati a Sesu: “E tau loa se kakai ki se tasi kakai, ti e tau loa se puleaga ki se tasi puleaga.” (Mateo 24:7) I le temi nei, e lasi ake a mate o tupu ko tau i temi alā ki muʼa atu. O mulimuli ki sivi na fai e le sosiete (Worldwatch Institute), ko tau alā na soko talu  mei le fētuʼu 1914, na lasi ʼai le mamate e 100 miliona tupu. Lolotoga fētuʼu e 100, mei le fētuʼu 1900 ki le fētuʼu 2000, na toe tuʼa tolu ake le lasi o mamate i tau i muʼa atu o le fētuʼu 1900. Ko ia e fakatupu lotomamae ʼai a tau anā ki fenua fuli!

⁷ Le oge. Na pati a Sesu: “E i ai loa . . . ni oge.” (Mateo 24:7) Logo ai le lasi o le neʼa kai e maʼua e le tagata ke maʼuli ai le kakai fuli, kae koi lasi faʼi a fenua koi maʼuli fakaʼaloʼalofa. Koleā lona tupuʼaga? Talie ko le tokaʼapi e se feʼauga lolātou maʼuli mo le falā leia e lotou ʼaga o maʼua. O mulimuli ki sivi na fai e Puleʼaga Fakamālamanei o le Maʼuli Mālōlo, na lotou tokagaʼi ai e lauʼi miliona a fānau e māsasaki mo mamate i fētuʼu fuli o tupu ko le oge neʼa kai.

8, 9. Koā fakamāʼoki e sā ai ko māsau a Sesu o uiga mo mafuike ti mo masaki kua lolotoga soko i le temi nei?

⁸ A mafuike. Na pati a Sesu: “E soko loa ni mafuike lalasi.” (Luka 21:11) E pati le kau popoto e iai loa a mafuike lalasi e soko i fētuʼu fuli. Talu mei le fētuʼu 1900 ko le toko lua miliona tupu kakai kua mamate tupu ko mafuike. I le  temi nei o tupu ko le poto fakatagata, kua mafai ai loa ke tou iloa fakatomuʼa le temi leia ka amanaki soko ai ni mafuike. Logo ai le faigamālie lenā, kae koi tokaʼapi faʼi lātou e mamate.

⁹ A masaki. Na pati a Sesu e iai loa “ni taumasaki lalasi.” Tokaʼapi e lotou mamate o tupu ko masaki faigataʼa kua maʼua mo feʼaveʼaki i le mālamanei. (Luka 21:11) Kua lasi a faitoʼo kua maʼua e le kau toketā kae leʼai ki masaki fuli. I fētuʼu fuli, e toko lauʼi miliona kakai e lotou mamate o tupu ko masaki o fai pe, le fakamasamasa, le amu, ti mo le choléra (ko le mikolope e tou maʼua mei le agakelekele ti mo le fakaʼaogaʼi o le vai leia e leʼese meʼā). Lolotoga o fētuʼu alā e 40 kua sili atu, na maʼua e le kau toketā a ʼiki masaki foʼou e 30. Kae ko ʼiki masaki e leʼese iai sona faitoʼo.

10. Koleā e mafai ke tou pati ko māsau i 2 Timoteo 3:1-5 kua lolotoga soko i le temi nei?

¹⁰ O mulimuli kia 2 Timoteo 3:1-5 i aso fakaʼoki, e iai loa ni  “temi faigataa.” Na fakasā e le apositolo ko Paulo a aga alā e maʼua loa e fenua.

• e alofa loa le tagata kiate ia totonu

• mo kauneʼa mo le paʼaga

• mo patigataʼa ki mātuʼa

• mo leʼe faitotonu

• mo leʼe alofa ki kaiga

• mo leʼe faʼakataki

• mo agamakeke

• mo alofa ki fiafia fakamālama o lasi ake i le Atua

• mo lotou pati e lotou alofa ki le Atua kae leʼaise lotou fia fakalogo kiate ia

11. O mulimuli kia Pesalemo 92:8, koleā loa ka soko ki le kau agaveli?

¹¹ E fenaʼaki ko ia a agaaga o fenua i le gāneʼa lenā e kotou nonofo ai? I le mālamanei kua felaʼaki fuli a aga o fenua. Kae kua vave fakasoko e le Atua se puleʼaki ki ai. E fakapapau mai a Ia: “Ka tutupu le kau agaveli ofaipe le mutie, ka se le kau agasala fuli ofaipe sei laakau, se tupu ke maumaui latou o lee gato.”—Pesalemo 92:8.

12, 13. Lolotoga o aso fakaʼoki, koleā na tokoi mai e Seova ke tou matala ki ai?

¹² E fakasā i le Tosi-Tapu, lolotoga o aso fakaʼoki, e lasi loa a malaʼia ti mo mamae. Kae e toe fakasā mai foki, e iai loa mo ni anoʼaga mālilie ka soko.

¹³ E matala mālie loa a kaunaga o le Atua ki le Tosi-Tapu. Na tosi e le polofeta ko Taniela o uiga mo aso fakaʼoki: “E tupu loa le poto o lasi.” (Taniela 12:4) I aso anā, e tokoi loa le Atua ki ana kaunaga ke lotou matala mālie ki le Tosi-Tapu. Ti ko le anoʼaga lenā na fakasoko e ia talu mei le fētuʼu 1914. Sakinake la, na tokoi mai a ia ke tou matala mālie ki le maʼuiga o lona suafa, ki lana fakatuʼutuʼu o uiga mo le kele, pe koleā le totogi, koleā e soko i le ʼoki o le mate, ti mo le amanaki ki le toe fakatuʼuake. Kua tou matala ko le Puleʼaga faʼi leia o le Atua e mafai ke fakatokatokaʼia a faigataʼa fuli. Na tou toe matala foki pe fefeʼaki latātou maʼuli fiafia ti mo maʼuli o mulimuli ki le neʼa e mālieʼia ki le Atua. Kae e fefeʼaki ki kaunaga o le Atua, e lotou taupau ma lātou a neʼa alā e lotou akoʼi? E iai le tasi māsau fakapolofeta e tali ki le vesili lenā.—Lau le Nota Fakaʼoki 21 mo le 25.

14. (1) E fakamafola i fea le logo mālie o le Atua? (2) Ti ko ai lātou alā e fakamafolaʼia?

¹⁴ E fakamafola loa a kaunaga a le Atua i le mālamanei kātoa. Na pati a Sesu o uiga mo aso fakaʼoki: “E fakamafola loa le logo malie leinei o le puleaga i le malama nei katoa.” (Mateo 24:3, 14) Kua fakamafola le logo mālie o le Puleʼaga i māsau e 700 tupu, i fenua ti mo kolo e 230 tupu. Ko le Kau Fakamāʼoki a Seova e ʼau “mei puleaga fuli, mo faasiga fuli” e lotou fakamafola i le mālamanei kātoa. E lotou tokoi ki le kakai ke lotou matala pe koleā le Puleʼaga o le Atua ti koleā loa ka fai e ia ma le  mālamanei ti e leʼese totogi. (Apokalipisi 7:9) O fai pe le pati a Sesu, logo ai le vesiʼa o fenua kia lātou ti mo lolātou faʼī fakaveliveliʼi, kae leʼese mafai ai ki se tasi ke fakagatoʼia lalātou gaʼoi.—Luka 21:17.

15. (1) E kotou manatu ko ia e tou maʼuʼuli nei i aso fakaʼoki, koleā lona tupuʼaga? (2) Koleā loa ka soko kia lātou alā e leʼese fakalogo kia Seova? (3) Ti koleā loa ka soko kia lātou alā e fakalogo kia Seova?

¹⁵ E tou manatu ko ia e tou maʼuʼuli nei i aso fakaʼoki? E lasi a fakakikite i le Tosi-Tapu, e māsau o uiga mo aso fakaʼoki kua soko i le temi nei. Ku vave fakatotonu e Seova ke fakagato a le fakamafola o logo mālilie, ti e ʼau loa le “aso fakamuli.” (Mateo 24:14) Koleā le aso fakamuli? Ko le aso lenā e igoa ko Alemaketone. Ko le temi lenā e aga loa le Atua o puliʼi a agaveveli fuli. E fakaʼaogaʼi loa e Seova a Sesu mo lana kau āselo, ke lotou maumauʼi a lātou alā e se fia fakalogo kiate ia mo Sesu. (2 Tesalonika 1:6-9) I le ʼoki o neʼa anā ti leʼese toe fakasalaʼi loa e Satana mo lana kau temonio se tasi. Ko lātou fuli alā e fia fakalogo ki le Atua mo tuku ke takitaki lātou e lona Puleʼaga, e lotou tio loa ki le fakasoko o ana fakapapau.—Apokalipisi 20:1-3; 21:3-5.

16. Kāpau kua vave soko mai le aso fakamuli, koleā e tonu ke kotou ʼaga o fai?

¹⁶ Kua vave faʼi le puliʼi o le mālama agaveli leinei e taki e Satana. Ko ia, e maʼuiga ai ke tou fai kia tātou le vesili leinei: ‘Koleā e tonu ke kau ʼaga o fai?ʼ E loto a Seova ke tou ako le Tosi-Tapu ke tou matala ki ʼiki ake anoʼaga. Ko ia e tonu ai ke tou ako fakamālotoloto. (Soane 17:3) E iai a fono a le Kau Fakamāʼoki a Seova e fai i vāsaʼa fuli ke tokoi ai ki le kakai ke lotou matala ki anoʼaga anā. Ko ia kotou faiga ke kotou kau ki fono anā. (Lau Epeleo 10:24, 25.) Kāpau e kotou matala e iai ni fetogi e tonu ke  kotou fai i lokotou maʼuli, ʼaua nā kotou ʼī, kae e tonu ke kotou ʼaga o fai. Ti e tuputupu loa le makeke o lakotou fakakausoa mo Seova.—Sakopo 4:8.

17. Koleā e punamaʼuli loa a ʼiki i le temi e soko ai loa le aso fakamuli?

¹⁷ Na fakasā e le apositolo ko Paulo: E ʼau loa le maumauʼi o le kau agaveli “ofaipe se tagata kaia i le pouli.” (1 Tesalonika 5:2) Ko lona fakaʼuiga, e ʼau loa le aso lenā i le temi leia e leʼaise fakatalitali fua se tasi ki ai. Na fakasā a Sesu, e iai loa se tokaʼapi e lotou fakafiti ki fakamāʼoki alā e sā ai e tou maʼuʼuli nei i aso fakaʼoki. Na pati a ia: “Ko le nea leia na soko i le temi o Noe e toe soko loa i le toe liliu mai o le Vosa o le tagata. Talie, i aso i muʼa o le lomaki, na kai a tagata mo inu, ti na lotou avaga mo fakaavaga olatou fanau, o kaku ki le aso leia na ulu ai loa a Noe ki le aleka ; ti na leaise lotou amanaki fua ki se nea, o kaku ki le to o le lomaki, o ave ai latou fuli : E toe fenaaki loa i le toe liliu mai o le Vosa o le tagata.”—Mateo 24:37-39.

18. Koleā le fakatokaga na soli mai e Sesu kia tātou?

¹⁸ Kua fakatokaga mai e Sesu kia tātou, ke ʼaua na tou tuku otātou loto ke taʼomia o tupu “ko le kai fakavale mo le inu fakavale, ti mo nea o le mauli.” Na toe fakasā e Sesu o uiga mo le aso fakamuli, e au loa a ia, “ofaipe se kupega,” ko lona fakaʼuiga e ʼau fakapunamaʼuli. Na toe pati a ia: E ʼau loa le aso lenā “kia latou fuli ala e nonofo i le malama nei katoa.” ʼOki ti na toe māsau feneʼeki a Sesu: “Koia kotou alaala ai, ti kotou faikole i temi fuli, o tupu ke kotou maua le makeke ke kotou sao ai i nea fuli ala ka soko mai, ti ke kotou tutuu i mua o le Vosa o le tagata.” (Luka 21:34-36) Koleā e maʼuiga ai ke tou fakalogo ki le fakatokaga leinei a Sesu? Talie kua vave puliʼi le mālama agaveli leinei a Satana, ti ko lātou alā ka taliʼia e Seova mo Sesu, e lotou sao loa. E lotou maʼuʼuli loa o talu ai i le mālama foʼou.—Soane 3:16; 2 Petelo 3:13.