1. Yinki lenda sadisa beto, beto zaba mambu yina kesalama na bilumbu kena kuiza?

NA MANIMA ya kulanda bansangu, yamekuminaka nge, nge kukiyuvusa: ‘Yinza yayi kena kuenda wapi?’ Lokola mambu ya wonga mpe ya yimbi mekuma mingi, bantu yankaka mekuma kundima ti nsuka ya yinza mekuma pene-pene. Yakele kedika? Beto lenda zaba mambu yina kesalama na bilumbu kena kuiza? Ee. Atako bantu lenda tuba ve mambu yina kesalama na ntuala, kasi Yehova Nzambi lenda sala yau. Na nzila ya Biblia, yandi metubila beto mutindu luzingu kevuanda na bilumbu kena kuiza.—Yezaya 46:10; Yakobo 4:14.

2, 3. Yinki banlonguki ya Yesu zolaka kuzaba mpe yinki Yesu zabisaka bau?

² Ntangu Biblia metubila nsuka ya yinza, yazola tuba ve ti ntoto ke bebisama, kasi yazola monisa ti yimbi kemanisa. Yesu longaka bantu ti Kimfumu ya Nzambi keyadila ntoto ya mvimba. (Luka 4:43) Banloguki na yandi zolaka kuzaba yinki ntangu Kimfumu ya Nzambi kekuiza, mpe bayuvusaka Yesu: ‘Yinki ntangu mambu yayi kesalama, mpe yinki kevuanda kidimbu ya kumonana na nge mpe ya nsukilu ya mambu ya ntangu yayi?’ (Matayo 24:3) Yesu pesaka bau ve ntangu mpe kilumbu, kasi yandi zabisaka bau mambu yina keluta tekila nsuka ya yinza kuiza. Mambu yina Yesu tubaka ti yakesalama, yau kena kusalama mpenza bubu yayi.

³ Na kikapu yayi beto ketubila mambu yina mendimisa beto ti beto kena kuzinga na bilumbu yina kele na ntuala ya  nsuka ya yinza. Kasi beto fueti tubila ntete mvita mosi yina salamaka na dizulu samu beto bakusa mfunu yina mambu memanisa beba awa na ntoto.

4, 5. (a) Yinki salamaka na dizulu ntangu kaka Yesu kumaka Ntinu? (b) Na kutadila Kusonga 12:12, yinki salamaka na ntoto na manima ya kuloza Satana awa na ntoto?

⁴ Na Kikapu ya 8 beto longukaka ti Yesu kumaka Ntinu na dizulu na 1914. (Daniele 7:13, 14) Mukanda ya Kusonga [Nzaikusu] metubila beto mambu yina salamaka: ‘Mvita bimaka na dizulu: Mikaele [Yesu] mpe bambasi na yandi nuanaka na dragoni [Satana], mpe dragoni na bambasi na yandi nuanaka.’ * Satana na bademo na yandi nungaka mvita ve mpe balozaka bau na ntoto. Yindula ntete yina bambasi monaka! Bosi bantu awa na ntoto? Biblia metuba ti yakevuanda ntangu mosi ya mpasi samu na bantu. Samu na yinki? Samu ti Diabulu kele na nganzi ya ngolo, ‘samu yandi mezaba ti yandi kele na ntangu fioti.’—Kusonga 12:7, 9, 12.

⁵ Diabulu kena kusala nionso samu na kubimisa mambu ya mpasi na yinza. Yandi kele na nganzi ya ngolo samu yandi mebikana kaka na ntangu fioti tekila Nzambi kufua yandi. Beto tadila ntangu yayi mambu yina Yesu tubaka ti yakesalama na bilumbu ya nsuka.—Tala Noti ya 24.

6, 7. Yinki beto lenda tuba samu na bamvita mpe nsatu bubu yayi?

⁶ Bamvita. Yesu tubaka: ‘Yinsi mosi kenuanisa yinsi yankaka mpe kimfumu mosi kenuanisa kimfumu yankaka.’ (Matayo 24:7) Na bilumbu na beto, bamvita mekufua  bantu mingi kuluta bamvita yina salamaka na ntangu ya ntama. Lapolo ya nkubukulu mosi yina kelandilaka mambu ya yinza memonisa ti kubanda mvula ya 1914, bamvita mekufua bantu kuluta milio 100. Ntalu ya bantu yina mekufuaka na mvita kubanda 1900 tii na mvula 2000, meluta mbala tatu ntalu ya bantu yina mekufuaka na bamvita nionso yina mesalamaka banda na siekle ya ntete tii na mvula 1989. Yindula ntete kiadi mpe mpasi yina bamilio ya bantu kemonaka samu na bamvita!

⁷ Nsatu. Yesu tubaka: ‘Nsatu kevuanda.” (Matayo 24:7) Bubu yayi bima ya kudia mekuma mingi mpenza, kasi bantu mingi kekudiaka kaka mbote ve. Samu na yinki? Samu ti bakele na mbongo ve ya kusumba madia to bakele na ntoto ya kusadila bilanga ve. Bantu mingi kuluta miliare mosi, kezingilaka samu na kilumbu ya mvimba na mbongo yina kekokaka ata dolare mosi ve. Nkubukulu ya ONU yina ketadilaka mavimpi na yinza ya mvimba (OMS) metuba ti bamiliare ya bana kekufuaka konso mvula mingimingi samu bakekudiaka mbote ve.

8, 9. Yinki memonisa ti mambu yina Yesu tubaka samu na kuningana ya ntoto mpe bimbevo kena kukokisama?

 ⁸ Kuningana ya ntoto. Yesu tubaka na ntuala ti: ‘Ntoto keningana ngolo.’ (Luka 21:11) Bubu yayi, yakena monana ti konso mvula ntoto keninganaka ngolo. Banda mvula 1900, kuningana ya ntoto mekufua bantu kuluta milio zole. Bubu yayi, baapareyi kena kusadisa bantu samu na kuzaba na ntuala ntangu yina ntoto keningana, kasi bantu kena kutatamana kaka kufua.

⁹ Bimbevo. Yesu tubaka na ntuala ti ‘bimbevo kevuanda.’ Bimbevo ya ngolo kena kumuangana malumalu mpe yau kena kufua bantu mingi. (Luka 21:11) Atako minganga melonguka mutindu ya kusadisa bimbevo mingi, kasi bimbevo mingi kele ntete na nkisi ve. Kutu lapolo mosi memonisa ti, konso mvula bamilio ya bantu kekufuaka na bimbevo lokola tiberkiloze, malaria mpe kolera. Yasuka kaka vana ve, minganga monaka bimbevo 30 ya yimpa mpe mingi na kati na yau mebakamina ntete nkisi ve.

10. Yinki mutindu mukanda ya 2 Timoteo 3:1-5 kena kukokisama bubu yayi?

¹⁰ Na 2 Timoteo 3:1-5, Biblia metuba ti: ‘Na bilumbu ya nsuka bantangu ya mpasi mpe ya mikakatano kevuanda.’ Ntumua Paulo tubilaka mutindu bikadulu ya bantu mingi kevuanda na bilumbu ya nsuka. Yandi tubaka ti bakevuanda:

• bantu yina kekukizolaka

• bantu yina kezolaka mbongo

• bantu yina kezitisaka bibuti ve

• bantu yina mekondua kukuikama

• bantu yina kezolanaka ve na kati ya dibuta

• bantu yina mekondua kukiyala

• bantu ya nganzi mpe ya kinkesi

• bantu yina kezolaka minkembo na kisika ya kuzola Nzambi

• bantu yina ketubaka ti bakezolaka Nzambi kasi bau kemangaka kuzitisa yandi.

11. Na kutadila Nkunga 92:7, yinki kekumina bantu ya yimbi?

¹¹ Nge kemonaka bantu ya bikadulu yango kisika nge kevuandaka? Bantu mingi na yinza kemonaka yau, kasi yamebikana fioti Nzambi manisa yau. Yandi mepesa nsilulu  ti: ‘Kana bantu ya yimbi kena kumena lokola matiti ya yimbi mpe bantu nionso yina kesalaka mambu ya yimbi kena kukuma mingi, yakele samu bamanisa [to bakufua] bau mvimba-mvimba.’—Nkunga 92:7.

12, 13. Yinki mambu Yehova melonga beto na bilumbu ya nsuka?

¹² Biblia samunaka ti na bilumbu ya nsuka yinza kefuluka na mambu ya mpasi mpe ya yimbi. Kasi Biblia tubaka diaka ti mambu ya mbote mpe kevuanda.

¹³ Bisadi ya Nzambi kebakusa mbote-mbote Biblia. Mbikudi Daniele sonikaka mpe na yina metadila bilumbu ya nsuka. Yandi tubaka: ‘Nzayilu ya kedika kekuma mingi.’ (Daniele 12:4) Na bilumbu ya nsuka, Nzambi kena kupesa bisadi na yandi makoki ya kubakusa mbote-mbote Biblia, mpe yandi kena kusala yau banda mvula ya 1914. Na kifuani, yandi sadisaka beto samu na kuzaba mbote-mbote mfunu ya nkumbu na yandi, luzolo na yandi samu na ntoto, kedika yina metadila nkudulu, yina kekuminaka beto kana beto mekufua mpe mfutumukunu. Beto longukaka ti kaka Kimfumu ya Nzambi nde lenda manisa bampasi na beto. Beto longukaka diaka mutindu beto lenda vuanda na kiese mpe yinki mutindu beto lenda vuanda na luzingu yina kesepedisaka Nzambi. Kasi yinki bisadi ya Nzambi kesadilaka mambu yina bau melonguka? Mbikudulu yankaka mepesa mvutu na kiuvu yango.—Tala Noti ya 21 mpe ya 25.

14. Yinki bisika nsangu ya mbote ya Kimfumu kena kusamunua, mpe banani kena kusamuna yau?

¹⁴ Bisadi ya Yehova kesamuna na ntoto ya mvimba. Yesu tubaka mutindu yayi samu na bilumbu ya nsuka: ‘Bakesamuna nsangu yayi ya mbote ya Kimfumu na ntoto ya mvimba.’ (Matayo 24:3, 14) Nsangu ya mbote ya Kimfumu kena kusamunua na bayinsi kuluta 230 mpe na bandinga  kuluta 700. Ya kedika, na ntoto ya mvimba, Bambangi ya Yehova ya ‘makanda nionso mpe mabuta nionso’ kena kusadisa bantu bazaba Kimfumu ya Nzambi mpe mambu yina Kimfumu yango kesadila bau. (Kusonga 7:9) Mpe bakesalaka kisalu yango ofele. Ata kana bantu mingi keyinaka bau mpe keniokolaka bau mutindu Yesu samunaka, kima mosi ve lenda pekisa kisalu ya kusamuna.—Luka 21:17.

15. (a) Nge mendima ti beto kele na bilumbu ya nsuka mpe samu na yinki? (b) Yinki kekumina bantu yina kezitisaka Nzambi mpe bayina kezitisaka Yandi ve?

¹⁵ Nge mendima ti beto kele na bilumbu ya nsuka? Bambikudulu mingi yina metubila bilumbu ya nsuka kena kukokisama. Ntama ve Yehova kesukisa kisalu ya kusamuna nsangu ya mbote mpe “nsuka” kekuiza. (Matayo 24:14) Yinki yina nsuka? Yakele Armagedoni, ntangu Nzambi kekatula yimbi nionso. Yehova kesadila Yesu mpe bambasi na yandi samu na kufua muntu nionso yina memanga kuzitisa Yandi mpe Muana na yandi. (2 Batesalonika 1:6-9) Na manima na yau, Satana na bademo na yandi kevuna diaka bantu ve. Mpe bayina nionso zola kuzitisa Nzambi mpe kundima kimfumu na yandi, bau kemona mutindu bansilulu nionso ya Nzambi kelungana.—Kusonga 20:1-3; 21:3-5.

16. Lokola nsuka mekuma pene, yinki nge fueti sala?

¹⁶ Yinza yayi meyadulua na Satana mekuma na nsuka na yau. Yau yina, yakele na mfunu mingi beto kukiyuvusa: Yinki mufueti sala? Yehova zola ti nge sala nionso samu nge zaba mambu mingi ya Biblia. Nge fueti baka ndongokolo na nge ya Biblia na bansaka ve. (Yoane 17:3) Bambangi ya Yehova kesalaka balukutakanu konso sabala samu na kusadisa bantu bazaba Biblia. Salaka ngolo nge kuendaka na balukutakanu yango konso sabala. (Tanga Baebreo 10:24, 25.) Kana yakele na mambu yina nge fueti bongisa na luzingu na nge, bongisa yau kubanga ve. Kana nge mesala  mutindu yina, nge na Yehova beno kekuma bankundi mpenza.—Yakobo 4:8.

17. Samu na yinki bantu mingi kesutuka ntangu nsuka kekuiza?

¹⁷ Ntumua Paulo tubaka ti kubebisama ya bantu ya yimbi kesalama na ntangu yina bantu mingi keyindula yau ve; yakekuiza ‘lokola muyibi na mpimpa.’(1 Batesalonika 5:2) Yesu samunaka ti bantu mingi kemanga kundima ti beto kele na bilumbu ya nsuka. Yandi tubaka: ’Kaka mutindu bilumbu ya Noa vuandaka, kuvuanda ya Muana ya muntu [to bilumbu ya nsuka] kevuanda mpe mutindu mosi. Samu, kaka mutindu bavuandaka na bilumbu yina na ntuala ya Mvula ya Ngolo, bavuandaka kudia mpe kunua, babakala vuandaka kukuela mpe bavuandaka kukuedisa banketo, tii na kilumbu yina Noa kotaka na nzaza, mpe batulaka ve dikebi tii ntangu Mvula ya Ngolo kuizaka mpe yakufuaka bau nionso, kuvuanda ya Muana ya muntu kevuanda mpe mutindu mosi.’—Matayo 24:37-39.

18. Yinki nduengoso Yesu pesaka beto?

¹⁸ Yesu luengisaka beto ti beto ‘lutisa ndilu ve na kudia mingi mpe kunua malavu mpe basusi ya luzingu.’ Yandi buelaka diaka ti nsuka kekuiza na mbala mosi ‘lokola ntambu.’ Yandi buelaka diaka ti yau “kebuila bantu nionso yina kezingaka na ntoto ya mvimba.’ Na manima yandi buelaka diaka: ‘Yau yina beno bikana ya kusikama, ntangu nionso beno sambila [to beno sambila na kukuikama nionso] samu beno nunga na kutina mambu yayi nionso yina fueti kubua mpe na kutelama na ntuala ya Muana ya muntu.’ (Luka 21:34-36) Samu na yinki yakele mfunu mingi beto zitisa nduengoso yina Yesu pesaka beto? Samu yamebikana kaka fioti yinza ya yimbi ya Satana kekufua. Kaka bantu yina Yehova na Yesu mendima nde kevuka mpe kebaka luzingu ya mvula na mvula na yinza ya yimpa.—Yoane 3:16; 2 Piere 3:13.