1. Ngano ntia buku dilendi tubakisa mu zaba misamu mimoneka mu bilumbu bita kwiza?

BU WÂKA nsangu mu radio peleko mu tele, ngano weka banza ti: “Misamu beba mita tomo beba!” Bantu bakaka bu bamonaka mpasi na mbi ye mu nza, babanzaka ti ntamana nsukunu ya nza. Ngano nsukunu ya nza ka yisiri â mala ko? Ngano tulendi zaba misamu mimoneka mu bilumbu bita kwiza? Tulendi mia zaba. Kâ, Yehova kwa lendi mia bangula mu bungu ti bantu ka bena na lenda ko dia tâ misamu mimoneka mu bilumbu bita kwiza. Mpe Yehova mia kabangula. Bibila misamu mimoneka mu bilumbu bita kwiza mu bungu dia beto na mu bungu dia mutoto dizonzelaka.​—Izaya 46:10; Zaki 4:14.

2, 3. Ngano milongoki mia Yezu nti mieri dingaka mu zaba? Mpe ntia mvutu Yezu kabahana?

² Bibila bu dizonzelaka nsukunu ya nza, ka dizolo â zonzelaka nsukunu ya mutoto ko; kâ ni mu zolo tâ ti, mbi mbo yiwa. Yezu walongesa ti Timfumu tia Nzambi mbo titwarisa mutoto. (Like 4:43) Milongoki miandi weri nawu bazaba ka ntia ntangu ya keti kwiza Timfumu tia Nzambi; ntiangu bayula kwe Yezu: “Ngano ntia ntangu misamu mio milungana mpe ntia tidimbu tisongela ti nge ni ho wena, na tisongela nsukunu ya nza?” (Matie 24:3, NWT) Yezu ka hana lumbu ti kwiza nsukunu ya nza ko kwe milongoki miandi. Kâ, Yezu wabahana bidimbu bia misamu miaketi moneka ntete nsukunu yatula. Mpe misamu miango mu ntangu ya beto mita lungana.

 ³ Mu timoko ti, mbo tulongoka misamu mita songela ti, ntamana nsukunu ya nza. Kâ mu bakula mu bungu dia nti misamu mita lembo toma ha mutoto, tufweti toko zonzela muzingu wayôka ku mazulu.

4, 5. (a) Yezu bu kayizi bâ Mutinu, nti biayôka ha manima ku mazulu? (b) Mu nzonzolo ya Nzabukusu 12:12, ngano nti biturilaka bantu tuka ntangu yi balosa Satana ha mutoto?

⁴ Mu timoko tia 8, talongokele ti Yezu wayizi bâ Mutinu ku mazulu mu muvu wa 1914. (Daniele 7:13, 14) Mukanda wa Nzabukusu mbo wuzonzelaka misamu miayôka ku mazulu ha manima ma musamu wo; wutele ti: “Muzingu watulumuka ku mazulu: Mikayele [Yezu] na mbazi zandi banwanisa drago [Satana], drago na mbazi zandi mpe banwana.” * Satana na bademo balembana muzingu mpe babalosa ha mutoto. Mbazi za ku mazulu nguria nsayi yeri nawu! Kâ nti biaketi turila bantu ha mutoto? Bibila ditele ti, mbo baketi bwabana na misamu miamingi mia mbi. Ngano mu bungu dia nti? Mu bungu ti Diabulu nkesi zazingi ze nandi. Diabulu zebi ti “ntangu fioti” kwa yisiri nandi.​—Nzabukusu 12:7, 9, 12, NWT.

⁵ Diabulu mbi ya yôka kata tulumuna ha mutoto. Nkesi zazingi ze nandi mu bungu ti zebi ti ntamana Nzambi mbo kamuzimbakasa. Bwawu bu, tataluzuleno misamu mia zonzela Yezu mu bungu dia bilumbu bia mansukina​—Tala note ya 24.

6, 7. Misamu mia tâ Yezu mu bungu dia mizingu na mundiala, ngano mia mita lungana?

⁶ Mizingu. Yezu watâ ti: ‘Makanda mbo manwanasana mpe bimfumu mbo binwanasana.’ (Matie 24:7) Bantu bafwa mu mizingu mia mbandu yi, bayôkele bantu babansoni bafwa mu mizingu mia mbandu za ntama.  Mu nzonzolo ya organizasio mosi (Worldwatch Institute), tuka 1914, mizingu miahonda bantu yôka milio 100. Tuka muvu wa 1900 na tii wa 2000, bantu bafwa mu bungu dia mizingu bayôka bantu babansoni bafwa mu mizingu mia mbandu zayôka. Diangana, mizingu bantu babingi mita mwisa mpasi!

⁷ Nsatu. Yezu watâ ti: ‘Mundiala mbo wutulumuka (nsatu yayingi yikota mu nza).’ (Matie 24:7) Diangana, bantu bima bia dia biabingi bata sala yôka bia mu mbandu za ntama. Kâ, bantu babingi bakondoko bidia. Ngano, mu bungu dia nti? Mu bungu ti ka bena na mbongo zazingi ko mu sumba bidia peleko mu sumba mbuka ya sarila musitu. Bantu babingi balembolo na mbongo zazingi mpe be mu bumputu. Mu nzonzolo ya OMS bala babingi babelaka mpe bafwaka mu bungu ti ka batomo â diaka ko.

8, 9. Misamu mia tâ Yezu mu bungu dia midikutulu mia mutoto na bimbevo, ngano mia mita lungana?

⁸ Midikutulu mia mutoto mbo mitulumuka. Yezu watâ ti: “Midikutulu mia mutoto mia minene  mbo mitulumuka.” (Like 21:11, NWT) Bantu ba sianse, midikutulu mia mutoto mia bazonzelaka mivu miamiansoni ntete miatiturila. Kâ, lumbu ti bantu babingi bafwilaka mio. Tuka muvu wa 1900, bantu yôka milio zole beka fwa mu bungu dia midikutulu mia mutoto.

⁹ Bimbevo. Yezu watâ ti, mbo kuba “bimbevo bisambukilaka mpe biyalanganaka.” Bantu babingi bata fwa mu bungu dia bimbevo biyalanganaka mu ntinu. (Like 21:11, NWT) Badoktere ka bazebi â buka bimbevo biabiansoni ko. Mivu miamiansoni, bantu babingi bafwaka mu bimbevo ntiana tiberkiloze, palu na ebola. Badoktere bimbevo 30 bayizi zaba mu mivu 40 miayôkele; mpe mu bimbevo biango, biabingi bazebi lembo buka.

10. Mu bungu dia nti tulendi tela ti 2 Timote 3:1-5 ya yita lungana mu ntangu yi?

¹⁰ Mu nzonzolo ya 2 Timote 3:1-5, mu bilumbu bia mansukina, ntangu za “mpasi mu korela” zibâ kô. Ntumwa Paulo  wabangula bwe bantu babingi badiatila. Ntumwa Paulo watâ ti, bantu.

• mbo baba na bwimi,

• mbo baba na luwu lwa mbongo,

• mbo baba na bukolo kwe bibuti biawu,

• ka babâ ba kwikama ko,

• ka baba na luzolo mu kanda diawu ko,

• ka baba na tifu tia tiyimina ko,

• mbo bazolo mpaka mpe mbo baba na miangu,

• mbo babâ ndiku za nsaka, kâ ka za Nzambi â ko,

• mbo batâ ti Nzambi bazololo kâ ka batumama kwe Yandi ko.

11. Mu nzonzolo ya Mikunga 92:7, bankwa mbi bwe babwana?

¹¹ Ngano bantu nsalulu ni zo ze nawu mu mbuka yi belaka? Mu Nza, bantu babingi be na nsalulu zo. Kâ, ntamana Nzambi mbo kasa tima. Nzambi tele ti: “Bankwa mbi bu bamenaka ntiana matiti ma mbi, mpe bantu basarilaka mbi bu bafulaka ntiana bifulu, ni mu bungu dia mfukulu’awu ya mankululu.”​—Mikunga 92:7.

12, 13. Mu bilumbu bia mansukina, ngano Yehova ntia musamu kayizi tu bakisa mu bakula?

¹² Bibila diatâ ti, mu bilumbu bia mansukina, mbi yayingi na mpasi zazingi zaketi turila bantu. Kâ, Bibila diatâ mpe ti, misamu mia mbote miaketi yôka ha mutoto.

¹³ Bisari bia Nzambi mbo biaketi tomo bakula Bibila. Daniele wabikula mu bungu dia bilumbu bia mansukina; watsoneka ti: “Luzabu lwa matieleka mbo lubâ lwalwingi.” (Daniele 12:4) Mu bilumbu bia mansukina, Nzambi mbo kaketi bakisa bisari biandi ngatu biatomo bakula Bibila. Nzambi ni bo kasa tuka muvu wa 1914. Mu tifwani, Nzambi watubakisa mu tomo bakula ti, nkumbu’andi mfunu yena, mu tomo bakula makani mandi mu bungu dia mutoto, mu tomo bakula nkululu ni nti, mu tomo bakula bwe tubwanaka bu tufwaka mpe mu tomo bakula vuvu tia mvumbukulu ya ba fwa. Tayizi bakula ti, Timfumu tia Nzambi tiena guvernema ya yimosi yilendi katula mpasi zeto zazansoni. Tayizi bakula mpe bwe tubela mu nsayi mpe bwe tubela na mbelo yitâka Nzambi nsayi. Kâ, ngano misamu mi longokaka bisari bia Nzambi, mia bawu beni kwa balundaka? Mbikululu yakaka yihanaka mvutu ya tiyuvu tio.​—Tala note ya 21 na ya 25.

14. Ngano nsangu za mbote kwe bata za samuna, mpe banani bata za samuna?

¹⁴ Bisari bia Nzambi mbo biaketi samuna mu nza yayansoni. Mu bungu dia bilumbu bia mansukina Yezu watâ ti: “Nsangu za mbote za Timfumu, mbo basamuna zo ha mutoto wawansoni.” (Matie 24:3, 14, NWT) Nsangu za mbote za Timfumu za bata samuna mu mazu yôka 900 mpe mu nsi na mahata yôka 240. Mbangi za Yehova za mu “nsi na makanda mamansoni,” mu  mutoto wawansoni zisamunaka. Mbangi za Yehova bantu zibakisaka mu bakula ti, Timfumu tia Nzambi ni nti, mpe nti tisa mu bungu dia bantu. (Nzabukusu 7:9) Mbangi za Yehova ka zilombaka mbongo ko bu zibakisaka bantu. Ka balendi â bakabakasa Mbangi za Yehova ko, ni bu sa ti, ntiana bwa tela wo Yezu, bantu babingi balembo bazoloko, mpe babamwisaka mpasi.​—Like 21:17.

15. (a) Ngano mu bilumbu bia mansukina twena? Mu bungu dia nti? (b) Ngano nti biturila bantu bakolamaka kwe Yehova, Ngano nti biturila bantu batumamaka kwe Yehova?

¹⁵ Ngano mu bilumbu bia mansukina twena? Mbikululu za Bibila zazingi zita lungana mu ntangu yi. Ntamana, Yehova mbo kabonga nzengolo ya manisa salu tia samuna; ni buna “nsukunu” yikwiza. (Matie 24:14) Ngano “nsukunu” ni nti? “Nsukunu” ni Armagedo, ntangu Yehova yi kakwizi katula mbi yayansoni. Yehova mbo kasarila Yezu na mbazi zandi za ngolo mu fukisa bantu bô bakolamaka kwe Yandi na kwe Yezu. (2 Bisi-Tesalonike 1:6-9) Ha manima, Satana na bademo ka bavutu â huna bantu ko. Bantu bô bazololo mu tumama kwe Nzambi ngatu Timfumu tia Nzambi tiabatwarisa, mbo bamona ndungananu ya makani ma Nzambi.​—Nzabukusu 20:1-3; 21:3-5.

16. Mu bungu ti ntamana nsukunu mbo yikwiza, nti fweti sa?

¹⁶ Nza yi, Satana yi kata twarisa, ntamana mbo bafukisa yo. Musamu wa nguria mfunu we mu tiyula: “Ngano nti mfweti sa?” Yehova zololo watomo longoka mu zaba Bibila. Fweti longoka Bibila mu mutima wumosi. (Za 17:3) Mu bakisa bantu ngatu babakula Bibila, Mbangi za Yehova tukutakanu tu baka nawu tumingu twatwansoni. Sarila ngolo zaku zazansoni mu kwendaka ku tukutakanu to. (Tanga Bahebre 10:24, 25.) Tala ti bakuri ti nsobolo  fweti sa mu luzingu lwaku, kubandi na bunkuta: sa zo. Buna, tindiku tiaku na Yehova mbo titomo bâ tia ngolo.​—Zaki 4:8.

17. Mu bungu dia nti bantu babîngi bapamukina nsukunu?

¹⁷ Ntumwa Paulo watâ ti, mfukulu ya bankwa mbi mbo yaketi kwiza “ntiana kwa mwivi mu mpimpa.” (1 Bisi-Tesalonike 5:2) Wuzololo tâ ti, nsukunu mbo yikwiza mu ntangu bantu yi balembo ya kela. Yezu watâ ti bantu babingi baketi kala misamu mita songela ti, mu bilumbu bia mansukina twena. Yezu watâ ti: ‘Ntiana kwa mu ntangu ya Noa, ntangu mwana muntu yi kabâ ho [bilumbu bia mansukina] mpe, ni bo yibela. Ntiana kwa bu beri ntete delize (déluge) yabwa: bantu dia beri diaka mpe nwa beri nwaka, babakala kwela beri kwelaka mpe bakento kwelesa beri ba kwelesaka na tii lumbu tia kota Noa mu nzaza; mpe ka beri â belokelaka lwaka ko na tii bwabwa delize mpe yabafukisa.’​—Matie 24:37-39.

18. Ngano ntia ndwengosolo Yezu kahana?

¹⁸ Yezu watulwengesa ti: “mpula dia na malavu mamingi mpe na maniongo ma luzingu” ka matuwubakasandi. Yezu wabangula ti nsukunu mbo yaketi kwiza ntiana “mutambu,” peleko nsukunu mbo yaketi susumuna bantu. Yezu wavutu tâ ti nsukunu “mbo yaketi kwiza kwe bantu babansoni babâka ha mutoto.” Yezu wavutu tâ mpe: “Beno na meso ma tia, sambilakeno ntangu zazansoni ku nsia mutima, ngatu lwalenda mu vuka bu tula misamu mio, mpe lwabâ ba telama ha meso ma Mwana Muntu.” (Like 21:34-36, NWT) Mu bungu dia nti we mfunu mu wirikila ndwengosolo ya Yezu? Mu bungu ti nza ya Satana mbo yifuka ntamana. Bantu bazinga, ni bô kwa Yehova na Yezu ba bakwizi tambula. Bantu bô mbo bazinga mankululu mu nza ya môna.​—Za 3:16; 2 Piere 3:13.