1. Tinapfundza kupi pinthu pya ntsogolo?

KODI mwaona kale matsamba a mphangwa mbamubvundzika, ‘Kodi pinthu ipi pinadzaipiratu kakamwe?’ Pasaoneka pidengwa na usumankha kwakuti anthu azinji asakhulupira kuti tiri dhuzi kakamwe na kumala kwa dziko ino. Kodi pyenepi mphyandimomwene? Kodi isagumanika njira toera kudziwa pinafuna kudzacitika ntsogolo? Inde. Maseze anthu nkhabe kwanisa kulonga mwanyapantsi pinafuna citika ntsogolo, Yahova Mulungu asakwanisa. Iye asatipanga m’Bhibhlya thangwi ya tsogolo yathu na ya dziko yapantsi.​—Izaiya 46:10; Tyago 4:14.

2, 3. Kodi anyakupfundza a Yezu akhafuna kudziwanji, na Yezu aatawira tani?

² Tingaleri m’Bhibhlya thangwi ya kumala kwa dziko, nee pisabveka kumala kwa planeta ya Dziko, mbwenye kumala kwa makhaliro akuipa. Yezu apfundzisa anthu kuti Umambo wa Mulungu mbudadzatonga dziko yonsene yapantsi. (Luka 4:43) Anyakupfundzace akhafuna kudziwa ndzidzi ukhafuna kubwera Umambo wa Mulungu, pontho iwo abvundza: “Pinthu pyenepi pinadzacitika lini, na ndi cipi cidzindikiro ca kukhalapo kwanu na cakumala kwa makhaliro ano a pinthu?” (Mateo 24:3, Tradução do Novo Mundo) Yezu nee aapanga ntsiku, mbwenye aapanga pinthu pikhafuna citika dziko ino mbidzati kumala. Pidalonga Yezu kuti mbapidacitika, pikucitikadi cincino.

³ Mu nsolo uno tinadzaona cidzindikiro cinapangiza kuti tikukhala mu ntsiku zakumalisa. Pakutoma, tisafunika kupfundza thangwi ya nkhondo idacitika kudzulu buluka penepo tinakwanisa kubvesesa thangwi yanji pinthu pyakuipa pisacitika pa dziko ino yapantsi.

4, 5. (a) Ninji pidacitika kudzulu mudamala kwene Yezu kukhazikiswa ninga Mambo? (b) Mwakubverana na Apokalipse 12:12, ninji pikhafuna kuoneka pa dziko yapantsi pakumalakuponywa kwa Sathani?

⁴ Mu Nsolo 8 tapfundza kuti Yezu akhala Mambo kudzulu mu caka 1914. (Danyele 7:13, 14) Bukhu ya Apokalipse isatipanga pinthu pidacitika: ‘Yalamuka kudzulu nkhondo ikulu. Penepo Mikele [isabveka, Yezu] na aanju ace acita nkhondo na nyangumi [Sathani]. Nyangumi na aanju ace akuipa amenyana na Mikele na aanju ace.’ * Sathani na mademonyo ace, aluza nkhondo mbaponywa pa dziko yapantsi. Nyerezerani kutsandzaya kudakhala na aanju! Mphapo ndiye tani anthu anakhala pa dziko yapantsi? Bhibhlya isalonga kuti unoyu ndi ndzidzi wakuti mbapadaoneka nyatwa kuna anthu pa dziko yapantsi. Thangwi yanji? Thangwi Dyabo ali wakuipirwa kakamwe, ‘mbadziwa kuti ndzidzi wace ndi ung’ono basi.’​—Apokalipse 12:7, 9, 12.

⁵ Dyabo akucita pinakwanisa iye toera kucitisa nyatwa zizinji pa dziko yapantsi. Iye ali wakuipirwa kakamwe thangwi ali na ndzidzi ung’ono basi toera kufudzwa na Mulungu. Tendeni tidinge pidalonga Yezu pyakuti mbapidacitika mu ntsiku zakumalisa.—Onani Cidzindikiro cakumalisa 24.

6, 7. Ninji pinalongwa lero thangwi ya nkhondo na njala?

⁶ Nkhondo. Yezu alonga: ‘Mbumba ibodzi inadzamenyana na mbumba indzace, umambo na umambo unango.’ (Mateo 24:7) Anthu azinji aphiwa mu nkhondo mu ntsiku zathu kupiringana ndzidzi unango mu mbiri ya anthu. Lipoti ya Instituto Worldwatch isapangiza kuti kubulukira mu caka 1914, nkhondo  zapha anthu akupiringana mamiliyau 100. M’maulendo akupiringana matatu anthu azinji aphiwa m’pyaka 100 nkati mwa pyaka 1900 na 2000 kupiringana ale adaphiwa nduli mwa pyaka 1900. Mbwenye nyerezerani umphawi na kubva kupha kunabva anthu azinji thangwi ya nkhondo!

⁷ Njala. Yezu alonga: “Zinadzaoneka nyatwa za njala.” (Mateo 24:7) Maseze lero cakudya cisalimwa kakamwe kupiringana kale, mbwenye anthu azinji nkhabe cakudya cakukwana. Thangwi yanji? Thangwi iwo nkhabe kobiri yakukwana toera kugula cakudya peno munda toera kulima. Anthu akupiringana biliyau ibodzi ali akusowa kakamwe ngakhale dólar ibodzi ene nkhabe nayo pa ntsiku. Cigawiko ca Ungumi pa Dziko Yonsene Yapantsi cisalonga kuti anapiana azinji kakamwe asafa pyaka pyonsene, makamaka thangwi iwo nkhabe cakudya cakukwana toera apitirize na ungumi wadidi.

8, 9. Ninji pinapangiza kuti profesiya ya Yezu thangwi ya piteketeke na mautenda ikukwanirisika?

⁸ Piteketeke. Yezu alonga mwanyapantsi: ‘Panadzaoneka piteketeke pikulu.’ (Luka 21:11)  Piteketeke pizinji pya mphambvu pisadikhirwa lero pyaka pyonsene. Kutomera caka 1900, anthu akupiringana mamiliyau mawiri afa thangwi ya piteketeke. Pontho, maseze tekinolojiya isaphedza toera kudzindikira piteketeke mbipidzati citika, anthu azinji asapitiriza kufa.

⁹ Mautenda. Yezu alongeratu kuti mbapadaoneka ‘mautenda.’ Mautenda akugopswa mbadamwazika mwakucimbiza na kupha anthu azinji. (Luka 21:11) Maseze madotoro apfundza kuti anakondza tani mautenda mazinji, pasagumanika mautenda akuti nkhabe kukondzeka. Mwandimomwene, lipoti inango isalonga kuti pyaka pyonsene, pikwi pya anthu asafa thangwi ya mautenda ninga cokolo, malariya, na kolera. Si anewa basi tayu, thangwi adotoro adzindikira mautenda mapswa akukwana 30, pontho anango a iwo nkhabe ukondzi.

10. Ndi munjira ipi 2 Timoti 3:1-5 asakwanirisika lero?

¹⁰ Pa 2 Timoti 3:1-5 Bhibhlya isalonga: ‘Mu ntsiku zakumalisa,  inadzaoneka midzidzi yakugopswa.’ Mpostolo Paulu afokotoza makhaliro akuti anthu mbadakhala nawo nkati mwa ntsiku zakumalisa. Iye alonga kuti anthu mbadakhala

• anyakufuna pinthu pyawo basi

• anyakufunisisa kobiri

• anyakukhonda kubvera anyakubala

• anyakukhonda khulupirika

• anyakukhonda kufunana pabanja

• anyakukhonda kuphata ntima

• anyakusowa ntsisi

• anyakufuna pyakukomeresa manungo kupita kufuna Mulungu

• akuoneka ninga asafuna Mulungu mbwenye nkhabe kumbvera

11. Mwakubverana na Masalmo 92:7, ninji pinadzacitikirwa na anthu akuipa?

¹¹ Kodi anthu azinji n’cisa canu ali na makhaliro anewa? Azinji n’dziko ino ali na makhaliro anewa. Mbwenye mwakukhonda dembuka Mulungu anacita pinthu toera kumalisa makhaliro anewa. Iye asapikira: ‘Maseze anyakudawa akule  ninga tsanga, mbapfansa onsene anacita pyakuipa, iwo anamalisira kufudziwa.’​—Masalmo 92:7.

12, 13. Kodi Yahova asatipfundzisanji mu ntsiku zino zakumalisa?

¹² Bhibhlya yalonga kale kuti nkati mwa ntsiku zakumalisa, dziko mbidadzala na nyatwa. Mbwenye Bhibhlya isalongambo kuti pinthu pyadidi mbipidacitika.

¹³ Kubvesesa Bhibhlya. Mprofeta Dhanyeli alemba thangwi ya ntsiku zakumalisa. Iye alonga: ‘Cidziwiso candimomwene cinadzanjipa.’ (Danyele 12:4, NM) Mulungu mbadapasa mbumba yace luso yakubvesesa mwadidi Bhibhlya kupiringana kalene. Yahova akucita pyenepi kutomera mu caka 1914. Mwacitsandzo, iye asatipfundzisa kufunika kwa dzina yace, na cifuniro cace na dziko yapantsi kuphataniza undimomwene thangwi ya ciomboli, ninji pinacitika tingafa, na kulamuswa muli akufa. Ife tapfundza kuti ndi Umambo wa Mulungu basi unafuna kudzamalisa nyatwa zathu. Tapfundzambo kuti tinakwanisa tani kukhala akutsandzaya, pontho tinakhala tani na umaso wakukomeresa Mulungu. Mphapo atumiki a Mulungu asacitanji na pire pidapfundza iwo? Profesiya inango isatipasa ntawiro.​—Onani Pidzindikiro Pyakumalisa 21 na 25.

14. Kodi mphangwa zadidi za Umambo zikumwazwa mpaka kupi, pontho mbani anazimwaza?

¹⁴ Basa yakumwaza mphangwa pa dziko yonsene. Mukulonga thangwi ya ntsiku zakumalisa, Yezu alonga: ‘Mphangwa zadidi za Umambo zinadzamwazwa pantsi ponsene.’ (Mateo 24:3, 14.) Mphangwa zadidi za Umambo zisamwazwa m’madziko akupiringana 230 mu pilongero pyakupiringana 700. Inde, pa dziko yonsene yapantsi, Mboni za Yahova zakubulukira ‘mitundu yonsene na madzindza onsene’ zisaphedza anthu toera kubvesesa kuti Umambo wa Mulungu ninji, pontho  unadzacitanji kuna anthu. (Apokalipse 7:9) Iwo asacita pyenepi mwakukhonda phemba kobiri. Maseze iwo asatcingwa na kutowererwa na anthu azinji, iwo cipo asasiya basa yakumwaza mphangwa, ninga mudalongera Yezu kale.​—Luka 21:17.

15. (a) Kodi musakhulupira kuti tikukhala mu ntsiku zakumalisa, mphapo thangwi yanji? (b) Ninji pinadzacitikirwa na ale anabvera Yahova na ale anakhonda kumbvera?

¹⁵ Kodi musakhulupira kuti tikukhala mu ntsiku zakumalisa? Maprofesiya mazinji a Bhibhlya thangwi ya ntsiku zakumalisa akukwanirisika. Mwakukhonda dembuka Yahova anadzatonga kuti basa yakumwaza mphangwa zadidi ilimire, pontho ‘kumala’ kunadzafika. (Mateo 24:14) Kodi kumala ninji? Ndi Armagedhoni, pa ndzidzi unafuna Mulungu kudzamalisa uipi onsene. Yahova anadzaphatisira Yezu na aanju ace a mphambvu toera kufudza onsene anakhonda kubvera Iye na Mwanace. (2 Atesalonika 1:6-9) Buluka penepo, Sathani na mademonyo ace nkhabe kudzapeusabve anthu. Pontho ale onsene anabvera Mulungu na kutawira Umambo wace anadzaona pikiro yonsene ya Mulungu kukhala yandimomwene.​—Apokalipse 20:1-3; 21:3-5.

16. Nakuti kumala kuli cifupi, kodi musafunika kucitanji?

¹⁶ Dziko ino yakutongwa na Sathani iri dhuzi na kufudzwa. Mphyakufunika kakamwe kubvundzika: ‘Kodi ine ndisafunika kucitanji?’ Yahova asafuna kuti mucite pinakwanisa imwe toera kupfundza pizinji kubulukira m’Bhibhlya. Musafunika kupfundza Bhibhlya mwaphinga. (Jwau 17:3) Mboni za Yahova ziri na misonkhano masumana onsene toera kuphedza anthu kubvesesa Bhibhlya. Wangisirani toera kugumanika pa misonkhano ineyi mwakukhonda phonya. (Lerini Ahebere 10:24, 25.) Mungapfundza musafunika  kucita macinjo, lekani kugopa kucita macinjo anewa. Mungacita macinjo anewa, uxamwali wanu na Yahova unadzakhala wakuwanga.​—Tyago 4:8.

17. Thangwi yanji anthu azinji anadzadzudzumika kumala kungafika?

¹⁷ Mpostolo Paulu afokotoza kuti kufudzwa kweneku kwa anthu akuipa kunadzacitika mu ndzidzi wakuti anthu nee akhaudikhira, ‘ninga mbava namasiku.’ (1 Atesalonika 5:2) Yezu alonga kale kuti azinji mbadakhonda kuti tikukhala mu ntsiku zakumalisa. Iye alonga: ‘Ninga pidacitika mu ntsiku za Nowa, tenepa pinadzacitikambo pa ntsiku ya kudza kwa Mwana wa munthu. Thangwi, cigumula mbacidzati kufika, anthu akhadya, mbamwa; amuna akhamanga banja, akazi akhapitiswa n’nyumba mpaka ntsiku idapita Nowa m’bote. Anthu ale hadanyerezera cinthu tayu, mpaka kudzala kwa madzi a cigumula adapha onsene. Tenepambo pinadzacitika pa kudza kwa Mwana wa munthu.’​—Mateo 24:37-39.

18. Ndi cenjezo ipi idapereka Yezu kuna ife?

¹⁸ Yezu acenjeza kuti nee tisafunika kudzudzumiswa na ‘kudyesa, kuledzera, na kupswipa ntima thangwi ya umaso uno.’ Iye alonga kuti kumala kunabwera mwakucimbiza, ‘ninga nsampha.’ Iye alongambo kuti pyenepi ‘pinadzacitika kwa onsene anakhala pantsi ponsene.’ Buluka penepo, iye alonga: ‘Khalani dzololo mphapo, mbamucita maphembero ntsiku zonsene toera mukhale na mphambvu zakupulumuka muli pyonsene pinafuna kudza. Imiriranimbo na kutawirika pa maso pa Mwana wa munthu.’ (Luka 21:34-36) Thangwi yanji mphyakufunika kubvera cenjezo ya Yezu? Thangwi mwakukhonda dembuka dziko yakuipa ya Sathani inadzafudzwa. Basi ene ale akutawirika kuna Yahova pabodzi na Yezu anadzapulumuka pa kumala kwa makhaliro ano mbakhala maso kwenda na kwenda n’dziko ipswa.​—Jwau 3:16; 2 Pedro 3:13.