Thukihel-ah kanto

Thu kihelte-ah kanto

KHENPI SAWM

Vantung Mite Tawh Kisai Thuman

Vantung Mite Tawh Kisai Thuman

1. Vantung mite thu ba’hang i sin kul a hiam?

JEHOVAH in ama innkuan thu hong theisak nuam hi. Vantung mite zong Pasian ii innkuan sungah na kihel hi. Lai Siangtho in “Pasian’ tapate” na ci hi. (Job 38:7) Vantung mite in bang sem uh a hiam? A beisa hunin mihingte koi bangin huh uh a hiam? Tu hunin e le, ei hong huh thei ding uh hiam?—A Nunga Ciaptehna 8 en in.

2. Vantung mite koi pan hong pai uh a hiam? Vantungmi bangzah bang kipiangsak a hiam?

2 Vantung mite koi pan a hi uh hiam cih i theih ding kisam hi. Jehovah in Jesuh a piansak khit ciang Kolose 1:16 in, “Vantung le leitungah a om na khempeuh . . . a piangsak hi,” ci-in hong gen hi. Tua sungah vantung mite zong kihel hi. Amau bangzah bang kipiangsak a hiam? Vantungmi awn za tampi om hi ci-in Lai Siangtho in hong gen hi.—Late 103:20; Maangmuhna 5:11.

3. Vantung mite thu Job 38:4-7 in bang hong gen a hiam?

3 Jehovah in leitung a bawl ma-in vantung mite na piangsak hi, ci-in zong Lai Siangtho in hong hilh hi. Vantungmi te’n leitung a muh uh ciang bangci ngaihsut uh hiam? Job laibu sungah amau lungdamin kiko uh na ci hi. Jehovah Pasian tawh innkuan kithutuaka na semkhawm uh hi.—Job 38:4-7.

VANTUNGMI TE’N PASIAN MITE HUHNA PIA

4. Vantungmi te’n mihingte thu theinuam uh hi cih en’ koici theih ihi hiam?

4 Vantung mi te’n leitung le mihingte ading Jehovah’ ngimna le mihingte thu a tawntungin theinuam uh hi. (Paunak 8:30, 31; 1 Peter 1:11, 12) Tua ahih manin Adam le Eve in thu a langpan ciang khasia mahmah uh hi. Tu hunah Jehovah thu a mang lo mihing tampi a muh uh ciang na khasia zaw uh hi. Ahih hang mi khat peuh kisikin Pasian kiang hong kilehkik leh vantung mite lungdam mahmah uh hi. (Luka 15:10) Vantungmi te’n Pasian na a semte lunglut mahmah uh hi. Jehovah in leitunga om ama nasemte a huh ding le a kem dingin vantung mite na zang hi. (Hebru 1:7, 14) Thupiang pawlkhat en ni.

“Pasian in a vantungmi hong sawl a, ka liam loh nadingin humpinelkaite’ kam a humcipsak hi.”—Daniel 6:22

5. Vantungmi te’n ni dang lai-a Pasian nasemte koi bangin huhna pia uh a hiam?

5 Jehovah in Lot le a innkuanpihte Sodom le Gomorrah khua a kisuksiatna pan a suahtak nading vantungmi nih a huh dingin na sawl hi. (Piancilna 19:15, 16) Tua zawh kum za tampi khit ciang kamsang Daniel pen humpinelkai kikhumna sungah kikhia hi. Ahih hang amah bangmah ci lo hi. Ahang pen “Pasian in a vantungmi hong sawl a, . . . humpinelkaite’ kam a humcipsak” ahih man ahi hi. (Daniel 6:22) Tua khit ciang sawltak Peter thong a kiat lai-in Jehovah in a suahtak nadingin vantungmi na sawl hi. (Sawltak 12:6-11) Leitungah Jesuh a om lai-in vantungmi te’n Jesuh zong na huh uh hi. Gentehna, amah tui a kiphum khit ciang, “Vantung mite hong pai-in amah huhin an a vak uh hi.” (Marka 1:13) A kithah ding hun a tun ma deuhin vantungmi khat in Jesuh “tha a hatsak hi.”—Luka 22:43.

6. (a) Tu huna Pasian mite vantungmi te’n a huhna koici theih ihi hiam? (b) Tu’n bang thute thei ding ihi hiam?

6 Tu hun teh mihingte mai-ah vantung mite hong kilangh nawn lo uh hi. Ahih hang Pasian in ama nasemte a huh dingin vantung mite na zang lai hi. Lai Siangtho in: “Amah a zahtakte’ kiimah Topa’ vantungmi in giahphual sat a, amaute a honkhia hi,” ci hi. (Late 34:7) Ei hong kikep ding ba’hang kisam a hiam? Ahang pen ei hong bawlsia nuam a vanglian gal tampi nei ihih man hi. Amau kuate a hiam? Amau koi pan hong pai uh a hiam? Amau i siat nadingin koi bangin hanciam uh a hiam? Tua thute i theih nading Adam le Eve a kibawl khit a sawt lo a, thupiang en ni.

I MUH THEIH LOH GALTE

7. Satan’ khemna mi te’n koi bangin na thukkik uh hiam?

7 Hih laibu Khenpi 3 ah vantungmi khat in midangte tungah a uknopna le Pasian a langpanna i sin khin hi. Lai Siangtho in amah pen Dawimangpa Satan na ci hi. (Maangmuhna 12:9) Midang te’n Pasian do-a a langpan ding zong Satan in deih hi. Ama’n Eve khemin tua banah mi tampi zong na khemzo hi. Ahih hang Abel, Enok le Noah-te bangin mi pawlkhat Jehovah tung a citak na om veve hi.—Hebru 11:4, 5, 7.

8. (a) Vantungmi pawlkhat koi bangin dawi hong suak uh a hiam? (b) Tuiciin a tun ciang dawite in a suahtak nadingun bang bawl uh a hiam?

8 Noah’ hun lai-in vantungmi pawlkhat in na langdo-in leitungah mihingin a nungta dingin a tenna vantung nusia uh hi. Ba’hang hiam? Amau zi deih uh ahih man hi, ci-in Lai Siangtho in hong gen hi. (Piancilna 6:2 Sim in.) Ahih hang tua banga ahih pen vantung mite ading khialhna ahi hi. (Jude 6) Tua a gilo vantung mite mah bangin tua hun lai-a mihing a tamzaw in guk ne-in hiamtat uh hi. Tua ahih ciang Jehovah in leitungbup tuiciin tawh tua a gilo mihingte suksiat ding a khensat hi. Ahih hang a citak ama nasemte na honkhia hi. (Piancilna 7:17, 23) Tua a gilo vantung mite in a sih loh nadingun vantungah ciahkik uh hi. Lai Siangtho in tua a gilo vantung mite pen dawite na ci hi. Amau Satan ii langpanna-ah kihel ding teel uh ahih ciang Dawimangpa pen amau ukpa hong suak hi.—Matthai 9:34.

9. (a) Vantungah dawite a ciahkik uh ciang bang thu piang a hiam? (b) A zomah bang thu sin ding ihi hiam?

9 Amau’ langdona hangin, Jehovah Pasian in ama innkuanpihin dawite na sang nawn lo hi. (2 Peter 2:4) Dawite mihingin piang thei nawn lo uh hi. Ahih hang amau tuni ciang dong “leitung mi khempeuh a khem” lai uh hi. (Maangmuhna 12:9; 1 Johan 5:19) Tu’n mi tampi a khem dan uh i sin ding hi.—2 Korin 2:11 Sim in.

DAWI TE’N MITE A KHEM DAN

10. Dawi te’n mihingte koi bangin khem uh a hiam?

10 Dawi te’n mihingte nam tampi tawh khem uh hi. Mite in dawite tawh a kizop uh ciang direct in ahih kei leh khat peuhpeuh zang uh a, tua sungah mi bum theite ahih kei leh lungsim vang a neite kihel hi. Dawite tawh kizopna pen dawi siamna ahih kei leh kau siamna kici hi. Ahih hang Lai Siangtho in dawite tawh na sep khopna khempeuh pan i peng ding thu hong pia hi. (Galati 5:19-21) Ba’hang a hiam? Sabengpa in gamsa a mat nading thang a siah mah bangin dawite in mihingte khemna tawh thang siahin a uk uh hi.—A Nunga Ciaptehna 26 en in.

11. Mailam thu gen theihna a cih in bang a hiam? Ba’hang i pelh ding kisam a hiam?

11 Amau’ mi a khemna nam khat pen mailam thu gen theihna ahi hi. Tua pen mailam thu ahih kei leh i theih nailoh thute theih nading mihingte’ hih zawh loh siamna tawh hanciamna ahi hi. Mi pawlkhat in aksi enin mailam thu etna, aisanna, phe zangin mailam thu etna, khong khaina ahih kei leh khutlam etnate zangin kisin uh hi. Mi tampi in tua banga kisin pen lauhuai sa lo uh hi. Ahih hang tua bang na hi lo hi. Tuate lauhuai mahmah hi. Gentehna, Lai Siangtho in mailam thu a gentheite le dawite na sem khawm uh ci hi. Sawltak 16:16-18 ah “mailam thu a genthei dawi” in “mailam thu a genna” ding numei khat a huhna thu i sim kha hi. Sawltak Paul in dawi a hawlkhiat sak leh numei no zong mailam thu gen thei nawn lo hi.

12. (a) Misite tawh kizop ding hanciamna pen ba’hang lauhuai a hiam? (b) Pasian’ nasem te’n dawite tawh kisai ngeinate-ah ba’hang kihel lo uh a hiam?

12 Dawi te’n mihingte a khemna a dang khat pen thangsiahna ahi hi. Mi site tawh i kiho thei a, tua mi si pen mun khat peuhpeuhah nungta lai a, amau tawh kizom thei ahih kei leh hong bawlsia thei hi ci-in i up ding hanciam uh hi. Gentehna, mi khat in a lawm ahih kei leh a meltheihte khat a sih ciang sikha tawh kiho thei ing a ci, dawi siamna a nei mi khat kiangah vapai khathei hi. Tua dawisiamna a nei mi in tua a si pen ii thu a lungluthuai-in hong gen thei a, tua a site aw bangin zong hong pau ding hi. (1 Samuel 28:3-19) Sihvui ngeina a tamzaw in a sisate mun khat peuhpeuhah nungta lai uh hi cih upna kibulphuh uh hi. Tua sungah sihvui pawi, kumcin sihvui pawi, a site ading biakpiakna ahih kei leh kawsah [hanken] cihte kihel hi. Khristiante in tua bang ngeinate sungah a kihel loh uh ciang a innkuanpihte le a khuapih te’n amau tawh na khat peuhpeuh sem khawm nuam lo uh a, mawhna zongin gensia-in simmawh uh hi. Ahih hang Khristiante in misite koi mahah nungta nawn lo cih thei uh hi. A site kihopih thei nawn lo a, ei zong hong bawlsia thei nawn lo hi. (Late 115:17) Tua ahih ciang a site ahih kei leh dawite le dawite tawh kisai ngeinate-ah cikmah hunin i kihel khak loh ding i kidop mahmah ding a kul hi.—Thu Hilhkikna 18:10, 11 sim in; Isaiah 8:19.

13. Dawi a lau ngei mi tampitak tu’n bangci ta uh hiam?

13 Dawi te’n mihingte a khem banah zong lausak lai uh hi. Tu’n Satan le ama dawite in leitung pan Pasian in a hepkhiat ma “hun tomno bek” a neihlam uh thei uh ahih manin hiamtatin nidang sangin nak gitloh zaw uh hi. (Maangmuhna 12:12, 17) Ahih hang ni dangin dawi a lau ngei mi tul tampi in tu’n lau nawn lo uh hi. Dawite a launa uh pan amau koi bangin suakta uh a hiam?

DAWITE KIANG PAN KIHEM KHIA INLA DO IN

14. Kum zalom masa lai-a Khristiante mah bangin dawite kiang pan koi bangin suakta thei ding ihi hiam?

14 Dawite kiang pan i kihep khiat zawh nading le dawite i do dan ding Lai Siangtho in hong hilh hi. Gentehna, Efesa khuapi a om mi pawlkhat in thuman a sin ma-un dawite tawh na kizom uh hi. Amau koi bangin suakta uh a hiam? Lai Siangtho in: “Ai a san ngei mi tampi tak in zong a aisanna laibute uh hong paipih uh a, mi khempeuh muhin a haltum uh hi,” na ci hi. (Sawltak 19:19) Amau’ Khristian suak nuam uh ahih teh aisanna tawh kisai a laibu khempeuh susia uh hi. Tu hunin zong tua bang mahin i sep ding kisam hi. Jehovah Pasian na a sem nuam mi kuamapeuh in dawite tawh kizopna ahi na khempeuh a suksiat ding kisam hi. Tua nate sungah i lungsim hong la a lauhuai lo tawh kibang mit phialte le dawite tawh kisai laibute, magazine-te, suah ni suah kha enin mailam thu etna, video, la, kimawlnate kihel hi. Tua sungah i tuahsiat loh nadingin pumpi tunga i bulh i silh nate zong kihel hi.—1 Korin 10:21.

15. Satan le dawite i do zawh nading bang i sep ding kisam lai a hiam?

15 Efesa khua mi te’n aisanna laibute a suksiat khit uh kum a sawt loin amau ‘dawite tawh kido’ suakin ‘gentheihna’ thuak lai uh hi, ci-in sawltak Paul in lai na at hi. (Efesa 6:12, ZSV) Amau’ laibute a hal khit nangawn dawi te’n hanciamin na bawlsia lai uh hi. Tua ahih leh bang a sep ding uh kisam lai a hiam? Paul in amau kiangah: “Tua banah, dawimangpa hong kapna thaltang kuangte na sukmit nadingun lum puak bangin upna na nei tawntung un,” na ci hi. (Efesa 6:16) Lum in galkap khat galdona-ah a dal mah bangin i upna in hong dal thei hi. Jehovah in hong dal zo ding hi cih i lungmuan takpi leh Satan le dawite i do zo ding hi.—Matthai 17:20.

16. Jehovah tung i upna a khauh nading bang sem ding ihi hiam?

16 Jehovah tung i upna a khauh nading bang sem ding ihi hiam? Ni simin Lai Siangtho i sim kul a, ei hong kep nading amah i muan ding zong kisam hi. Jehovah tung i lungmuanna a khauh leh Satan le dawi te’n ei hong bawlsia thei nawn lo ding uh hi.—1 Johan 5:5.

17. Dawite dona pan hong dal ding bang thuteng om lai a hiam?

17 Efesa khua a om Khristian te’n bang a sep ding kul lai a hiam? Amau tenna tua khuapi pen dawi siamna tawh kidim hi. Tua ahih teh Paul in amaute kiang: “A tawntungin Pasian kiangah na kisapna khempeuh uh ngenin na thum un,” ci hi. (Efesa 6:18) Jehovah in a tawntungin a kep nading thu a nget ding uh kisam hi. Ei e le? Ei zong dawi siamna tawh a kidim hih leitungah i nungta hi. Tua ahih teh en’ zong Jehovah in hong kep nading i nget ding kisam a, thu i nget ciang ama min i zat ding kisam hi. (Paunak 18:10 Sim in.) Satan kiang pan i suahtak nading Jehovah kiang thu i nget suak leh Jehovah in i thungetnate hong dawng ding hi.—Late 145:19; Matthai 6:13.

18, 19. (a) Satan le dawite i dona koi bangin gualzo thei ding ihi hiam? (b) A zom khenpi-ah bang thu thei ding ihi hiam?

18 I nuntakna-ah dawi siamna tawh kisai sepna bawlnate khempeuh paikhia-in Jehovah in hong kep nading amah bel le’ng, Satan le dawite i do zo ding hi. Amau’ i lau kul nawn lo hi. (James 4:7, 8 Sim in.) Jehovah pen dawite sangin vanglian zaw pek hi. Noah’ hun lai-in Pasian in amau daan na pia a, mailam hunah susia ding hi. (Jude 6) Dawite i do ciang ei bek ihih loh lam i phawk ding kisam hi. Ei hong kem dingin Jehovah in ama vantung mite zang hi. (2 Kumpi 6:15-17) Jehovah in hong huh ding cih i lungmuang thei a, Satan le dawite i dona-ah i gualzo ding hi.—1 Peter 5:6, 7; 2 Peter 2:9.

19 Ahih hang gimnate hihzah takin a tamna pen Satan le dawite hang ahih leh ba’hang Pasian in amau susia nai lo ahi hiam? Hih thu pen a zom khenpi-ah i thei ding hi.