IBUOT DUOP
Se Bible Etịn̄de Aban̄a Mme Angel ye Mme Demon
1. Ntak emi anade nnyịn idiọn̄ọ n̄kpọ iban̄a mme angel?
JEHOVAH oyom nnyịn idiọn̄ọ n̄kpọ iban̄a kpukpru mbon emi ẹdude ke ubon esie, esịnede mme angel. Bible okot mme angel “nditọ Abasi.” (Job 38:7) Nso idi utom mmọ? Didie ke mmọ ẹkesin̄wam mme owo ke ini edem? Ndi mmọ ẹkeme ndin̄wam nnyịn mfịn?—Se Se Ẹwetde Ẹdian 8.
2. Anie okobot mme angel? Ẹkebot angel ifan̄?
2 Ọfọn idiọn̄ọ nte mme angel ẹkesan̄ade ẹdidu. Colossae 1:16 ọdọhọ ke Jehovah ekebem iso obot Jesus ndien enye edibot “kpukpru n̄kpọ eken ke heaven ye ke isọn̄,” esịnede mme angel. Ẹkebot angel ifan̄? Bible ọdọhọ ke ata ediwak miliọn angel ẹdu.—Psalm 103:20; Ediyarade 5:11.
3. Nso ke Job 38:4-7 etịn̄ aban̄a mme angel?
3 Bible ọdọhọ n̄ko ke Jehovah ama obot mme angel mbemiso obotde isọn̄. Eketie mme angel didie ke idem ke ini Abasi okobotde isọn̄? N̄wed Job ọdọhọ ke esịt ama enem mmọ etieti. Ini oro, kpukpru mmọ ẹma ẹdiana kiet ẹtuak ibuot ẹnọ Jehovah.—Job 38:4-7.
MME ANGEL ẸSIN̄WAM IKỌT ABASI
4. Inam didie ifiọk ke mme angel ẹma mme owo?
4 Toto ke editọn̄ọ, mme angel ẹma mme owo. Mmọ ẹma n̄ko se Jehovah aduakde ndinam nnọ mme owo, ye se enye aduakde ndinam ke isọn̄ emi. (Mme N̄ke 8:30, 31; 1 Peter 1:11, 12) Imenịm ke ama abiak mmọ ke ini Adam ye Eve ẹkesọn̄de ibuot ye Abasi. Imenịm n̄ko ke enen̄ede abiak mmọ ndikụt ata ediwak owo mfịn ẹsọn̄de ibuot ye Jehovah. Edi esịt esinem mmọ ke ini anamidiọk akabarede esịt afiak etiene Abasi. (Luke 15:10) Mmọ ẹnen̄ede ẹma mbon emi ẹnamde n̄kpọ Abasi. Jehovah esidọn̄ mmọ ẹdin̄wam ẹnyụn̄ ẹkpeme ikọt esie mi ke isọn̄. (Mme Hebrew 1:7, 14) Ẹyak ise uwụtn̄kpọ ifan̄.
“Abasi mi ama ọdọn̄ angel esie edikịbi mme ekpe inua.”—Daniel 6:22
5. Didie ke mme angel ẹken̄wam ikọt Abasi ke eset?
5 Jehovah ama ọdọn̄ angel iba ẹken̄wam Lot ye ubon esie ke ini ẹkeyomde ndisobo Sodom ye Gomorrah. (Genesis 19:15, 16) Ke ediwak isua ama ekebe, ẹma ẹtop Daniel ẹsịn ke obube ekpe, edi “Abasi . . . ama ọdọn̄ angel esie edikịbi mme ekpe inua.” Ndien emi ikayakke mmọ ẹnam Daniel n̄kpọ. (Daniel 6:22) Ke ini apostle Peter ekesịnede ke ufọk-n̄kpọkọbi, Jehovah ama ọdọn̄ angel esie okosio enye. (Utom 12:6-11) Mme angel ẹma ẹn̄wam Jesus n̄ko ke ini enye okodude ke isọn̄. Ke uwụtn̄kpọ, ke Jesus ama akana baptism, “mme angel [ẹma] ẹsan̄a utom ẹnọ enye.” (Mark 1:13) Ekpri ini mbemiso ẹkewotde Jesus, angel kiet ama edi “edisọn̄ọ enye idem.”—Luke 22:43.
6. (a) Nso iwụt ke mme angel ẹsin̄wam ikọt Abasi mfịn? (b) Mme mbụme ewe ke idibọrọ?
6 Nnyịn isikwe mme angel mfịn nte ẹkesikụtde mmọ ke eset. Edi Abasi osụk adada mmọ an̄wam ikọt esie mfịn. Bible ọdọhọ ete: “Angel Jehovah adada akanade kpukpru mmọ eke ẹbakde enye, enye onyụn̄ anyan̄a mmọ.” (Psalm 34:7) Ntak emi iyomde mme angel ẹkpeme nnyịn? Sia imenyene mme asua emi ẹkopde odudu ẹnyụn̄ ẹyomde ndinam nnyịn ibak. Mmanie ke mmọ ẹdi? Mmọ ẹto m̀mọ̀n̄? Nso utọ ibak ke mmọ ẹyom ndinam nnyịn? Ẹyak ifiak ise se iketịbede ke Abasi ama okobot Adam ye Eve man ikeme ndibọrọ mme mbụme emi.
MME ASUA NNYỊN EMI NNYỊN MÎKEMEKE NDIKỤT
7. Nso ke Satan oyom mme owo ẹnam?
7 Ke Ibuot 3, ima ikụt ke angel kiet ama ọsọn̄ ibuot ye Abasi onyụn̄ oyom ndikara mbon en̄wen. Bible okot enye Satan kpa Devil. (Ediyarade 12:9) Satan okoyom mbon en̄wen ẹtiene ẹsọn̄ ibuot ye Abasi. Enye ama abian̄a Eve, ndien enye ke aka iso ndibian̄a ediwak owo tutu mfịn. Edi ndusụk owo, utọ nte Abel, Enoch, ye Noah ẹma ẹsọn̄ọ ẹda ẹnam n̄kpọ Jehovah.—Mme Hebrew 11:4, 5, 7.
8. (a) Nso ikanam ndusụk angel ẹkabade ẹdi demon? (b) Nso ke mme demon ẹkenam mbak Ukwọ idisobo mmọ?
8 Ke eyo Noah, ndusụk mme angel ẹma ẹsọn̄ ibuot ye Abasi, ẹnyụn̄ ẹkpọn̄ heaven ẹdi isọn̄ ẹdidụn̄ nte mme owo. Ntak emi mmọ ẹkenamde utọ n̄kpọ oro? Bible ọdọhọ ke mmọ ẹkeyom ndidọ iban. (Kot Genesis 6:2.) Edi idịghe se Abasi okoyomde mmọ ẹnam edi oro. (Jude 6) Mme angel emi ẹma ẹdiọk etieti ẹnyụn̄ ẹbak ibak, ndien ediwak owo ẹma ẹkpebe mmọ. Jehovah ama ebiere ndinam ọkpọsọn̄ edịm edep man osobo ndiọi owo emi. Edi enye ama anyan̄a ikọt esie. (Genesis 7:17, 23) Ndiọi angel oro ẹma ẹfiak ẹnyọn̄ heaven mbak Ukwọ oro idisobo mmọ. Bible okot mmọ mme demon. Sia mmọ ẹkemekde nditiene Satan kpa Devil nsọn̄ ibuot, enye edi eteufọk mmọ.—Matthew 9:34.
9. (a) Nso iketịbe ke ini mme demon ẹkefiakde ẹnyọn̄ heaven? (b) Nso ke idikpep idahaemi?
9 Sia mme demon ẹkesọn̄de ibuot ye Jehovah, enye ikayakke mmọ ẹfiak ẹdidụk otu nti angel eken. (2 Peter 2:4) Mme demon ikemeke ndikabade ndi owo aba, edi kpa ye oro, mmọ ke ‘ẹda kpukpru mme andidụn̄ isọn̄ ẹtụn usụn̄.’ (Ediyarade 12:9; 1 John 5:19) Ẹyak ise nte mmọ ẹsibian̄ade m̀mê ẹsitụnde ediwak owo usụn̄.—Kot 2 Corinth 2:11.
NTE MME DEMON ẸSIBIAN̄ADE MME OWO
10. Didie ke mme demon ẹsibian̄a mme owo?
10 Mme demon ẹsibian̄a mme owo ke nsio nsio usụn̄. Ndusụk owo ẹsitịn̄ ikọ ye mme demon nnennen nnennen, edi ndusụk owo ẹsinam emi ke ndika mbịne abiaibọk m̀mê ebreidiọn̄. Se mmọ ẹnamde emi owụt ke mmọ ẹkpono mme demon. Edi Bible ọdọhọ nnyịn ikûtụk m̀mê ikûnam n̄kpọ ekededi emi asan̄ade n̄kpọ ye mme demon. (Galatia 5:19-21) Ntak-a? Sia kpa nte atautop esikọkde afia omụm unam, kpa ntre ke mme demon ẹsida n̄kari ẹtap mme owo ẹnyụn̄ ẹsịn mmọ ke ufụn.—Se Se Ẹwetde Ẹdian 26.
11. Nso ke mme ebreidiọn̄ ẹsinam, ndien ntak emi mînaha ibre m̀mê ika idiọn̄?
11 N̄kpọ en̄wen emi mme demon ẹsidade ẹbian̄a mme owo edi ubreidiọn̄. Mme ebreidiọn̄ ẹsida odudu mme demon ẹdomo nditịn̄ se iketịbede m̀mê se iditịbede ke ini iso. Mmọ ẹsise owo ekaubọk ẹtịn̄ se owo oro edidide m̀mê se iditịbede inọ enye. Ndusụk ẹsise usen emi owo akamanade ẹtịn̄ se owo oro edidide. Mmọ ẹsisịn afia m̀mê ukan̄ ẹnọ owo, ẹse n̄kpọ ẹnọ mbon emi owo mmọ akpade m̀mê mbon emi ẹnyenede mfịna, ye mme n̄kpọ ntre. Ediwak owo ẹkere ke inyeneke se idiọkde do, edi oro idịghe akpanikọ. Kpukpru se ẹsiakde emi ọdiọk etieti. Bible owụt ke mme ebreidiọn̄ m̀mê mme etịn̄ ini iso ẹdi nditọufọk mme demon. Utom 16:16-18 ọdọhọ ke “demon idiọn̄” ama anam eyenan̄wan kiet ‘esitịn̄ ini iso.’ Ke apostle Paul ama ekebịn demon oro osio enye ke idem, enye ikekemeke nditịn̄ ini iso aba.
12. (a) Ntak emi owo ndidomo ndineme nneme ye mme akpan̄kpa ọdiọkde? (b) Ntak emi mme asan̄autom Abasi mîsinamke n̄kpọ ekededi emi abuanade n̄kpọ ye mme demon?
12 Mme demon ẹnyene n̄kpọ en̄wen emi mmọ ẹsidade ẹtap mme owo. Mmọ ẹsidomo ndinam nnyịn inịm ke imekeme nditịn̄ ikọ ye mme akpan̄kpa, ke enyene ebiet emi mme akpan̄kpa ẹdude uwem, ke mmọ ẹkeme ndineme nneme ye nnyịn m̀mê ẹnam nnyịn ibak. Ke uwụtn̄kpọ, owo emi ufan esie m̀mê owo esie akpade ekeme ndika mbịne ebreidiọn̄ emi ọdọhọde ke imesitịn̄ ikọ ye mme akpan̄kpa. Ebreidiọn̄ oro ekeme nditịn̄ n̄kpọ emi akpade enye idem m̀mê n̄kpọ emi edinemde enye aban̄a ufan esie m̀mê owo esie, onyụn̄ ekeme nditịn̄ ikọ nte akpan̄kpa oro. (1 Samuel 28:3-19) Ediwak n̄kpọ emi ẹsinamde ke ini ubụkowo esidi ke ntak emi mme owo ẹnịmde ke enyene ebiet emi mme akpan̄kpa ẹkade ẹkedu uwem. Emi esịne ndisịn usọrọ ke ini ubụkowo, ndisịn usọrọ nda nti mme akpan̄kpa kpukpru isua, ndiwa n̄kpọ nnọ mme akpan̄kpa, mme ebeakpa nditie ikpo, m̀mê ukpeme okpo. Edieke Christian mîmaha nditiene nnam mme n̄kpọ emi, mbonubon m̀mê mbon obio mmọ ẹkeme ndiyat esịt ye enye, ẹsụn̄i enye, mîdịghe ẹsọn enye. Edi mme Christian ẹdiọn̄ọ ke inyeneke ebiet emi mme akpan̄kpa ẹdude uwem, ke owo ikemeke ndineme nneme ye mme akpan̄kpa, ẹnyụn̄ ẹdiọn̄ọ ke mmọ ikemeke ndinam nnyịn ibak. (Psalm 115:17) Mbọk nen̄ede kpeme idem. Kûdedei udomo ndineme nneme ye mme akpan̄kpa m̀mê mme demon, kûnyụn̄ utiene unam n̄kpọ ekededi emi abuanade n̄kpọ ye mme demon.—Kot Deuteronomy 18:10, 11; Isaiah 8:19.
13. Nso ke ediwak mbon emi ẹkesikopde ndịk ẹban̄a mme demon mînamke aba?
13 Mme demon ẹsinam mme owo ẹkop ndịk. Satan ye mme demon esie ẹdiọn̄ọ ke ini mmimọ “edi ibio,” ke ibịghike Abasi ọmọn̄ osobo mmimọ efep ke ererimbot emi, ntre mmọ ẹtetịm ẹsịn ntịme ẹnyụn̄ ẹbak ibak ẹkan nte ekedide. (Ediyarade 12:12, 17) Edi ata ediwak owo emi ẹkesikopde ndịk ẹban̄a mme demon ikopke ndịk iban̄a mmọ aba. Nso ikanam mmọ ẹtre ndikop ndịk mban̄a mme demon?
N̄WANA YE MME DEMON NYỤN̄ WỌRỌ KE UFỤN MMỌ
14. Ukem nte mme Christian eyo mme apostle, nso ke ana inam mfịn man iwọrọ ke ufụn mme demon?
14 Bible etịn̄ nte ikpan̄wanade ye mme demon ye se ikpanamde man iwọrọ ke ufụn mmọ. Ke uwụtn̄kpọ, ndusụk owo ke Ephesus ẹma ẹsinam n̄kpọ ẹnọ mme demon mbemiso mmọ ẹdidiọn̄ọ Abasi. Mmọ ẹkenam didie ẹtre utọ n̄kpọ oro? Bible ọdọhọ ke “ediwak mmọ emi ẹkesibrede mfọni [ẹma] ẹtan̄ n̄wed mmọ ẹbon ọtọkiet ẹnyụn̄ ẹfọp mmọ ke iso kpukpru owo.” (Utom 19:19) Sia mmọ ẹkeyomde ndidi mme Christian, mmọ ẹma ẹfọp kpukpru n̄wed ibọk mmọ. Ana owo ekededi emi oyomde ndinam n̄kpọ Jehovah mfịn n̄ko ọfọp m̀mê ọduọn̄ọ kpukpru n̄kpọ emi ẹdide n̄kpọ mme demon. Emi esịne n̄wed utịn̄ ini iso, n̄wedmbụk, fim, ikwọ, mbre kọmputa, ye ndise emi aban̄ade mme demon, emi ẹnamde ẹtie nte ke idiọkke. Emi esịne n̄ko mme n̄kpọ n̄kpemeidem emi mme owo ẹsikụnede, ẹsikọn̄ọde, m̀mê ẹsisịnede.—1 Corinth 10:21.
15. Nso en̄wen ke ana inam man ikeme ndikan Satan ye mme demon esie?
15 Enyene se apostle Paul ekewetde ke ediwak isua ama ekebe tọn̄ọ mbon Ephesus ẹkefọp n̄wed ibọk mmọ. Enye ọkọdọhọ ke mmọ ẹsụk ẹnyenyene “en̄wan ndin̄wana” ye “ndiọi spirit.” (Ephesus 6:12) Kpa ye oro mmọ ẹkefọpde mme n̄wed oro, mme demon ẹkesụk ẹdodomo ndinam mmọ ibak. Nso n̄kpọ en̄wen ke akana mme Christian emi ẹnam? Paul ama ọdọhọ mmọ ete: “Ẹda mbuọtidem ẹsịne nte akwa otuekọn̄, emi mbufo ẹdikemede ndida nnịme kpukpru enyịm ikan̄ andidiọk.” (Ephesus 6:16) Kpa nte otuekọn̄ mîsiyakke n̄kpọ anam owoekọn̄, ntre n̄ko ke mbuọtidem nnyịn mîdiyakke n̄kpọ anam nnyịn. Edieke inen̄erede inịm ke Jehovah ekeme ndikpeme nnyịn, iyakan Satan ye mme demon esie.—Matthew 17:20.
16. Nso ke ikpanam man inen̄ede ibuọt idem ye Jehovah?
16 Nso ke ikpanam man inen̄ede ibuọt idem ye Jehovah? Ana isikot Bible kpukpru usen inyụn̄ iyak Jehovah ekpeme nnyịn. Edieke inen̄erede ibuọt idem ye Jehovah, Satan ye mme demon esie idikemeke ndinam nnyịn n̄kpọ.—1 John 5:5.
17. Nso n̄kpọ en̄wen ke ana inam mbak mme demon idinam nnyịn n̄kpọ?
17 Nso n̄kpọ en̄wen ke akana mme Christian ke Ephesus ẹnam? Mmọ ẹkedụn̄ ke obio emi ediwak owo ẹnamde n̄kpọ mme demon. Oro akanam Paul ọdọhọ mmọ “ẹbọn̄ akam kpukpru ini.” (Ephesus 6:18) Akana mmọ ẹbọn̄ akam kpukpru ini ẹdọhọ Jehovah ekpeme mmimọ. Nnyịn ndien-e? Nnyịn n̄ko idu ke ererimbot emi ediwak owo ẹnamde n̄kpọ mme demon. Ntre ana ibọn̄ akam idọhọ Jehovah ekpeme nnyịn, inyụn̄ ikot enyịn̄ esie ke ini ibọn̄de akam. (Kot Mme N̄ke 18:10.) Edieke ikade iso ikpe Jehovah ubọk ite osio nnyịn ke ubọk Satan, Jehovah ọyọbọrọ akam nnyịn.—Psalm 145:19; Matthew 6:13.
18, 19. (a) Nso idin̄wam nnyịn ikan Satan ye mme demon esie? (b) Ewe mbụme ke idibọrọ ke Ibuot 11?
18 Edieke ision̄ode ubọk ke n̄kpọ ekededi emi edide n̄kpọ mme demon inyụn̄ iyakde Jehovah ekpeme nnyịn, iyakan Satan ye mme demon esie. Ufọn idụhe ndifehe mmọ. (Kot James 4:7, 8.) Odudu mme demon ikpetke-kpet odudu Jehovah. Enye ama ọnọ mmọ ufen ke eyo Noah, enye oyonyụn̄ osobo mmọ ke ini iso. (Jude 6) Ti ke nnyịn in̄wanake en̄wan emi ikpọn̄. Jehovah ke ada mme angel esie ekpeme nnyịn. (2 Ndidem 6:15-17) Imenịm ke Jehovah ọyọnọ nnyịn odudu ndin̄wana nnyụn̄ n̄kan Satan ye mme demon esie.—1 Peter 5:6, 7; 2 Peter 2:9.
19 Satan ye mme demon esie ẹtụhọde mme owo etieti. Edi ntak emi Jehovah ayakde mmọ ẹsụk ẹdu uwem tutu emi? Iyọbọrọ mbụme emi ke Ibuot 11.
