Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

ONTOPOLWA 10

Oshili kombinga yaayengeli noyoompwidhuli

Oshili kombinga yaayengeli noyoompwidhuli

1. Omolwashike twa pumbwa okutseya aayengeli?

JEHOVA okwa hala tu tseye aanegumbo lye yomegulu, mwa kwatelwa aayengeli. Ombiimbeli otayi ya ithana “aamati aana yaKalunga.” (Genesis 6:2) Aayengeli ohaya longo shike? Oya li haya kwathele ngiini aantu methimbo lyonale? Ohaye tu kwathele ngiini pethimbo lyetu? —  Tala eyelitho eti-8.

2. Aayengeli oya za peni, noye li yangapi?

2 Otwa pumbwa okutseya kutya aayengeli oya za peni. Aakolossa 1:16 otayi ti kutya konima sho Jehova a shiti Jesus, okwa shiti wo ‘iinima ayihe yilwe yomegulu noyokombanda yevi.’ Miinima mbyoka yomegulu omwa kwatelwa aayengeli. Oye li yangapi? Ombiimbeli otayi ti kutya oye li omamiliyona omathele. —  Episalomi 103:20; Ehololo 5:11.

3. Job 38:4-7 otayi tu lombwele shike kombinga yaayengeli?

3 Ombiimbeli otayi tu longo kutya Jehova okwa shiti aayengeli manga inaa shita evi. Aayengeli oya li yu uvite ngiini sho evi lya shitwa? Embo lyaJob, otali tu lombwele kutya oya li ya nyanyukwa. Otali ti wo kutya oya kala ye na ekwatathano ewanawa naJehova, nohaye mu longele ya hangana. —  Job 38:4-7.

AAYENGELI OHAYA KWATHELE AAPIYA YAJEHOVA

4. Otu shi shi ngiini kutya aayengeli oye hole aantu?

4 Aayengeli oya kala ye hole aantu okuza nale. Oya kala ya hala okuuva ko elalakano lyaJehova li na ko nasha naantu nosho wo nevi. (Omayeletumbulo 8:30, 31; 1 Petrus 1:11, 12) Aayengeli oye na okukala ya li yu uvite nayi sho Adam naEva ya yono. Oye na okukala yu uvite nayi noonkondo sho ye wete aantu oyendji itaaya vulika kuJehova pethimbo lyetu. Ngele omuntu ngoka a yona, okwi iyele ombedhi e ta galukile kuKalunga, aayengeli ohaya kala ya nyanyukwa. (Lukas 15:10) Aayengeli oye hole mboka haya longele Jehova. Jehova ohe ya longitha ya kwathele noya gamene aapiya ye kombanda yevi. (Aahebeli 1:7, 14) Natu taleni kiiholelwa yimwepo.

“Kalunga okwa tumu omuyengeli gwe, a mutike omakana goonime.” — Daniel 6:22

5. Aayengeli oya li ya kwathele ngiini aapiya yaJehova yonale?

5 Jehova okwa li a tumu aayengeli yaali ya kwathele Lot naanegumbo lye, ya ze muSodom naGomorra. Iilando mbyoka oya li tayi ka hanagulwa po. (Genesis 19:15, 16) Konima yomimvo omathele, omupolofeti Daniel okwa li u umbilwa mekololo lyoonime. Ka li e ehamekwa nando okuyimwe yomudho, oshoka “Kalunga okwa tumu omuyengeli gwe, a mutike omakana goonime.” (Daniel 6:22) Konima yethimbo, omuyapostoli Petrus okwa li a tulwa mondholongo. Jehova okwa tumu omuyengeli e ke mu mangulule mo. (Iilonga 12:6-11) Aayengeli oya li wo ya kwathele Jesus, sho a li kombanda yevi. Pashiholelwa, sho Jesus a ninginithwa, ‘aayengeli oye ya e taye mu yakula.’ (Markus 1:13) Manga Jesus inaa dhipagwa, omuyengeli gumwe okwe ya, e te “mu tsu omukumo.” —  Lukas 22:43.

6. (a) Otu shi shi ngiini kutya aayengeli ohaya kwathele natango aapiya yaKalunga? (b) Omapulo geni twa pumbwa okumona omayamukulo gago?

6 Pethimbo lyetu aayengeli ihaya monika we ngaashi nale, ihe Kalunga ohe ya longitha natango ya kwathele aapiya ye. Ombiimbeli otayi ti: “Omuyengeli gwOmuwa ota tonatele mboka haa vulika kOmuwa note ya hupitha moshiponga.” (Episalomi 34:7) Omolwashike twa pumbwa okugamenwa? Omolwaashoka opu na aayengeli mboka ye tu tonde noya hala oku tu ehameka. Mbela oya hala oku tu ehameka ngiini? Oyo oolye? Oya za peni? Opo tu mone omayamukulo komapulo ngoka, otwa pumbwa okutseya shoka sha ningilwe po, konima sho Adam naEva ya shitwa.

AAYENGELI MBOKA YE TU TONDE

7. Satana okwa li a ningi po shike, opo aantu ya tse ondumbo naKalunga?

7 MOntopolwa 3, otwi ilonga kombinga yomuyengeli ngoka a tsu ondumbo naKalunga nokwa li a hala a ninge omupangeli. Ombiimbeli otayi mu ithana Omuhindadhi nenge Satana. (Ehololo 12:9) Satana okwa li wo a hala aantu ya tse ondumbo naKalunga. Onkene, okwa pukitha Eva, nokuza mpono okwa li a pondola okupukitha aantu oyendji. Aantu yamwe ngaashi Abel, Enok naNoa, oya tsikile okukala haya vulika kuJehova. —  Aahebeli 11:4, 5, 7.

8. (a) Oshe ende ngiini opo aayengeli yamwe ya ninge oompwidhuli? (b) Oompwidhuli odha li dha ningi po shike, opo dhi hupe meyelu?

8 Pethimbo lyaNoa, opwa li aayengeli yamwe ya tsu ondumbo naKalunga. Ombiimbeli otayi ya ithana oompwidhuli. Oshe ende ngiini opo ya ninge oompwidhuli? Oya tokola ya ze mo megulu, e taya lundulukile momalutu gopanyama. Omolwashike mbela? Ombiimbeli otayi ti kutya oya li ya hala okuhokana aakadhona yokombanda yevi. (Lesha Genesis 6:2.) Aayengeli oya ningi epuko enene, sho ya ningi ngawo. (Judas 6) Aantu oyendji pethimbo ndyoka oya li ya yonuka nohaya longo omiyonena, ngaashi aayengeli mboka aakolokoshi. Onkene, Jehova okwa tokola e ya hanagule po, sho e eta eyelu kombanda yevi. Okwa li owala a hupitha mboka ya li haya vulika kuye. (Genesis 7:17, 23) Aayengeli aakolokoshi oya shuna megulu, opo kaaya hanagulwe po. Oya ningi Satana omupangeli gwawo, sho ya hogolola oku mu landula. —  Mateus 9:34.

9. (a) Jehova okwa li a ningi po shike, sho aayengeli ya shuna megulu? (b) Otatu ka kundathana shike muutendo tawu landula?

9 Jehova ina pitika oompwidhuli dhi kale megulu, oshoka odha yono. (2 Petrus 2:4) Itadhi vulu we okwiininga aantu, ihe onkee ngaa tadhi “pukitha uuyuni auhe.” (Ehololo 12:9; 1 Johannes 5:19) Natu kundathane nkene oompwidhuli hadhi pondola okupukitha aantu. —  Lesha 2 Aakorinto 2:11.

NKENE OOMPWIDHULI HADHI PUKITHA AANTU

10. Oompwidhuli ohadhi pukitha aantu ngiini?

10 Oompwidhuli ohadhi pukitha aantu momikalo odhindji. Uuna aantu taya kwatathana noompwidhuli kuyo yene nenge okupitila momuntu gwontumba, ngaashi onganga, ohashi ithanwa uumpulile. Ombiimbeli otayi tu lombwele tu kale kokule nakehe shimwe shoka shi na ekwatathano noompwidhuli. (Aagalati 5:19-21) Omolwashike mbela? Oompwidhuli ohadhi longitha iineya dhi pukithe aantu, ngaashi owala omukongo ha longitha omwigo, opo a tege iinamwenyo. —  Tala eyelitho eti-26.

11. Okwaanekela oshike, nomolwashike tu na oku ku henuka?

11 Omukalo gumwe ngoka hadhi longitha, okwaanekela. Okwaanekela oko okulongitha oonkondo kaadhi li paunshitwe nelalakano lyokutseya onakuyiwa yomuntu nenge oshinima shontumba kaashi shiwike. Yamwe ohaya anekele mokufatulula oonyothi, mokuhunganeka, mokufatulula uukalata mboka hawu lombwele aantu kutya onkalamwenyo yawo otayi ka kala ngiini komeho nokutongolola oondjila dhopeke. Aantu oyendji ohaya kala ye wete kutya iinima mbyoka kayi na oshiponga, ihe oya nika lela oshiponga. Pashiholelwa, Ombiimbeli otayi ti kutya oompwidhuli naamboka haya anekele ohaya longele kumwe. Iilonga 16:16-18 otayi popi kombinga yomukadhona ngoka a li e na ‘ombepo ombwinayi’ hayi mu kwathele a ‘hunganeke onakuyiwa’ nenge a anekele. Sho omuyapostoli Paulus a tidha mo ompwidhuli ndjoka, omukadhona ngoka ka li we ta vulu okuhunganeka onakuyiwa nenge okwaanekela.

12. (a) Omolwashike sha nika oshiponga okukambadhala okupopya noonakusa? (b) Omolwashike aapiya yaJehova ihaaya kutha ombinga miinima ayihe mbyoka hayi ningwa poosa?

12 Oompwidhuli ohadhi pukitha aantu momukalo gulwe ishewe. Ohadhi nwetha mo aantu yi itaale kutya otaya vulu okupopya noonakusa. Ohadhi itaalitha wo aantu kutya oonakusa oye na natango omwenyo notaya vulu okupopya natse nenge oku tu etela oshiponga. Pashiholelwa, otashi vulika omuntu ngoka a silwa kuume ke nenge omuntu gwaandjawo a ye koonganga, oshoka aniwa ohadhi vulu okupopya noonakusa. Otashi vulika onganga yi mu lombwele oshinima shontumba kombinga yakuume ke nenge yomuntu gwaandjawo ngoka a sa, notashi vulika yi holele ewi lyanakusa. (1 Samuel 28:3-19) Iinima mbyoka hayi ningwa pomafumviko, ngaashi okusimaneka oonakusa, okututula uudhano pomafumviko, okudhimbulukwa esiku nakusa a sa, oonkuluhedhi ndhoka hadhi landulwa dhi na ko nasha nomuselekadhi nenge nomusilwalume nosho wo okupopya nomidhimba nayo oyi na ekwatathano noompwidhuli. Aantu ohaya ningi iinima mbyoka, oshoka oyi itaala kutya oonakusa oye na omwenyo. Iinima ayihe mbyoka oyi na ekwatathano noompwidhuli. Uuna Omukriste inaa hala okukutha ombinga miinima ya tya ngawo, aakwanezimo nenge aantu yomomukunda gwawo otashi vulika ya kale taye mu popile muuwinayi. Otashi vulika ya kale itaaya longele kumwe naye nenge ye mu ule nayi nokuli. Aakriste oye shi kutya oonakusa kaye na omwenyo. Itatu vulu okupopya nayo. Yo itaya vulu oku tu ehameka. (Episalomi 115:17) Kala wa kotoka. Ino kambadhala nando wu popye noonakusa nenge noompwidhuli nenge wu kuthe ombinga miinima mbyoka ya nika uumpulile. —  Lesha Deuteronomium 18:10, 11; Jesaja 8:19.

13. Mbela aantu mboka ya li haya tila oompwidhuli, natango ohaye dhi tila?

13 Oompwidhuli ihadhi pukitha owala aantu, ihe ohadhi ya tilitha wo. Satana noompwidhuli dhe oye shi shi kutya oye na ko “okathimbo okafupi kowala.” Kalunga oku li poku ya hanagula po, nomolwaashono taya longo uukolokoshi noye na onyanya shi vulithe nale. (Ehololo 12:12, 17) Aantu oyendji mboka ya li haya tila oompwidhuli, ihaye dhi tila we. Oshe ende ngiini, opo ya kale ihaaye dhi tila we?

KONDJITHA OOMPWIDHULI WU MANGULUKE KO KUDHO

14. Ngaashi Aakriste yonale ye shi ningile, oshike tu na okuninga, opo tu manguluke ko koompwidhuli?

14 Ombiimbeli otayi tu lombwele nkene tatu vulu okukondjitha oompwidhuli nokukala twa manguluka ko kudho. Pashiholelwa, moshilando Efeso omwa li aantu yamwe mboka ye na ekwatathano noompwidhuli. Oya li ye shi ningi manga inaaya tseya oshili yOmbiimbeli. Oya manguluka ko ngiini kudho? Ombiimbeli otayi ti: “Oyendji yomwaamboka ya li haa longitha uumpulile, oye eta omambo gawo agehe taga popi uumpulile e taye ga fike po montaneho yaantu ayehe.” (Iilonga 19:19) Oya li ya hala ya ninge Aakriste, nomolwaashono ya fike po omambo gawo ge na sha nuumpulile. Natse otu na okuninga oshinima sha faathana. Kehe ngoka a hala okulongela Kalunga, oku na okweekelahi iinima ayihe mbyoka yi na ekwatathano noompwidhuli. Miinima mbyoka omwa kwatelwa omambo, iifo, oomuvi, oomusika nomaudhano. Omwa kwatelwa wo omathano ngoka haga ningitha uumpulile, oompwidhuli nenge iinima mbyoka yi na oonkondo kaadhi li paunshitwe yi kale tayi monika ya fa kaayi na oshiponga nenge iihokithi okutala. Omwa kwatelwa iinima mbyoka aantu haya zala, opo anuwa yi igamene koombepo dha nyata. —  1 Aakorinto 10:21.

15. Oshike twa pumbwa okuninga, opo tu kondjithe Satana noompwidhuli dhe?

15 Aantu yomuEfeso oya li ya fike po omambo gawo guumpulile, ihe natango oya li ye na okuninga po sha. Konima yomimvo dhontumba omuyapostoli Paulus okwa li e ya lombwele kutya oye na natango ‘okukondja,’ opo ya kondjithe “oonkondo dhuuwinayi” nenge oombepo dhuuwinayi. (Aaefeso 6:12) Nonando oya adhika nale ya fika po omambo gawo, oompwidhuli odha li natango tadhi kambadhala oku ye ehameka. Mbela oshike ishewe ya li ye na okuninga? Paulus okwe ya lombwele ta ti: ‘Zaleni eitaalo ongehuyanza, opo mu wape okudhima nenge okwiikelela nalyo iikuti ayihe ya hwama omulilo mbyoka tayi umbwa kuMwiinayi.’ (Aaefeso 6:16) Ngaashi owala ehuyanza hali gamene omukwiita molugodhi, eitaalo lyetu otali vulu oku tu gamena. Ngele otu na einekelo kutya Jehova ota vulu oku tu gamena, otatu ka vula okukondjitha Satana noompwidhuli dhe. —  Mateus 17:20.

16. Ongiini tatu vulu okukoleka eitaalo lyetu muJehova?

16 Ongiini tatu vulu okukoleka eitaalo lyetu muJehova? Otu na okukala hatu lesha Ombiimbeli esiku kehe nokukala twe mu inekela, opo e tu gamene. Ngele otwi inekela Jehova thiluthilu, Satana noompwidhuli dhe itaya vulu oku tu ehameka. —  1 Johannes 5:5.

17. Oshike tashi vulu oku tu gamena koompwidhuli?

17 Aakriste yomuEfeso oya li ishewe ya pumbwa okuninga shike? Paulus okwe ya lombwele ta ti: “Galikaneni aluhe.” (Aaefeso 6:18) Oya li haya kala moshilando moka mu na aantu ye na ekwatathano noompwidhuli. Oya li ye na okukala taya pula ekwatho kuJehova esiku kehe. Ongiini kombinga yetu? Natse otu li wo muuyuni mbuka wa nwethwa mo koompwidhuli. Onkee ano, otwa pumbwa okupula Jehova e tu gamene. Otu na okukala hatu tumbula edhina lye uuna tatu galikana. (Lesha Omayeletumbulo 18:10.) Jehova ote ku uva omagalikano getu, ngele otwa kala hatu mu pula e tu gamene kuSatana. —  Episalomi 145:19; Mateus 6:13.

18, 19. (a) Ongiini tatu vulu okupondola mokukondjitha Satana noompwidhuli dhe? (b) Epulo lini tali ka yamukulwa montopolwa tayi landula?

18 Ngele otwa kala twa manguluka kukehe shimwe shi na ekwatathano noompwidhuli, nokwiinekela Jehova e tu gamene, otatu ka vula okukondjitha Satana noompwidhuli dhe. Itatu ka kala twe dhi tila nokuli. (Lesha Jakob 4:7, 8.) Jehova oku na oonkondo lela e vule oompwidhuli. Okwa li e dhi geele pethimbo lyaNoa, note ke dhi hanagula po masiku. (Judas 6) Dhimbulukwa kutya itatu kondjitha Satana otse atuke. Jehova ota longitha aayengeli ye, ye tu gamene. (2 Aakwaniilwa 6:15-17) Otatu vulu okukala neinekelo kutya kekwatho lyaJehova, otatu vulu okukondjitha Satana noompwidhuli dhe. —  1 Petrus 5:6, 7; 2 Petrus 2:9.

19 Satana noompwidhuli dhe otaya monitha aantu iihuna. Omolwashike Kalunga inee ya hanagula po natango? Epulo ndika otali ka yamukulwa montopolwa tayi landula.