Yani kulokufunako

Yani kulokucuketfwe

SEHLUKO 10

Liyini Liciniso Mayelana Netingilosi?

Liyini Liciniso Mayelana Netingilosi?

1. Kubaluleke ngani kwati ngetingilosi?

JEHOVA ufuna siwati umndeni wakhe. Tingilosi tingumndeni waNkulunkulu. LiBhayibheli litsi ‘tingemadvodzana aNkulunkulu.’ (Jobe 38:7) Uyini umsebenti wetingilosi? Betibasita njani bantfu kadzeni? Tingasisita yini tsine lamuhla?​—Fundza liphuzu 8 ngephasi kwesihloko lesitsi Imininingwane Lesekugcineni.

2. Tavelaphi tingilosi? Nkulunkulu wadala tingilosi letingakhi?

2 Kudzingeka sati kutsi tavelaphi tingilosi. UmBhalo waKholose 1:16 usitjela kutsi ngemuva kwekutsi Jehova asadale Jesu, ‘tonkhe letinye tintfo tadalwa ezulwini nasemhlabeni.’ Loko kufaka ekhatsi tingilosi. Tingakhi tingilosi letadalwa? LiBhayibheli litsi kunemakhulu etigidzi etingilosi.​—Tihlabelelo 103:20; Sembulo 5:11.

3. UmBhalo waJobe 38:4-7 usitjelani ngetingilosi?

3 LiBhayibheli liphindze lisitjele kutsi Jehova wadala tingilosi asengakawudali umhlaba. Tativa kanjani natibona umhlaba? UmBhalo waJobe usitjela kutsi tajabula. Betihlangene tingumndeni tikhonta Jehova ndzawonye.​—Jobe 38:4-7.

TINGILOSI TIYABASITA BANTFU BANKULUNKULU

4. Sati ngani kutsi tingilosi tinendzaba nebantfu?

4 Kusukela kadzeni tingilosi betisolo tinendzaba nebantfu kanye nakuloko Nkulunkulu lakuhlosele umhlaba nebantfu. (Taga 8:30, 31; 1 Phetro 1:11, 12) Asingabati kutsi teva buhlungu kakhulu ngalesikhatsi bo-Adamu na-Eva bangamlaleli Nkulunkulu. Nalamuhla kutivisa buhlungu kakhulu kubona kutsi bantfu labanyenti abamlaleli Jehova. Kodvwa tingilosi tiyajabula natibona umuntfu aphendvuka futsi abuyela kuNkulunkulu. (Lukha 15:10) Tingilosi tinendzaba kakhulu ngebantfu labakhonta Nkulunkulu. Jehova uyatisebentisa kute asite bantfu labamkhontako emhlabeni futsi abavikele. (Hebheru 1:7, 14) Ase sicoce ngalokwake kwenteka lokufakazela loko.

“Nkulunkulu wami utfumele ingilosi yakhe, lefike yavala imilomo yemabhubesi.”​—Danyela 6:22

5. Tingilosi tabasita njani bantfu labakhonta Nkulunkulu?

5 Jehova watfumela tingilosi letimbili kutsi tiyosita Loti nemndeni wakhe ngalesikhatsi abhubhisa iGomora neSodoma. (Genesisi 19:15, 16) Ngemva kwemakhulu eminyaka loko kwentekile, umphrofethi Danyela wajikwa emgodzini lonemabhubesi kodvwa akazange amlimate ngobe ‘Nkulunkulu watfumela ingilosi yakhe, leyafike yavala imilomo yemabhubesi.’ (Danyela 6:22) Ngalesikhatsi umphostoli Phetro asejele, Jehova watfumela ingilosi kutsi iyomkhulula. (Imisebenti 12:6-11) Tingilosi taphindze tasita naJesu ngalesikhatsi asesemhlabeni. Sibonelo saloko kutsi ngemuva kwekubhajatiswa, “tingilosi tatimsita kuloko labekudzinga.” (Makho 1:13) Ngaphambi nje kwekutsi abulawe, kwefika ingilosi “yamcinisa.”​—Lukha 22:43.

6. (a) Sati ngani kutsi tingilosi tisabasita bantfu? (b) Sitawuphendvula miphi imibuto?

6 Lamuhla, tingilosi atisativeti kubantfu, kodvwa Nkulunkulu usatisebentisa nakasita bantfu labamkhontako. LiBhayibheli litsi: “Ingilosi yaSimakadze [Jehova] yakha umtsangala lotungeleta labo labamesabako, ibakhulule, iphindze ibavikele.” (Tihlabelelo 34:7) Yini lesenta sidzinge kuvikelwa? Kutsi sinetitsa letinemandla letifuna kusilimata. Tibobani? Tavelaphi? Yini letiyentako kute tisilimate? Kute siphendvule leyo mibuto, asicale ngekubona kutsi yini leyenteka kusengakapheli sikhatsi lesidze bo-Adamu na-Eva badaliwe.

TITSA TETFU LETINGABONAKALI

7. Sathane ubadukiselani bantfu?

7 ESehlukweni 3 safundza kutsi kunengilosi leyavukela Nkulunkulu yafuna kubusa. LiBhayibheli liyibita ngekutsi nguSathane Develi. (Sembulo 12:9) Sathane abefuna kutsi nalabanye bavukele Nkulunkulu. Wadukisa Eva futsi kusukela lapho usachubeka nekudukisa bantfu labanyenti. Kodvwa babakhona bantfu labachubeka betsembekile kuJehova labafaka ekhatsi Abela, Enoki naNowa.​—Hebheru 11:4, 5, 7.

8. (a) Letinye tingilosi taba kanjani ngemadimoni? (b) Asindza njani emadimoni kuZamcolo?

8 Nakusaphila Nowa, letinye tingilosi tavukela, tashiya lizulu likhaya lato, tatenta bantfu tatophila emhlabeni. Takwentelani loko? LiBhayibheli litsi betifuna kutsatsa bafati. (Fundza Genesisi 6:2.) Tona ngekwenta njalo. (Juda 6) Bantfu labanyenti bangaleso sikhatsi babese bayakhohlakala njengaletingilosi letimbi futsi baba tidlova. Jehova wabese uletsa zamcolo lowabhubhisa bantfu lababi emhlabeni wonkhe. Kodvwa wabasindzisa bantfu lebebatsembekile kuye. (Genesisi 7:17, 23) Letingilosi letimbi tasindza ngobe tatishintja tabuyela ezulwini. EBhayibhelini, letingilosi letimbi kutsiwa ngemadimoni. Takhetsa kuhambisana naSathane, futsi wabese uba ngumbusi wato.​—Matewu 9:34.

9. (a) Kwentekani ngesikhatsi emadimoni abuyela ezulwini? (b) Sesitawufundza ngani?

9 Jehova akazange awemukele emadimoni emndenini wakhe ngoba amvukela. (2 Phetro 2:4) Emadimoni akasakhoni kutenta bantfu kodvwa asachubeka ‘nekudukisa umhlaba wonkhe.’ (Sembulo 12:9; 1 Johane 5:19) Ase sifundze ngekutsi emadimoni akhona njani kudukisa noma kuyenga bantfu labanyenti kangaka.​—Fundza 2 Khorinte 2:11.

INDLELA EMADIMONI LADUKISA NGAYO BANTFU

10. Emadimoni abadukisa njani bantfu?

10 Emadimoni adukisa bantfu ngetindlela letinyenti. Bantfu basebentisa emadimoni ngalokucondzile noma baye etangomeni nakubantfu lababhulako. Loku kubitwa ngekutsi budimoni noma kusebentisa imimoya. LiBhayibheli litsi kufanele sibalekele noma ngabe yini lehambisana nemadimoni. (Galathiya 5:19-21) Leni? Emadimoni alingisa umuntfu lotingela asebentisa sochaka kute abambe tinyamatane, nawo anemachinga ekubamba bantfu futsi abentise tintfo letifunwa ngiwo.​—Fundza liphuzu 26 ngephasi kwesihloko lesitsi Imininingwane Lesekugcineni.

11. Kuyini kuphengula, futsi kubaluleke ngani kutsi sikubalekele?

11 Lenye indlela layisebentisako kuphengula. Lokusho kufuna kwati ngalokutakwenteka esikhatsini lesitako usebentisa emandla langatiwa. Labanye baphengula ngekubuka tinkhanyeti letivama kuvela emaphephandzabeni noma kubomagazini, ngekuhumusha tigameko noma emaphupho. Labanye bona bafundza emakhadi lokutsiwa ngema-tarot noma basebentise i-crystal ball. Kantsi labanye baphengula ngekubuka imidvwebo lesesandleni. Bantfu labanyenti bacabanga kutsi lemikhuba ayisiyo ingoti, kantsi ecinisweni iyingoti kakhulu. Nasi sibonelo, liBhayibheli liveta kutsi tangoma tisebentisana nemadimoni. EmBhalweni weMisebenti 16:16-18 sifundza ngentfombatana lebeyisitwa ‘lidimoni lekuphengula’ emsebentini wayo wekuphengula. Lentfombatana yabese seyiyehluleka kusho tintfo lebetisengakenteki ngemuva kwekutsi umphostoli Pawula sekalikhokhile lelidimoni.

12. (a) Kuyingoti ngani kwetama kuchumana nalabafile? (b) Yini leyenta bantfu labakhonta Nkulunkulu bangayingeneli imikhuba yebudimoni?

12 Emadimoni aphindze asebentise lenye indlela yekudukisa bantfu. Afuna kusenta sicabange kutsi singakhona kukhuluma nebantfu labafile, nekutsi labafile bamane nje baphila kulenye indzawo futsi bangachumana natsi noma basilimate. Sibonelo saloko kutsi umuntfu lofelwe ngumngani noma sihlobo sakhe, angaya esangomeni noma kumuntfu losebentisa imimoya lotsi uyakwati kukhuluma nalabafile. Lesangoma singamtjela intfo letamtsintsa mayelana nalomngani wakhe lofile noma sihlobo, noma singaphindze sikhulumise kwalomuntfu lofile. (1 Samuweli 28:3-19) Tintfo letinyenti letentiwa emingcwabeni tisukela kulemfundziso yekutsi labafile baphila kulenye indzawo. Letintfo tingafaka ekhatsi emaphathi lentiwa ngemuva kwemngcwabo, kuphahla, kuhlabela emadloti, emasiko lahambisana nekuzila kanye nemilindzelo. Bantfu labakhonta Nkulunkulu labangafuni kutenta letintfo, bavame kwetfukwa yimindeni yabo noma bantfu bendzawo labahlala kuyo, babaphatse kabi noma bangafuni nekubabona nje. Kodvwa bantfu labatsandza Nkulunkulu bati kahle kutsi labafile abaphili kulenye indzawo, angeke basilimate futsi angeke sikhone kuchumana nabo. (Tihlabelelo 115:17) Ungacali wetame kukhuluma nalabafile noma nemadimoni futsi ungacali ungenele imikhuba lehambisana nebudimoni.​—Fundza Dutheronomi 18:10, 11; Isaya 8:19.

13. Yini bantfu labanyenti lebebasaba emadimoni lasebakhone kuyenta?

13 Emadimoni akagcini nje ngekudukisa bantfu kodvwa aphindze abetfuse. Kulesikhatsi lesiphila kuso, Sathane nemadimoni sebalwa kakhulu kunakucala ngoba bayati kutsi sebasalelwe “sikhatsi lesincane” ngaphambi kwekutsi Nkulunkulu ababhubhise. (Sembulo 12:12, 17) Nanobe kunjalo, bantfu labanyenti labake besaba emadimoni abasawesabi. Bakhululeka njani ekuwesabeni?

LWISANA NEMADIMONI FUTSI UPHUNYULE KUWO

14. NjengemaKhristu ase-Efesu, yini lesingayenta kute siphunyele emadimonini?

14 LiBhayibheli liyasitjela kutsi singalwisana kanjani nemadimoni futsi siphunyule kuwo. Sibonelo saloko kutsi, labanye lebebahlala edolobheni lase-Efesu bebachumana nemadimoni ngaphambi kwekutsi bafundze ngaNkulunkulu. Baphunyula njani? LiBhayibheli litsi: “Labanyenti balabo lababenemilingo baletsa tincwadzi tabo temilingo ndzawonye batokhela ngemlilo, bonkhe bantfu babuka.” (Imisebenti 19:19) Batishisa tonkhe letincwadzi tabo temilingo ngobe bebafuna kuba tikhonti taNkulunkulu. Nalamuhla kudzingeka sitsatse sinyatselo lesifanako. Wonkhe umuntfu lofuna kukhonta Jehova kudzingeka alahle noma ngabe yini lehambisana nebudimoni. Loku kungafaka ekhatsi tincwadzi, bomagazini, tinkhanyeti tekubhula, emafilimu, tingoma, imidlalo ngisho nanetitfombe taselubondzeni letenta umuntfu acabange kutsi kuyajabulisa futsi akusiyo ingoti kusebentisa imimoya lengacondzakali nalenemandla. Kungaphindze kube ngunome yini umuntfu langayigcoka nobe ayigabe atitjela kutsi utivikela emimoyeni lemibi.​—1 Khorinte 10:21.

15. Yini lenye lokufanele siyente kute silwisane naSathane nemadimoni?

15 Ngemuva kweminyaka lembalwa base-Efesu bashise tincwadzi tabo, umphostoli Pawula watsi bekusetawudzingeka ‘balwisane nelibutfo lemimoya lemibi.’ (Efesu 6:12) Emadimoni abesolo abahlasela ngisho noma sebatishisile letincwadzi. Yini lenye lebekudzingeka bayente? Pawula watsi: “Nitsatse lihawu lelikukholwa, lenitawuba nemandla ekucima ngalo tonkhe tikhali letivutsako taLomubi.” (Efesu 6:16) Kukholwa kuNkulunkulu kungasivikela ngendlela lihawu lelivikela ngayo lisotja emphini. Singakhona kulwisana naSathane nemadimoni nangabe singangabati nakancane kutsi Jehova angasivikela.​—Matewu 17:20.

16. Yini lengasisita kutsi sibe nekukholwa lokucinile kuJehova?

16 Yini lengasisita kutsi sibe nekukholwa lokucinile kuJehova? Kudzingeka sifundze liBhayibheli onkhe malanga futsi sifundze nekwetsembela kuNkulunkulu kute asivikele. Nasetsemba Jehova ngenhlitiyo yetfu yonkhe, Sathane nemadimoni ngeke bakhone kusilimata.​—1 Johane 5:5.

17. Yini lenye lekufanele siyente kuze sivikeleke emadimonini?

17 Yini lenye emaKhristu ase-Efesu lebekudzingeka ayente? Bekahlala edolobheni lebeligcwele budimoni. Kungaleso sizatfu Pawula atsi kuwo: “Nichubeke nithantaza njalo.” (Efesu 6:18) Bekudzingeka acele kuvikelwa nguJehova ngaso sonkhe sikhatsi. Tsine-ke? Umhlaba wonkhe ugcwele budimoni. Natsi kudzingeka kutsi sicele Jehova asivikele futsi kudzingeka simbite ngeligama nasithantaza. (Fundza Taga 18:10.) Nasichubeka simcela kutsi asikhulule kuSathane, Jehova utayiphendvula imithantazo yetfu.​—Tihlabelelo 145:19; Matewu 6:13.

18, 19. (a) Singancoba njani emphini lesiyilwa naSathane nemadimoni? (b) Ngumuphi umbuto lesitawuphendvula esihlokweni lesilandzelako?

18 Singalwisana naSathane nemadimoni ngekutsi sehlukane nayo yonkhe intfo lehambisana nebudimoni kanye nangekwetsembela kuJehova kute asivikele. Akudzingeki siwesabe emadimoni. (Fundza Jakobe 4:7, 8.) Jehova unemandla kakhulu kunawo. Wawajezisa nakusaphila Nowa futsi usetawabhubhisa. (Juda 6) Ungakhohlwa kutsi lemphi lesiyilwa nemadimoni asiyilwi sodvwa, kodvwa Jehova usebentisa tingilosi takhe kute asivikele. (2 Emakhosi 6:15-17) Asingabati kutsi nasisitwa nguJehova singamncoba Sathane nemadimoni.​—1 Phetro 5:6, 7; 2 Phetro 2:9.

19 Jehova solo akambhubhisi ngani Sathane nemadimoni nangabe bayimbangela yato tonkhe letinkinga letikhona? Imphendvulo yalombuto sitayitfola esehlukweni lesilandzelako.