1. Немә үчүн пәриштиләр тоғрилиқ билишимиз керәк?

 ЙӘҺВА ХУДА пәриштиләр тоғрилиқ билишимизни халайду. Пәриштиләр Униң аилисиниң әзалири болуп һесаплиниду. Муқәддәс китапта улар «Худаниң оғуллири» дәп аталған (Аюп 38:6, КТ). Пәриштиләр немә иш қилиду? Өтмүштә улар адәмләргә қандақ ярдәм бәргән? Һазирчу, улар бизгә ярдәм берәләмду? (8-изаһәткә қараң).

2. Пәриштиләр қандақ пәйда болған? Уларниң сани қанчә?

² Пәриштиләр қандақ пәйда болған? Колосилиқларға 1:16дә йезилғандәк, Йәһва Худа Әйсани яратқандин кейин, асмандики вә йәрдикиниң һәммисини, йәни пәриштиләрни өз ичигә алған барлиқ мәвҗудатларни яратқан. Пәриштиләрниң сани қанчә? Муқәддәс китап миллионлиған пәриштиләрниң яритилғанлиғини ейтиду (Зәбур 103:20; Вәһий 5:11).

3. Аюп 38:4—6дә пәриштиләр тоғрилиқ немә ейтилиду?

³ Муқәддәс китапта Йәһва Худа йәрни яритиштин авал пәриштиләрни яратқанлиғи йезилған. Аюп китавида пәриштиләр йәрниң яритилғанлиғини көргәндә, шат-хорамлиққа чөмгәнлиги йезилған. Әшу вақитта барлиқ пәриштиләр бир аилидәк бирликтә Йәһва Худаға хизмәт қилған (Аюп 38:4—6).

4. Пәриштиләрниң инсанларға көңүл бөлидиғанлиғини нәдин билимиз?

⁴ Пәриштиләр Худаниң инсанлар вә йәр-йүзи үчүн қилған ирадисигә һәрдайим қизиққан (Пәнд-нәсиһәтләр 8:30, 31; Петрусниң 1-хети 1:11, 12). Адәм ата билән Һава ана Худаға қарши чиққанда, пәриштиләр қаттиқ қайғурған. Бүгүнки  күндиму улар нурғун инсанларниң Йәһва Худаға бойсунмайватқанлиғини көрүп, техиму қайғуриду. Бирақ бир киши өз гуналириға товва қилип, Худаға қайтип кәлсә, пәриштиләр интайин хошал болиду (Луқа 15:10). Пәриштиләр Худаға хизмәт қилидиған кишиләргә бәк көңүл бөлиду. Йәһва пәриштиләр арқилиқ йәрдики хизмәтчилиригә ярдәм бериду вә уларни һимайә қилиду (Ибранийларға 1:7, 14). Бәзи мисалларни көрүп бақайли.

5. Өтмүштә пәриштиләр Худа хизмәтчилиригә қандақ ярдәм бәргән?

 ⁵ Қедимда Содом билән Гомора шәһәрлири вәйран қилинғанда, Йәһва икки пәриштисини Лут вә униң аилисини қутқузушқа әвәткән (Яритилиш 19:15, 16). Нәччә әсирләрдин кейин, Даниял пәйғәмбәр ширларниң өңкүригә ташланғанда, у һечқандақ зиян-зәһмәткә учримиған, чүнки Худа пәриштисини әвәтип, ширларниң еғизини етип қойған еди (Даниял 6:22). Биринчи әсирдә, әлчи Петрус зинданға ташланғанда, Йәһва бир пәриштисини әвәтип, уни азат қилған (Әлчиләр 12:6—11). Әйса йәрдә болғанда, пәриштиләр униңғиму ярдәм бәргән. Мәсилән, Әйса чөмдүрүлүштин өткәндин кейин, «униңға пәриштиләр хизмәт қилған» (Марк 1:13). Униңдин башқа, Әйса өлтүрүлүш алдида, бир пәриштә «уни қувәтләндүрди», дәп йезилған (Луқа 22:43).

6. а) Пәриштиләр бүгүнки күндә Худа хизмәтчилиригә ярдәм бериватқанлиғини нәдин билимиз? ә) Қайси соалларға җавап тапимиз?

⁶ Бүгүнки күндә пәриштиләр бурунқидәк адәмләргә көрүнмәйду. Амма Худа пәриштилири арқилиқ техиғичә Өз хизмәтчилиригә ярдәм берип келиватиду. Муқәддәс китапта: «Йәһваниң пәриштиси Униңдин қорққанларни өп-чөрисидә күзитип, уларға ниҗат әкелиду»,— дәп йезилған (Зәбур 34:7). Немә үчүн биз һимайигә муһтаҗ? Сәвәви бизгә зиянкәшлик қилидиған күчлүк дүшмәнлиримиз бар. Улар кимләр вә қәйәрдин пәйда болған? Улар бизгә қандақ зиянкәшлик қилиду? Бу соалларға җавап тепиш үчүн, Адәм ата билән Һава ана яритилип, узун өтмәй, немә иш йүз бәргәнлигигә қарап бақайли.

7. Шәйтанниң һейлә-микирлири түпәйли адәмләр немә иш қилған?

⁷ 3-бапта үгәнгинимиздәк, бир пәриштә башқиларниң үстидин һөкүмранлиқ қилишни халиғачқа, Худаға қарши чиққан еди. Муқәддәс китап уни Шәйтан яки Иблис дәп атайду (Вәһий 12:9). Шәйтан башқиларниңму Худаға қарши чиқишини  халиған. У Һава анини аздуралиған. Шу вақиттин та һазирғичә у нурғун инсанларни аздуруп келиватиду. Амма Һабил, Һанух вә Нуһ пәйғәмбәрләргә охшаш бәзи инсанлар Худаға садақәтмәнлигини сақлап қалалиған (Ибранийларға 11:4, 5, 7).

8. а) Бәзи пәриштиләр қандақ қилип җинларға айланған? ә) Җинлар Топан сүйидин аман қелиши үчүн немә қилған?

⁸ Нуһ пәйғәмбәрниң заманида бәзи пәриштиләр Худаға қарши чиқип, асмандики маканини ташлап, йәрдә инсан қияпитидә яшиған. Немә үчүн? Муқәддәс китап пәриштиләр қизларни хотунлуққа елишни халиғанлиғи тоғрилиқ ейтиду (Яритилиш 6:2ни оқуң). Лекин уларниң шундақ қилиши натоғра болған (Йәһуда 6). Шу заманда, һәммә инсанлар дегидәк әшу рәзил пәриштиләргә охшаш, бузулуп зораван болуп кәткән. Шуңа, Йәһва Худа йәргә Топан сүйини әвәтип, рәзил адәмләрни йоқ қилмақчи болған. Бирақ У садиқ хизмәтчилирини аман қалдурған (Яритилиш 7:17, 23). Топан сүйидин аман қелиш үчүн рәзил пәриштиләр асманға қайтқан. Муқәддәс китапта шу яман пәриштиләр «җинлар» дәп атилиду. Җинлар Шәйтанниң исияниға қошулған, шуниң билән Иблис уларниң башлиғи болған (Мәтта 9:34).

9. а) Җинлар асманға қайтқанда, немә иш болған? ә) Һазир немә һәққидә мулаһизә қилимиз?

⁹ Худа Өзиниң асмандики чоң аилисигә җинларниң қайтип келишигә рухсәт қилмиған, чүнки улар Худаға қарши чиққан еди (Петрусниң 2-хети 2:4). Җинлар әнди инсан қияпитигә кирәлмәйду, бирақ улар йәнила пүтүн дунияни аздуруватиду (Вәһий 12:9; Йоһанниң 1-хети 5:19). Ундақта, улар қандақ һейлә-микирләрни ишлитип, инсанларни аздуридиғанлиғини мулаһизә қилайли (Коринтлиқларға 2-хәт 2:11ни оқуң).

10. Җинлар адәмләрни қандақ аздуриду?

¹⁰ Җинлар адәмләрни һәрхил йоллар билән аздуриду. Адәмләр өзлири беваситә яки дахан, палчи вә бахшилар дегәндәк  кишиләр арқилиқ җинлар билән алақә қилишиду. Җинлар билән алақә қилиш җинкәшлик яки спиритизм дәп атилиду. Муқәддәс китап җинкәшлик билән бағлинишлиқ һәрқандақ нәрсидин җирақ турушқа буйруқ қилиду (Галатилиқларға 5:19—21). Немә үчүн? Овчи ов овлаш үчүн, қапқан яки тузақ қурғандәк, җинларму адәмни өз тузиғиға чүшириш үчүн һәрхил һейлә-микирләрни ишлитиду (26-изаһәткә қараң).

11. Пал ечиш дегән немә вә немә үчүн биз униңдин җирақ турушимиз керәк?

¹¹ Җинларниң һейлә-микирлириниң бири пал ечиш. Бу дегинимиз, ғәйритәбиий күчләрдин пайдилинип, келәчәкни яки намәлум бирәр нәрсини билишкә интилишни көрситиду. Бәзибирлири юлтузларға қараш, чүшләрни өрүш, картиларни ечиш яки алқан сизиқлириға қараштәк иш-һәрикәтләр билән шуғуллиниду. Нурғун кишиләр бундақ ишларниң һечқандақ зийини йоқ дәп ойлайду, бирақ улар бәкму хәтәрлик. Мәсилән, Муқәддәс китаптин җинлар билән пал ачидиғанларниң бирликтә ишләйдиғанлиғини көримиз. Әлчиләр 16:16—18дики айәтләрдин палчилиқ роһи яки җин бир қизниң келәчәк һәққидә пал ечишиға ярдәм бәргәнлигини көрүмиз. Әлчи Паул җинни қоғлап чиқиривәткәндә, қизниң пал ечиш қабилийити йоқалған еди.

12. а) Өлгән адәмләр билән алақә қилиш немә үчүн хәтәрлик? ә) Немә үчүн Худаниң хизмәтчилири җинкәшлик билән бағлиниши бар урп-адәтләргә һәргиз қатнашмайду?

¹² Җинлар йәнә башқа һейлә-микирлирини ишлитип адәмләрни аздуриду. Улар, өлгәнләр биз билән сөзлишәләйду, адәм өлгәндин кейинму мәлум бир җайда давамлиқ яшайду, һәтта бизгә зиян йәткүзәләйду дегәнләргә ишәндүрүшни халайду. Мәсилән, йеқин адими яки достидин айрилған адәм өлгәнләр билән сөзлишиш үчүн бахшиларға, йәни өлгәнләр билән алақә қилалаймән дәйдиған кишиләрниң қешиға бериши мүмкин. Бахши өлгән адәм тоғрилиқ қизиқарлиқ бир нәрсини ейтип  бериши яки шу өлүп кәткән адәмниң авазини дорап сөзлиши мүмкин (Самуилниң 1-язмиси 28:3—19). Униңдин башқа, нурғун дәпнә қилиш урп-адәтлири өлгән адәмниң роһи мәлум бир җайда яшайду, дегән тәлимгә асасланған. Мәсилән, буларға өлгәнләрниң роһиға атап мәлум бир күнләрдә нәзир-чирақларни қилиш, қәбрини йоқлаш вә башқа иш-һәрикәтләр кириду. Худаниң хизмәтчилири шундақ урп-адәтләргә қатнашмиғанда, уруқ-туққанлири яки холум-хошнилири уларни әйиплиши яки мунасивәтни үзүши мүмкин. Лекин Худаниң хизмәтчилири өлгәнләр башқа бир җайда яшимайдиғанлиғини билиду. Өлгәнләр билән алақә қилишқа болмайду вә улар бизгә зиян йәткүзәлмәйду (Зәбур 115:17). Шуңа, еһтият қилиң! Һәргизму өлгән адәмләр яки җинлар билән алақә қилмаң вә җинкәшлик билән бағлиниши бар урп-адәтләргә қатнашмаң (Қанун шәрһи 18:10, 11ни оқуң; Йәшая 8:19).

13. Илгири җинлардин қорқуп яшиғанларниң әһвали һазир қандақ?

¹³ Җинлар адәмләрни аздурупла қоймай, йәнә уларни қорқитиду. Бүгүнки күндә Шәйтан вә униң җинлири «вақтиниң аз қалғанлиғини билиду», йәни Худа уларни йәр-йүзидин йоқ қилидиғанлиғини билиду, шуңа улар қаттиқ дәрғәзәпкә толуп, зораванлиқларни қиливатиду (Вәһий 12:12, 17). Амма, илгири Шәйтандин қорқуп яшиған миңлиған адәмләр, һазир улардин қорқмайдиған болди. Улар җинлардин қорқуштин қандақ азат болалиған?

14. Җинларниң тәсиридин қутулуш үчүн әфәсликләрдин қандақ үлгә алалаймиз вә немә қилишимиз керәк?

¹⁴ Муқәддәс китап җинларға қандақ қарши турушни вә уларниң тәсиридин қандақ қутулушни үгитиду. Мәсилән, Әфәс шәһиридики бәзи адәмләр һәқиқәтни билиштин авал җинлар билән алақә қилған. Улар җинларниң қолидин  қандақ қутулған? Муқәддәс китапта: «Сехир-җодигәрлик билән шуғулланғанларниң интайин нурғуни өз китаплирини жиғип, һәммисиниң көзичә уларни көйдүрүвәтти»,— дәп йезилған (Әлчиләр 19:19). Улар Әйсаниң әгәшкүчилири болушни халиған, шу сәвәптин сеһир-җодигәрлик һәққидики китапларни көйдүрүп йоқ қилған. Бизму шундақ қилишимиз керәк. Йәһва Худаға хизмәт қилишни халайдиған һәрқандақ киши җинкәшлик билән бағлинишлиқ нәрсилирини йоқ қилиши керәк. Буниңға китап-журналлар, юлтузларға қарап пал ачидиған нәрсиләр, кинолар, музыкилар, оюнлар, сеһир-җодигәрлик тәсвирләнгән сүрәтләр вә зиянсиз яки қизиқарлиқ дәп қаралған ғәйритәбиий нәрсиләр һәм башқилар кириду. Йәнә, яман роһлардин өзини қоғдайду, дәп есивалған тумар яки көз мончақларму буларға кириду (Коринтлиқларға 1-хәт 10:21).

15. Шәйтан вә униң җинлириға қарши туруш үчүн, йәнә немә қилишимиз керәк?

¹⁵ Әфәстики етиқатчилар сеһир-җодигәрлик һәққидики китаплирини көйдүрүвәткәндин бир қанчә жилдин кейин, әлчи Паул уларға «рәзил роһий күчләргә қарши» давамлиқ җәң қилиши керәклигини язған (Әфәсликләргә 6:12, ЙД). Шундақ екән, улар һәтта китаплирини көйдүрүвәткән болсиму, җинлар йәнила уларға зиянкәшлик қилиштин ваз кәчмигән. Ундақта, улар йәнә немә қилиши зөрүр болған? Әлчи Паул уларға: «Етиқатниң йоған қалқинини елиңлар, униң билән силәр Явузниң барлиқ отлуқ оқлирини өчүрәләйсиләр»,— дегән (Әфәсликләргә 6:16). Худди қалқан әскәрни җәңдә қоғдиғандәк, етиқадимиз бизни қоғдайду. Йәһва Худаниң бизни қоғдайдиғанлиғиға қәтъий ишәнсәк, Шәйтан вә униң җинлириға қарши туралаймиз (Мәтта 17:20).

16. Йәһва Худаға болған ишәнчимизни қандақ мустәһкәмләләймиз?

¹⁶ Тәңри Йәһваға болған ишәнчимизни қандақ мустәһкәмләләймиз? Һәр күни Муқәддәс китапни оқушимиз вә Худаға  тайинишни үгинишимиз керәк. Йәһва Худаға болған ишәнчимиз мустәһкәм болса, Шәйтан вә җинлар бизгә зиянкәшлик қилалмайду (Йоһанниң 1-хети 5:5).

17. Йәнә немә бизни җинлардин қоғдайду?

¹⁷ Әфәстики етиқатчиларниң йәнә немә қилиши зөрүр болған? Улар җинкәшликкә толған шәһәрдә яшиған. Шуңа әлчи Паул уларға: «Һәрқачан... дуа қилиңлар»,— дегән (Әфәсликләргә 6:18). Улар Йәһваниң қоғдишиға еришиш үчүн, һәрдайим дуа қилип туруши керәк еди. Бизму җинкәшликкә толған дунияда яшаватимиз. Шуңа бизму Йәһваниң қоғдишиға еришиш үчүн, Униң исмини чақирип дуа қилишимиз керәк (Пәнд-нәсиһәтләр 18:10ни оқуң). Әгәр биз Йәһва Худаға давамлиқ дуа қилип, Шәйтанниң қолидин бизни қутқузушни өтүнсәк, У бизниң дуалиримизға җавап қайтуриду (Зәбур 145:19; Мәтта 6:13).

18, 19. а) Қандақ қилип, Шәйтан вә униң җинлириға қарши җәңдә ғәлибә қазиналаймиз? ә) Келәрки бапта қайси соалға җавап тапимиз?

¹⁸ Җинкәшлик билән бағлиниши бар һәрқандақ нәрсини йоқ қилсақ вә Йәһваға таянсақ, Шәйтан вә униң җинлириға қарши туралаймиз. Улардин қорқушниң һаҗити йоқ (Яқуп 4:7, 8ни оқуң). Җинларниң күчи чәклик, амма Йәһва Пәрвәрдигаримизниң күч-қудрити чәксиздур. Нуһ пәйғәмбәрниң заманида Худа җинларни җазалиған, келәчәктә болса уларни пүтүнләй йоқ қилиду (Йәһуда 6). Есиңиздә болсун, күрәш қиливатқан ялғуз бизла әмәс. Йәһва Худа пәриштиләр арқилиқ бизни қоғдайду (Падишалар 2-язма 6:15—17). Биз шуниңға ишәнч қилалаймизки, Йәһваниң ярдими билән Шәйтанға вә униң җинлириға қарши күрәштә ғәлибә қазиналаймиз (Петрусниң 1-хети 5:6, 7; Петрусниң 2-хети 2:9).

¹⁹ Шәйтан вә униң җинлири инсанларға шунчә көп азап-оқубәтләрни пәйда қиливатиду. Лекин Йәһва Худа немә үчүн уларни һазирғичә йоқ қиливәтмиди? Келәрки бапта бу соалға җавап тапимиз.