1, 2. Batu babañata babatanga kuzibañi?

ZAZI ni zazi, luutwanga lipiho zeshutana-shutana za lika zemaswe zeezahezi mwa lifasi. Ka mutala, luutwanga kuli kwa sibaka sesiñwi kubile ni liñungwa lelisinyize munzi. Hape luutwanga lipiho za kuli mutu yomuñwi naakunupile batu bane bakopani mwa keleke, mi naaholofalize babañwi ni kubulaya babañwi. Mi hape, luutwanga lipiho za kuli me yanaanani bana baketalizoho ubulailwe ki butuku bwa kansa.

² Lika zemaswe zecwalo haliezahala, batu babañata babatanga kuziba libaka lika zeo haliezahezi. Mi babatanga kuziba libaka mwa lifasi hakunani hahulu sitoyo ni manyando. Kana ni mina mukile mwaikutwa cwalo?

3, 4. (a) Ki lipuzo lifi zanaabuzize Habakuki? (b) Jehova naamualabile cwañi?

³ Mwa Bibele, luituta kuli batu babañwi bane banani tumelo yetiile ku Mulimu ni bona bakile babuza lipuzo zecwalo. Ka mutala, mupolofita Habakuki naabuzize Jehova kuli: “Kiñi hautuhelela kuli nibone bumaswe? Mi kiñi hautuhelela kuli batu banyandiswe? Kiñi sinyeho ni mifilifili halili fapilaa ka? Mi kiñi likomano ni lindwa haliatile?”—Habakuki 1:3.

⁴ Kwa Habakuki 2:2, 3, lufumana kalabo yanaafile Mulimu kwa lipuzo zanaanani zona Habakuki ni sepiso yanaa mufile ya kuli lika nelikaba hande kwapili. Jehova walata batu luli. Bibele ibulela kuli: “Wamiisa pilu.”  (1 Pitrosi 5:7) Mane Mulimu utoile hahulu kulubona halunyanda kufita moluikutwela luna. (Isaya 55:8, 9) Kacwalo, halunyakisiseñi puzo yeli: Ki kabakalañi hakunani hahulu manyando mwa lifasi?

5. Baluti ba bulapeli babañata babulelangañi ka za manyando? Bibele ilutañi?

⁵ Mapasita, baprisita, ni baluti babañwi ba bulapeli hañata babulelanga kuli batu habanyanda ki tato ya Mulimu. Babañwi babulelanga kuli lika kaufela zeezahalanga mwa bupilo bwa mutu, kukopanyeleza cwalo ni likozi, lilukisizwe cimo ki Mulimu, mi halukoni kuutwisisa libaka hakuli cwalo. Babañwi mane babulelanga kuli libaka batu habashwanga, ibe banana kamba babahulu, kikuli bayo ba ni Mulimu kwa lihalimu. Kono yeo haki niti. Jehova haatahisangi kuli lika zemaswe liezahale. Bibele ibulela kuli: “Hakukonahali kuli Mulimu wa niti aeze bumaswe, kuli Yamaata Kaufela afose!”—Jobo 34:10.

6. Ki kabakalañi batu babañata hababulelanga kuli Mulimu ki yena yatahisa manyando a mwa lifasi?

⁶ Batu babañata babulelanga kuli Mulimu ki yena yatahisa manyando a mwa lifasi, bakeñisa kuli banahana kuli Mulimu ki yena yabusa lifasi. Kono sina moluitutezi mwa Kauhanyo 3 ya buka ye, Satani Diabulosi ki yena luli yabusa lifasi.

7, 8. Ki kabakalañi hakunani hahulu manyando mwa lifasi?

⁷ Bibele ilutaluseza kuli “lifasi kaufela li mwa maata a yamaswe.” (1 Joani 5:19) Satani, yena mubusi wa lifasi le, uhalifile luli mi unani lunya. Usweli ‘kukelusa lifasi kaufela.’ (Sinulo 12:9) Batu babañata bamulikanyisanga. Mi leo ki leliñwi la mabaka hakunani hahulu buhata, sitoyo, ni lunya mwa lifasi.

 ⁸ Kunani mabaka amañwi hakunani hahulu manyando mwa lifasi. Adama ni Eva hane baezize sibi, nebahozisize bana babona sibi. Mi bakeñisa sibi, batu banyandisanga batu babañwi. Hañata, babata kuungiwa kuba ba butokwa hahulu kufita babañwi. Balwananga, kuya kwa ndwa, ni kueza maswe babañwi. (Muekelesia 4:1; 8:9) Ka linako zeñwi, batu banyandanga kabakala “likezahalo zesika libelelwa.” (Muekelesia 9:11) Batu bakona kutahelwa ki kozi ni lika zemaswe bakeñisa kuipumana mwa sibaka sesiñwi ka nako yemaswe.

9. Ki kabakalañi halukona kukolwa kuli Jehova unani libaka leliutwahala haatuhelezi manyando kuzwelapili?

⁹ Jehova haki yena yatahisa manyando. Haki yena yatahisa lindwa, bukebenga, ni kuhatelela babañwi. Mulimu haki yena yatahisa likozi zecwale ka lizikinyeho za lifasi, mañungwa, ni miunda. Kono mwendi mukana mwaipuza kuli, ‘Haiba Jehova ki Mulimu yamaata kaufela, ki kabakalañi haasatibeli likozi zeo?’ Lwaziba kuli Mulimu waluisa pilu luli, kacwalo, kuswanela kuba ni libaka leliutwahala haatuhelezi manyando kuzwelapili.—1 Joani 4:8.

10. Satani naabulezi litaba mañi za buhata ka za Jehova?

¹⁰ Diabulosi naapumile Adama ni Eva mwa simu ya Edeni. Satani naapumile kuli Mulimu ki Mubusi yamaswe. Naabulezi buhata kuli Mulimu naatima Adama ni Eva lika zende. Satani naabata kuli bakolwe kuli yena naakaba mubusi yomunde kufita Jehova ni kuli nebasa tokwi kuzamaiswa ki Mulimu.—Genese 3:2-5; mubone Litaluso za Kwa Mafelelezo 27.

11. Ki puzo mañi yelutokwa kualaba?

¹¹ Adama ni Eva nebasika utwa Jehova, mi bamukwenuhela. Nebaikutwa kuli nebanani tukelo ya kuiketela zende  ku zemaswe. Jehova naakona kubonisa cwañi kuli bakwenuheli bao nebafosize ni kuli yena waziba zekona kulutusa?

12, 13. (a) Ki kabakalañi Jehova hanaasika timeza bakwenuheli basafosa feela? (b) Ki kabakalañi Jehova haatuhelezi Satani kuli abe mubusi wa lifasi le, mi ki kabakalañi haatuhelezi batu kuli baipuse?

¹² Jehova naasika timeza Adama ni Eva basafosa feela. Kono abatuhelela kuba ni bana. Hasamulaho, Jehova afa bana ba Adama ni Eva kolo ya kuketa mutu yene batabela kuba mubusi wabona. Jehova naabata kuli lifasi litale batu babapetehile, mi mulelo wa Jehova wo, neuka talelezwa kusina taba ni zanaabata kueza Diabulosi.—Genese 1:28; Isaya 55:10, 11.

¹³ Satani naalwanisize bubusi bwa Jehova fapilaa mangeloi amañata-ñata. (Jobo 38:7; Daniele 7:10) Kacwalo, Jehova afa Satani kolo ya kubonisa haiba taba yanaa mutamelelize neli ya niti. Hape naatuhelezi batu kutoma mibuso yabona, yezamaiswa ki Satani, kuli kubonahale haiba batu bakona kukondisa, kusina kutusiwa ki Mulimu.

14. Nako yesefitile ya kuipusa kwa batu ibonisañi?

¹⁴ Batu sebalikile kuipusa ka lilimo zeñata, kono bapalezwi. Kubonahalile hande fokusweu kuli Satani ki lihata. Batu batokwa kutusiwa ki Mulimu. Mupolofita Jeremia naabulezi niti hanaaize: “Wena Jehova, naziba kuli nzila ya mutu haiyo mwa maata ahae. Mutu yazamaya haakoni nihaiba kuetelela mihato yahae.”—Jeremia 10:23.

15, 16. (a) Ki kabakalañi Jehova haatuhelezi manyando kuzwelapili ka nako ye kaufela? (b) Ki kabakalañi Jehova haasika tatulula matata atahiswa ki Satani?

¹⁵ Ki kabakalañi Jehova haatuhelezi manyando kuzwelapili ka nako ye kaufela? Ki kabakalañi haasatibeli  bumaswe kuli busike bwaezahala? Nako yetelele yesefitile ibonisa kuli puso ya Satani ipalezwi. Batu balikile mibusezo yeshutana-shutana, kono habasika kondisa. Nihaike kuli baezize zwelopili ku za sayansi ni za bumapanga-panga, buhateleli, bubotana, bukebenga, ni lindwa liekezehile hahulu kufita lili kaufela. Halukoni kuipusa ili luna kusina kutusiwa ki Mulimu.

¹⁶ Kono Jehova haasika tatulula matata atahiswa ki Satani. Hanaaka eza cwalo, nekuka talusa kuli Mulimu wayemela puso ya Satani, mi Mulimu haana kueza cwalo ni kamuta. Mi hanaaka eza cwalo, batu nebaka ikutwa kuli bakona kuipusa ili bona. Kono taba yeo ki ya buhata, mi Jehova haakoni kuiyemela. Yena haabulelangi buhata.—Maheberu 6:18.

17, 18. Jehova ukaezañi kwa manyando atahisize Satani?

¹⁷ Kana Jehova wakona kutatulula matata kaufela atahisizwe ki bukwenuheli bwa Satani ni batu? Eni, wakona. Ku Mulimu, lika kaufela zakonahala. Jehova waziba nako fakatatululela ka kutala litaba kaufela za buhata zabulezi Satani. Hasamulaho, ukafetula lifasi kuba paradaisi, sina mwanaalelezi kwa makalelo. Batu kaufela babali mwa “mabita a kupulo” bakazusiwa kwa bafu. (Joani 5:28, 29) Batu habana kukula kamba kushwa. Jesu ukafelisa manyando kaufela atahisizwe ki Satani. Jehova ukaitusisa Jesu kuli “asinye misebezi ya Diabulosi.” (1 Joani 3:8) Luitumela kuli Jehova ulubonisize pilu-telele ka nako yacwale, ili kulufa kolo ya kuli lufite fa kumuziba ni kuiketela kuli yena abe Mubusi waluna. (Mubale 2 Pitrosi 3:9, 10.) Niha lukopana ni manyando, ulufanga maata a kuitiisa.—Joani 4:23; mubale 1 Makorinte 10:13.

 ¹⁸ Jehova haaluhapelezi kuli lumukete kuba yena Mubusi waluna. Ufile batu tukuluho ya kuiketela za kueza. Halunyakisiseñi molukona kuitusiseza yona mpo yeo.

19. Ki mpo ifi yende yalufile Jehova? Ki kabakalañi haluswanela kuitebuha mpo yeo?

¹⁹ Mpo yende yalufile Jehova ya kuiketela za kueza itahisa kuli lushutanele kwahule ni lifolofolo. Lifolofolo zona liezanga lika kusina kunahana, kono luna lwakona kuketa molubatela kuitusiseza bupilo bwaluna, mi lwakona kuketa kutabisa Jehova kamba kutokwa. (Liproverbia 30:24) Mi haluswani ni mishini yeezanga feela lika zeilukiselizwe kueza. Lunani tukuluho ya kuketa kuli lubata kuba batu babacwañi, kuketa balikani baluna, ni kuketa zelubata kupeta mwa bupilo bwaluna. Jehova ubata kuli luikole bupilo.

20, 21. Ki keto ifi yende hahulu yemutokwa kueza cwale?

²⁰ Jehova ubata kuli lumulate. (Mateu 22:37, 38) Uswana sina ndate yatabela kuutwa mwanaa hae yamubulelela kuzwelela kwa pilu yahae kuli, “Namilata tate” isiñi kabakala kuli uhapelelizwe kueza cwalo. Jehova ulufile tukuluho ya kuiketela kumusebeleza kamba kutokwa. Satani, Adama, ni Eva nebaiketezi kufulalela Jehova. Mina mukaitusisa cwañi mpo yemufilwe ya kuiketela za kueza?

²¹ Muitusise mpo yamina ya kueza liketo kwa kusebeleza Jehova. Kunani batu babañwi babañata babaiketezi kuhanela Satani, mi baiketezi kusebeleza Mulimu. (Liproverbia 27:11) Mutokwa kuezañi cwale kuli muto kena mwa lifasi lelinca la Mulimu, mokusike kwaba ni manyando? Lukafumana kalabo kwa puzo yeo mwa kauhanyo yetatama.