1, 2. Иегованыҥ билелерди ырысту болзын деп кӱӱнзеп турганы недеҥ кӧрӱнет?

ЭҤ БАШТАПКЫ билени Иегова Кудай јайаган. Ол ӱй кижини јайап, Адамга экелип берген деп, Агару Бичикте айдылат. Адам тыҥ сӱӱнип: «Бу эмди сӧӧгимнеҥ бӱткен сӧӧк, эдимнеҥ бӱткен эт» — деп айткан (Башталганы 2:22, 23). Мынайып, Иегова Кудай билелерди ырысту болзын деп кӱӱнзегенин кӧргӱзет.

² Је ӱзе улус ырысту билелерде чыдабаган. Андый да болзо, Агару Бичиктиҥ принциптери билеге ырысту болорго болужар аргалу. Бу принциптерди билениҥ кажы ла кижизи тузаланза, биледе амыр ла сӱӱш болор (Лука 11:28).

3, 4. а) Ӧбӧӧни ӱйине канайып баштанар учурлу? б) Нениҥ учун ӧбӧӧни ле ӱйи бой-бойыныҥ јаманын таштаар учурлу?

³ Агару Бичикте ӧбӧӧни бойыныҥ ӱйин сӱӱр ле тоор учурлу деп айдылган. Ефестегилерге 5:25—29 кычырып ийигер. Јакшы ӧбӧӧни ӱйине јаантайын јалакай баштанат. Ол ӱйин корулап, кичееп, ого качан да ачу этпей јат.

⁴ Кезикте ӱйиниҥ нени-нени эткени јарабаза, ӧбӧӧни бойын канайып тудунар учурлу? Агару Бичикте мындый јӧп берилет: «Эр улус, ӱйлеригерди [јаантайын, ЈТ] сӱӱгер, олорды ачуркандырбагар» (Колоссыдагыларга 3:19). Ӧбӧӧндӧр, слер де јастырып ийер аргалу деп ундыбагар. Кудай слердиҥ јаманыгарды таштазын деп турган  болзогор, слер де ӱйлереердиҥ јаманын таштаар учурлу (Матфей 6:12, 14, 15). Ӧбӧӧни ле ӱйи бой-бойыныҥ јаманын таштаарга белен болзо, олордыҥ билези ырысту болор.

5. Нениҥ учун ӧбӧӧни ӱйин тооп турар учурлу?

⁵ Иегованыҥ јакарузыла болзо, ӧбӧӧни ӱйин тооп, оныҥ керексиништерин сананып турар учурлу. Бу јаан учурлу сурак, нениҥ учун дезе ӧбӧӧни ӱйине јаман баштанып турза, Иегова оныҥ мӱргӱӱлдерин укпай барардаҥ айабас (1 Петр 3:7). Иегова оны сӱӱп турган улустыҥ ончозын сӱӱп јат. Оныҥ учун ӱй улусты эр улустаҥ јабыс кӧрбӧй јат.

6. Ӧбӧӧни ле ӱйи «јаҥыс эт-кан» болор дегени нени кӧргӱзип јат?

⁶ Иисустыҥ айтканыла болзо, эр ле ӱй кижи алышкан кийнинде, «эки эмес, јаҥыс эт-кан» болуп калат. Бу дезе, олордыҥ сӱрекей јуук колбуларлу болуп калганын кӧргӱзип јат (Матфей 19:6). Олор бой-бойына чындык артып, эш-нӧкӧри эмес кижиле качан да конбос учурлу (Укаа сӧстӧр 5:15—21; Еврейлерге 13:4). Ӧбӧӧни ле ӱйи тӧжӧктӧги јуук колбулары јанынаҥ сурактарда јаҥыс бойын сананбай, бой-бойыныҥ керексиништерин ајаруга алар учурлу (1 Коринфтегилерге 7:3—5). Агару Бичикте: «Кем де качан да бойыныҥ эди-канын јаман кӧрбӧгӧн. Карын, оны азырайт, кичеейт» — деп айдылат. Бу дезе, ӧбӧӧни ӱйин јӱк ле сӱӱп турар учурлу эмес, оны эрке кичееп турар учурлу деп кӧргӱзет. Је эҥ ле тыҥ ӱйи ӧбӧӧниниҥ сӱӱштӱ, јалакай баштанганын кӱӱнзейт (Ефестегилерге 5:29).

7. Билеге нениҥ учун башчы керек?

⁷ Биле нак ла бек болзын деп, ого јакшы башкараачы, ол эмезе башчы керек. Агару Бичикте: «Кажы ла эр кижиге баш — Христос, ӱй кижиге баш — ӧбӧӧни, Христоско баш — Кудай» — деп айдылган (1 Коринфтегилерге 11:3).

8. Ӱйи ӧбӧӧнин тереҥ тооп турганын канайып кӧргӱзер?

 ⁸ Је ӧбӧӧни јастырардаҥ айабас. Андый да болзо, ӱйи ӧбӧӧниниҥ чыгарган јӧбиле јӧпсинип, ого јӧмӧжип турза, билениҥ ончо улузына туза болот (1 Петр 3:1—6). «Ӱйи дезе ӧбӧгӧнин [тереҥ, ЈТ] тооп јӱрзин» — деп, Агару Бичикте айдылат (Ефестегилерге 5:33). Је ӧбӧӧни Иегова Кудайга бӱтпей турган эмезе ӧскӧ јаҥ јаҥдап турган болзо, нени эдер керек? Анайып ла тереҥ тоор керек. Агару Бичик: «Слер де, ӱй улус, ӧбӧгӧндӧрӧӧргӧ сӧсуккур болыгар. Кудайдыҥ сӧзин угар кӱӱни јок эр улус ару ла айап [тереҥ тооп, ЈТ] јӱрген јӱрӱмигерди кӧрӧлӧ, ӱйлериниҥ јӱрӱми ажыра Кудайга сӧс јокко баштанзын деп, анайда эдигер» — деп, ӱйлерин кычырат (1 Петр 3:1, 2). Анайып, ӧбӧӧни ӱйиниҥ јакшы темин кӧрӱп, оныҥ кудай јаҥы керегинде кӧптӧдӧ билерге ле ӱйиниҥ бӱдӱмјизин тоорго кӱӱнзеер болор.

9. а) Ӱйи ӧбӧӧниле јӧп эмес болзо, нени эдер аргалу? б) Титке 2:4, 5-те ӱйлерине кандый јӧп берилет?

⁹ Ӱйи кандый бир суракла ӧбӧӧниле јӧп эмес болзо, бойыныҥ санаазын тоомјылу айдар аргалу. Темдектезе,  бир катап Сарра Авраамга бойыныҥ санаазын ачыгынча айдып ийерде, ого јарабаган. Је Иегова Авраамга: «Сарраныҥ айтканыла эт» — деген (Башталганы 21:9—12). Ӧбӧӧниниҥ јӧптӧри Агару Бичикке тайанган болзо, ӱйи ӧбӧӧниниҥ јӧбине јӧмӧжӧр учурлу (Апостолдордыҥ ижи 5:29; Ефестегилерге 5:24). Јакшы ӱй кижи бойыныҥ билезин кичееп јат. (Титке 2:4, 5 кычырыгар.) Ӱй кижи билезин кичееп, кӧп иштенип турган болзо, ӧбӧӧни ле балдары оны оноҥ тыҥ сӱӱп ле тооп турар (Укаа сӧстӧр 31:10, 28).

10. Эш-нӧкӧрлӧргӧ башка јадарга эмезе айрылыжарга јараар ба?

¹⁰ Кезикте эш-нӧкӧрлӧр айрылатан эмезе эки башка јадатан санаага меҥдей-шиҥдей келгилейт. Је Агару Бичикте «ӱйи ӧбӧӧниле айрылышпас [ӧбӧӧнинеҥ јӱрбес, ЈТ]» учурлу ла «ӧбӧӧни де ӱйиле айрылышпазын [ӱйинеҥ јӱрбезин, ЈТ]» деп айдылат (1 Коринфтегилерге 7:10, 11). Кезик аҥылу учуралдарда эш-нӧкӧрлӧр эки башка јадар деп јӧпкӧ келердеҥ айабас, је бу јаан учурлу сурак. Агару Бичик айрылыжары керегинде нени айдат? Айрылыжарга јараар сок јаҥыс шылтак — эш-нӧкӧри эмес кижиле конгоны (Матфей 19:9).

11. Балдарга эҥ ле јаан кандый болуш керек болот?

¹¹ Ада-энелер, балдарыгарла кӧп куучындажып туругар. Слер балдараарга сӱреен керектӱ болодыгар. Олорго Иегова Кудай керегинде куучындап турыгар. Бу эҥ ле јаан болуш болот (Јаҥды такыганы 6:4—9).

12. Ада-энелер балдарын корулаарга нени эдер учурлу?

¹² Сатананыҥ телекейи кажы ла кӱн там ла калјуурып барат. Кезик улус слердиҥ балдараарга каршузын јетирердеҥ айабас. Бого сексуальный базыныш кирер арга лу. Кезик ада-энелер бу керегинде балдарыла куучындажарга эби јоксынып јат. Је олор балдарына мындый јеткер керегинде айдып, андый улусла бойын канайып тудунатанын јартап берер учурлу. Ада-энелер, слер балдараарды корулаар учурлу * (1 Петр 5:8).

13. Ада-энелер балдарын ӱредип тура, нени ундыбас учурлу?

¹³ Ада-энелер балдарын бойын чын тудунарына ӱредип салар учурлу. Мыны канайып эдер? Балдарды јаантайын таскадып турар керек, је кату ла казыр болбос  керек (Иеремия 30:11). Баланыҥ јастыра кылыгыныҥ аайына ачынып калган тужыгарда качан да чыкпагар. Нениҥ учун дезе мындый айалгада айткан сӧстӧрӧӧр баланыҥ јӱрегин «кылыштый шыркалап» салардаҥ айабас (Укаа сӧстӧр 12:18). Балдараарга, слерди нениҥ учун угар керек деп, јартап беригер (Ефестегилерге 6:4; Еврейлерге 12:9—11; 29 Кожултаны кӧрӱгер).

14, 15. Балдар нениҥ учун ада-энезиниҥ сӧзин угар учурлу?

¹⁴ Иисус Адазына јаантайын, керек дезе јеҥил эмес те айалгада, уккур болгон (Лука 22:42; Иоанн 8:28, 29). Иегова балдарды ада-энелерине уккур болзын деп кӱӱнзеп јат (Ефестегилерге 6:1—3).

¹⁵ Балдар, слерге ада-энегерге уккур болорго кӱч болуп турза, ундыбагар: сӧсуккур болзогор, јаҥыс ла ада-энегер эмес, је Иегова да сӱӱнип јат * (Укаа сӧстӧр 1:8; 6:20; 23:22—25).

16. а) Сатана јииттерди јаман керектерге канайып ийде салар аргалу? б) Нениҥ учун Иегованы сӱӱп тургандарла најылашканы артык болор?

¹⁶ Сатана слерди јаман керектерге ийде саларга, најылараарды эмезе таныштараарды тузаланып јат. Нениҥ учун дезе олор слерге јаан камаанын эмезе салтарын јетирип турганын билер. Темдектезе, Иаковтыҥ Дина деген кызы Иегованы сӱӱбей турган улусла најылашкан. Мынаҥ улам бойына ла билезине кӧп ачу-корон јеткен (Башталганы 34:1, 2). Слерде Иегованы сӱӱбей турган најылар бар болзо, олор слерди Иеговага јарабай турган неме эдерге кӱӱнзедердеҥ айабас. Бу слерге де, биле герге де, Кудайга да ачу-корон экелер (Укаа сӧстӧр 17:21, 25). Оныҥ учун Иегованы сӱӱп тургандарла најылашканы канча катапка артык болор (1 Коринфтегилерге 15:33).

17. Кудай билениҥ кажы ла кижизине кандый јӧп берет?

¹⁷ Билениҥ кажы ла кижизи Кудайдыҥ јакарганын бӱдӱрерге албаданза, биледе кӧп уур-кӱчтер болбос. Ӧбӧӧндӧр, ӱйлереерди сӱӱп, олорго јаантайын јалакай болыгар. Ӱйлер, ӧбӧӧндӧрӧӧрди тооп, олорго уккур болыгар. Укаа сӧстӧрдӧ 31:10—31-де айдылган ӱй кижиге тӱҥей болорго албаданыгар. Ада-энелер, балдарыгарды Кудайды сӱӱрге ӱредигер (Укаа сӧстӧр 22:6). Адалар, «айлы-јурты[гарла] јакшы башкарар[га]» албаданыгар (1 Тимофейге 3:4, 5; 5:8). Балдар, ада-энегерге уккур болыгар (Колоссыдагыларга 3:20). Билениҥ кажы ла кижизи јастырып ийердеҥ айабас деп ундыбас керек. Оныҥ учун бой-бойыгарды ӧткӱрижип, јаманыгарды таштап турыгар. Анайдарда, Агару Бичикте билениҥ кажы ла кижизине ойгор јӧптӧр бар.