Wolo ɖenɖe tɔm wɛɛ yɔ

Wolo tɔm ñʋŋ ɖeɖe

ÑƲƲ HIU NƐ NAANZA

Ñɔ-hɔʋ pɩzɩɣ kɩwɛɛ koboyaɣ taa

Ñɔ-hɔʋ pɩzɩɣ kɩwɛɛ koboyaɣ taa

1, 2. Ɛbɛ Yehowa sɔɔlaa se pɩwɛɛ hɔŋ tɩŋa taa?

YEHOWA Ɛsɔ kaalabɩnɩ kajalaɣ nesi ɖɔkʋʋ sɔnzɩ. Bibl heyiɣ-ɖʋ se ɛlɩzɩ kajalaɣ halʋ nɛ “ewoni abalʋ.” Peeɖe pɩlabɩ Aɖam leleŋ siŋŋ nɛ ɛyɔɔdɩ se: “Mɔ-mɔɔ taa mɔɔyɛ yɔ nɛ mon-tomnaɣ tomnaɣ kɔyɔ!” (Kiɖe Tɛɛ Tɔm 2:22, 23) Pɩwɩlɩɣ se Yehowa sɔɔlaa se mba palabɩ nesi ɖɔkʋʋ yɔ, pehiɣ koboyaɣ.

2 Pɩlabɩ pʋtɔdɩyɛ se hɔŋ sakɩyɛ fɛyɩ koboyaɣ taa. Ɛlɛ paɣtʋ kila sakɩyɛ wɛ Bibl taa, nɛ apɩzɩɣ nɛ asɩnɩ paa hɔʋ taa ɛyʋ weyi nɛ ɛla mbʋ pɩpɔzʋʋ yɔ, nɛ ɛ-hɔʋ wɛɛ koboyaɣ taa.​—Luka 11:28.

MBƲ ƐSƆ PƆZƲƲ WALAA SE PALA YƆ

3, 4. (a) Wɛtʋ ndʋ pɩwɛɛ se walʋ ɛwɛɛnɩ ɛ-halʋ yɔɔ? (b) Ɛbɛ yɔɔ pɩcɛyaa se abalʋ nɛ ɛ-halʋ pekpeɣ ɖama faaa?

3 Bibl yɔɔdʋʋ se pɩwɛɛ se walʋ kɩbanʋ ɛwɩlɩ sɔɔlɩm nɛ ñamtʋ ɛ-halʋ. Ðitendi-ŋ kalɩ Efɛɛzɩ 5:25-29. Pɩpɔzʋʋ se paa ɛzɩmtaa lɛ, walʋ lakasɩ ɛwɩlɩɣ se ɛsɔɔlɩ ɛ-halʋ. Pɩpɔzʋʋ ɖɔɖɔ se ɛkandɩyɩɣ ɛ-halʋ yɔɔ nɛ ɛcɔŋnɩ ɛ-yɔɔ nɛ ɛtaalakɩ-ɩ kañatʋ.

4 Ɛlɛ ye halʋ nɔɔyʋ ɛlabɩ nabʋyʋ nɛ pɩfɛyɩ ɖeu, ɛbɛ pɩwɛɛ se ɛ-walʋ ɛla? Bibl heyiɣ walaa tɔm tʋnɛ: “Abalaa, ɩsɔɔlɩ mɩ-halaa, ɩtaalabɩ-wɛ ñaŋ.” (Koloosi 3:19) Walaa, ɩtaasɔɔ se nabʋyʋ taa lɛ, picoɖuu-mɩ ɖɔɖɔ. Nɛ ye ɩsɔɔlaa se Ɛsɔ ekpeɣ-mɩ yɔ, pɩpɔzʋʋ se mɩ ɖɔɖɔ ikpeɣ mɩ-halaa. (Maatiyee 6:12, 14, 15) Ye abalʋ nɛ ɛ-halʋ petisiɣ nɛ pekpeɣu ɖama faaa kɔyɔ, piyeki nɛ pɔ-hɔʋ wɛɛ koboyaɣ taa.

5. Ɛbɛ yɔɔ pɩcɛyaa se walʋ ɛɖʋ hɩɖɛ ɛ-halʋ?

5 Yehowa pɔzʋʋ abalʋ se ɛɖʋ ɛ-halʋ hɩɖɛ. Pɩpɔzʋʋ se abalʋ ɛmaɣzɩ ɛ-halʋ kɩcɛyɩm yɔɔ. Tɔm tʋnɛ tɩcɛyaa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ye abalʋ ɛɛɖʋʋ ɛ-halʋ hɩɖɛ ɛzɩ pɩpɔzʋʋ yɔ, Yehowa eewelisiɣ ɛ-adɩma. (1 Pɩyɛɛrɩ 3:7) Yehowa ɛzɩdaa lɛ, abalaa fɛyɩ ñɩm nɛ pɩkpaɖɩ halaa, ɛlɛ paa ɛyʋ ɛkɛ abalʋ yaa halʋ yɔ, sɔɔlɩm mbʋ ɛwɛɣnɩ Yehowa yɔɔ yɔ, mbʋ yekina nɛ ɛmʋ ñɩm ɛ-ɛzɩdaa.

6. Bibl yɔɔdʋʋ se abalʋ nɛ ɛ-halʋ pɛkɛ “tomnaɣ kʋɖʋmaɣ” yɔ, pʋ-tɔbʋʋ lɛ suwe?

6 Yesu lɩzɩ pɩ-taa se abalʋ nɛ ɛ-halʋ “patɩtasɩ kɛʋ naalɛ, ɛlɛ tomnaɣ kʋyʋmaɣ.” (Maatiyee 19:6) Pɩpɔzʋʋ peheyiɣ ɖama toovenim nɛ pataacɛtɩ ɖama kaaʋ. (Aduwa 5:15-21; Ebree 13:4) Pɩwɛɛ se abalʋ nɛ halʋ panɩɩnɩ ɖama kʋzʋʋ nʋmɔʋ taa nɛ paa weyi ɛmaɣzɩɣ ɖɔɖɔ lɛlʋ kɩcɛyɩm yɔɔ hɔɔlʋʋ ŋgʋ kɩ-taa. (1 Kɔrɛntɩ 7:3-5) Pɩwɛɛ se abalʋ ɛtɔzɩ se “nɔɔyʋ eeniŋ e-tomnaɣ, ɛlɛ ɛcalɩɣ-kɛ nɛ ɛsandɩɣ-kɛ.” Ye mbʋ, pɩpɔzʋʋ se ɛsɔɔlɩ ɛ-halʋ nɛ ɛhɛndɩɣnɩ-ɩ. Mbʋ pɩkɩlɩ cɛyʋʋ halʋ ɛzɩdaa yɔ lɛ se ɛ-walʋ ɛwɩlɩɣ-ɩ sɔɔlɩm nɛ camɩyɛ lakasɩ.​—Efɛɛzɩ 5:29.

MBƲ ƐSƆ PƆZƲƲ HALAA SE PALA YƆ

7. Ɛbɛ yɔɔ pɩpɔzʋʋ se ñʋʋdʋ ɛwɛɛ hɔʋ taa?

7 Pɩpɔzʋʋ se paa hɔʋ ŋgʋ lɛ, kɩwɛɛnɩ ñʋʋdʋ weyi eɖiyiɣ-kʋ se nɔɔ kʋɖʋmaɣ ɛwɛɛ hɔʋ taa ñɩma hɛkʋ taa yɔ. Bibl yɔɔdɩ 1 Kɔrɛntɩ 11:3 taa se: “Paa ɛyʋ weyi lɛ, ɛ-ñʋʋdʋ lɛ Krɩstʋ; halʋ ñʋʋdʋ lɛ abalʋ; nɛ Krɩstʋ ñʋʋdʋ lɛ Ɛsɔ.”

8. Ɛzɩma halʋ pɩzɩɣ nɛ ɛlɩzɩ ñamtʋ nɛ ɛwɩlɩ ɛ-walʋ?

8 Picoɖuu paa walʋ weyi. Ɛlɛ ye ɛ-halʋ etisiɣ faaa nɛ ɛɖʋʋ nesi lɩmaɣza wena ɛkpakɩɣ kɔyɔ, pɩwazɩɣ hɔʋ tɩŋa. (1 Pɩyɛɛrɩ 3:1-6) Bibl yɔɔdaa se: “Paa halʋ weyi lɛ, ɛña ɛ-walʋ.” (Efɛɛzɩ 5:33) Nɛ ye ɛ nɛ ɛ-walʋ pɛfɛyɩ Ɛsɔ sɛtʋ ɛgbɛyɛ kʋyʋmɖɩyɛ taa? Paa mbʋ yɔ, pɩcɛyaa se ɛñamɩ-ɩ ɛzɩ pɩpɔzʋʋ yɔ. Bibl yɔɔdʋʋ se: “Halaa, ɩña mɩ-walaa, nɛ ye pa-taa nabɛyɛ ikiziɣ se paamʋʋ Tɔm kɔyɔ, pa-halaa pɩzɩ-wɛ nɛ pɔ-ɖɔnɛ kɩbanɖɛ, pɩtaakɛ nɛ yɔɔdʋtʋ, panaɣ mi-kele kele wɛtʋ nɛ mɩ-ñamtʋ lɛ.” (1 Pɩyɛɛrɩ 3:1, 2) Ye halʋ ɛhaɣ kɩɖaʋ kɩbaŋʋ yɔ, pɩpɩzɩɣ pɩsɩnɩ ɛ-walʋ nɛ ɛnɩɩ e-tisuu taa camɩyɛ nɛ ɛñamɩ-ɩ pʋyɔɔ.

9. (a) Ye halʋ taa ɛfɛyɩ leleŋ nɛ lɩmaɣzɩyɛ nɖɩ ɛ-walʋ kpaɣ yɔ, ɛbɛ pɩwɛɛ se ɛla? (b) Lɔŋ weyi Bibl tasɩ halaa Tiiti 2:4, 5 taa?

9 Ye halʋ taa ɛfɛyɩ leleŋ nɛ lɩmaɣzɩyɛ nɖɩ ɛ-walʋ kpaɣ yɔ, ɛbɛ pɩwɛɛ se ɛla? Pɩwɛɛ se eheyi ɛ-walʋ ɛ-lɩmaɣza nɛ ñamtʋ. Bibl heyiɣ-ɖʋ se alɩwaatʋ natʋyʋ Saara kaaheyi ɛ-walʋ Abraham ɛ-lɩmaɣzɩyɛ naɖɩyɛ nɛ ɖɩtaakɛdɩnɩ Abraham. Ɛlɛ Yehowa heyi Abraham se: “Nɩɩnɩ-ɩ.” (Kiɖe Tɛɛ Tɔm 21:9-12) Ye abalʋ Krɩstʋ tʋ ɛkpaɣ lɩmaɣzɩyɛ naɖɩyɛ nɛ ɖɩɩkaɖɩɣnɩ Bibl paɣtʋ yɔ, pɩpɔzʋʋ se ɛ-halʋ ɛɖʋ-ɩ nesi, paa pɩtɩkɛ tɔm ndʋ ɛmaɣzaɣ kɔyɔ. (Tʋma Labʋ 5:29; Efɛɛzɩ 5:24) Halʋ kɩbanʋ cɔŋnɩ ɛ-hɔʋ yɔɔ camɩyɛ. (Kalɩ Tiiti 2:4, 5.) Ye halʋ ɛlakɩ tʋmɩyɛ nɛ kpekpeka nɛ ɛcɔŋnɩ ɛ-hɔʋ yɔɔ camɩyɛ yɔ, ɛ-walʋ nɛ e-piya pakaɣ-ɩ sɔɔlʋʋ nɛ pañamɩ-ɩ nɛ pɩkɩlɩ.​—Aduwa 31:10, 28.

Ɛbɛ yɔɔ pɔtɔŋ se Saara kɛ kɩɖaʋ kɩbaŋʋ halaa?

10. Tɔm ndʋ Bibl wɩlɩɣ ɖama yaʋ nɛ nesi cɛbʋ pɔ-yɔɔ?

10 Nabʋyʋ taa lɛ, ye tɔm natʋyʋ ɛkɔm abalaa nabɛyɛ nɛ pa-halaa, pɛ-hɛkʋ taa kɔyɔ, pɛɖɛɣ ɖama cɔlɔ se pawɩɩ ɖama yaa halɩ pɛcɛkɩ pe-nesi ɖɔkʋʋ. Ɛlɛ Bibl ñɔyɔɔdʋʋ se: “Halʋ ɛtaakʋyɩ ɛ-walʋ yɔɔ . . . nɛ walʋ ɛtaaɖɔɔnɩ ɛ-halʋ.” (1 Kɔrɛntɩ 7:10, 11) Ɛlɛ kala sɔsɔna naayɛ pɩzɩɣ ayele nɛ halʋ ɖɛɛ eyele ɛ-walʋ se pɔñɔɔzɩ tɔm pʋcɔ nɛ ɛpɩsɩ, ɛlɛ tɔm ndʋ tɩtɩkɛ aleɣya tɔm. Nɛ nesi cɛbʋ yɔ? Bibl wɩlɩɣ se ye abalʋ ɛlɩnɩ awayɩ nɛ ɛcaa halʋ lɛlʋ yaa halʋ ɛlabɩnɩ mbʋ yɔ, pi-ɖeke koŋ pɩpɩzɩɣna nɛ pɩcɛ pe-nesi ɖɔkʋʋ.​—Maatiyee 19:9, ABT.

MBƲ ƐSƆ PƆZƲƲ LƲLƖYAA SE PALA YƆ

Yesu kɛ kɩɖaʋ kɩbaŋʋ hɔʋ taa ñɩma tɩŋa

11. Ɛbɛ pɩcɛyɩ siŋŋ se ŋwɩlɩ ñe-piya?

11 Lʋlɩyaa, pɩwɛɛ se ɩkpakɩɣ alɩwaatʋ sakɩyɛ nɛ mɩ nɛ mi-piya ɩlakɩ faawɩyɛ. Mi-piya sɔɔlɩ siŋŋ se ɩcakɩ sɩ-cɔlɔ. Pɩtasɩ lɛ, mbʋ pɩ-tɔm cɛyaa nɛ pɩkɩlɩ yɔ lɛ se ɩkpɛlɩkɩɣ-sɩ Yehowa tɔm.​—Wayɩ Wayɩ Paɣtʋ 6:4-9.

12. Ɛbɛ pɩpɔzʋʋ se lʋlɩyaa ɩla nɛ pakandɩyɩ pe-piya yɔɔ?

12 Sataŋ ɛjaɖɛ wɛɛ nɛ ɖɩwɛɛkɩɣ pɩdɩɩfɛyɩ, nɛ ɛyaa nabɛyɛ ñɩnɩɣ se pala mi-piya kɩdɛkɛdɩm, halɩ pañɩnɩɣ se pasʋʋnɩ-sɩ. Pɩwɛ kaɖɛ lʋlɩyaa nabɛyɛ se pawɩlɩ kʋzʋʋ tɔm pe-piya. Ɛlɛ pɩpɔzʋʋ se lʋlɩyaa iheyi pe-piya ɛyaa kɩdɛkɛdaa mba pañɩnɩɣ se pasʋʋnɩ-sɩ yɔ pɔ-tɔm, nɛ pawɩlɩ-sɩ ɛzɩma sɩla nɛ sɩtaatɔlɩ pa-kpacanaa taa yɔ. Lʋlɩyaa, pɩcɛyaa se ɩkandɩyɩ mi-piya yɔɔ. *​—1 Pɩyɛɛrɩ 5:8.

13. Ɛzɩma pɩpɔzʋʋ se lʋlɩyaa ɩwɩlɩ pe-piya lɔŋ?

13 Pɩkɛnɩ lʋlɩyaa sʋʋtʋ se pawɩlɩ pe-piya mbʋ sɩla nɛ sɩwɛɛnɩ wɛtʋ kɩbandʋ yɔ. Ɛzɩma ŋpɩzɩɣ nɛ ŋwɩlɩ ñe-piya lɔŋ? Pɩpɔzʋʋ se ŋfalɩsɩ ñe-piya. Nabʋyʋ taa pɩkaɣ pɔzʋʋ se ŋhɔ sɩ-nɩŋgbaaŋ, ɛlɛ hɔ sɩ-nɩŋgbaaŋ nɛ sɔɔlɩm. (Yereemii 30:11) Pɩfɛyɩ ɖeu se ŋhɔ ñe-piya nɩŋgbaaŋ alɩwaatʋ ndʋ ña-pana tɩhɛda yɔ. Taayele nɛ ñɔ-tɔm “loŋ ɛzɩ laɣɖɛ yɔ” nɛ tɩɖʋʋ heŋ ñe-piya. (Aduwa 12:18) Sɩnɩ ñe-piya nɛ sɩnɩɩ mbʋ pʋyɔɔ pɩcɛyaa se sɩñaŋ ɛyaa yɔ pɩ-taa.​—Efɛɛzɩ 6:4; Ebree 12:9-11; kalɩ Tɩnaɣ yɔɔ tɔm 30.

MBƲ ƐSƆ PƆZƲƲ PIYA SE SƖLA YƆ

14, 15. Ɛbɛ yɔɔ pɩpɔzʋʋ se piya ɩña sɩ-lʋlɩyaa?

14 Yesu ñam ɛ-Caa halɩ pɩkpɛndɩnɩ kaɖɛ alɩwaatʋ taa. (Luka 22:42; Yohanɛɛsɩ 8:28, 29) Yehowa sɔɔlaa ɖɔɖɔ se piya ɩña sɩ-lʋlɩyaa.​—Efɛɛzɩ 6:1-3.

15 Piya, paa pɩwɛ-mɩ kaɖɛ se ɩña mɩ-lʋlɩyaa yɔ, ɩtaasɔɔ se ye ɩñam-wɛ yɔ, piyeki nɛ mɩ-tɔm kɛdɩnɩ Yehowa nɛ mɩ-lʋlɩyaa. *​—Aduwa 1:8; 6:20; 23:22-25.

Ɛbɛ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ piya evelisi nɛ sɩɖɔkɩ sɩ-tɩ takɩm taa nɛ sɩwɛɛ siɣsiɣ Ɛsɔ ɛzɩdaa?

16. (a) Ɛzɩma tɩyɛ Sataŋ ñakɩ pana se etuyi piya evelisi nɛ sɩla mbʋ pɩfɛyɩ ɖeu yɔ? (b) Ɛbɛ yɔɔ pɩcɛyaa se ŋwɛɛnɩ taabalaa mba pɔsɔɔlɩ Yehowa yɔ?

16 Eleeu pɩzɩɣ nɛ ɛtɩŋnɩ ña-taabalaa yaa ɛyaa nabɛyɛ yɔɔ nɛ etuyi-ŋ se ŋla mbʋ pɩfɛyɩ ɖeu yɔ. Ɛnawa se ye pañɩkɩɣ ñɔ-yɔɔ siŋŋ yɔ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩwɛ-ŋ kaɖɛ se ŋɖɔkɩ ña-tɩ. Ye ɖɩkpaɣ ɛzɩ Yakɔɔb pɛlɛ weyi payaɣ se Diina yɔ, ɛɛwɛnɩ taabalaa mba patɩsɔɔlɩ Yehowa yɔ. Piyeba nɛ kaɖɛ sɔsɔyɛ naɖɩyɛ kɔɔ ɛ-maɣmaɣ nɛ ɛ-hɔʋ pɔ-yɔɔ. (Kiɖe Tɛɛ Tɔm 34:1, 2) Ye ŋwɛnɩ taabalaa mba patɩsɔɔlɩ Yehowa yɔ, papɩzɩɣ nɛ potuyi-ŋ nɛ ŋla mbʋ Yehowa paɖɩɣ yɔ nɛ pɩkɔnɩ wɩzasɩ ña-maɣmaɣ, ñɔ-hɔʋ nɛ Yehowa. (Aduwa 17:21, 25) Pʋyɔɔ pɩcɛyɩ siŋŋ se ŋwɛɛnɩ taabalaa mba pɔsɔɔlɩ Yehowa yɔ.​—1 Kɔrɛntɩ 15:33.

ÑƆ-HƆƲ PƖZƖƔ NƐ KƖWƐƐ KOBOYAƔ TAA

17. Ɛbɛ pɩpɔzʋʋ se paa hɔʋ taa ɛyʋ weyi lɛ ɛla?

17 Ye hɔʋ taa mba ɩɖɔŋ Yehowa paɣtʋ yɔɔ kɔyɔ, paakaɣ katʋʋ kala sakɩyɛ. Ye mbʋ, ye ŋkɛ walʋ yɔ, sɔɔlɩ ña-halʋ nɛ ŋɖʋ-ɩ hɩɖɛ. Ye ŋkɛ halʋ yɔ, luzi ña-tɩ ña-walʋ tɛɛ nɛ ŋnɩɣzɩnɩ halʋ weyi pɔyɔɔdɩ ɛ-tɔm Aduwa 31:10-31 taa yɔ ɛ-kɩɖaʋ. Ye ŋkɛ lʋlɩyʋ yɔ, sɩnɩ ñe-piya nɛ sɩsɔɔlɩ Ɛsɔ. (Aduwa 22:6) Ye ŋkɛ caja yɔ, pɩpɔzʋʋ se ‘ŋtɩlɩ ña-ɖɩɣa ɖɔkʋʋ’ yaa ŋɖiyi ñɔ-hɔʋ camɩyɛ. (1 Timootee 3:4, 5; 5:8) Nɛ ye ŋkɛ pɩɣa yɔ, ña ña-lʋlɩyaa. (Koloosi 3:20) Ɩtaasɔɔ se pɩpɩzɩɣ nɛ picoɖi paa hɔʋ taa tʋ weyi, pʋyɔɔ lɛ, pɩwɛɛ se iluzuu mɩ-tɩ nɛ ɩpɔzʋʋ ɖama kpaɣʋ nɛ kpeɣu. Pɩtʋʋ fɛyɩ se Bibl paɣtʋ pɩzɩɣ nɛ tɩwazɩ paa hɔʋ taa tʋ weyi.

^ tay. 12 Ye ŋsɔɔlaa se ŋna ɛzɩma ŋkandɩyɩ ñe-piya yɔɔ camɩyɛ nɛ pɩkɩlɩ yɔ, kalɩ Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa takayaɣ ŋga payaɣ se Écoute le grand Enseignant yɔ, ka-ñʋʋ 32.

^ tay. 15 Ye lʋlɩyaa ɩpɔzʋʋ pa-pɩɣa se kala mbʋ pɩkaɖɩɣnɩ Ɛsɔ paɣtʋ yɔ, pɩfɛyɩ se kewelisini-wɛ.​—Tʋma Labʋ 5:29.