1, 2. Afa Yehova ni le ’ba aku ma alea ’diyi niri a’duni?

YEHOVA MUNGU e’do ndra aje okori ni. Biblia ece amani kini o’ba oku okori, dika “nga eri eji agu nde vu.” Adamu nga ovu ayikosi tu ani ’yo kini: “’Diri curu’do fala maniri ma azi, eri za maniri ma azi indi.” (E’doza 2:22, 23) ’Di e’da di amani Yehova le ’ba aje ma alea ’diyi ma o’a ayikosi.

² E’yo di candiru ri, idri aku kakau ma alea ri ovuni ayikoru ku. Te di, Biblia ma alea egata ecopi ’ba akua ’diyi ma aza kopi aku eyi niri otuzu kililiru, azini eyini o’azu tualu ayikosi ’diyi ci.​—Luka 11:28.

3, 4. (a) Le agupi ma o’a oku ivu ri be geri ngole risi? (b) Truta ni ovuzu agupi pi ma eselea oku be ci ri orodriru a’dusi?

³ Biblia ece kini, le agupi ma e’da leta oku ivu rini, azini ma fe vini erini ruta. Mi la ’Ba Efesoa ’Diyi 5:25-29. Le sa dria si agupi ma o’a ima oku be geri leta ru risi. Le vini ma mba eri ma ta, ma te eri ma ageyi geri dria si, azini ma ’ye afa azi onzi ni eri ma rua ku.

⁴ Le di agupi ma ’ye a’duni eri ma oku ka e’yo azi kililiru ku ni ’ye ria? E’yo Siza ’yo agupi yini ’dini: ‘Emi ma le oku emini avasi, azini emi ma ovu asi okaru be yi vu ku.’ (’Ba Kolosaia ’Diyi 3:19) Le agupi ma ni ra, i eco vini e’yo eza ra. Ika le Mungu ma tru mi e’yo mini ’ye onzi ’diyi si ra, le vini mi ma tru oku mivu ri ra. (Matayo 6:12, 14, 15) Truta ka ovu oku pi ma eselea agupi be ci, eri fe aje eyi vuri ni ovu ayiko si.

5. Le agupi ma e’da ruta ima oku ni ra a’dusi?

 ⁵ Yehova le vini agupi ma fe ruta oku ivu rini. Le agupi ma ’du afa oku ivu rini le ’diyi ma e’yo okporu. ’Di e’yo azi okporu ni. Agupi ka o’a oku ivu ri be geri kililiru risi ku, Yehova econi eri ma izita eri ku. (1 Petero 3:7) Afa fepi ’ba azi ni ovuzu Yehova ma milea orodriru ri erini Yehova ni lezu ri i. Yehova le agupi yi oku pie tro tro.

6. E’yo agupi pini ovuzu oku be “rua aluni” ri ma efi ngoni?

⁶ Yesu ece vini ndra kini, agupi azini oku ‘ovuni iri dika ku, te rua aluni.’ (Matayo 19:6) Eyi e’yo ’ye eyi ma eselea asi ada si. (E’yo O’beza 5:15-21; ’Ba Ebraniani 13:4) Le eyi ma oga eyini e’yo agupi ni oku ivu ri be ava rua niri atizu ri ku. (1 ’Ba Korintoa ’Diyi 7:3-5) Le agupi ma ni ra ‘’ba aluni nguni nga i ngulupi ma rua onzi ku, te eri adri eri ageyi te tani mbazu.’ Le di ani agupi ma le, azini ma ne oku ivu ri orodriru. Afa oku ni ayiko fepi ndeni ri, agupi ma asi ni ovuzu ndrizaru, azini erini leta e’dazu oku ni angiri ri.​—’Ba Efesoa ’Diyi 5:29.

7. Le ’ba aku ma drile ru ri ma ovu ci a’dusi?

⁷ Ecozu ’ba akua ’diyi ma dri cezu, azini ’ba akua ’diyi ni ecozu azi ngazu tualu ti ecita si, le ’ba aku ma drile ru ri ma ovu ci. 1 ’Ba Korintoa ’Diyi 11:3 ma alea, Biblia ece kini: “’Ba dria alu alu ma driru Kristo’i, oku ma driru agupi’i, Kristo ma driru Mungu’i.”

8. Oku eco inzita amboru ri e’da agupi ivu rini ngoniru?

⁸ ’Ba agupi ru ’diyi eco woro e’yo ’ye onzi ra. Te di oku ka atita fe e’yo agupi erivu rini pe ’diyi atizu azini ka ti eci eri be ra, ’ba akua ’diyi dria orodri niri isu ra.  (1 Petero 3:1-6) Biblia ’yo ’dini: “Oku ma inzi vini agupi ini indi.” (’Ba Efesoa ’Diyi 5:33) Te di agupi ka di ovu dini ndu ni ma alea ria? Le vini oku ma fe erini inzita. Biblia ’yo eyini ’dini: ‘Emi oku ’diyi, emi ma ovu inzitasi agupi emi ngulupini ’diyi vu, ’dini agupi ka e’yo a’i ku ti, yi ma oja yi asi, e’yo oluza kokoru, oku yini ma adriza ma e’yosi, yini adriza emini alaru inzita beri ndrelerisi.’ (1 Petero 3:1, 2) Eceta kililiru oku ni e’da ri eco agupi ma aza ko inzita fezu a’ita erini ovuzu alenia rini.

9. (a) Le di oku ma ’ye a’duni ka e’yo ima agupi niri le ku ria? (b) Imbata Tito 2:4, 5 ni fe oku yini ri ngoni?

⁹ Le di oku ma ’ye a’duni ka e’yo ima agupi niri le ku ria? Le ma ece egata ima asia ri inzita si. Eceta si, Sara lu ndra e’yo azi Ibrahimu ni, te Ibrahimu leni e’yo nde ku. Yehova nga di ’yo Ibrahimu ni ’dini: “Mi ma eri o’duko Sarani.” (E’doza 21:9-12) E’yo agupi Kristiani ru rini pele ri ni tuni esele cozu e’yo Biblia  ni a’i ra ri be ku risi, le oku ma ati peta erini ri. (’Yeta 5:29; ’Ba Efesoa ’Diyi 5:24) Oku muke rini aku ivu ri ma ta mba alaru. (Mi la Tito 2:4, 5.) Agupi erivu ri, azini anzi erivu ’diyi pie,ka azi erini nga okpo si ri ne, eyi erini leta e’da inzita be angiri.​—E’yo O’beza 31:10, 28.

10. Biblia nze e’yo agupi pini o’azu oku be ndu ndu, azini eyini aje erezu te ri ma dria ngoni?

¹⁰ Sa azini si ’ba eyi jepi ’bo ’diyi pe lezu o’azu ndu ndu, kaniku aje eyivu ri erezu te. Te di Biblia ni ’yo risi, “oku ma co i esele i agupi be ku,” dika le vini “agupi ma ku oku ini ku.” (1 ’Ba Korintoa ’Diyi 7:10, 11) E’yo azi ewaru tu, ecopi fepi ’ba eyi jepi ’bo ’diyi ni o’azu ndu ndu ’diyi ci, te ’di peta azi okporu ni. Te di Biblia nze e’yo aje ereza ma dria ngoni? Biblia ni ece risi, aje eco lu i ere, agupi kaniku oku i jepi ’bo ri ka ali ’ba ’ba azi nduni be ria.​—Matayo 19:9.

11. Afa anzi yini le aga afa azi ’diyi dria ra ri a’duni?

¹¹ Le tipika yi ma isu sa angiri o’azu anzi yini ’diyi pie. Mini o’azu anzi mini ’diyi pie ri orodriru yini aga afa azi ’diyi dria ra. Le mi ma imba eyini e’yo Yehova ma dria ri ecekokoru ra.​—Azita Amvizu 6:4-9.

12. Le tipika ma ’ye a’duni ecozu anzi yini ’diyi ma ageyi tezu?

¹² Adra wudrikuru Satani ni ’di ma alea rini di tu drile drile, dika ’ba azi ’diyi sa ’disi le e’yo azi onzi ni ’ye anzi amani ’diyi ma rua. Eyi vini le anzi nde ’diyi eza ali o’baza si. E’yo nzezu anzi nyiri yi pie ali ’baza ma dria ri tipika azi yini ewaru tu. Te le tipika ma li anzi yini ’diyi ma bilendu ’ba lepi eyi ezapi ’diyi si. Tipika,  le emi ma mba anzi emini ’diyi ma ta. *​—1 Petero 5:8.

13. Le tipika ma imba anzi yini ’diyi geri ngole risi?

¹³ Tipika alu alu ma azi ima anzi yi imbazu adriza onyiru risi. Mi eco anzi mini ’diyi ni imbata fe geri ngole risi? Le mi ma fe anzi yini imbata ra, te le mi ma fe eyi ni imbata aoko si kaniku geri azi adraru ni si ku. (Yeremia 30:11) Ani le di mi ma fe eyini imbata sa mini ovuzu aoko si ria ku. Le e’yo mini nze ri ma ovu  “ekile ’ba sozu seisirile,” ecozu eyini asi suza fezu i ’dini ku. (E’yo O’beza 12:18) Mi ma imba anzi mini ’diyi asisile le eyima ovu anzi e’yo eripi ra ’diyi ru a’dusi yari vazu.​—’Ba Efesoa ’Diyi 6:4; ’Ba Ebraniani 12:9-11; mi ne E’yo O’bazaru ’Diyi 30 ri.

14, 15. Le anzi ma eri eyi ma tipika yi ma ti ra a’dusi?

¹⁴ Yesu ni e’yo eri ima Ati ma tia sa dria si, e’yo erizu ri ka tro ndra ovu ewaru ti. (Luka 22:42; Yohana 8:28, 29) Yehova le vini mva ma eri ima tipika ma ti.​—’Ba Efesoa ’Diyi 6:1-3.

¹⁵ Anzi, le emi ma eri tipika emini ’diyi ma ti, eyi ma ti erizu ri ka tro ovu emini ewaru. Le emi ma ni ra, emini tipika yi ma ti erizu ra rini nga ayiko fe Yehova ni saaru, dika emi tipika yi nga ovu ani emisi ayikosi. *​—E’yo O’beza 1:8; 6:20; 23:22-25.

16. (a) Geri Satani ni ayu anzi yi obezu e’yo onzi ’diyi ’yezu ri ngo i? (b) Le mi ma pe ’ba Yehova ni lepi ra ’diyi mi agyiru i a’dusi?

¹⁶ ’Ba asu Supiri ni nga le mi agyi yi ayu anzi azi ’diyi pie mi omizu e’yo onzi ’yezu. Ni ra e’yo ’dileri gazu ri ma ewa ni nga ovu mini saaru. Eceta si, Yakobo ma zi ndra ’bani omve Dina ru ri ’ba ndra agyi ’ba Yehova ni lepi ku ’diyi pie. E’yo erini ’ye ’da eji ndra e’yo ewaru ni erini, azini ’ba erivu akua ’diyi ni. (E’doza 34:1, 2) ’Ba ovupi mi agyiru ’diyi ka Yehova ni le ku, eyi nga mi obe e’yo azi Yehova ni ngu onzi ni ’yezu. E’yo nde ni di nga asi suza eji mini, ’ba mivu akua ’diyi ni, azini Mungu ni. (E’yo O’beza 17:21, 25) Asisile okporu  ’disi, le di mi ma isu agyi Yehova ni lepi ra ’diyi.​—1 ’Ba Korintoa ’Diyi 15:33.

17. ’Ba alu alu akua ri ma azi a’du ’yezu?

¹⁷ ’Ba mivu akua ’diyi ka azita Mungu ni ri ma vuti obi ra, eyi nga oparu eyo ewaru kakau ma aleasi ra. Ika ovu agupi ni, mi ma e’da leta oku mivu ri ni, dika mi ma ’ye eyo eri be geri leta ni si. Ika ovu okuni, le mi ma e’da inzita agupi mivu ri ni, azini mi ma gba dri eri ma palaa. Dika mi ma obi eceta E’yo O’beza 31:10-31 ma alea ri ma vuti. Ika ovu tipika ni, mi ma imba anzi mini ’diyi Mungu ni lezu. (E’yo O’beza 22:6) Ika ovu atani, le mi ma ce ‘ba mivu akua ’diyi ma dri geri “onyiru” ri si. (1 Timoteo 3:4, 5; 5:8) Anzi, emi ma inzi ’ba emi tipi ’diyi. (’Ba Kolosaia ’Diyi 3:20) Le mi ma ni ra, ’ba akua ci ni eco ezata ’ye ra, ani le emi o’a afu koko, azini emi ma a’i truta emi eselea. Biblia ma alea ama dri ceza Yehova ni fe ’ba alu alu ni aku ma alea ri isu ra.