1, 2. Uzye Yeova akalonda ulupwa ukuya uli?

YEOVA LEZA u watwalizye umonsi nu mwanaci akutandikilapo. Baibo ikatuneena ukuti waumvile umwanaci “nga amuleta ku monsi.” Adamu watemilwe sana cakuti walanzile ati: “Ndakai, wii ifupa ukufuma ku mafupa yane nu munyefu ukufuma ku munyefu wane.” (Utandiko 2:22, 23) Cii cikatulanga ukuti Yeova akalonda atwalana yaya ni nsansa.

² Ku ca ulanda, antu aingi yataya ni nsansa mu lupwa. Lelo muli Baibo mwaya ivisinte vino yonsi aya umu lupwa yalinzile ukulondela pakuti ulupwa lwao lutunguluke napya luye ni insansa.—Luka 11:28.

3, 4. (a) Uzye iya alinzile ukusunga uli umuci wakwe? (b) U mulandu ci uno cacindamila ukuti iya nu muci yaelelana?

³ Baibo ikalanda ukuti iya musuma alinzile ukutemwa nu kucindika umuci wakwe. Welengini Efeso 5:25-29. Iya alinzile ukutemwa umuci lyonsi. Napya afwile ukumucingilila, kumusakamala nu kukanacita icili consi icingaletela umuci wakwe uzanzo.

⁴ Nomba uzye iya alinzile ukucita uli ndi cakuti umuci waluvyanya? Ya iya yayaneena ukuti: ‘Namwe twalililini ukutemwa aci inu nupya mutayaanola.’ (Kolose 3:19) Mwe ya iya, mwaiusya ukuti namwe kwene mukaluvyanya. Napya nga mukulonda  kuti Leza amwelela, namwe kwene mufwile ukwelela aci inu. (Mateo 6:12, 14, 15) Ndi cakuti iya nu muci yakwelelana, cilalenga kuti yaye ni nsansa mu cupo cao.

5. U mulandu ci uno iya alinzile ukucindikila umuci wakwe?

⁵ Yeova akalonda kuti iya acindika umuci. Iya alinzile ukwelenganya sana pali vino umuci akalonda. Ukucita vivyo caya icicindame sana. Ngi cakuti iya atakusunga ningo umuci wakwe, Yeova atange auvwe amapepo yakwe. (1 Petulo 3:7) Yeova wacindika antu yano yamutemwa. Wene watemwa aonsi kumwi na anaci kwene.

6. Uzye cikapiliula cani iya nu muci ukuya “umwili onga”?

⁶ Yesu walondolwile ukuti iya nu muci “yatacili yaili, lelo u mwili onga.” (Mateo 19:6) Cila wino alinzile ukuya na ucisinka uku wakwe nupya yalinzile kutailana. (Mapinda 5:15-21; Ayebulai 13:4) Iya nu muci yalinzile ukupeelana ivya mu cupo. (1 Kolinto 7:3-5) Iya alinzile ukwiusya ukuti “kutaya umuntu umwi uwapata mwili wakwe. Mu cifulo cakwe cii, wene akawimula nu kuusunga ningo.” Fwandi alinzile ukutemwa nu kusunga ningo umuci wakwe. Cintu icikalamba cino umuci akalonda kuli iya, ukumulanga icikuku nu kumutemwa.—Efeso 5:29.

7. U mulandu ci uno ulupwa lukalondekwa umutwe wa lupwa?

⁷ Ulupwa lonsi lukalondekwa umutwe wa lupwa, uwakuyatungulula pa kuti yaombela pamwi. Pali 1 Kolinto 11:3, Baibo ikati: “Klistu ali mutwe pa onsi yonsi, nga monsi nawe ali mutwe pa mwanaci. Leza nawe ali mutwe pali Klistu.”

8. Uzye umuci angalanga uli ukuti wacindika sana iya wakwe?

 ⁸ Iya wensi kwene akaluvyanya. Lelo ngi cakuti umuci akatungilila iya muli vino akupingula nu kuombela pamwi nawe, ivintu vikazipila yonsi amu lupwa. (1 Petulo 3:1-6) Baibo ikalanda ukuti: “Cila mwanaci alinzile ukucindika iya wakwe.” (Efeso 5:33) Cingaya uli ndi cakuti iya nu muci yasipepa kuli kumwi? Nalyo kwene umuci alinzile ukucindika sana iya. Baibo ikati: “Mwe anaci mulinzile ukuyela ya iya inu, pakuti ndi umwi munomuli wino atataila amazwi yakwe Leza walola ivicitwa vinu ivisuma, nawe kwene ataile. Citange cilondekwe kuti mulande izwi kunoyali, pano yalalola vino imicitile inu yaya isuma napya iya mucinzi.” (1 Petulo 3:1, 2) Ndi cakuti umuci ali ni miyele isuma, cingalenga kuti iya asambilile nu kucindika vino umuci wazumila.

9. (a) I cani cino umuci afwile ukucita ndi cakuti vino akwelenganya pali vimwi ivipusana na vino iya akwelenganya? (b) A mazwi ci asuma angaazwa aci aaya pali Tito 2:4, 5?

⁹ I cani cino umuci afwile ukucita ndi cakuti vino  akwelenganya pali vimwi ivipusana na vino iya akwelenganya? Afwile ukulanda vino akwelenganya mu mucinzi. Kwali insita imwi lino Sala wavwanzile vimwi vino Abulaamu atatemilwe, lelo Yeova wamunenyile ukuti: “Cita consi cino Sala wakunena ukucita.” (Utandiko 21:9-12) Asi lingi lino iya Umwina Klistu akapingula ivipusine na vino Baibo ikalanda, fwandi umuci alinzile ukumutungilila. (Milimo 5:29; Efeso 5:24) Umuci musuma akasakamala ningo ulupwa. (Welengini Tito 2:4, 5.) Ndi cakuti umuci akaombesya, cilalenga ukuti iya wakwe pamwi na ana yamutemwe nu kumucindika sana.—Mapinda 31:10, 28.

10. I vyani vino Baibo ikalanda pa kupaatukana nu kutaana?

¹⁰ Insita zimwi atwalana yakapingula zuwa ukupaatukana nanti ukutaana. Lelo Baibo ikalanda ukuti “muci atalinzile kutaana niya wakwe” nu kuti “iya nawe atalinzile kuta muci wakwe.” (1 Kolinto 7:10, 11) Kwaya ivintu vimwi ivitale ivikacitika ivingalenga nu kuti atwalana yapaatukane, lelo yalinzile ukwelenganyapo sana. Nga pa kutaana napo tungatuli? Baibo ikalanda ukuti ukucita ucende uli mulandu sile onga uno atwalana yangataanilapo.—Mateo 19:9.

11. I cani cino ana yakalondeka sana?

¹¹ Mwe yavyazi mwaya pamwi na ana inu insita ikulu. Ana yakalondeka mwaya nayo, napya cino yakalondeka sana, u kuti mwayasambilizya pali Yeova.—Malango 6:4-9.

12. I cani cino avyazi yafwile ukucita pa kucingilila ana yao?

¹² Insi yako Satana ikuya ikwipilako sile, napya kwaya antu yamwi angonona ana itu nanti sile ukuulungana  nayo. Avyazi yamwi cikayatalila sana ukulanda pa malyasi ya musango uu. Lelo avyazi yafwile ukucelula ana yao ku yantu ya musango uu nu kuyasambilizya vino yangayataluka. Mwe yavyazi mufwile ukucingilila ana inu. *—1 Petulo 5:8.

13. Uzye avyazi yangacita uli pa kusambilizya ana yao?

¹³ Avyazi yakwata umulimo wa kusambilizya ana yao ukuya ni miyele isuma. Mungacita uli pa kusambilizya ana inu? Ana inu yakalondekwa ukuyasambilizya,  lelo mutafwile ukuya ankalwe lino mukucita vivyo. (Yelemiya 30:11) Fwandi mutafwile ukusalapula ana inu lino imusoka. Mutafwile ukuomvya amazwi ‘akatota wa mupeni’ nu kuyacisa. (Mapinda 12:18) Mwasambilizya ana inu ukulailuka umulandu uno yafwile ukuyela ni cuvwila.—Efeso 6:4; Ayebulai 12:9-11; lolini Vyeo Vya ku Mpela pa namba 30.

14, 15. U mulandu ci uno ana yafwile ukuvwila avyazi yao?

¹⁴ Yesu wali ni cuvwila kuli Isi lyonsi, na lino sile citangupile ukucita vivyo. (Luka 22:42; Yoane 8:28, 29) Yeova akalonda kuti ana nayo kwene yauvwila avyazi yao.—Efeso 6:1-3.

¹⁵ Mwe ana, nanti cakuti mukulola ngati icitale ukuvwila avyazi inu, mwaiusya ukuti ndi muli ni cuvwila, mulazanzya Yeova na avyazi inu. *—Mapinda 1:8; 6:20; 23:22-25.

16. (a) Uzye Satana akacita uli pa kutunka acance ukucita ivipe? (b) U mulandu ci uno cacindamila ukuti mwapanga ivyuza ivyatemwa Yeova?

¹⁶ Ciwa angaomvya ivyuza vinu nanti acance yauze pakuti yamutunke ukucita ivipe. Wamanya ukuti ndi wacita vii cingamutalila ukukana ukucita ivipe. Dina umwana mukazyana wako Yakobo, wakweti ivyuza ivitatemilwe Yeova. Na cii calenzile kuti aye ni ntazi kumwi nu lupwa lwakwe. (Utandiko 34:1, 2) Ngi cakuti yacuza inu yatatemwa Yeova, yangamutunka ukucita vino Yeova wapata, mungailetelela alino nu kusosya ulupwa lwinu kumwi na Yeova. (Mapinda 17:21, 25)  Ali mulandu uno cacindamila ukuti mwapanga ivyuza ivyatemwa Yeova.—1 Kolinto 15:33.

17. U mulimo ci uno cila-muntu mu lupwa wakwata?

¹⁷ Ngi cakuti yonsi amu lupwa yakulondela masunde yako Leza, yatanga yaaya sana ni ntazi umu lupwa. Fwandi nga mwemwe ya iya, mwaatemwa umuci winu nupya mwamusunga ningo. Nga mwemwe yaci, mwaaya nu mucinzi napya mwatontela ya iya inu nu kulakolanya umuci uwalandwa pa Mapinda 31:10-31. Ngi cakuti mwakwata ana, mwayasambilizya ukutemwa Leza. (Mapinda 22:6) Nga mwemwe ya isi, mwaatungulula ulupwa lwinu “ningo.” (1 Timoti 3:4, 5; 5:8) Namwe mwe yana, mwauvwila avyazi inu. (Kolose 3:20) Mwaiusya ukuti wensi uwaya mu lupwa akaluvyanya, fwandi mwaicefya nu kulenga uwelelo. Muli Baibo mwaya masunde yano Yeova wika angaazwa yonsi aya umu lupwa.