1, 2. Jehovha anodenyi ku mbhuri?

JEHOVHA MWARI wakaita mucadho wo kutanga. Bhaibheri rinotibvunja kuti iyena wakaita mwanakaji wo kutanga zve “womuzisa ku mwanarume.” Adhamu wakadakara maningi perapo woti: “Uu kamare i godo ro godo rangu, no nyama yo nyama yangu!” (Genesi 2:22, 23) Izvi zvinotibvunja kuti Jehovha anoda kuti varovorani vadakare.

² Zvinosuruvarisa ngozvokuti, vandhu vazinji avazivi kumbova no upenyu hwo mbhuri hunodakajisa. Asi Bhaibheri rino zviambi zvizinji zvingabesera vese pa mbhuri kuti upenyu hwavo hwo mbhuri hubudirire zve vecidakara ngo kuva pamwepo.—Luka 11:28.

3, 4. (a) Mwamuna anodikana kutajisa kudini mukaji wake? (b) Ngenyi zvinosisira maningi kuti mukaji no mwamuna varegererane?

³ Bhaibheri rinonanga kuti mwamuna wakanaka, anodikana kuda no kureremeja mukaji wake. Tapota verenganyi VaEfeso 5:25-29. Mwamuna anodikana kutaja mukaji wake ngo njira yo rudo. Anodikanazve kumujivirira, kumusapota, zve aabviri kuita ciricese cingamukhuvaza.

⁴ Asi mwamuna anodikana kuitenyi kudari mukaji wake akashaisha? Majimwamuna vanobvunjwa kudari: “[Rambanyi mecidisa] vakaji venyu: Mucadovaitira haxa.” (VaKolosi 3:19) Majimwamuna, mucakanganwa kuti imwimwi munoshaishavo. Kudari mecida kuti  Mwari amuregerere, munodikanavo kuregerera mukaji wenyu. (Mateu 6:12, 14, 15) Mukaji no mwamuna pavanova no cido co kuregererana, zvinozovabesera kuti vave no mucadho unodakajisa.

5. Ngenyi mwamuna anodikana kureremeja mukaji wake?

⁵ Jehovha anoda kuti mwamuna areremeje mukaji wake. Mwamuna anodikana kurangarira ushoni zvinoda mukaji wake. Iyi ishwiro huru maningi. Kudari mwamuna acikataji ushoni mukaji wake, Jehovha aazodaviri mukumbiro wake. (1 Pedru 3:7) Zvinoitisa kuti vandhu vave no mutengo mukuru kuna Jehovha indava yokuti ivona vanomuda. Iyena aanyanyi kudakarira maningi vanarume kupinda vanakaji.

6. Zvinorevenyi kuti mukaji no mwamuna vava “muviri umwe”?

⁶ Jesu wakadurujira kuti mukaji no mwamuna “avaciripibze vaviri, kaveta muviri umwe.” (Mateu 19:6) Ivona vanogondana zve avambocengejani. (Mazwi Akangwara 5:15-21; Vaheberi 13:4) Vakaji no Majimwamuna vanodikana kuva no cido co kudakajisa zvido zvo vatano zvo umweni. (1 VaKorinto 7:3-5) Mwamuna anodikana kurangarira kuti “apana mundhu anoda kuxata ko muviri wake; kaveta anouhisa no kuukorondha.” Ngo kudaro iyena anodikana kukorondha mukaji wake. Mukaji anoda kuti mwamuna wake ave wakanaka zve amude kupinda ciri cese haco.—VaEfeso 5:29.

7. Ngenyi mbhuri jinoda musoro?

⁷ Mbhuri yese inoda musoro ungatungamirira mbhuri kuti ishande ushoni pamwepo. Pana 1 VaKorinto 11:3, Bhaibheri rinonanga kudari: “Musoro wo vandhu vese ndi Kristu; musoro wo mwanakaji i mwanarume; musoro wa Kristu ndi Mwari.”

8. Mukaji angakhombijisa kudini kuti anoreremeja mwamunake?

 ⁸ Mwamuna wese anoshaisha. Asi mukaji paanobesera zvisungo zvo mwamuna wake, zve ecida kuita mushandira pamwe nae, mbhuri yese inobesereka. (1 Pedru 3:1-6) Bhaibheri rinoti: “Mwanakaji ngaapurukirevo mwamuna wake.” (VaEfeso 5:33) Tingati kudini kudari mwamuna acikanamati kondhoyo no mukaji wake keni? Mukaji aadikani kumurerusa ngo kuti avanamati vese. Bhaibheri rinoti: “Na imwimwivo vanakaji: Zwiranyi majimwamuna enyu, kuti, nokunyati vamweni avatendi Izwi ra Mwari, vanyiswe asi ngo mazwi, kaveta ngo bziito bzo vakaji vavo, vecivona maitiro enyu akanaka no o kureremeja [kukuru].” (1 Pedru 3:1, 2) Mukaji ano muezaniso wakanaka angakwanisa kubesera mwamunake kuti vazwisise zve no kureremeja zvaanotenda.

9. (a) Mukaji angaitenyi kudari acikatenderi zviri kunanga mwamunake? (b) Vakaji vanopuwa ngwajo yapi pana Tito 2:4, 5?

⁹ Mukaji angaitenyi kudari acikatenderi zviri kunanga mwamunake? Iyena angananga mavonero ake ngo njira yo nderemejo. Inga muezaniso, Sara wakabvunja  Abhirahama zviro zvicizivi kumudakajisa, asi Jehovha wakamubvunja kuti: “Itai bzaanonanga.” (Genesi 21:9-12) Asi kashoma kuti zvisungo zvinoithwa ngo mwamuna zvova zvinosiyana no zvinonanga Bhaibheri, ngo kudaro mukaji wavo anodikana kuvabesera. (Maitiro o Vapostori 5:29; VaEfeso 5:24) Mukaji wa ushoni anotaja mbhuri yake. (Verenganyi Tito 2:4, 5.) Mwamunake no vana pavanovona mashandire aanoita ngo simba kuitira ivona, ivona vanozomudavo no kumureremeja maningi.—Mazwi Akangwara 31:10, 28.

10. Bhaibheri rinonangenyi ngo pamusoro po kuparajana no kurambana?

¹⁰ Nguva jimweni varovorani vangatosunga kuparajana kana kutorambana. Asi Bhaibheri rinonanga kuti “mwanakaji atame kuparajana no mwamuna wake” zve “mwanarumevo ngaatame kurambana no mukaji wake.” (1 VaKorinto 7:10, 11) Zviriyo zvingatoitisa kuti mukaji no mwamuna vaparajane, asi panodikana kunasa kuvona ushoni cisungo ici. Tingati kudini no kurambana? Bhaibheri rinovonesa kuti, thangwe rimwe basi rinotendera kuti vandhu varambane ngo ro kuti umwe wavo waita vatano no mundhu umwe kuciripi mukaji kana mwamunake.—Mateu 19:9.

11. Vana vanodenyi maningi kupinda ciri cese haco?

¹¹ Vabari, itanyi no pamunokwanisa kuti mupeje nguva no vana venyu. Vana venyu vanoda imwimwi, kupinda ciri cese haco, ivona vanoda kuti muvajijise ngo pamusoro pa Jehovha.—Deuteronòmio 6:4-9.

12. Vabari vanodikana kuitenyi kuti vajivirire vana vavo?

¹² Nyika ya Sathana iri kwenda yecishatisisa maningi, zve kuno vandhu vari kuda kukhuvaza vana vedu, zve vari kuda kuvajipa vecivata navo. Vabari vamweni  vanonesehwa kubhuya ngo shwiro iyi. Asi vabari vanodikana kungwaja vana vavo ngo pamusoro po vandhu ava, zve vovajijisa kuti vatambire ndhambo navo. Vabari, munodikana kujivirira vana venyu. *—1 Pedru 5:8.

13. Vabari vangaitisa kudini kuti vajijise vana vavo?

¹³ Vabari vano mutoro wo kujijisa mafambire o vana vavo. Mungaitisa kudini kuti mujijise vana venyu? Vana venyu vanoda rovejo, asi mbhangiro aidikani kuithwa ngo cishatihwa no hasha. (Jeremia 30:11) Ngo  kudaro mucadopangira vana venyu makanyangajwa. Magama enyu aabviri kuva ‘anoceka inga banga’ ecivakhuvaza. (Mazwi Akangwara 12:18) Jijisanyi vana venyu kuti vazwisise kuti ngenyi vanodikana kuzwira.—VaEfeso 6:4; Vaheberi 12:9-11; vonanyi Masoko o Kupejisira civerengo 30.

14, 15. Ngenyi vana vanodikana kuzwira vabari vavo?

¹⁴ Jesu nguva jese waizwira Baba wake, pikija pazvainga zvecinesa. (Luka 22:42; Johani 8:28, 29) Jehovha anoda kuti vana vazwire vabari vavo.—VaEfeso 6:1-3.

¹⁵ Vana, pikija mecizwa kuti zvinonesa kuzwira vabari venyu, ceujanyi kuti pamunozwira, Jehovha no vabari venyu vanodakajihwa. *—Mazwi Akangwara 1:8; 6:20; 23:22-25.

16. (a) Sathana anoejesa kudini vocidoko kuti vaite zviro zvakashata? (b) Ngenyi zvinosisira maningi kuti tikhete shamwari jinoda Jehovha?

¹⁶ Dhiabhu angashandisa shamwari jenyu no vamweni vo cidoko kuti vamueje kuti muite zvakashata. Iyena anoziva kuti pamunovangirijwa zvinganesa kucungirira. Inga muezaniso, Dhaina, mwana wa Jakobe, wainga no shamwari jainga jicikadi Jehovha. Izvi zvakaviisa cineso cikuru kwaari no mbhuri yake. (Genesi 34:1, 2) Kudari shamwari jenyu jicingadi Jehovha, jingamueja kuti muite ciro cinozondhwa ndi Jehovha, izvi zvingazosuruvarisa imwimwi, mbhuri yenyu, zve na Mwari. (Mazwi Akangwara 17:21, 25) Ngozvinoitisa kuti zvive zvinosisira maningi kuva no shamwari jinoda Jehovha.—1 VaKorinto 15:33.

17. Ngowapi mutoro una umwe nga umwe pa mbhuri?

¹⁷ Vo pambhuri pavanoteverera ndhungamiro ja Mwari, vanotiza zvineso zvizinji. Kudari muri mwamuna, idanyi mukaji wenyu zve mutajenyi ngo njira yo rudo. Kudari muri mukaji, reremejanyi zve zwiranyi mwamuna wenyu zve tevejeranyi muezaniso wo mwanakaji uri pana Mazwi Akangwara 31:10-31. Kudari muri mubari, jijisanyi mwana wenyu kuti ade Mwari. (Mazwi Akangwara 22:6) Kudari muri baba, tungamiriranyi mbhuri yenyu ngo ‘kufambisa ushoni muzi wenyu.’ (1 Timoti 3:4, 5; 5:8) Zve vana, zwiranyi vabari venyu. (VaKolosi 3:20) Ceujanyi kuti umwe nga umwe mu mbhuri angaposa, waro jidodokesenyi mecikumbirana kuregerehwa. Zvokadi, Bhaibheri rino ndhungamiriro ja Jehovha ku mundhu umwe nga umwe pa mbhuri.