Ima tiyashcata ricui

Ima tiyashcata ricui

CAPÍTULO 14

Familiahuan cushilla causashunchij

Familiahuan cushilla causashunchij

1, 2. ¿Diosca familiacuna ima shina causachuntaj munan?

JEHOVÁ DIOS Evata rurashpaca Adanmanmi curca. Adanca Evata ricushpaca achcatami cushicurca. Chaimi: “Caica ñuca tullumanta, ñuca aichamanta rurashcami” nirca (Génesis 2:22, 23). Chashnami Yaya Diosca cazaranata callarichirca. Chaimantami tucui cazarashcacuna cushilla causachun munan.

2 Achca gentecunami familia ucupica mana cushilla causai tucushcacuna. Pero familiacuna cushilla causachunca Bibliapimi achca consejocuna tiyan (Lucas 11:28).

¿CUSACA IMATATAJ RURANA CAN?

3, 4. a) ¿Cusaca ima shinataj paipaj huarmita tratana can? b) ¿Cusa huarmica imamantataj perdonanacunata yachana can?

3 Cusaca huarmitaca mana maipish cachun tratanachu can. Chaipaj randica Bibliapi nishca shinami cꞌuyaihuan, respetohuan sumajta tratana can (Efesios 5:25-29-ta liyipai).

4 ¿Cusaca paipaj huarmi pandarijpica imatataj rurana can? Bibliapica: “Cusacuna, cancunapaj huarmicunata cꞌuyaichij. Paicunahuanca ama millaicuna caichijchu” ninmi (Colosenses 3:19). Cusacuna, cancunapish pandarijlla cashcata yuyarichij. Cancuna pandarishcata Dios perdonachunca cancunapish huarmi pandarishcataca perdonanami canguichij (Mateo 6:12, 14, 15). Cusa huarmi perdonanacunata yachashpaca cushillami causangacuna.

5. ¿Cusaca imamantataj paipaj huarmita alli tratana can?

5 Jehová Diosca cusa paipaj huarmita cꞌuyachun, respetachunmi munan. Cusaca paipaj huarmi imata minishtishcata, ima shina sintirishcatami alli ricuna can. Paihuan parlanacungapajpish tiempotami llujchina can. Cusa paipaj huarmita maipish cachun tratajpica Diospish pai mañashcacunataca tal vez mana uyangachu (1 Pedro 3:7). Diosca paita cꞌuyajcunataca achcatami valoran. Paipajca cꞌari cashpapish, huarmi cashpapish tucuicunami igual canchij.

6. ¿Cusa huarmica ima shinataj ‘shuj aichalla’ cashcata ricuchin?

6 Jesusca cazarashcacunamanta parlashpami, “ña mana ishquichu, shuj aichallami” nirca (Mateo 19:6). Ñucanchij huarmita, cusataca shujtajcunahuan huainayashpa mana engañanachu canchij (Proverbios 5:15-21; Hebreos 13:4). Shinallataj cusa huarmi chayarinacungapajca cada unomi ima shina sintirishcata ricuna can (1 Corintios 7:3-5). Cusaca, ‘quiquin cuerpotaca, manataj pꞌiñanchu. Ashtahuanpish allimi micun, allimi cuidan’. Chashna layallatajmi cusaca huarmitaca cꞌuyaihuan tratana can. Shina tratajpimi huarmica cushilla sintiringa (Efesios 5:29).

¿HUARMICA IMATATAJ RURANA CAN?

7. ¿Familia ucupica imamantataj shuj pushaj tiyana can?

7 Familia alli causachun, paicuna imalla ruranata alli pajtachichunca shuj “uma” o pushajmi tiyana can. Caimanta parlashpami 1 Corintios 11:3-pica: “Cristoca tucui cꞌaricunapaj umami, cꞌarica huarmipaj umami, Diosca Cristopaj umami” nin.

8. ¿Huarmica cusata respetashcataca ima layataj ricuchin?

8 Cusaca mai ratoca pandaringami. Pero familia ucupi cushilla causangapajca huarmica cusapaj decisioncunataca mana mala gana apoyanachu can (1 Pedro 3:1-6). Bibliapica, “huarmipish, paipaj cusata respetachun” ninmi (Efesios 5:33). Pero ¿huarmipaj crishcacunahuan cusa mana de acuerdo cajpica? Shina jahuapish huarmica shungumantami cusataca respetana can. Yaya Diosca: “Huarmicuna cancunapaj cusacunata cazuichij. Chashna tucuipi alli cazuj cajpimi, Diospaj Shimita mana crij cusapish huarmi tucuipi alli cajta ricushpaca, mana imata huillajpipish crij tucunga. Cancunaca imapi mana juchachipaj, cazuj cajpimi chashnaca crij tucunga” ninmi (1 Pedro 3:1, 2). Huarmipaj alli ruraicunata ricushpami cusaca huarmi ima crishcacunata respetanga.

9. a) ¿Cusapaj decisionhuan mana de acuerdo cashpapish huarmica imatataj rurana can? b) ¿Tito 2:4, 5-pi nishca shinaca huarmicunaca imatataj rurana can?

9 ¿Huarmi paipaj cusahuan imapi mana de acuerdo cashpaca imatataj rurana can? Respetota ricuchishpami alajata parlana can. Por ejemplo, Abrahamca Sara ima nishcatami mana uyasha nirca. Chaimi Jehová Diosca: “Cambaj huarmi Sara imallata nishcata rurailla” nirca (Génesis 21:9-12). Cusapaj decisioncuna Bibliapaj contra mana cajpica huarmica apoyanallami can (Hechos 5:29; Efesios 5:24). Shinallataj alli huarmica familiatami alli cuidana can (Tito 2:4, 5-ta liyipai). Huarmi allita rurajta ricushpaca cusapish, huahuacunapish paitaca achcatami valoranga (Proverbios 31:10, 28).

¿Saraca imamantataj huarmicunapaj alli ejemplo can?

10. ¿Separarinamanta, divorciarinamantaca Bibliapica imatataj nin?

10 Huaquin cazarashcacunaca ratomi separarincuna o divorciarincuna. Pero Bibliapica, ‘huarmica cusata ama shitachun. Cusapish paipaj huarmitaca ama shitachun’ ninmi (1 Corintios 7:10, 11). Cazarashcacunaca maipica separarinatami yuyangacuna. Caimanta ashtahuan yachasha nishpaca Yaya Diosta cꞌuyashpa catinishca libropi, página 251-ta ricui. Cutin, ¿divorciarinamantaca Bibliapica imatataj nin? Bibliapica, cusa o huarmi shujtajhuan huainayajllapimi divorciari tucun ninmi (Mateo 19:9).

¿YAYA MAMACUNACA IMATATAJ RURANA CAN?

Jesusmi tucui familiacunapaj alli ejemplo can.

11. ¿Huahuacunaca imatataj ashtahuan minishtincuna?

11 Yaya mamaca huahuacunahuan pasangapajmi tiempota llujchina can. Huahuacunaca chaitami minishtincuna. Ashtahuantajca Jehová Diosmanta yachachichunmi huahuacunaca minishtin (Deuteronomio 6:4-9).

12. ¿Huahuacunata cuidangapajca yaya mamaca imatataj rurana can?

12 Cai mundopica yallitaj millai ruraicunami tiyan. Chaimantami ñucanchij huahuacunata ama pi llaquichichun cuidana canchij. Por ejemplo, maijan gentecunaca huahuacunata llaquichinata, violanatami munancuna. Huahuacunahuan caimanta parlanataca tal vez pinganayanchijchari. Pero paicuna llaquipi ama urmachunmi advertina, yachachina canchij (1 Pedro 5:8). *

13. ¿Yaya mamacunaca ima shinataj huahuacunata yachachina can?

13 Ñucanchij huahuacuna alli huiñachunmi corregina, yachachina canchij. Pero corregina cashpaca mana maipish cachun rimana, macanachu canchij (Jeremías 30:11). Colera horas huahuacunata maipish cachun rimashpaca espadahuan chugrichicuj shinami llaquichishun. Chaimantami colera ratoca huahuacunata mana corregina canchij (Proverbios 12:18). Huahuacuna imamanta cazuna cashcatami paicunamanca intindichina canchij (Efesios 6:4; Hebreos 12:9-11; nota 30-ta ricui).

¿HUAHUACUNACA IMATATAJ RURANA CAN?

14, 15. ¿Huahuacunaca imamantataj yaya mamata cazuna can?

14 Jesusca llaquicuna ricurijpipish siempremi Yaya Diosta cazuj carca (Lucas 22:42; Juan 8:28, 29). Huahuacunapish yaya mamata cazujpimi Diosca cushilla sintiringa (Efesios 6:1-3).

15 Huahuacunapajca maipica yaya mamata cazunaca sinchichari ricuringa. Pero cazuj huahuacuna cajpica Jehová Diospish, yaya mamapish cushillami sintiringa (Proverbios 1:8; 6:20; 23:22-25). *

¿Mana alli ruraicunamanta jarcaringapajca imatataj rurana cangui?

16. a) ¿Diabloca ima shinataj jovencunata pandachisha nin? b) ¿Imamantataj Diosta cꞌuyaj amigocunata charina cangui?

16 Jovencuna mana alli ruraicunapi urmai tucushcataca Diabloca allimi yachan. Chaimantami cambaj amigocunata o shujtaj jovencunata utilizashpa pandachi tucun. Jacobpaj ushushi Dinamanta parlashun. Paica Diosta mana sirvij amigocunata charishcamantami achca problemacunapi urmarca, paipaj familiatapish llaquichirca (Génesis 34:1, 2). Canpish mana allicunata rurashpaca achca llaquicunatami charingui. Jehová Diosta, cambaj familiatapishmi llaquichingui (Proverbios 17:21, 25). Chaimanta Diosta cꞌuyaj amigocunata mashcai (1 Corintios 15:33, QC, 1989).

CAMBAJ FAMILIAHUAN CUSHILLA CAUSAI

17. ¿Familia ucupi cajcunaca imatataj rurana can?

17 Jehová Diosca familia ucupica cada unomanmi consejocunata cushca. Familiacuna chai consejocunata pajtachishpaca cushillami causangacuna. Cusa cashpaca cambaj huarmita cꞌuyaihuan tratangapaj, cambaj familiata alli cuidangapajmi esforzarina cangui (1 Timoteo 3:4, 5; 5:8). Huarmipish cambaj cusataca respetana, apoyanami cangui. Shinallataj, Proverbios 31:10-31-pi nishca yuyaicunatami catina cangui. Yaya mamacunapish cancunapaj huahuacuna Diosta cꞌuyachunmi yachachina canguichij (Proverbios 22:6). Huahuacunapish yaya mamata cazungapaj esforzarichij (Colosenses 3:20). Familiapica tucuicunami pandarinchijlla. Pero perdonta mañanata yachashunchij. Shinami humildes cashcata ricuchishun.

^ par. 12 Caimanta ashtahuan yachasha nishpaca Jehovapaj amigo tucui-Huahuacunata cuidaichij nishca videota ricui. Caitaca testigo de Jehovacunami rurashca.

^ par. 15 Yaya mama Bibliapi mandashcacunata ama cazuchun nijllapimi huahuacunaca mana cazuna can (Hechos 5:29).