1, 2. Teani-Jehovah hanao akory ty fianakavia?

NAMORO ty fanambalea Jehovah Ndranahary. Mivola ty Baiboly fa “nandesiny ho amy lahilahy iny any” ampela niforoniny iny. Nifalifaly biby Adama ka nivola hoe: “Ela ty ela ka toy ty taola baka amy ty taolako noho nofotsy baka amy ty nofotsiko.” (Genesisy 2:22, 23) Midika raha zay fa teani-Jehovah ho sambatsy ty mpivaly.

² Mampalahelo fa maro ty fianakavia tsy sambatsy mihintsy henanizao. Fe misy torolala maro afaky manampy ty kiraidraiky amy fianakavia amy Baiboly ao. Ho sambatsy noho hifankatea rozy laha manoriky raha rey.—Lioka 11:28.

3, 4. a) Akory ty tokony handaisa ty lahilahy manambaly ty valiny? b) Manino ty mpivaly ro tena mila mifanenga hadisoa?

³ Tokony ho tea noho hanaja ty valiny ty lahilahy. Vakio azafady Efesianina 5:25-29. Tokony ho hita amy ty raha iaby ataony fa tea ty valiny ie. Harovany noho hokarakarany ty valiny sady tsy hampijaleany.

⁴ Fe manao akory laha manao raha tsy mety ty valiny? Hoy ty Baiboly: “Nareo lahilahy, tiavo avao ty valinareo le ka meloky marè aminy.” (Kolosianina 3:19) Tiarovo fa manao raha tsy mety koa ty lahilahy. Tsy maintsy manenga ty hadisoani-valiny ie laha ta hengà-Ndranahary hadisoa. (Matio 6:12, 14, 15) Lafa samby  parè hifanenga hadisoa ty mpivaly, le ho sambatsy ty tokantranon-drozy.

5. Manino ty lahilahy ro tokony hanaja ty valiny?

⁵ Teani-Jehovah hanaja ty valiny ty lahilahy, ka tokony handiniky soa ty raha ilàni-valiny. Tena vatan-draha raha zay satria tsy hijanjy ty vavaky ataony Jehovah laha mampijaly valy ie. (1 Petera 3:7) Tsy hoe ty lahilahy ro teani-Jehovah mandilatsy ty ampela, fa lafovily aminy ty olo raiky lafa tea azy.

6. Ino ty dikani-hoe “nofotsy raiky avao” ty mpivaly?

⁶ Nanazava Jesosy fa ‘tsy roe sasy ty mpivaly, fa nofotsy raiky avao.’ (Matio 19:6) Tsy mivaliky amy ty valiny mihintsy rozy sady tsy miaraky amin’olo hafa koa. (Ohabolana 5:15-21; Hebreo 13:4) Tsy tokony ho tea tena ty mpivaly, fa samby hanenty ze raha ilà ty raiky amy resaky firaisa. (1 Korintianina 7:3-5) Tokony tiarovy ty lahilahy fa “tsy misy olo malay ty nofotsiny, fa mamelo azy, noho mampiseho fitiava azy.” Midika zay fa tokony ho tea noho hikarakara am-pitiava ty valiny ie. Tsy misy raha irỳ ty ampela marè mandilatsy ty hoe soa fanahy noho tea azy ty valiny.—Efesianina 5:29.

7. Manino ro ilà ty loham-pianakavia?

⁷ Laha ta hiaraky miasa soa ty fianakavia le mila mpitariky na hoe loham-pianakavia. Mivola ty 1 Korintianina 11:3 hoe: “Kristy ro lohani-lahilahy iaby, ty lahilahy ro lohani-ampela, le Ndranahary ro lohani-Kristy.”

8. Manao akory ty ampisehoa ty ampela fa manaja marè ty valiny ie?

⁸ Manao hadisoa iaby lafa atao lahilahy manambaly. Fe laha manoha ty fanapahan-kevitsini-valiny ty ampela  sady parè hiaraky miasa aminy, le hihasoa ty fiaina an-trano ao. (1 Petera 3:1-6) Mivola ty Baiboly hoe: “Ty ampela koa mila manaja marè ty valiny.” (Efesianina 5:33) Mila manaja ty valiny avao ty ampela ndre tsy mitovy ty raha inoan-drozy. Hoy ty Baiboly: “Nareo ampela, ekeo ty valinareo mba ho voataonareo tsy amy safà ie, laha misy tsy manoriky ty safà masy, fa amy fandaisam-bata, satria ie mahita ty fandaisam-bata malio anananareo, noho ty fanajà laliky atoronareo.” (1 Petera 3:1, 2) Mety ho tea noho hanaja ty raha inoani-ampela iny avao lahilahy iny laha soa fanahy avao ampela iny.

9. a) Ino ty tokony hatao ty ampela laha tsy mitovy hevitsy amy ty valiny ie? b) Ino ty torohevitsy ho ahi-ty ampela manambaly amy Titosy 2:4, 5 ao?

⁹ Ino ty azoni-ampela atao lafa tsy mitovy hevitsy amy valiny ie? Afaky mivola ty hevitsiny ie, fe tokony hanaja avao. Nivola raha tsy niteani-Abrahama, ohatsy, Saraha, fe nivola tamy Abrahama Jehovah hoe: “Janjino ty safàny.” (Genesisy 21:9-12) Tokony hanoha  ty valiny avao ty ampela, satria matetiky ty fanapahan-kevitsy rambesini-lahilahy iny ro tsy mifanohitsy amy Baiboly. (Asan’ny Apostoly 5:29; Efesianina 5:24) Tokony hikarakara tokantrano koa ty ampela manambaly. (Vakio Titosy 2:4, 5.) Vomaiky ho tea noho hanaja azy ty valiny noho ty anakiny lafa mahita azy mikarakara soa an-drozy.—Ohabolana 31:10, 28.

10. Ino ty resahini-Baiboly mikasiky ty hoe misaraky na ty hoe tezitsy?

¹⁰ Malaky manapa-kevitsy hisara-baly na ho tezitsy ty mpivaly sisany. Kanefa mivola ty Baiboly fa “tsy tokony hiala amy valiny ty ampela”, le “ty lahilahy tsy tokony hiala amy valiny.” (1 Korintianina 7:10, 11) Afaky tezitsy na hoe misaraky pilasy tsiela ty mpivaly fe lafa misy antony bevata vo mahazo manao ani-raha zay. Ka azo atao va ty misara-baly? Volanini-Baiboly fa ty fanaovani-lahilahy na ampela firaisa amin’olo hafa ankoatsini-valiny avao ro antony azo isaraha.—Matio 19:9.

11. Ino ty tena ilà ty anaky?

¹¹ Tokony hiaraky matetiky amy ty anakinareo nareo. Mila anareo ty anakinareo. Ino ty ilàny anareo marè? Mila ampianarinareo mikasiky ani-Jehovah rozy.—Deoteronomia 6:4-9.

12. Ino ty tokony hatao ty baba noho reny mba hiarova ty anakin-drozy?

¹² Miharaty avao ty olo amy tontoloni-Satana toy. Mety hisy olo ta hanimba ty anakinareo na hiforosè an-drozy hanao firaisa mihintsy aza. Menatsy miresaky mikasiky ani-raha zay ty baba noho reny sisany. Fe rozy ro tokony hampianatsy noho hanome hevitsy ty ajà  mba hiamby soa noho hahay hoe ino ty tokony hatao mba tsy ho tratsini-raha manahaky ani-rey. Tsy maintsy arovanareo ty anakinareo. *—1 Petera 5:8.

13. Akory ty tokony hampianara ty baba noho reny ty anakin-drozy?

¹³ Andraikitsini-baba noho reny ty mampianatsy ty anakin-drozy mba ho hendry. Akory ty hampianara azy? Mila anary ty anaky, fe tsy tokony hasiaky mihintsy iha lafa mananatsy azy. (Jeremia 30:11) Tsy tokony hananatsy ty anakinao iha laha mbo meloky,  mba tsy hanahaky “sabatsy mitsiboky io” ty safànao ka hamparary ty fony. (Ohabolana 12:18) Ampianaro ty anakinareo hoe manino ie ro tokony hanoriky safà.—Efesianina 6:4; Hebreo 12:9-11; henteo Fanazavà Hevitsy 30.

14, 15. Manino ty anaky ro tokony hanoriky ty safàni-baba noho reniny?

¹⁴ Norihini-Jesosy avao ty safàni-Babany ndre tsy nimora aza ty nanao raha zay kindraiky. (Lioka 22:42; Jaona 8:28, 29) Teani-Jehovah hanoriky ty safàni-baba noho reniny koa ty anaky.—Efesianina 6:1-3.

¹⁵ Mety ho sarotsy aminareo ajà ty manoriky ty safàni-baba noho reninareo. Fe tiarovo, fa laha manoriky safà nareo, le ho falifaly rozy, sady ho falifaly koa Jehovah. *—Ohabolana 1:8; 6:20; 23:22-25.

16. a) Akory ty ataoni-Satana mba hitariha ty tanora hanao raha raty? b) Manino ro ilà ty minama amin’olo tea ani-Jehovah?

¹⁶ Afaky mampiasa ty namanao na ty tanora hafa ty Devoly mba hitariky anao hanao raha raty. Hainy fa tena sarotsy ty handà lafa olo mitovitovy tao aminao ro mitao anao. Nana nama tsy tea ani-Jehovah, ohatsy, Dina anakampelani-Jakoba. Nahavy raha manahira maro taminy noho tamy ty fianakaviany raha zay. (Genesisy 34:1, 2) Mety hitariky anao hanao raha halani-Jehovah ty namanao laha tsy tea azy. Halahelo biby iha noho ty fianakavianao, voho Jehovah laha manao ani-raha zay iha. (Ohabolana 17:21, 25) Midika raha  zay fa ty olo tea ani-Jehovah avao ro tokony hinamànao.—1 Korintianina 15:33.

17. Ino ty tokony hataoni-kiraidraiky an-trano ao?

¹⁷ Lafa samby manoriky ty torohevitsi-Ndranahary ty olo trano raiky, le tsy ho maro ty raha mampanahira. Ka laha lahilahy manambaly iha, miezaha ho tea noho ho soa fanahy amy ty valinao avao. Laha ampela manambaly iha, miezaha hanaja noho hanoriky ty safàni-valinao avao, le tahafo ampela volany amy Ohabolana 31:10-31 ao iny. Laha manan’anaky iha, ampianaro ho tea a Ndranahary ty anakinao. (Ohabolana 22:6) Laha baba iha, ‘mahaiza’ mitariky ty fianakavianao. (1 Timoty 3:4, 5; 5:8) Nareo anaky, oriho avao ty safàni-baba noho reninareo. (Kolosianina 3:20) Tiarovo fa samby mety hanao hadisoa ty kiraidraiky an-trano ao. Miezaha hiambany noho hangataky fanengà hadisoa. Samby ameani-Jehovah tari-dala amy Baiboly ao vatany ty kiraidraiky an-trano ao.