1, 2. Jehova ulangilideenzi kumpuli?

JEHOVA LEZA nguwe wakatalisya mabambe aalukwatano. IBbayibbele litubuzya kuti wakalenga mwanakazi wakusaanguna mpawo “wakamuleta kumuntu.” Adamu wakabotelwa loko chakuti wakaamba kuti: “Oyu ulijisi zifuwa mbubonya mbuli zifuwa zyangu anyama mbubonya mbuli nyama yangu.” (Matalikilo 2:22, 23) Eezi zituyiisya kuti Jehova uyanda kuti bantu bakwetene kababotelwa.

² Chiwusisya nchakuti, bantu biingi taakwe nibanakujana pe kubotelwa mumpuli. Nikuba boobo, iBbayibbele lijisi milawu iiyoogwasya bamumpuli boonse kutegwa bachite kuti mpuli zyabo zizwidilile mubuumi akubotelwa kuba antoomwe.—Luka 11:28.

3, 4. (a) Mwaalumi weelede kumujata biyeni mwanakazi wakwe? (b) Nkaamboonzi mwaalumi amwanakazi nibeelede kulekelelana?

³ IBbayibbele lyaamba kuti mwaalumi uuli kabotu weelede kumujata chaluyando achabulemu mwanakazi wakwe. Bala BaEfeso 5:25-29. Mwaalumi uyoomujata kabotu mwanakazi wakwe chiindi choonse. Uyoomukwabilila, uyoomulangania, alimwi taakwe natakachite chimwi chintu chikonzya kuchisa mwanakazi wakwe.

⁴ Pesi niinzi mwaalumi ncheelede kuchita kuti mwanakazi wakwe wabisya? Baalumi babuzigwa kuti: ‘Amuzumanane kubayanda bakaintu banu, alimwi mutanoobanyemeni cakuzwa munzila.’ (BaKolose  3:19) Nibaalumi, amuyeeye kuti andinywe mulalubizya. Alubo ikuti kamuyanda kuti Leza kamulekelela, andinywe mweelede kulekelela banakazi banu. (Matayo 6:12, 14, 15) Kuti mwaalumi amwanakazi kabazumina kulekelelana, ziyoobagwasya kuti babe aalukwatano lubotezya.

5. Nkaamboonzi mwaalumi neelede kumupa bulemu mwanakazi wakwe?

⁵ Jehova ulangila kuti mwaalumi kamupa bulemu mwanakazi wakwe. Mwaalumi weelede kuzibikkila maanu eezyo ziyandwa amwanakazi wakwe. Aaka nkaambo kapati loko. Ikuti mwaalumi katamujati kabotu mwanakazi wakwe, Jehova ulaleka kuswiilila nkombyo zyakwe. (1 Petro 3:7) Chichita kuti bantu bayandike kuli Jehova nchakuti balamuyanda. Takwe kuti uyandisya baalumi kwiinda banakazi.

6. Chaambaanzi kuti mwaalumi amwanakazi baba “nyama yomwe”?

⁶ Jesu wakapandulula kuti mwaalumi amwanakazi “tabacili bobile pe, baba nyama yomwe.” (Matayo 19:6) Beelede kukkala lyoonse kabasyomekede kuli umwi awumwi. (Tusimpi 5:15-21; BaHebrayo 13:4) Baalumi abanakazi bakwetene beelede kupana zyeelede muzintu zyakoonana. (1 BaKorinto 7:3-5) Mwaalumi weelede kuyeeya kuti “taakwe muntu uusula mubili wakwe mwini, pe, ulausanina akuubamba kuti ubote.” Nkukwamba kuti weelede kumuyanda akumujata kabotu mwanakazi wakwe. Kwiinda zyoonse, mwanakazi uyanda kuti mulumaakwe kamutondeezya luse aluyando.—BaEfeso 5:29.

7. Nkaamboonzi mpuli niiyanda silutwe?

⁷ Mpuli zyoonse ziyanda silutwe wakuzyeendelezya  kuchitila kuti kazibelekelaamwi. Muli 1 BaKorinto 11:3 iBbayibbele lyaamba kuti: “Mutwe wamwaalumi ngu-Kristo, awalo mutwe wamwanakazi ngumwaalumi, awalo mutwe waKristo ngu-Leza.”

8. Munzila iili mwanakazi mbwakonzya kulemeka mulumaakwe?

⁸ Baalumi boonse balalubizya. Pesi kuti mwaalumi wasala, mwanakazi weelede kuba kubbazu lyakwe akubelekelaamwi zizwa mumoyo, mpuli yoonse iyoogwasigwa. (1 Petro 3:1-6) IBbayibbele lyaamba kuti: “Alakwe mwanakazi alemye mulumi wakwe.” (BaEfeso 5:33) Kutegwani kuti mwaalumi katakombi? Mwanakazi weelede kumupa bulemu bweelede. IBbayibbele lyaamba kuti: “Anywebo nobanakazi, amulibombye kubalumi banu nobeni, kuti kwanooli bamwi bataswiililisyi kumakani, basanduke nkaambo kanyendelo zyabakazi babo, kuti tabaambilwi zintu, kukulangilila inyendelo zyanu zisalala nzimweendela cakuyoowa.” (1 Petro 3:1, 2) Chikozyano chilikabotu chamwanakazi nga chilagwasya mwaalumi kulemeka lusyomo lwakwe.

9. (a) Niinzi cheelede kuchitwa amwanakazi kuti kakuli kutazuminana? (b) Ndulayoonzi lwabakayintu lujanika muli Tito 2:4, 5?

 ⁹ Mwanakazi weelede kuchita biyeni kuti kabatazuminani amulumaakwe? Weelede kwaamba mbalimvwa munzila yakulemeka. Muchikozyano, Sara wakaambuula zintu nzyaakatali kuyanda Abrahamu, pesi Jehova wakamubuzya kuti: “Swilila ijwi lyakwe.” (Matalikilo 21:9-12) Nkache-kache kuti mwaalumi wachiKristu achite chisaluuzyo chiteendelani anzilyaamba Bbayibbele, nkukwaamba kuti mwanakazi weelede kumugwasya. (Incito 5:29; BaEfeso 5:24) Mukayintu mubotu ulayilangania mpuli yakwe. (Bala Tito 2:4, 5.) Chiindi mulumaakwe abana nibabona nzila njabelekaayo changuzu, balayungizya kumuyanda akumulemeka.—Tusimpi 31:10, 28.

10. IBbayibbele litwambilaanzi atala akwanzaana akulekana?

¹⁰ Chimwi chiindi bakwetene nga bafwambaana kuyanda kwanzaana naa kulekana. Pesi, iBbayibbele lyaamba kuti “mwanakazi teelede kulekana amulumaakwe. Alakwe mwalumi teelede kuleka mukaakwe.” (1 BaKorinto 7:10, 11) Kuli ziimo zinga zyapa kuti bakwetene banzaane, pesi eechi nchisaluuzyo chipati. Kutegwani akulekana? IBbayibbele lipa kaambo kamwi kapati kakulekana kuti mwaalumi naa mwanakazi woona awumwi muntu ngwatakwetene aawe.—Matayo 19:9.

11. Niinzi bana nzibayanda kwiinda zintu zyoonse?

¹¹ Nibazyali, amujane chiindi chakukkala abana banu. Kwiinda zintu zyoonse, bana bayanda ndinywe kuti mubayiisye atala aJehova.—Deuteronomo 6:4-9.

12. Bazyali beelede kuchitaanzi kutegwa bakwabilile bana babo?

¹² Inyika yaSaatani iliikwiindilila kubija, alimwi kuli bamwi bayanda kubachisa bana besu nikuba kubajata  chibbalo muli zyakoonana. Bamwi bazyali zilabayumina kwaambuula atala amakani aaya. Pesi bazyali beelede kubachenjezya bana babo atala abantu bali boobo alimwi babayiisye nzila zyakubatantamuka. Nibazyali, mweelede kubakwabilila bana banu. *—1 Petro 5:8.

13. Bazyali beelede kubayiisya biyeni bana babo?

¹³ Bazyali balaa mutolo wakuyiisya bana babo nzila zyakulijata. Kujana wabayiisya biyeni bana bako? Bana bako bayanda kuyiisigwa, pesi lulayo talweelede kuba  lwalunya naa lwabukali. (Jeremiya 30:11) Aboobo tweelede kubalaya pe bana kuti kunyemede. Takuyandiki kuti majwi aako abe mbuli ‘panga liyasa’ akubachisa. (Tusimpi 12:18) Yiisya bana bako kaambo nchibeelede kuswiilila.—BaEfeso 6:4; BaHebrayo 12:9-11; langa Makani Aakumamanino 30.

14, 15. Nkaamboonzi bana nibeelede kuswiilila bazyali babo?

¹⁴ Chiindi choonse Jesu wakali kumuswiilila Wisi, nikuba kuti chimwi chiindi teekwakali kuuba pe. (Luka 22:42; Johane 8:28, 29) Alubo Jehova ulangilide kuti bana balemeke bazyali babo.—BaEfeso 6:1-3.

¹⁵ Nibana, nikuba kuti mumvwa kachimuyumina kulemeka bazyali banu, amuyeeye kuti, ikuti mwabaswiilila, Jehova alimwi abazyali banu balabotelwa andinywe. *—Tusimpi 1:8; 6:20; 23:22-25.

16. (a) Saatani weezya biyeni kusunka bachikula kuti bachite zibi? (b) Nkaamboonzi nikugwasya kusala beenzinyokwe bayanda Jehova?

¹⁶ Diabolosi ulakonzya kubelesya beenzinyokwe naa bamwi bachikula kutegwa bakusunke kuti uchite zintu zibi. Diabolosi ulizi kuti kuyunga ooku kulaanguzu zyakuti kulakonzya kukuyumina kukuzunda. Muchikozyano, mwana waJakobo musimbi uutegwa Dina wakali aabeenzinyina bakatali kuyanda Jehova. Eezi zyakamweetela mapenzi miingi loko kubikkilizya abamumpuli yakwe. (Matalikilo 34:1, 2) Ikuti beenzinyokwe kabatamuyandi Jehova, balakonzya kukusunka kuti uchite chimwi chintu Jehova nchasulayika, chitakonzye kukweetela machise miingi, kubikkilizya abamumpuli yako,  akuli Leza. (Tusimpi 17:21, 25) Aaka nkikaambo kapati nchichiyandikana kuti uyanduule beenzinyokwe bayanda Jehova.—1 BaKorinto 15:33.

17. Mutoloonzi umwi awumwi mumpuli ngwalaawo?

¹⁷ Chiindi bamumpuli nibatobelezya malayilile aaLeza, batantamuka mapenzi. Ikuti kuli mwaalumi, weelede kuyanda mwanakazi wako alimwi umujate chaluyando. Ikuti kuli mwaanakazi, weelede kulemeka akulibombya kumulumaako alimwi weelede kutobelezya chikozyano chamwanakazi upandululwa mulugwalo lwa Tusimpi 31:10-31. Ikuti kuli muzyali, weelede kuyiisya bana bako kuyanda Leza. (Tusimpi 22:6) Ikuti kuli ndeende, “beenzye kabotu” bamumpuli yako. (1 Timoteo 3:4, 5; 5:8) Andinywe nibana, amubaswiilile bazyali banu. (BaKolose 3:20) Amuyeeye kuti umwi awumwi mumpuli ulalubizya, aboobo amulibombye alimwi akukumbila lulekelelo. Nichoonzyo, iBbayibbele lilaamalayilile aaJehova aamuntu woonse mumpuli.