1, 2. ¿Jasa wa skʼana ja Jyoba sbʼaja pamilyaʼiki?

JA Jyoba yeʼn ya kujlajuk ja nupaneli. Ja Biblia wa xyala yeʼn skʼulan ja bʼajtan ixuki sok yayi ja winiki. Ja Adán jelni gustoʼaxi sok yala: «Ja iti jbʼakelxaniʼa sok jbʼakʼtelxaniʼa» (Génesis 2:22, 23). Ja Jyoba wa skʼana oj ajyuke gusto ja matik nupanelexa.

² Tristeni yabʼjel, pe jitsan pamilya mini gusto ayuke. Ja Biblia ayiʼoj jitsan rasonik bʼa oj koltajuke jujune ja bʼa pamilya bʼa oj ajyuke gusto sok bʼa oj wajyujile lek (Lucas 11:28).

3, 4. a) ¿Jastal oj yil ja xcheʼum ja tatamali? b) ¿Jas yuj jel tʼilan oj ya sbʼaje perdon ja tatamal sok ja cheʼumali?

³ Ja Biblia wa xyala jun lekil tatamal tʼilan oj syajtay sok oj skis ja xcheʼumi (kʼuman ja Efesios 5:25-29). Ja tatamali tʼilan tolabida yajxta oj yil ja xcheʼumi. Cha tʼilan oj yile, oj stalnay sok mok syajbʼes.

⁴ ¿Jasa oj skʼuluk ja tatamal yajni ja xcheʼumi ay jas skʼulan bʼa mi sbʼejuk? Ja Biblia wa xyala: «Yaj xa huab ja hua cheumexi. Mi xa cʼaclayex» (Colosenses 3:19). Tatamalik, ajuluka kʼujolex ja weʼnlexi cha waxa kʼulanex jastik mi sbʼejuk. Sok wankʼa xa kʼanawex ayaʼex perdon ja Dyosi, tʼilan oja waʼex perdon jawa cheʼumexi (Mateo 6:12, 14, 15). Ta ja tatamal sok ja cheʼumal  pwesto aye bʼa yajel sbʼaje perdon, masni pasil oj ajyuke gusto ja bʼa snupanele.

5. ¿Jas yuj ja tatamal tʼilan ayil chaʼanyabʼal ja xcheʼumi?

⁵ Ja Jyoba wa smajlay ja tatamal ayil chaʼanyabʼal ja xcheʼumi. Cha tʼilan oj waj skʼujol ja snesesida ja xcheʼumi. Ja it mini tajneluk. Pes ta mi lek xyila ja xcheʼumi, bʼobʼta ja Jyoba mi oj smaklayi ja yorasyoni (1 Pedro 3:7). Ja Jyoba mi mas chaʼanyabʼal wa xyila ja winik yuja ixuki. Bʼa yeʼna, spetsanil ja matik wa xyajtajiyuji jelni chaʼanyabʼalile.

6. ¿Jas wa stojolan ja «quechan xta june» kʼotele ja tatamal soka cheʼumali?

⁶ Ja Jesús xcholo ja tatamal soka cheʼumali mixa chawaneʼuke, «quechan xta june» kʼotele (Mateo 19:6). Ja yeʼnleʼi mini xchʼaykʼujolan sbʼaje sok mi sleʼawe pilan (Proverbios 5:15-21; Hebreos 13:4). Ja tatamal ma ja cheʼumal mi kechan yeʼn oj waj skʼujol sbʼaj, ja yeʼnle tʼilan oj staʼ sbʼaje bʼa yajel ekʼuk ja snesesidaʼe (1 Corintios 7:3-5). Ja tatamal tʼilan oj julskʼujol ‹mini xyila koraja ja skwerpoʼi, wani stalnay sok wa smakʼlay›. Ja yuj tʼilan oj syajtay ja xcheʼumi sok yajxta oj yile. Ja mas jel lek xyila jun ixuk jani yajxta aʼilwanuk sok kʼun a-sjeʼ ja smodo ja statami (Efesios 5:29).

7. ¿Jas yuj wa skʼana jun olomal bʼa kada pamilya?

⁷ Kada pamilya wani skʼanawe jun olomal bʼa oj tojwanuk bʼa skʼulajel ja cholal akʼubʼalyile. Ja Biblia wa xyala: «Ja kristo‘i ja‘ olomal ja bʼa jujune winik. ja‘xa winiki ja‘ olomal ja bʼa ixuki. ja‘xa dyosi ja‘ olomal ja bʼa kristo‘i» (1 Corintios 11:3, YD).

8. ¿Jastal wa sjeʼa ja cheʼumal wani skisa ja statami?

 ⁸ Ja tatamaliki cha wani skʼulane jastik bʼa mi sbʼejuk. Pe yajni ja cheʼumal pwesto ay bʼa skoltajel ja jas wa skʼana oj skʼuluk ja statami, wani xyawe el slekilal ja spamilya (1 Pedro 3:1-6). Ja Biblia wa xyala: «Jaxa huenlex ixuquex, sbej que oja cʼuuquex yabal ja hua tatamexi» (Efesios 5:33). Pe ¿jaxa ta mi kʼuʼumanuk Dyosi? Ama jachuk, ja cheʼumali ojni skise. Ja Biblia wa xcha yala: «Ja janecʼ ay atatamexi, cʼuanic ja yabalei. Ay ni atatamex mi ni tʼusan huas scʼuane ja yabal ja Diosi pero ta toj cʼa ayex ja huenlexi, mi tʼilanuc tanto cʼumal oj ochanic soc. Ay modo oj scʼuuque Porque huane yiljel que toj ni hua pensarex» (1 Pedro 3:1, 2). Ja lekil smodo ja cheʼumali oj bʼobʼ koltajuk ja tatamali bʼa oj skis sok oj yabʼ stojol ja jas wa skʼuʼan ja xcheʼumi.

9. a) ¿Jasa oj skʼuluk ja cheʼumal yajni mi akwerdoʼayuk soka statami? b) ¿Jas rason wa xtaʼatik sbʼaja cheʼumalik ja bʼa Tito 2:4, 5?

⁹ ¿Jasa oj skʼuluk ja cheʼumal yajni mi akwerdoʼayuk soka statami? Ojni bʼobʼ yal ja jas wa spensaraʼani, pe  tʼilan tsamalxta oj yale. Jun sjejel, ja Sara yala yabʼ jun jasunuk ja Abrahán bʼa mi lek yabʼi. Pe ja Jyoba yala yabʼ ja Abrahán: «Maklay ja jas wa xyala» (Génesis 21:9-12). Ta mi skʼoko ja jas wa xyala ja Biblia, ja cheʼumali tʼilan pwesto oj ajyuk bʼa skoltajel ja jas wa skʼana oj skʼuluk ja statami (Hechos 5:29; Efesios 5:24). Chomajkil, jun lekil cheʼumal tʼilan oj stalnay ja spamilya (kʼuman ja Tito 2:4, 5). Yajni ja statam sok ja yuntikil xyilawe janekʼto wa xkoltani ja cheʼumali, mastoni oj syajtaye sok oj skis-e (Proverbios 31:10, 28).

10. ¿Jasa wa xyala ja Biblia sbʼaja sjipjelkan sbʼaje sok skʼutsjel ja nupaneli?

¹⁰ Ay nupanumik bʼa wegoxta wa sjipakan sbʼaje ma wa skʼutsuwe ja snupanele. Pe ja Biblia wa xyala ja cheʼumal ‹mi sbʼejuk oj yakan ja statami› sok jaxa tatamal «mi sbejuc oj scʼul divorciar sbaj soc ja xcheumi» (1 Corintios 7:10, 11). Ama wani xbʼobʼ sjipkan sbʼaje ta ay jun jasunuk bʼa jelxelxa wan ekʼel ja bʼa snupanele, pe tʼilani oj spensaraʼuke lek. * Sok ¿jasa wa xyala ja Biblia sbʼaja skʼutsjel jun nupanel? Ojni bʼobʼ skʼuts-e ta ja tatamal ma ja cheʼumal sleʼa smul sok pilan (Mateo 19:9).

11. ¿Jasa mas tʼilan wa skʼanawe ja untiki yuj chikan jasa?

¹¹ Nantatalik, jawa wuntikilexi wani skʼanawe oja pilexyi tyempo bʼa oj ajyaniksok. Sok wani skʼana oja jeʼexyi sbʼaja Jyoba, pes ja it mastoni tʼilan yuj chikan jasa (Deuteronomio 6:4-9).

12. ¿Jasa oj skʼuluke ja nantatalik bʼa oj stalnaye ja yuntikile?

 ¹² Ja bʼa sluʼumkʼinal ja Satanás wanxta ipaxel ja jastik mi lekuki. Ayni kristyanoʼik wa skʼana oj syajbʼese jawa wuntikilexi, ma ayni oj bʼobʼ yixtalaʼuke bʼa wayelsok. Jujuntik nantatalik jel wokol xyabʼye yaljel yabʼ ja yuntikile sbʼaja it. Pe tʼilani oja wal-ex yabʼ a-stalnay sbʼaje soka kristyanoʼik jaw sok sjejelyile jastal oj stalnay sbʼaje. Nantatalik, tʼilani oja talnayex jawa wuntikilexi (1 Pedro 5:8). *

13. ¿Jastal oj sjeʼeyi ja yuntikile ja nantataliki?

¹³ Ja nantatalik ayiʼoje ja cholal bʼa sjejelyile ja  yuntikile bʼa jastal oj ajyuke toj. Ama ja yal untik wa skʼana oja tojex, pe mini kalaxuk ma ixta oja wilex (Jeremías 30:11). Mokni atojex ja yajni tajkel ayexi. Bʼobʼta mini oja kʼanex oja walex yabʼ jastik junuk bʼa oj yajbʼesnuk jastal jun espada (Proverbios 12:18). Koltayik bʼa oj yabʼye stojol jas yuj tʼilan oj ajyuke kʼuʼabʼal (Efesios 6:4; Hebreos 12:9-11; kʼela ja nota 29).

14, 15. ¿Jas yuj tʼilan oj ajyuke kʼuʼabʼal soka snantate ja untiki?

¹⁴ Ja Jesús tolabida ajyi kʼuʼabʼal soka sTati, cha jachni ja bʼa ekʼeleʼik mas wokoli (Lucas 22:42; Juan 8:28, 29). Ja Jyoba wa skʼana ja untiki aʼajyuke kʼuʼabʼal soka snantateʼi (Efesios 6:1-3).

¹⁵ Untik, bʼobʼta wokol waxa wabʼyex skʼuʼajelyi ja smandar jawa nantatexi. Pe ajulka kʼujolex: yajni kʼuʼabʼal ayexi, ja Jyoba sok jawa nantatexi jel xgustoʼaxiye (Proverbios 1:8; 6:20; 23:22-25). *

16. a) ¿Jastal wa sleʼa modo ja Satanás bʼa oj skʼuluke jastik mi lekuk ja keremtik akʼixuki? b) ¿Jas yuj jel tʼilan oja wamigoʼuk ja matik wa syajtaye ja Jyoba?

¹⁶ Ja Satanás oj bʼobʼ ya makunuk jawa wamigoʼik sok tuk keremtik akʼixuk bʼa oj stʼena skʼulajel jastik mi lekuk. Wani snaʼa jel wokol oj kuchukawuj ja tikʼe tʼenwanel jaw. La kiltik jasa ekʼ sbʼaj ja Dina, ja yakʼix ja Jacob. Ja yeʼn ajyi yamigoʼik bʼa mi syajtaye ja Jyoba. Sok jel ijijanyi wokol ja yeʼn sok ja spamilya (Génesis 34:1, 2). Ta jawa wamigoʼik mi syajtaye ja Jyoba, ojni bʼobʼ stʼena bʼa oja kʼul jastik mi lek xyila. Ja jawi jelni oj  syajbʼesa, cha jachuk jawa pamilya sok ja Jyoba (Proverbios 17:21, 25). Ja yuj jelni tʼilan oja wamigoʼuk ja matik wa syajtaye ja Jyoba (1 Corintios 15:33).

17. ¿Jas cholal yiʼoje jujune ja bʼa yojol ja pamilya?

¹⁷ Yajni jujune bʼa yojol ja pamilya wa skʼuʼane ja rasonik bʼa Dyosi, mini jel x-ekʼ sbʼaje wokol. Ja yuj ta ja weʼn tatamala, yajtay jawa cheʼumi sok yajxta ila. Ta cheʼumala, kisa sok kʼuʼan ja yabʼal jawa tatami, pwesto ajyan bʼa skoltajel sok nocho ja sjejel bʼa cheʼumal wa staʼa tiʼal ja Proverbios 31:10-31. Ta aya wuntikil, jeʼayile bʼa oj syajtaye ja Dyosi (Proverbios 22:6). Ta tatamala sok tatala, kʼotan jun lekil olomal (1 Timoteo 3:4, 5; 5:8). Jaxa weʼnlex, untik, ajyanik kʼuʼabʼal soka wa nantatexi (Colosenses 3:20). La juljkʼujoltik kibʼanaltik wa xkʼulantik jastik bʼa mi sbʼejuk, ja yuj la ka jbʼajtik chʼin sok skʼanjel perdon. Jastalni kilatikta, ja Biblia ayiʼojan tojelal bʼa Jyoba sbʼaja pamilya.