Xeen tiʼ baʼax ku taasik

Xeen tu cuadroil baʼax ku taasik

XOOK 14

Jeʼel u yantal kiʼimak óolal ichil a familiaeʼ

Jeʼel u yantal kiʼimak óolal ichil a familiaeʼ

1, 2. ¿Baʼax u kʼáat Jéeoba utiaʼal le familiaoʼ?

JÉEOBA káajs le tsʼoʼokol beeloʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ Dioseʼ tu beetaj le yáax koʼoleloʼ ka «tu taasaj tu yiknal le máakoʼ». Adáneʼ jach kiʼimakchaj u yóoleʼ ka tu yaʼalaj: «¡Lelaʼ jach tu jaajileʼ u baakel in baakel, yéetel u bakʼel in bakʼel!» (Génesis 2:22, 23). Lelaʼ ku yeʼesikeʼ Jéeobaeʼ u kʼáat ka kiʼimakchajak u yóol le tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ.

2 Baʼaleʼ bejlaʼeʼ tiʼ yaʼab máakeʼ maʼ yanak kiʼimak óolal ichil u familiaiʼ. Chéen baʼaleʼ le Bibliaoʼ ku tsʼáaik tsolnuʼukoʼob jeʼel u yáantik máak u bisuba maʼalob ichil u familiaeʼ bey xan utiaʼal ka yanak kiʼimak óolaliʼ (Lucas 11:28).

BAʼAX UNAJ U BEETIK LE ÍICHAMTSILOʼ

3, 4. 1) Le íichamtsiloʼ, ¿bix unaj u tratartik u yatan? 2) ¿Baʼaxten unaj u paklan perdonarkuba íichamtsil yéetel atantsil?

3 Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ juntúul maʼalob íichamtsileʼ unaj u tratartik yéetel yaabilaj u yatan yéetel u respetartik (xok Efesios 5:25-29). Le íichamtsiloʼ mantatsʼ unaj u yutsultʼantik u yatan yéetel u kanáantik. Mix juntéen unaj u beetik loob tiʼ.

4 ¿Baʼax unaj u beetik le íichamtsil wa u yatan ku beetik baʼax maʼ maʼalobiʼ? Le Bibliaoʼ ku yaʼalik tiʼ le íichamtsiloʼoboʼ: «Maʼ u xuʼulul a yaabiltikeʼex a wataneʼex, yéetel maʼ a sen kʼuuxileʼex tu yéeteloʼob» (Colosenses 3:19). Íichamtsil, kʼaʼajaktecheʼ tak teech ka beetik baʼax maʼ maʼalobiʼ. Wa a kʼáat ka u perdonartech Jéeobaeʼ unaj xan a perdonartik a watan (Mateo 6:12, 14, 15). Wa ku paklan perdonarkuba le íichamtsil yéetel le atantsiloʼ jeʼel u kiʼimaktal u yóoloʼobeʼ.

5. ¿Baʼaxten le íichamtsiloʼ unaj u respetartik u yatan?

5 Jéeobaeʼ u kʼáat ka respetartaʼak le atantsil tumen le íichamtsiloʼ. Le oʼolal unaj u chʼaʼik en cuenta baʼax kʼaʼabéet tiʼ u yatan. Leloʼ maʼ chéen báaxaliʼ. Wa maʼ tu tratartik maʼalob u yataneʼ jeʼel u pʼáatal maʼ u yuʼubaʼal u oración tumen Jéeobaeʼ (1 Pedro 3:7). Jéeobaeʼ u yaabiltmaj tuláakal máax yaabiltmil, kex xiib wa koʼolel. Mix máak maas nojoch tu táan.

6. ¿Baʼax u kʼáat u yaʼal u pʼáatal máak «junpʼéeliliʼ wíinklil» yéetel u núup?

6 Jesúseʼ tu yaʼaleʼ le íichamtsil yéetel le atantsiloʼ «maʼ kaʼatúuloʼobiʼ, baʼaxeʼ junpʼéeliliʼ wíinkliloʼob» (Mateo 19:6). Tumen chúukaʼan u yaabilajoʼob tu baatsiloʼobeʼ maʼatech u tuskubaʼob yéetel yaanal (Proverbios 5:15-21; Hebreos 13:4). Tiʼ baʼax yaan yil yéetel le núupchitaloʼ, le íichamtsil yéetel le atantsiloʼ unaj u paklan kaxtik u yutsiloʼob (1 Corintios 7:3-5). Le íichamtsiloʼ unaj u kʼaʼajsikeʼ «mix máak ku pʼektik u wíinklil, baʼaxeʼ ku tséentik yéetel ku kanáantik». Le oʼolaleʼ le íichamtsiloʼ unaj u yaabiltik u yatan yéetel u yutsultʼantik. Le atantsiloʼ u kʼáat ka eʼesaʼak jatsʼuts modos tiʼ tumen u yíicham (Efesios 5:29).  

BAʼAX UNAJ U BEETIK LE ATANTSILOʼ

7. ¿Baʼaxten kʼaʼabéet u poolil le familiaoʼ?

7 Utiaʼal ka múul meyajnak le familiaoʼ kʼaʼabéet u yantal máax nuʼuktik. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik tiʼ 1 Corintios 11:3: «U pool le xiiboʼ Cristo, u pool le koʼoleloʼ letiʼe xiiboʼ, u pool Cristoeʼ Dios».

8. ¿Bix jeʼel u yeʼesik le atantsil ku respetartik u yíichamoʼ?

8 Yaan horaeʼ le íichamtsiloʼ ku beetik baʼax maʼ maʼalobiʼ. Baʼaleʼ wa le atantsil ku yáantik tiʼ baʼaxoʼob ku chʼaʼtuklikeʼ tuláakal le familia ku jóoʼsik u yutsiloʼ (1 Pedro 3:1-6). Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Le atantsil xanoʼ unaj u jach respetartik u yíicham» (Efesios 5:33). Baʼaleʼ ¿kux túun wa u yíicham maʼatech u meyajtik Jéeoba? Kex beyoʼ unaj u respetartik. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Atantsileʼex, tsʼáabaʼex yáanal u páajtalil a wíichameʼex, utiaʼal beyoʼ wa yaan tiʼ letiʼob maʼ tu tsʼoʼokbeskoʼob u tʼaan Dioseʼ ka káajak u tsʼoʼokbeskoʼob tu yoʼolal bix a kuxtaleʼex kex maʼ a waʼalikeʼex mix baʼal. Tumen yaan u yilkoʼob táan a biskeʼex junpʼéel toj kuxtal yéetel jach ka respetarkeʼexoʼob» (1 Pedro 3:1, 2). Wa le atantsil ku yeʼesik jatsʼuts modosoʼ jeʼel u yáantik u yíicham u naʼat yéetel u respetart baʼax ku creerkeʼ.

9. 1) ¿Baʼax jeʼel u beetik le atantsil wa yaanal bix u tuukul tiʼ u yíichamoʼ? 2) ¿Baʼax ku yaʼalaʼal tiʼ le atantsiloʼob tu cartail Tito 2:4, 5?

9 ¿Baʼax jeʼel u beetik le atantsil wa yaanal bix u tuukul tiʼ u yíichamoʼ? Jeʼel u páajtal u yaʼalik baʼax ku tuklikeʼ, chéen baʼaleʼ unaj u beetik yéetel respeto. Juntéenjeakeʼ Saraeʼ yaan baʼax tu yaʼalaj maʼ utschaj tu tʼaan Abrahániʼ. Baʼaleʼ Jéeobaeʼ tu yaʼalaj tiʼ Abrahán: «Uʼuy baʼax ku yaʼaliktech» (Génesis 21:9-12). Le atantsiloʼ unaj u yáantik u yíicham tiʼ baʼaxoʼob ku chʼaʼtuklik wa maʼ tu bin tu contra le Bibliaoʼ (Hechos 5:29; Efesios 5:24). Juntúul maʼalob atantsileʼ ku kanáantik le familiaoʼ (xok Tito 2:4, 5). Kéen u yil u yíicham yéetel u paalal baʼax ku beetik tu yoʼolaloʼobeʼ yaan u maas yaabiltaʼal yéetel u respetartaʼal (Proverbios 31:10, 28).

¿Baʼaxten le atantsiloʼoboʼ maʼalob ka u beetoʼob jeʼex Saraeʼ?

10. ¿Baʼax ku yaʼalik le Biblia yoʼolal u pʼatkuba wa u divorciarkuba máakoʼ?

10 Yaan máakoʼobeʼ ku pʼatkubaʼob wa ku divorciarkubaʼob yoʼolal jeʼel baʼaxakeʼ. Baʼaleʼ le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ «le atantsiloʼ maʼ unaj u pʼatik u yíichamiʼ» yéetel «le íichamtsiloʼ maʼ unaj u pʼatik u yataniʼ» (1 Corintios 7:10, 11). Yaan kʼiineʼ ku yúuchul wa baʼax jeʼel u beetik u pʼatkuba le tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ, baʼaleʼ leloʼ unaj u tuklaʼal tubeel. * ¿Kux túun le divorciooʼ? Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ chéen jeʼel u páajtal u divorciarkuba máak wa ku tuʼusul tumen u núup yéetel yaanaleʼ (Mateo 19:9).

BAʼAX KU PÁAʼTIK DIOS TIʼ LE TAATATSILOʼOBOʼ

Jesúseʼ tu yeʼesaj baʼax unaj u beetik cada máak ichil le familiaoʼ

11. ¿Baʼax maas kʼaʼabéet tiʼ le paalaloʼoboʼ?

11 Taatatsileʼex, ilawil a máanskeʼex tiempo yéetel a paalaleʼex tumen kʼaʼabéettiʼob. Baʼaleʼ baʼax maas kʼaʼabéettiʼobeʼ ka a kaʼanseʼexoʼob yoʼolal Jéeoba (Deuteronomio 6:4-9).

12. ¿Baʼax unaj u beetik le taatatsiloʼob utiaʼal u kanáantik u paalaloʼoboʼ?

12 Cada kʼiineʼ maas yaʼab baʼax kʼaastak ku beetaʼal tu yóokʼol kaab Satanás. Yaan máaxoʼob u kʼáat u beetoʼob kʼaas tiʼ le mejen paalaloʼoboʼ, jeʼel tak u abusaroʼob tiʼobeʼ (abuso sexual). Yaan taatatsiloʼobeʼ suʼlakoʼob tʼaan yéetel u paalaloʼob yoʼolal le núupchitaloʼ. Baʼaleʼ unaj u yaʼalikoʼobtiʼob yaan máaxoʼob jeʼel u beetik kʼaas tiʼobeʼ, le oʼolal unaj u kanáantkubaʼob. Taatatsileʼex, kanáant a paalaleʼex (1 Pedro 5:8). *

13. ¿Bix unaj u kaʼansaʼal le paalaloʼoboʼ?

13 Letiʼe taatatsiloʼob unaj a kaʼanskoʼob tiʼ u paalaloʼob u beetoʼob baʼaloʼob maʼalobtakoʼ. Wa taatatsilecheʼ, ¿bix jeʼel a beetkeʼ? Kex unaj a castigarkoʼobeʼ ilawil maʼ u máan a kʼab yéetel maʼ a beetik wa pʼujaʼanech (Jeremías 30:11). Kéen a waʼal u nuʼuktiʼobeʼ maʼ a beetik «bey táan [a] loʼolomik máak yéetel junpʼéel espadaeʼ» (Proverbios 12:18). Áant u naʼatoʼob baʼaxten unaj u yuʼubikoʼob tʼaan (Efesios 6:4; Hebreos 12:9-11; ilawil nota 29).

BAʼAX UNAJ U BEETIK LE PAALALOʼOBOʼ

14, 15. ¿Baʼaxten le paalaloʼoboʼ kʼaʼabéet u yuʼubik u tʼaan u taataʼob?

14 Jesúseʼ tu yuʼubaj u tʼaan u Taata tak tiʼ baʼaloʼob talamtak (Lucas 22:42; Juan 8:28, 29). Jéeobaeʼ ku páaʼtik ka u yuʼub tʼaan le paalaloʼoboʼ (Efesios 6:1-3).

15 Paalaleʼex, maʼ xaaneʼ maʼ chéen chʼaʼabil a wuʼuyikeʼex u tʼaan a taataʼexiʼ. Baʼaleʼ kéen a beeteʼexeʼ ku kiʼimaktal u yóol Jéeoba bey xan a taataʼex (Proverbios 1:8; 6:20; 23:22-25). *

¿Baʼax kun áantik le paalaloʼob utiaʼal maʼ u lúubloʼob tiʼ baʼax kʼaasoʼ?

16. 1) ¿Bix u péeksaʼal le paalaloʼob u beetoʼob baʼax kʼaas tumen le Kʼaasilbaʼaloʼ? 2) ¿Baʼaxten kʼaʼabéet a biskaba yéetel máaxoʼob u yaabiltmoʼob Jéeoba?

16 Satanáseʼ jeʼel u péeksik a amigoʼob yéetel uláakʼ paalaloʼob u túulchʼintechoʼob a beet baʼax kʼaaseʼ. Letiʼeʼ u yojel séeb jeʼel a lúubuleʼ. Bey úuchik tiʼ Dina, u hija Jacoboʼ. Dinaeʼ ku biskuba kaʼach yéetel máaxoʼob maʼ u yaabiltmoʼob Jéeobaiʼ. Leloʼ yaʼab problemas tu taasaj tiʼ letiʼ bey xan tiʼ u láakʼtsiloʼob (Génesis 34:1, 2). Wa le máaxoʼob yéetel ka biskaba maʼ u yaabiltmoʼob Jéeobaoʼ jeʼel u yaʼalikoʼobtech ka a beet baʼax u pʼekmeʼ. Leloʼ jeʼel u beetik a muʼyajeʼ, u muʼyaj a láakʼtsiloʼob bey xan Jéeoba (Proverbios 17:21, 25). Le oʼolal kʼaʼabéet a biskaba yéetel máaxoʼob u yaabiltmoʼob Jéeoba (1 Corintios 15:33).

JEʼEL U YANTAL KIʼIMAK ÓOLAL ICHIL A FAMILIAEʼ

17. ¿Baʼax kʼaʼabéet u beetik cada máak ichil le familiaoʼ?

17 Kéen beetaʼak baʼax ku yaʼalik Dios ichil le familiaoʼ maʼ tu jach antal problemas. Wa íichamtsilecheʼ yaabilt a watan yéetel utsultʼante. Wa atantsilecheʼ respetart a wíicham yéetel áant tiʼ baʼax ku chʼaʼtuklik; beet jeʼex le atantsil ku chʼaʼchiʼitaʼal teʼ Proverbios 31:10-31. Wa yaan a paalaleʼ kaʼansoʼob u yaabiltoʼob Dios (Proverbios 22:6). Wa íichamtsilech yéetel taatatsilecheʼ nuʼukt maʼalob a familia (1 Timoteo 3:4, 5; 5:8). Wa hijotsilecheʼ uʼuy u tʼaan a taataʼob (Colosenses 3:20). Kʼaʼajseʼ tuláakloʼon kʼebanoʼon, le oʼolal unaj a weʼesik kabal óolal yéetel a kʼáatik perdón. Jeʼex tsʼoʼok k-ilkoʼ le Bibliaoʼ jeʼel u yáantik máaxoʼob yanoʼob ichil le familiaoʼ.

^ xóot’ol 10 Utiaʼal a wojéeltik u maasileʼ ilawil nota 26 «U divorciarkuba wa u pʼatkuba máak» teʼ página 250 tiʼ le libro «Pʼáatkech ichil u yaabilaj Dios», beetaʼan tumen u testigoʼob Jéeoba.

^ xóot’ol 12 Utiaʼal a wojéeltik u maasil tiʼ bix jeʼel a kanáantik a paalaleʼ ilawil le xook 32 teʼ libro Kaanbalnakoʼon tiʼ le Maʼalob j-Kaʼansajoʼ bey xan le video Beetaba u amigo Jéeoba: Kanáant a paalaleʼex, beetaʼan tumen u testigoʼob Jéeoba.

^ xóot’ol 15 Juntúul paaleʼ maʼ unaj u yuʼubik u tʼaan u taataʼob wa le baʼax ku yaʼalaʼaltiʼ ka u beetoʼ ku bin tu contra baʼax ku yaʼalik Diosiʼ (Hechos 5:29).