1. Ka wenu yo angatubuzya izila iyiza iyakumwiputila u Chala?

 IVIPANGA ivinji vikwiyennya ukuti vikumanyisya ubwanaloli ubwakukwafyannya nu Chala. Loli ubu te bwanaloli, chifukwa ivipanga vikumanyisya ivimanyisyo ivyakupambana-pambana pakunena izya Chala sona namo tungamwiputila. Ka izila iyiza iyakumwiputila u Chala tungayimanya buli-buli? U Yehova mwene yoyo angatubuzya mo tungamwiputila.

2. Ka tungayimanya buli-buli izila iyakumwiputila u Chala?

² U Yehova atupile Ibayibolo ukuti litwavwe ukumanya izila iya mo tungamwiputila. Nanti mukumanyila Ibayibolo, u Yehova akwiza pakubavwa ukuti mupindule navyo mukumanyila chifukwa akubapasikizya umwe.​—Yesaya 48.17.

3. Ka u Chala akulonda ukuti tubombe ichoni?

³ Abantu bamo bakuti u Chala akwitikizya ivipanga vyosi, loli te vyovyo u Yesu akanena. Akanena ukuti: “Te bantu bosi babo bakunyitizya ukuti, ‘Mwene, Mwene,’ bakwiza pakwinjila mu Bumwene ubwa kumwanya, loli bene babo bakubomba zizyo u Tata wane uwa kumwanya akulonda.” Polelo chakulondiwa nkani ukubumanya ubwighane ubwa Chala nu kubomba vyo bukulonda. Inkani iyi yakulondiwa nkani, chifukwa u Yesu akafwanikizya abantu bo batakumwivwila u Chala na “bantu ababibi.”​—Matayi 7.21-23.

4. Ka u Yesu akanena ichoni ivyakukwafyannya nu kubomba ubwighane ubwa Chala?

⁴ U Yesu akatusoka ukuti nanti tukulonda ukubomba ubwighane ubwa Chala inti tukomanaye ni ntamyo. Akanena ukuti: “Mwinjilaye pamulyango umufinye. Pakuti umulyango  uwakubukila kubuyo ubwa lunanganiko mukulu, sona izila iyakubukila kuko mpepe, po binji babo bakwendamo. Loli umulyango uwakubukila ku bumi mufinye, sona izila iyakubukila kuko mpala-pala, po bantu banandi babo bakuyagha.” (Matayi 7.13, 14) Izila iyifinyi pamo izila iyiza iyakumwiputila u Chala, yikulongozezya ku bumi ubwa bwila na bwila. Izila inkulu pamo iyibibi iyakumwiputila u Chala yikulongozezya ku bufwe. Loli u Yehova atakulonda ukuti umuntu yumo afwe. Atupile ulusako ulwa kumanyila ivya kukwafyannya na yuyo.​—2 Pitala 3.9.

5. Ka tungabamanya buli-buli bo bakumwiputa u Chala muzila iyiza?

⁵ U Yesu akanena ukuti tungabamanya akiza bo bakumwiputa u Yehova muzila iyiza. Tungabamanya ukwendela mu vyo bakusubila sona navyo bakubomba. U Yesu akanena ukuti: “Mukwiza pakubamanyila mumbombo zyabo.” Akanena sona ukuti: ‘Ikwi iliza likwela ivikomwa ivyiza.’ (Matayi 7.16, 17) Ichi chitakung’anamula ukuti bo bakumwiputa u Chala bagholosu. Loli ababombi aba Chala akabalilo kosi bakuyezya-yezya ukubomba ivintu ivyiza. Pakabalilo aka zatwennye vyo vingatwavwa ukubamanya bo bakumwiputa u Chala muzila iyiza.

6, 7. Ka ukwiputa ukwa bwanaloli kukufuma kwiyi? Ka ichifwanikizyo icha Yesu chikutumanyisya ichoni?

⁶ Vyo bakumanyila vikufuma mu Bayibolo. Ibayibolo likunena ukuti: “Amasimbo ghosi ghakafutiliwa nu Chala, sona miza pakumanyizizya, pakususya chicho chibibi, pakugholosya chicho chinyonganite, sona nukubamanyizya abantu ukuti babanje ni nkalo ingolosu umwakuti umubombi uwa Chala abanje wakufikapo, sona wakwiyiyannya pakubomba imbombo zyosi inyiza izyakulekana-lekana.” (2 Timoti 3.16, 17) Umutumiwa u Pabuli akabasimbila aba Kilisitu  ukuti: “Bo mwapokela amazyu ghache ghagho mukivwa kukwitu, mutakaghitika ngati gho mazyu agha bantu, loli mukaghitika ukuyana na mumo ghabeleye bulo, amazyu agha Chala.” (1 Aba Tesalonika 2.13) Ukwiputa ukwa bwanaloli kughonite mu Mazyu agha Chala ghene, Ibayibolo. Ukwiputa ukwa bwanaloli kutakufuma mu mahala agha bantu, munyiho izya bantu pamo mu vinji ivyamwabo.

⁷ Vyosi vyo u Yesu akamanyisyanga vikafumagha mu Mazyu agha Chala. (Belenga Yohani 17.17.) Pakumanyisya akatambulagha amasimbo. (Matayi 4.4, 7, 10) Ababombi aba bwanaloli aba Chala, bakukonka ichifwanikizyo icha Yesu sona vyosi vyo bakumanyisya vikufuma mu Bayibolo.

8. Ka u Yesu akatumanyisya ichoni ivyakukwafyannya nu kumwiputa u Yehova?

⁸ Bakumwiputa u Yehova mwene. Isimbo ilya Masalimo 83.18 likunena ukuti: “Izina lyinu mwe Yehova umwe mweka mwe Wapamwanya Nkani pachisu chosi ichapasi.” U Yesu akalondagha ukuti abantu bamumanye u Chala uwa bwanaloli sona akabamanyisyanga abantu izina ilya Chala. (Belenga Yohani 17.6.) U Yesu akanena ukuti: “Umuchindikaye u Yehova u Chala wako, sona umubombelaye yuyo mwene. (Matayi 4.10) Polelo pakuba ababombi aba Chala, tukukonka ichifwanikizyo icha Yesu. Tukumwiputa u Yehova mwene, tukubombezya izina lyache, tukubamanyisya abantu izina ilya Chala sona navyo akwiza pakutubombela.

9, 10. Ka tukulangizya buli-buli ulughano?

⁹ Bali nu lughano ulwenecho ku bantu. U Yesu akabamanyisya abamanyili bache ukuti baghananaye. (Belenga Yohani 13.35.) Ulughano lukupangisya ukuti tube swe bakukolelana ngati bakamu na bayemba napo tupambanite ichinenelo, ichisu cho tukufuma sona namo tukwaghila ivintu. (Aba Kolosi 3.14) Tutakulwa inkondo nu kughogha abantu. Ibayibolo likuti: “Umu momumo abana aba Chala na bana aba Satana balekaniye: Umuntu wesi yuyo atakubomba  chicho chigholosu, pamo umuntu yuyo atamughanite umukamu wache, ate mwana wa Chala.” Likunena sona ukuti: “Tughananaye tutakabe ngati we Kayini yuyo mwana uba mubibi sona yuyo akamughogha umuzuna wache.”​—1 Yohani 3.10-12; 4.20, 21.

¹⁰ Tukubombezya akabalilo kitu, amaka ghitu sona ni vintu vyo tuli navyo ukuti twavwane nu kukazannya. (Aba Hebeli 10.24, 25) ‘Tukubabombela ivintu ivyiza abantu bosi.’—Aba Galatiya 6.10.

11. Choni cho tukumwivwila u Yesu?

¹¹ Bakumwivwila u Yesu chifukwa yoyo zila iyakufikila kwa Chala. Ibayibolo likunena ukuti: ‘Mumwache mwene mo mumo muli ubupoki pakuti pachisu chosi ichapasi nayumo umuntu yuyo u Chala atupile ukuti angatupoka.’ (Imbombo 4.12) Mu Mutu 5 uwa buku ili, tukamanyila ukuti u Yehova akamutuma u Yesu ukuti ize iyipe ubumi bwache umwakuti abasatule abantu abakwivwila. (Matayi 20.28) U Yehova asalite u Yesu ukuti alaghile ngati we Mwene pachisu chosi ichapasi. Cho chifukwa Ibayibolo likutubuzya ukuti tubaghiye ukumwivwila u Yesu nanti tukulonda ukuti twize twikale bwila na bwila.​—Belenga Yohani 3.36.

12. Choni cho tutakwingililapo mu ndale?

¹² Batakwingililapo pa ndale. U Yesu atakingililaghapo mu vya ndale. Po akalongiwanga akamubuzya umulaghili uwa Baloma u Pilati ukuti: ‘Ubumwene bwane bute bwa muchisu ichi awe.’ (Belenga Yohani 18.36.) Ngati we Yesu swe basubaliwa ku Bumwene ubwa Chala ubwa kumwanya. Pa chifukwa ichi, kwali tukwikala kwiyi loli tutakwingililapo pa ndale. Napo vili bunubu, Ibayibolo likutulamula ukuti tubivwilaye “abalaghili aba muchisu,” bo bakulaghila. (Aba Loma 13.1) Tukwivwila indaghilo izya muchisu cho tukwikala. Loli nanti indaghilo zikususyannya  ni ndaghilo izya Chala, tukukonka abatumiwa bo bakanena ukuti: “Tubaghiye tumwivwile u Chala, nukuchila ukuti tubivwile abantu.”​—Imbombo 5.29; Maliko 12.17.

13. Ka tukulumbilila ukuti Ubumwene ubwa Chala bukwiza pakubomba ichoni?

¹³ Bakusubila ukuti Ubumwene ubwa Chala bweka bobo bungefyapo intamyo pachisu. U Yesu akanena ukuti “amazyu amiza agha Bumwene” ghakwiza pakulumbililiwa pachisu chosi ichapasi. (Belenga Matayi 24.14.) Pate iboma nalimo-limo lyo lingatubombela vyo Ubumwene ubwa Chala bukwiza pakutubombela. (Masalimo 146.3) U Yesu akatumanyisya ukuti tulabaye Ubumwene ubwa Chala. Po akanena ukuti: “Ubumwene bwako bwizaye. Ubwighane bwako bubombiwanje, pachisu ichapasi pano ukuyana na mumo kubeleye kumwanya.” (Matayi 6.10) Ibayibolo likutubuzya ukuti Ubumwene ubwa Chala bukwiza pakughanangannya amaboma ghosi agha bantu loli “ubwene bukwiza pakubako bwila na bwila.”​—Danieli 2.44.

14. Ka bo bawenu bo bakumwiputa u Chala muzila iyiza?

¹⁴ Mo mwamanyilila ifundo izi, mwilalusye ukuti: ‘Ka bo bawenu bo ivimanyisyo vyabo vikufuma mu Bayibolo? Ka bo bawenu bo bakubabuzyako abamwabo izina ilya Chala? Ka bo bawenu bo bakulangizya ulughano ulwenecho ku bamwabo? Ka bo bawenu bo batakwingililapo pa ndale? Ka bo bawenu bo bakulumbilila ukuti Ubumwene ubwa Chala bwene bobo bungamazya intamyo zyitu?’ Bo Bakaboni ba Yehova bene.​—Yesaya 43.10-12.

15. Nanti tukulonda ukuti u Chala itikizye ukwiputa kwitu, ka tubaghiye ukubomba ichoni?

¹⁵ Tutakasubilaye bulo ukuti u Chala aliko. Chifukwa imizimu imibibi yope yikusubila ukuti u Chala aliko loli yitakumwivwila. (Yakobo 2.19) Nanti tukulonda ukuti u Chala  itikizye ukwiputa kwitu tutakasubilaye bulo ukuti u Chala aliko, loli tubombaye vyo akunena.

16. Choni cho tubaghiye ukuchileka ichipanga ichabumyasi?

¹⁶ Ukuti u Chala itikizye ukwiputa kwitu tubaghiye ukuchileka ichipanga ichabumyasi. Inchimi u Yesaya akasimba ukuti: “Mwepemo mu mwache ukuti mube mwe bazelu.” (Yesaya 52.11; 2 Aba Kolinti 6.17) Cho chifukwa tubaghiye ukukana chilichosi ichakukolelana ni chipanga ichabumyasi.

17, 18. Ka u “Babeloni Umukulu nkani” we wenu? Ka choni cho mubaghiye ukufumamo mwalubilo?

¹⁷ Ka ichipanga ichabumyasi cho choni? Cho chipanga chilichosi cho chikumanyisya abantu ivimanyisyo vyo vitakukolelana ni Bayibolo. Ibayibolo likuvitambula ivipanga vyosi ivya bumyasi ukuti we “Babeloni Umukulu nkani.” (Ubuvumbuli 17.5) Chifukwa choni? Ivimanyisyo vyo ivipanga ivi vikumanyisya vikanda mutawuni iya Babeloni bo amizi gho ghakizula mukabalilo aka Nowa ghamala. Ivimanyisyo ivi vikasata pachisu chosi. Umwakufwanikizya, abantu bo bakikalagha mu Babeloni bakiputagha aba chala batatu. Nilelo bulo ivipanga ivinji vikumanyisya ukuti mwa Chala weka muli aba chala batatu. Loli Ibayibolo likumanyisya ukuti kuli u Chala weka uwa bwanaloli u Yehova, sona nu Yesu u Mwana wache. (Yohani 17.3) Abantu bo bakikalagha mu Babeloni bakasubilagha sona ukuti nanti umuntu afwa ichigaba chimo chikubukilila ukuba nu bumi nukuya pakutamiwa ku gehena. Loli ubu bumyasi.​—Ennya Ivya Kubumalilo 14 nu 17.

¹⁸ U Chala akanenala zila ukuti lunulu akwiza pakuvinangannya ivipanga vyosi ivya bumyasi. (Ubuvumbuli 18.8) Ka mwamanya ichifukwa cho mubaghiye ukufumamo mwalubilo mu chipanga ichabumyasi? U Yehova u Chala akulonda ukuti mufumemo po amizi ghachili ghatafikite musingo.​—Ubuvumbuli 18.4.

19. Nanti mwasala ukumubombela u Yehova, ka akwiza pakubabombela ichoni?

 ¹⁹ Nanti mwafumamo mu chipanga ichabumyasi nukwanda ukumubombela u Yehova, abamanyani winu pamo aba mumbumba yinu batangivwisya navyo mwasala, banganda ukubanyoza. Loli u Yehova atangabaleka mwebene. Mukwiza pakuba mumbumba iya bantu bo bali nu lughano ulwenecho sona mukwiza ukuba nu lusubilo ulwa ukwiza pakwikala muchisu ichipya bwila na bwila. (Maliko 10.28-30) Pakabalilo kamo abamanyani binu pamo aba mumbumba bo bakabanyozagha bangize bitikizye ukumanyila Ibayibolo.

20. Choni cho chakulondiwa ukumwiputa u Chala muzila yo itikizizye?

²⁰ Lunulu u Chala akwiza pakubanangannya ababibi bosi, po Ubumwene bukwiza ukwanda pakulaghila ichisu chosi ichapasi. (2 Pitala 3.9, 13) Aka kakwiza ukuba kabalilo akakuhobosya nkani. Aliwesi akwiza pakumwiputa u Yehova muzila yo akulonda ukuti tumwiputaye. Chakulondiwa nkani ukuti twandeko ukumwiputa u Chala muzila iyiza.