1, 2. Cipusho nshi tufwile ukuyipusha, kabili cinshi tulingile ukuyipushisha ici icipusho?

APO namusambilila ifingi mu Baibolo, mufwile namuimwena mwe bene ukuti abantu abengi abatila balapepa Lesa, basambilisha ifyo Lesa ashifwaya nelyo ukucita ifyo Lesa ashifwaya. (2 Abena Korinti 6:17) E mulandu wine Yehova atwebela ukuti tufwile ukufuma mu kupepa kwa bufi, “Babiloni Mukalamba.” (Ukusokolola 18:2, 4) Finshi mulingile ukucita? Cila muntu afwile ukuisalila ifya kucita, kabili tufwile ukuyipusha atuti, ‘Bushe ndefwaya ukulapepa Lesa ukulingana ne fyo afwaya, nelyo bushe, mfwile ukulamupepa ukulingana ne fyo mpepa lyonse?’

² Nga ca kuti mwalifuma kale mu kupepa kwa bufi, ninshi mwalicita bwino. Nomba, nalimo mulacitako fimo nelyo mulakonka intambi isho mwalekonka lintu mwali mu kupepa kwa bufi. Lekeni nomba tulande pa kusefya kumo nelyo intambi shimo e lyo tumone ne fyo cawamina ukulamona ifi fintu ukulinga ne fyo Yehova amona.

3. (a) Cinshi nalimo cingafisha bamo ukuleka ukubomfya ifimpashanya ilyo balepepa Lesa? (b) Finshi Baibolo ilanda pa kubomfya ifimpashanya ilyo tulepepa Lesa?

³ Abantu bamo balikwata ifilubi mu mayanda yabo pa myaka iingi ifyo bapepelako Lesa. Nga ca kuti na imwe mulapepa Lesa ukupitila mu filubi, nalimo mulomfwa kwati te kuti mupepe Lesa ukwabula ifimpashanya. Lelo muleibukisha ukuti, Yehova e utusambilisha ifyo tufwile ukulamupepa. Na kabili Baibolo ilatweba bwino bwino ukuti Yehova tafwaya ukuti tulebomfya ifimpashanya ilyo  tulemupepa.—Belengeni Ukufuma 20:4, 5; Amalumbo 115:4-8; Esaya 42:8; 1 Yohane 5:21.

4. (a) Cinshi tushilingile ukulapepela ifikolwe fyesu ifyafwa? (b) Mulandu nshi Yehova akaniishe Abena Israele ukulalanda na bafwa?

⁴ Abantu bamo kuti bapoosa inshita iikalamba na maka pa kuti fye basekeshe ifikolwe fyabo ifyafwa kale. Aba bantu nalimo kuti balapepa ne fikolwe. Lelo twalisambilila ukuti abafwa te kuti batwafwe nelyo ukutucusha. Tabatwalilila ukuba aba mweo ku ncende imbi. Na kuba, te cisuma ukwesha ukulanda nabo pantu ifyebo ifingomfwika kwati fifumine kuli lupwa wesu uwafwa, fifuma ku fibanda. E mulandu wine Yehova akanishe Abena Israele ukulalanda na bafwa nelyo ukupepa ifibanda.—Amalango 18:10-12; belengeni Ifyebo na Fimbi pa 26 na pa 31.

5. Finshi fingamwafwa ukuleka ukubomfya ifimpashanya ilyo mulepepa Lesa no kuleka ukulapepa ifikolwe?

⁵ Finshi fingamwafwa ukuleka ukulabomfya ifimpashanya ilyo mulepepa Lesa nelyo ukuleka ukulapepa ifikolwe fyenu ifyafwa? Mufwile ukulabelenga Baibolo kabili muletontonkanya pa fyo Yehova amona ifi fintu. Amona ukuti ‘fya bunani.’ (Amalango 27:15) Mulepepa kuli Yehova lyonse pa kuti alemwafwa ukulamona ifi fintu nge fyo amona no kuti alemwafwa ukulamupepa ukulingana ne fyo afwaya. (Esaya 55:9) Nga mulecita fyonse ifi, lyena kuti mwacetekela ukuti Yehova akamwafwa ukuleka ukulacita fyonse ifyaba mu kupepa kwa bufi.

6. Mulandu nshi basalile 25 December ukuti e bushiku Yesu afyelwe?

⁶ Abantu abengi mu calo balasefya Krisimasi, kabili abengi batontonkanya ukuti nga balesefya Krisimasi ninshi balesefya ukufyalwa kwa kwa Yesu. Lelo Krisimasi yafuma ku kupepa kwa bufi. Icitabo cimo citila abasenshi  abena Roma balesefya ukufyalwa nelyo ukubwela kwa kasuba pa 25 December. Abakalamba ba macalici balefwaya abantu abengi babe Abena Kristu, kanshi nangu ca kuti Yesu tafyelwe pa 25 December, bena batwalilile fye ukulasefya ukufyalwa kwakwe pali ubu bwine bushiku. (Luka 2:8-12) Abasambi ba kwa Yesu tabalesefya Krisimasi. Icitabo ca ‘Sacred Origins of Profound Things ’ citila ilyo papitile imyaka 200 ukutula apo Yesu afwilile, “takwali nangu umo uwaishibe ilyo afyelwe kabili bantu fye abanono abalefwaya ukwishiba.” Abantu batendeke ukulasefya Krisimasi ninshi palipita ne myaka iingi ukutula apo Yesu afwilile.

7. Cinshi Abena Kristu ba cine bashisefesha Krisimasi?

⁷ Abantu abengi balishiba ukwafuma Krisimasi ne ntambi shaiko, pamo nga ukusefya no kupeelana ifya bupe. Ku ca kumwenako, mu England na mu ncende shimo isha mu America, kwali inshita imo ilyo baleseshe ukulasefya Krisimasi pa mulandu wa kuti yafumine ku basenshi. Bonse abalesefyako balebakanda. Lelo mu kupita kwa nshita, abantu balitendeke ukulasefya Krisimasi na kabili. Cinshi Abena Kristu ba cine bashisefesha Krisimasi? Pantu bafwaya ukuti balesekesha Lesa muli fyonse ifyo bacita.

8, 9. Mulandu nshi Abena Kristu ba kubalilapo bashalesefesha inshiku sha kufyalwa?

⁸ Icintu na cimbi ico abantu abengi batemwa ukusefya, bushiku ubo bafyalilwepo. Bushe Abena Kristu balingile ukulasefya ubushiku bafyalilwepo? Ukusefya kwa bushiku bwa kufyalwa uko Baibolo yalandapo fye, kwa bantu abashalepepa Yehova. (Ukutendeka 40:20; Marko 6:21) Abantu balesefya inshiku sha kufyalwa ku kupepa tulesa twa kupanga fye. E mulandu wine icitabo ca The World Book Encyclopedia cilandila ukuti Abena Kristu ba  kubalilapo “balemona ukuti ukusefya ukufyalwa kwa muntu busenshi.”

⁹ Abena Roma ba kale na baGriki basumine ukuti lyonse ilyo umuntu afyalwa, paleba umupashi kabili uyu umupashi walecingilila uyu muntu lyonse. Icitabo ca The Lore of Birthdays citila “Uyu umupashi waleumfwana na lesa uwafyelwe pa bushiku bulya bwine umuntu afyalilwepo.”

10. Cinshi Abena Kristu bashisefesha inshiku sha kufyalwa?

¹⁰ Bushe Yehova alasuminisha ukusefya ukwafuma ku kupepa kwa bufi? (Esaya 65:11, 12) Awe, tasuminisha. E co tushisefesha inshiku sha kufyalwa nelyo amaholide ayaba mu kupepa kwa bufi.

11. Cinshi abantu abengi basefesha inshiku sha mwikalwe? Finshi mulingile ukubikako sana amano?

¹¹ Abantu bamo balishiba ukwafuma Krisimasi na amaholide yambi ayo abantu basefya, lelo balitwalilila ukulasefya. Batontonkanya ukuti inshiku sha mwikalwe ni nshita fye ishisuma isha kwangalila pamo no lupwa. Bushe na imwe e fyo mutontonkanya? Caliba fye bwino ukwangalila pamo no lupwa. Yehova e watendeke ulupwa kabili afwaya ukuti tuleumfwana na balupwa wesu. (Abena Efese 3:14, 15) Na lyo line, tulingile ukulabika amano kuli bucibusa bwesu na Yehova ukucila ukulabika amano ku kulasefya inshiku sha mwikalwe nelyo amaholide ayaba mu kupepa kwa bufi, pa kuti fye tusekeshe balupwa wesu. E mulandu wine umutumwa Paulo alandile ati: “Ilyo mushilacita icintu mulebala mwamona nga kuti casekesha Shikulu.”—Abena Efese 5:10.

12. Bushe maholide nshi ayo Yehova ashifwaya?

¹² Abantu abengi batontonkanya ukuti tacacindama  ukwishiba ifyo amaholide yatendeke, lelo ifi te fyo Yehova atontonkanya. Yehova tafwaya amaholide ayafuma ku kupepa kwa bufi nelyo ayalumbilisha abantu nelyo ayalumbilisha ifishipa fya calo. Ku ca kumwenako, abena Egupti balesefya imitebeto iingi iya balesa babo. Ilyo Abena Israele bafumine mu Egupti, balisambilile ukusefya kumo ukwa cisenshi kabili baitile uku kusefya ukuti “umutebeto kuli Yehova.” Lelo Yehova alibakandile pa fyo bacitile. (Ukufuma 32:2-10) Nga fintu kasesema Esaya alandile, tatulingile ‘ukwikata kuli conse icishasanguluka!’—Belengeni Esaya 52:11.

13. Mepusho nshi mwingalayipusha nga ca kuti mwaleka ukusefya amaholide?

¹³ Nga ca kuti mwaleka ukusefya amaholide, nalimo kuti mwalayipusha amuti: Bushe kuti nacita shani nga ca kuti abo momba nabo banjipusha ico nshisefesha icaka nelyo Krisimasi? Kuti nacita shani nga ca kuti umo ampeela ubupe pa Krisimasi? Kuti nacita shani nga ca kuti abena mwandi balefwaya ukuti ndesefyako iyi holide? Kuti nayafwa shani abana bandi pa kuti tabaleumfwa kwati nalibalekelesha pantu tabasefya amaholide nelyo inshiku isho bafyalilwepo?

14, 15. Kuti mwacita shani nga ca kuti umuntu amweba ati mwalileni icaka nelyo amupeela ubupe?

¹⁴ Tufwile ukwishiba ifya kucita ne fya kwasuka. Ku ca kumwenako, nga ca kuti abantu bamweba abati mwalileni icaka, tamulingile ukusuulako fye. Kuti mwabasuka fye amuti, “Endita mukwai.” Nomba nga ca kutila umuntu alefwaya ukwishiba ico mushisefesha iyo holide, lyena kuti mwamulondolwela ico mushisefesha. Lelo mulingile ukuba ne cikuku no mucinshi ilyo mulemulondolwela pa kuti tamumukalifye. Baibolo itila: “Imilandile yenu yonse  ibe iisuma, iyalungwamo umucele, pa kuti mwishibe ifya kwasuka bwino umuntu onse.” (Abena Kolose 4:6) Nalimo kuti mwamulondolwela ukuti na imwe mwalitemwa ukwangalila pamo na bantu no kupeela ifya bupe lelo tamucita ifi pa nshiku sha mwikalwe.

¹⁵ Nomba kuti mwacita shani nga ca kuti umuntu amupeela ubupe? Kwena Baibolo tayatupeela amafunde ayo tufwile ukulakonka pali ifi, lelo ilatweba ukuti tulingile ukuba na kampingu iisuma. (1 Timote 1:18, 19) Nalimo umuntu uwamupeela ubupe taishiba ukutila tamusefya iyo holide. Limbi kuti amweba ati, “Nalishiba ukuti tamusefya iyi holide, lelo ndefwaya fye ukumupeela ubupe.” Nga caba ifyo kuti mwasalapo nampo nga mwalapoka ubo ubupe nelyo iyo. Lelo ifyo mwasalapo ukucita, fifwile fyamulenga mwaba na kampingu iisuma. Te kuti tufwaye ukucita ifintu ifingalenga bucibusa bwesu na Yehova ukonaika.

16. Finshi mufwile ukucita nga ca kuti balupwa wenu balefwaya musefeshe pamo nabo amaholide?

¹⁶ Finshi mufwile ukucita nga ca kuti balupwa wenu balefwaya balesefya holide? Tamufwile ukuumana nabo. Muleibukisha ukuti nabo bene balikwata insambu sha kucita ifyo balefwaya. Muleba ne cikuuku no kucindika ifyo balefwaya ukucita nga filya fine na imwe mwingafwaya bacindika ifyo mulefwaya ukucita. (Belengeni Mateo 7:12.) Nomba finshi mufwile ukucita nga ca kuti balupwa wenu balefwaya mwangalile pamo pa holide? Ilyo mushilasalapo ifya kucita, mulingile mwapepa kuli Yehova pa kuti amwafwe ukusalapo ukucita ifisuma. Tontonkanyenipo kabili fwailishenipo ifyebo na fimbi. Muleibukisha ukuti mulingile ukulasekesha Yehova muli fyonse ifyo mulecita.

17. Kuti mwayafwilisha shani abana benu nga balekumbwa ukusefya amaholide?

 ¹⁷ Kuti mwayafwilisha shani abana benu nga balekumbwa ukusefya amaholide? Inshita shimo kuti mulebacitilako ifintu ifisuma. Na kabili, kuti mulebapeelako ifya bupe. Na fimbi ifisuma ifyo mwingalacitila abana benu, kulaishako nabo no kulabalanga ukuti mwalibatemwa.

18. Mulandu nshi tulingile ukulalonganina?

¹⁸ Pa kuti tulecita ifyo Yehova afwaya, tulingile ukufuma mu kupepa kwa bufi kabili tatufwile ukulakonka intambi nelyo ukulasefya amaholide ifyaba mu kupepa kwa bufi. Lelo tulingile ukulapepa Lesa ukulingana ne fyo afwaya. Kuti twamupepa shani? Cimo ico tufwile ukucita, kulalongana lyonse pamo na bakapepa ba cine. (Belengeni AbaHebere 10:24, 25.) Ukulongana kwalicindama sana mu kupepa kwa cine. (Amalumbo 22:22; 122:1) Kuti tulekoseleshanya nga ca kuti tulelongana pamo na ba bwananyina.—Abena Roma 1:12.

19. Cinshi cawamina ukulaebako abantu ifyo mwasambilila mu Baibolo?

¹⁹ Na cimbi ico mwingacita pa kuti mulepepa Lesa ukulingana ne fyo afwaya, kulaebako abantu ifyo mwasambilila mu Baibolo. Abantu abengi balomfwa ububi pa fintu ifyabipa ifilecitika mwi sonde. Nalimo mwalishibako bamo abomfwa ububi. Kuti mwabebako pe subilo mwakwata ilya fintu ifisuma ifikaba ku ntanshi. Nga mulelongana no kulaebako abantu icine icaba mu Baibolo, tamwakulatontonkanya na pa kubwelela mu kupepa kwa bufi nelyo ukulakonka intambi ishabamo. E ico nga mulecita ifi fyonse, mwakulaba ne nsansa kabili Yehova akulamwafwa sana pa kuti mulemupepa ukulingana ne fyo afwaya.—Malaki 3:10.