1, 2. Na cava e bibi mo taroga? Na cava e bibi kina qori?

O SA na kila ena nomu vulica na iVolatabu ni levu era kaya nira qarava na Kalou, ia era vakavulica se cakava tiko na veika e cata na Kalou. (2 Korinica 6:17) Oya na vuna e vakarota kina o Jiova meda lako tani mai vei lotu lasu se o “Papiloni na Ka Levu.” (Vakatakila 18:2, 4) Na cava o na cakava? Eda na dui vakatulewataka na ka eda na cakava, e bibi tale ga meda taroga: ‘Au via qarava na Kalou ena kena ivalavala e vinakata, seu via muria tiko ga na kena ivalavala sa matau vei au?’

² Dua na ka totoka ke o sa biuta se kere vakacegu mai na lotu lasu o dau lewena tu. Ia na lomamu e se rawa ni malele tiko ga ena so na ivalavala se ivakarau ni lotu lasu. Meda raica mada eso na ivalavala se ivakarau qori, kei na vuna meda vakatotomuria kina na rai i Jiova me baleta na veika qori.

3. (a) Na cava ena rairai dredre kina mera muduka eso na nodra vakayagataka na ivakatakarakara? (b) Na cava e kaya na iVolatabu ena vakayagataki ni ivakatakarakara ena sokalou?

³ Eso sa dede nodra vakayagataka voli mai na ivakatakarakara, itaba, se so tale na ka e tu ena nodra vale mera qarava kina na Kalou. Ke o dua vei ira qori, o na rairai nanuma ni cala ke o sega ni vakayagataka na ka va qori ni o qarava na Kalou. Ia nanuma tiko e vakavulici keda o Jiova ena ivalavala meda qaravi koya kina. E vakamatatataki tale ga ena iVolatabu ni sega ni vinakata o Jiova meda  vakayagataka na ivakatakarakara ena sokalou.​—Wilika Lako Yani 20:4, 5; Same 115:4-8; Aisea 42:8; 1 Joni 5:21.

4. (a) Na cava e tawayaga kina nodra vakalomavinakataki na mate? (b) Na cava e kaya kina vei ira na Isireli o Jiova mera kua ni veitaratara kei ira na mate?

⁴ Eso era vakaogai ira tale ga vakalevu ena nodra vakalomavinakataki na wekadra era sa mate. E rawa mada ga nira qaravi ira. Ia eda sa vulica oti nira sega ni rawa ni vukei keda se vakaleqai keda o ira na sa mate. Era sega ni lai bula tale tiko ena dua na vanua. E rerevaki ke saga e dua me veitaratara kei ira na mate, baleta na itukutuku e nanumi nira vakasavuya mai na mate e lako sara tiko ga mai vei ira na timoni. Oya na vuna e vakaroti ira kina na Isireli o Jiova mera kua ni saga mera veitaratara kei ira na mate, se vakaitavi ena ivalavala cava ga ni vakatevoro.—Vakarua 18:10-12; raica na iKuri ni iVakamacala 26 kei na 31.

5. O rawa vakacava ni muduka na nomu vakayagataka na ivakatakarakara, se na nomu vakalomavinakataki ira na mate?

⁵ O rawa vakacava ni muduka na nomu vakayagataka ena sokalou na ivakatakarakara, se na nomu vakalomavinakataki ira na mate? E bibi mo wilika na iVolatabu, qai vakasamataka vakabibi na rai i Jiova me baleta na veika qori. E “sevaka” o Jiova se ka vakasisila vua na ivakatakarakara kei na nodra vakalomavinakataki na mate. (Vakarua 27:15) Masu vei Jiova e veisiga me vukei iko mo vakatotomuria nona rai, mo qaravi koya tale ga ena kena ivalavala e vinakata. (Aisea 55:9) Io, e rawa ni vakaukauataki iko o Jiova mo biuta laivi na ka kece e sema ina sokalou lasu.

6. Na cava e digitaki kina na ika25 ni Tiseba me solevutaki kina nona sucu o Jisu?

⁶ E dua vei ira na olodei kilai levu e veiyasa i vuravura  na Kirisimasi ra qai nanuma e levu ni solevutaki kina na nona sucu o Jisu. Ia na Kirisimasi e okati tiko ena sokalou lasu. E kaya e dua na encyclopedia nira dau marautaka na lotu butobuto mai Roma ena ika25 ni Tiseba na siganisucu ni matanisiga. Era sega ni kauaitaka na iliuliu ni lotu ni a sega ni sucu o Jisu ena ika25 ni Tiseba. Era nanuma mera solevutaka ga ena tikinisiga ya na nona sucu o Jisu nira vinakata mera mai lotu vaKarisito e levu era lotu butobuto. (Luke 2:8-12) Ia era sega ni solevutaka na Kirisimasi na tisaipeli i Jisu. E tukuni ena dua na ivola ni oti e 200 na yabaki nona sucu o Jisu, “e sega ni dua e kila na gauna e sucu kina o Jisu, e vica wale sara era kauaitaka mera kila na gauna dina e sucu kina.” (Sacred Origins of Profound Things) Sa oti e vica na drau na yabaki nona bula e vuravura o Jisu sa qai tekivu solevutaki na Kirisimasi.

7. Na cava era sega ni solevutaka kina na Kirisimasi na lotu vaKarisito dina?

⁷ Era kila e levu ni yavutaki ena ivakavuvuli ni lotu butobuto na Kirisimasi, na kena soqo ni marau kei na soli iloloma. Kena ivakaraitaki, a vakatabui tu ena dua na gauna me solevutaki e Igiladi kei na so na yasa i Merika na Kirisimasi ni yavutaki ena ivakavuvuli ni lotu butobuto. E dau totogitaki o koya e solevutaka, ia sega ni dede sa solevutaki tale na Kirisimasi. Era sega ni solevutaka na Kirisimasi na lotu vaKarisito dina nira via vakamarautaka na Kalou ena ka kece era cakava.

8, 9. Na cava era sega ni solevutaka kina na lotu vaKarisito taumada na siganisucu?

⁸ Dua tale na ka e solevutaki vakalevu na nona siganisucu e dua. Vakacava e dodonu mera solevutaka na lotu vaKarisito na siganisucu? E cavuti ga ena iVolatabu na  nodra siganisucu o ira era sega ni qaravi Jiova. (Vakatekivu 40:20; Marika 6:21) E dau solevutaki ena gauna makawa na siganisucu mera lagiti kina na kalou lasu. Oya na vuna era vakabauta kina na lotu vaKarisito taumada “ni ivalavala ni lotu butobuto na solevutaki ni nona siganisucu e dua.”​—The World Book Encyclopedia.

⁹ Era vakabauta mai Roma kei ira e Kirisi ena gauna makawa ni dau tiko e dua na yalo ena gauna kece e sucu kina e dua na gone, na yalo qori ena qai taqomaki gone ena nona bula taucoko. E tukuna na ivola The Lore of Birthdays “ni yalo ya erau veivolekati kei na kalou e vakabauti ni nona siganisucu tale ga na siga e sucu kina e dua na gone.”

10. Na cava eda sega ni solevutaka kina na siganisucu na lotu vaKarisito nikua?

¹⁰ O nanuma ni vakadonuya o Jiova na solevu era sema ina lotu lasu? (Aisea 65:11, 12) Sega, e cata na solevu va ya. Qori na vuna eda sega ni solevutaka kina na siganisucu se dua tale na olodei e sema ina lotu lasu.

11. Na cava era solevutaka kina na olodei eso? Na cava me bibi duadua vei iko?

¹¹ Era sa kila tu eso ni yavutaki ena ivakavuvuli ni lotu butobuto na Kirisimasi kei na so tale na olodei, ia era se solevutaka tiko ga. Era nanuma ni gauna vinaka ya mera veimaliwai kina vakavuvale. Vakacava e va tale ga ya nomu rai? E sega ni cala nomu via veimaliwai kei ira na nomu vuvale. A tauyavutaka na vuvale o Jiova, qai vinakata meda marautaka noda veimaliwai kei ira na noda vuvale. (Efeso 3:14, 15) Ia me bibi duadua vei keda na noda veiwekani vinaka kei Jiova, sega ni noda vakalomavinakataki ira na wekada nida solevutaka na olodei e sema ina lotu lasu. E veiganiti kina na ka e  kaya na yapositolo o Paula: “Vakadeitaka tiko ga na ka e vakadonuya na Turaga.”—Efeso 5:10.

12. Na olodei vakacava e cata o Jiova?

¹² Era nanuma e levu ni sega ni bibi sara me kilai na itekitekivu ni dua na olodei, ia e duatani na rai i Jiova. E cata o koya na olodei e yavutaki ena sokalou lasu, e vakacerecerei kina na tamata se na ivakatakarakara ni matanitu. Kena ivakaraitaki, era dau vakayacora na kai Ijipita e levu na soqo me baleti ira na nodra kalou lasu. Nira biuti Ijipita mai na Isireli, era vakayacora e dua na soqo ni lotu butobuto ra qai vakatoka me “soqo vei Jiova.” E qai totogitaki ira o Jiova ena ka era cakava ya. (Lako Yani 32:2-10) Io, e kaya na parofita o Aisea meda “kua ni tara na ka e sega ni savasava!”—Wilika Aisea 52:11.

13. Na cava o na rairai veinanuyaka ke o vakatulewataka mo sa kua ni solevutaka na olodei?

¹³ E levu na ka o na rairai veinanuyaka ke o vakatulewataka mo sa kua ni solevutaka na olodei. Kena ivakaraitaki: Na cava meu cakava ke ra via kila noqu itokani vakacakacaka na vuna au sega ni solevutaka kina na Kirisimasi? Na cava meu cakava ke soli vei au e dua na iloloma ni Kirisimasi? Na cava meu cakava ke vinakata o watiqu meu solevutaka na olodei? Au na vukei ira vakacava na luvequ mera kua ni vakalomalomani ira nira sega ni solevutaka na olodei se na nodra siganisucu?

14, 15. Na cava mo cakava ke vakanuinui vinaka se soli iloloma vei iko e dua ena gauna ni olodei?

¹⁴ E bibi meda yalomatuataka na ka eda na tukuna se cakava ena duidui ituvaki e basika. Kaya mada ke vakanuinui vinaka vei iko e dua ena gauna ni olodei, sega ni tukuni mo sa kua ni kauaitaki koya. O rawa ni vakavinavinakataki koya ga. Ia ke levu nona vakatataro, ena rai rai vinaka mo vakamacalataka vua na vuna o sega ni solevutaka kina na olodei. Nanuma tiko ga mo dau yalovinaka, veinanumi, qai veidokai. E kaya na iVolatabu: “Moni vosa ena yalovinaka ena gauna kece, me vakamasima, moni kila kina na ka moni tukuna vua na tamata yadua.” (Kolosa 4:6) De dua o rawa ni kaya ni o marautaka nomu veimaliwai kei ira eso tale, o dau soli iloloma tale ga. Ia o sa vakatulewataka mo kua ni cakava qori ena gauna ni olodei.

¹⁵ Vakacava ke soli iloloma vei iko e dua? E sega ni vakamatailalaitaka na iVolatabu na ka me caka, e kaya ga ni bibi me vinaka tiko ga noda lewaeloma. (1 Timoci 1:18, 19) De dua e sega ni kila o koya e via soli iloloma vei iko ni o sega ni dau solevutaka na olodei. Se na rairai kaya: “Au kila ni o sega ni dau solevutaka na olodei, au vinakata ga mo taura qo.” Se mani cava e yaco, e vakatau vei iko mo taura na iloloma se sega. Ia me vinaka tiko ga nomu lewaeloma ena ka o vakatulewataka. Eda sega ni via cakava e dua na ka ena vakaleqa noda veiwekani kei Jiova.

16. Na cava mo cakava ke ra vinakata nomu vuvale mera solevutaka na olodei?

¹⁶ Vakacava ke ra via solevutaka na olodei na nomu vuvale? Kua ni veivala kei ira. Nanuma tiko ni tu vei ira na dodonu mera vakatulewataka na ka mera cakava. Mo yalovinaka tiko ga vei ira qai doka na nodra vakatulewa, me vaka ga na nomu vinakata mera doka na nomu vakatulewa. (Wilika Maciu 7:12.) Ia vakacava ke ratou vinakata nomu vuvale mo dou marautaka vata na olodei? Na imatai ni ka mo cakava, kerei Jiova ena masu me vukei iko mo vakatulewa vakayalomatua. Vakasamataka na kemu ituvaki, qai vakadidike ena so na ka e vauca na ituvaki qori. Me nomu inakinaki mo vakamarautaki Jiova ena ka kece o cakava.

17. O na vukei ira vakacava na luvemu mera kua ni vakalomalomani ira nira marautaka na olodei eso tale?

 ¹⁷ O na vukei ira vakacava na luvemu nira marautaka na olodei eso tale? O rawa ni tuvanaka eso na ka mera marautaka ena loma ni yabaki. O rawa ni soli iloloma tale ga vei ira ena so na gauna tawanamaki. Ia ke o vakayagataka vei ira na nomu gauna o qai lomani ira, ya na iloloma vinaka duadua o rawa ni solia vei ira.

18. Na cava meda tiko kina ena soqoni?

¹⁸ Ke da via vakamarautaki Jiova, e sega ni rauta ga meda biuta na lotu lasu, se da cata na ivalavala kei na olodei e sema ina lotu lasu. E bibi tale ga meda tokona na sokalou dina. Eda rawa ni cakava qori ena noda tiko wasoma ena soqoni. (Wilika Iperiu 10:24, 25.) Na soqoni e dua na ituvatuva bibi ena sokalou dina. (Same 22:22; 122:1) E gauna vinaka tale ga ni noda veivakayaloqaqataki.​—Roma 1:12.

19. Na cava e bibi kina mo tukuna vei ira eso tale na ka dina o vulica ena iVolatabu?

¹⁹ Eda rawa ni tokona tale ga na sokalou dina nida tukuna vei ira eso tale na veika eda sa vulica ena iVolatabu. E levu nikua era rarawataka na veika ca e yaco tu e vuravura. (Isikeli 9:4) De dua o kila eso vei ira qori. Vakamacalataka vei ira na veika totoka o vakanamata tu kina ena veigauna se bera mai. Ke o dau tiko ena soqoni o qai tukuna vei ira eso tale na ka dina ena iVolatabu, o na vakila ni sa na seavu na kamikamica kei lotu lasu kei na kena ivalavala ni sokalou. O na marau, ena vakalougatataki iko tale ga vakalevu o Jiova ke o digia mo qaravi koya ena kena ivalavala e vakadonuya.—Malakai 3:10.