1, 2. Tɔm ndʋ pɩwɛɛ se ŋpɔzɩ ña-tɩ? Nɛ ɛbɛ yɔɔ pɩcɛyaa?

PƖTƲƲ fɛyɩ se ñe-Bibl kpɛlɩkʋʋ sɩnɩ-ŋ nɛ ŋna se ɛyaa sakɩyɛ tɔŋ se pɛsɛɣ Ɛsɔ, ɛlɛ toovenim taa lɛ, pa-wɩlɩtʋ nɛ pa-lakasɩ ɩɩkɛdɩɣnɩ Ɛsɔ. (2 Kɔrɛntɩ 6:17) Pʋyɔɔ Yehowa pɔzʋʋ-ɖʋ se ɖɩlɩɩ “Babilooni Sɔsɔʋ” ŋgʋ kɩkɛ cɛtɩm Ɛsɔ sɛtʋ agbaa kɩkpɛndʋʋ yɔ kɩ-taa. (Natʋ 18:2, 4) Ye mbʋ, ɛbɛ pɩwɛɛ se ŋla? Paa anɩ pɩwɛɛ se ɛsɛtɩ ɛ-tɩ tɔm. Pʋyɔɔ pɩwɛɛ se ɖa-taa paa anɩ ɛpɔzɩ ɛ-tɩ se: ‘Mɔnsɔɔlaa se mowolo mɛ-Ɛsɔ sɛtʋ yɔɔ, paa manawa se tɩɩkɛdɩɣnɩ Ɛsɔ yɔ? Yaa mɔnsɔɔlaa se mɛlɛɣzɩ nɛ mɛnsɛɛ Ɛsɔ ɛzɩ ɛ-maɣmaɣ ɛsɔɔlʋʋ yɔ?’

² Ye ŋtɛm lɩʋ cɛtɩm Ɛsɔ sɛtʋ ɛgbɛyɛ taa yɔ, ŋlabɩ camɩyɛ. Ɛlɛ pɩtɩla yɔ, cɛtɩm Ɛsɔ sɛtʋ lakasɩ nɛ sɔnzɩ nasɩyɩ ɖiɣni-ŋ kɛdɩnʋʋ halɩ nɛ sɔnɔ. Yele nɛ ɖɩtazɩ lakasɩ nɛ sɔnzɩ nzɩ sɩ-taa nasɩyɩ taa, nɛ ɖɩna mbʋ pʋyɔɔ pɩcɛyaa se ɖɩpaɖɩ-sɩ ɛzɩ Yehowa paɖʋʋ-sɩ yɔ.

3. (a) Ɛbɛ yɔɔ pɩwɛ nabɛyɛ kaɖɛ se peyele tʋmɩyɛ labɩnʋʋ kumola, sɩʋ kpelisi yaa kɩlɛmɩŋ pɛ-Ɛsɔ sɛtʋ taa? (b) Tɔm ndʋ Bibl wɩlɩɣ sɩʋ kpelisi yɔɔ?

³ Ɛyaa nabɛyɛ wɛnɩ sɩʋ kpelisi yaa kumola, lalaa ñɛwɛnɩ kɩlɛmɩŋ yaa lona kiɖeɖena naayɛ pɛ-ɖɩsɩ taa nɛ patɩŋɩɣnɩ a-yɔɔ nɛ pɛsɛɣ Ɛsɔ. Ye ŋlabɩ mbʋ pɩnzɩ sakɩyɛ yɔ, pɩpɩzɩɣ pɩlabɩ-ŋ kaɖɛ se ŋyele wondu ndʋ tɩ-yɔɔ tɩŋnʋʋ ñɛ-Ɛsɔ sɛtʋ taa. Ɛlɛ tɔzɩ se Yehowa wɩlɩɣnɩ-ɖʋ  ɛzɩma pɩpɔzʋʋ se ɖɩsɛɛ-ɩ yɔ. Nɛ Bibl heyiɣ-ɖʋ kpayɩ se Yehowa tɩsɔɔlɩ se ɖɩtɩŋnɩ sɩʋ kpelisi yɔɔ nɛ ɖɩsɛɛ-ɩ.​—Kalɩ Egipiti Lɩʋ 20:4, 5; Keɣa 113B:4-8; Izaayii 42:8; 1 Yohanɛɛsɩ 5:21.

4. (a) Ɛbɛ yɔɔ pɩtɩpɔzɩ se ɖɩlaa hadɛdɩnaa? (b) Ɛbɛ yɔɔ Yehowa kaaheyi ɛ-samaɣ se kataayɔɔdɩnɩ sɩɖaa?

⁴ Ɛyaa nabɛyɛ kpakɩɣ pa-alɩwaatʋ nɛ po-ɖoŋ kpeekpe nɛ patɩŋɩɣnɩ nʋmɔŋ ndɩ ndɩ yɔɔ se pɔ-tɔm ɛkɛdɩnɩ pɔ-cɔzɔnaa mba pasɩba yɔ. Nabɛyɛ ñatɩmɩɣ sɩɖaa yɔɔ nɛ lalaa ñamaɣzɩɣ se pɔ-cɔzɔnaa mba pasɩba yɔ, papɩsɩ hadɛdɩnaa nɛ halɩ palakɩ-wɛ kɩlaŋ. Ɛlɛ ɛzɩ ɖɩɩtɛm kpɛlɩkʋʋ yɔ, mba pasɩba yɔ, paapɩzɩɣ nɛ pasɩnɩ-ɖʋ nɛ paapɩzɩɣ ɖɔɖɔ nɛ paɖʋ-ɖʋ kʋñɔŋ. Patɩtasɩ wɛʋ ɖoli. Ye ɖɩñakɩ pana se ɖɩyɔɔdɩnɩ sɩɖaa yɔ, pɩpɩzɩɣ pɩkɔnɩ-ɖʋ kaɖɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ tɔm ndʋ nabɛyɛ maɣzɩɣ se tɩlɩnɩ pɛ-ɛyaa mba pasɩba yɔ, pɔ-cɔlɔ yɔ, toovenim taa lɛ aleewaa cɔlɔ tɩlɩɣna. Pʋyɔɔ Yehowa kaaɖʋ paɣtʋ Izrayɛɛlɩ piya se sɩtaayɔɔdɩnɩ sɩɖaa nɛ sɩtaatɩŋnɩ ɖɔɖɔ nʋmɔʋ nakʋyʋ yɔɔ se sɩyaa feziŋ kɩdɛkɛdɩŋ.​—Wayɩ Wayɩ Paɣtʋ 18:10-12; kalɩ Tɩnaɣ yɔɔ tɔm 26 nɛ 31.

5. Ɛbɛ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ŋ nɛ ŋyele sɩʋ kpelisi tʋmɩyɛ labɩnʋʋ ñɛ-Ɛsɔ sɛtʋ taa yaa ŋyele hadɛdɩnaa laʋ?

⁵ Ɛbɛ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ŋ nɛ ŋyele sɩʋ kpelisi tʋmɩyɛ labɩnʋʋ ñɛ-Ɛsɔ sɛtʋ taa? Yaa ŋyele laʋ hadɛdɩnaa? Pɩwɛɛ se ŋkalɩ Bibl nɛ ŋtɩlɩ lɩmaɣza wena Yehowa wɛnɩ sɩʋ kpelisi tɛɛ luŋuu nɛ hadɛdɩnaa laʋ yɔɔ yɔ. Yehowa ɛzɩdaa lɛ lakasɩ nzɩ sɩkɛ mbʋ pɩwɛ “kʋzɔɔtʋ” yɔ. (Wayɩ Wayɩ Paɣtʋ 27:15) Paa evemiye nɖɩ lɛ, tɩmɩɣnɩ Yehowa se ɛsɩnɩ-ŋ nɛ ña-lɩmaɣza la nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ ɛ-ñɩna nɛ ŋsɛɛ-ɩ ɛzɩ ɛsɔɔlʋʋ yɔ. (Izaayii 55:9) Ŋpɩzɩɣ ŋtaa liu se Yehowa kaɣ-ŋ kpazʋʋ ɖoŋ nɛ ŋpɩzɩ ŋse mbʋ payɩ pɩlakɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ cɛtɩm Ɛsɔ sɛtʋ yɔ.

6. Ɛbɛ yɔɔ palɩzɩ Saŋayɩŋ fenaɣ kɩyakʋ 25 ŋgʋ wiye se pɩkɛ Yesu lʋlʋʋ kazandʋ?

⁶ Kisimasɩ kɛ kazandʋ ndʋ ɛyaa sakɩyɛ tɔkɩ kedeŋa kpeekpe yɔɔ yɔ; nɛ pamaɣzɩɣ se pɩkɛ Yesu lʋlʋʋ kazandʋ. Ɛlɛ toovenim lɛ, Kisimasɩ kazandʋ lɩnɩ cɛtɩm Ɛsɔ sɛtʋ taa. Takayaɣ nakɛyɛ lɩzɩ pɩ-taa se Roma sɩɩnaa layaa tɔkaɣnɩ wɩsɩ lʋlʋʋ kazandʋ Saŋayɩŋ fenaɣ kɩyakʋ 25 ŋgʋ wiye. Pɩsa nɛ Cooci ñʋndɩnaa hɔ sɩɩnaa layaa nɛ papɩsɩ Krɩstʋ ñɩma lɛ, pakpaɣ lɩmaɣza se pɔtɔkɩ Yesu lʋlʋʋ kazandʋ Saŋayɩŋ fenaɣ kɩyakʋ 25 ŋgʋ wiye, paa pɩtɩkɛ puwiye palʋlɩ-ɩ yɔ. (Luka 2:8-12) Yesu wayɩ tɩŋɩyaa taatɔkɩ kisimasɩ. Takayaɣ nakɛyɛ lɩzɩ pɩ-taa se palʋlɩ Yesu nɛ pɩla pɩnzɩ 200 lɛ, “nɔɔyʋ taatɩlɩ kɩyakʋ ŋgʋ ki-wiye palʋlɩ-ɩ yɔ, nɛ ɛyaa ññɩɩ yem ñɩnaɣna se patɩlɩ kɩyakʋ ŋgʋ ɖeyi ɖeyi palʋlɩ-ɩ yɔ.” (Les origines sacrées des choses profondes [Aŋglɛɛ taa]) Yesu sɩba nɛ pɩla pɩnzɩ mɩnɩŋ sakɩyɛ pʋcɔ nɛ ɛyaa paɣzɩ kisimasɩ kazandʋ tɔɔʋ.

7. Ɛbɛ yɔɔ toovenim Krɩstʋ ñɩma ɩɩtɔkɩ kisimasɩ kazandʋ?

⁷ Ɛyaa sakɩyɛ nawa se kisimasɩ kazandʋ nɛ mbʋ palakɩ puwiye ɛzɩ kʋjɔŋ labʋ mbʋ yɔ, pɩlɩnɩ sɩɩnaa layaa cɔlɔ. Halɩ alɩwaatʋ natʋyʋ taa paaɖʋ paɣtʋ Aŋgletɛɛrɩ nɛ Amerika hɔɔlɩŋ nɩɩyɩ taa se pataatɔɔ kisimasɩ kazandʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ, tɩlɩnɩ sɩɩnaa layaa cɔlɔ. Pɔhɔŋaɣ mba pɔtɔkaɣ kazandʋ ndʋ yɔ pa-nɩŋgbaaŋ. Ɛlɛ pʋwayɩ lɛ, ɛyaa ɖaɣnɩ pazʋʋ kazandʋ ndʋ tɔɔʋ. Ɛbɛ yɔɔ toovenim Krɩstʋ ñɩma ɩɩtɔkɩ kisimasɩ kazandʋ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, pañɩnɩɣ se pɔ-tɔm ɛkɛdɩnɩ Ɛsɔ pɩtɩŋa payɩ pɩ-taa.

8, 9. Ɛbɛ yɔɔ kajalaɣ Krɩstʋ ñɩma taatɔkɩ lʋlʋʋ kazandʋ?

⁸ Kazandʋ ndʋ ɛyaa sakɩyɛ sɔɔlɩ tɔɔʋ ɖɔɖɔ lɛ pa-lʋlʋʋ  kazandʋ. Pɩpɔzʋʋ se Krɩstʋ ñɩma ɩtɔɔ lʋlʋʋ kazandʋ na? Lʋlʋʋ kazandʋ ndʋ tɩ-tɔm Bibl yɔɔdaa yɔ, sɩɩnaa layaa tɔɔnɩ-tʋ. (Kiɖe Tɛɛ Tɔm 40:20; Maarkɩ 6:21) Patɩŋaɣnɩ kazandʋ ndʋ tɩ-yɔɔ se paɖʋ cɛtɩm ɛsɔnaa hɩɖɛ. Pʋyɔɔ kajalaɣ Krɩstʋ ñɩma “kpakaɣ lʋlʋʋ kazandʋ tɔɔʋ se pɩkɛ sɩɩnaa latʋ sɔnzɩ.”​—The World Book Encyclopedia.

⁹ Caanaʋ taa Roma mba nɛ Grɛɛkɩ mba maɣzaɣ se alɩwaatʋ ndʋ palʋlʋʋ ɛyʋ yɔ, fezuu nakʋyʋ wɛnɩ ɖoŋ ɛ-yɔɔ. Nɛ fezuu ŋgʋ kɩkandɩyɩɣnɩ ɛ-yɔɔ e-wezuu caɣʋ kpeekpe taa. Takayaɣ nakɛyɛ lɩzɩ pɩ-taa se nɔɔ kʋɖʋmaɣ nakɛyɛ wɛ fezuu ŋgʋ nɛ ɛsɔ weyi ɛ-lʋlʋʋ kɩyakʋ wiye palʋlɩ ɛyʋ ɛnʋ yɔ, pɛ-hɛkʋ taa.​—The Lore of Birthdays.

10. Sɔnɔ, ɛbɛ yɔɔ pɩtɩpɔzɩ se Krɩstʋ ñɩma ɩtɔɔ lʋlʋʋ kazandʋ?

¹⁰ Ŋmaɣzɩɣ se kazandʋ ndʋ tɩlɩnɩ cɛtɩm Ɛsɔ sɛtʋ taa yɔ, tɩkɛdɩɣnɩ Yehowa yaa we? (Izaayii 65:11, 12) Pɩtʋʋ fɛyɩ se pɩɩkɛdɩɣnɩ-ɩ. Pʋyɔɔ ɖɩɩtɔkɩ lʋlʋʋ kazandʋ nɛ kazandʋ ndʋ payɩ tɩlɩnɩ cɛtɩm Ɛsɔ sɛtʋ taa yɔ.

11. Ɛbɛ yɔɔ ɛyaa nabɛyɛ tɔkɩ kazandʋ? Ɛlɛ ɛbɛ pɩwɛɛ se pɩ-tɔm ɩkɩlɩ cɛyʋʋ ñɛ-ɛzɩdaa?

¹¹ Ɛyaa nabɛyɛ nawa se Kisimasɩ nɛ kazandʋ lɛɛtʋ palɩnɩ sɩɩnaa layaa cɔlɔ. Paa mbʋ yɔ, pɔtɔkɩ kazandʋ ndʋ. Pamaɣzɩɣ se kazandʋ tɔɔʋ haɣ-wɛ waɖɛ kɩbanɖɛ se pa nɛ pɔ-hɔʋ taa ñɩma pakatɩ nɛ pala faawɩyɛ. Mbʋ ɖɔɖɔ ŋmaɣzɩɣ yaa we? Pɩtɩwɛɛkɩ se ña nɛ ñɔ-hɔʋ taa ñɩma ɩkatɩ nɛ ɩla faawɩyɛ. Yehowa lɩzɩnɩ hɔʋ nɛ ɛsɔɔlaa se taabalɩyɛ kɩbanɖɛ ɛwɛɛ ɖa nɛ ɖɔ-hɔʋ taa ñɩma ɖɛ-hɛkʋ taa. (Efɛɛzɩ 3:14, 15) Ɛlɛ ɛzɩ ɖɩɩtɩŋnɩ kazandʋ ndʋ tɩlɩnɩ cɛtɩm Ɛsɔ sɛtʋ taa yɔ tɩ-yɔɔ nɛ ɖɔ-tɔm kɛdɩnɩ ɖɔ-hɔʋ taa mba lɛ, pɩkɩlɩɣ ɖeu se ɖɩñaɣ pana nɛ taabalɩyɛ kɩbanɖɛ  wɛɛ ɖa nɛ Yehowa ɖɛ-hɛkʋ taa. Pʋyɔɔ apostoloo Pɔɔlɩ mawa se: “Ɩtɩlɩ mbʋ piɖeɣni Kɩbaɣlʋ yɔ.”​—Efɛɛzɩ 5:10.

12. Ɛbɛ pɩzɩɣ piyele nɛ kazandʋ natʋyʋ tɔm ɛɛkɛdɩɣnɩ Yehowa?

¹² Ɛyaa nabɛyɛ maɣzɩɣ se ɖenɖe kazandʋ natʋyʋ lɩnaa yɔ, pɩ-tɔm tɩcɛyɩ. Ɛlɛ pɩtɩkɛ mbʋ Yehowa ñamaɣzɩɣ. Kazandʋ ndʋ tɩlɩnɩ cɛtɩm Ɛsɔ sɛtʋ taa, ndʋ tɩɖʋʋ hɩɖɛ ɛyʋ nɔɔyʋ yaa ɛjaɖɛ naɖɩyɛ yɔ, tɩ-tɔm ɛɛkɛdɩɣnɩ-ɩ. Ðɩkpaɣ ɛzɩ caanaʋ taa Egipiti piya mbʋ yɔ, palakaɣ kazandʋ sakɩyɛ pɛ-ɛsɔnaa. Alɩwaatʋ ndʋ Izrayɛɛlɩ piya lɩ yomiye taa Egipiti yɔ, powobi pɩ-yɔɔ nɛ palakɩ sɩɩnaa layaa kazandʋ ndʋ tɩ-taa natʋyʋ nɛ paaya-tʋ se “Yehowa hɩɖɛ ɖʋʋ kazandʋ.” Ɛlɛ Yehowa hɔm pa-nɩŋgbaaŋ pɩ-yɔɔ. (Egipiti Lɩʋ 32:2-10) Ɛzɩ nayʋ Izaayii yɔɔdʋʋ yɔ pɩtɩpɔzɩ se ‘ɖitukuni azuluma pʋyʋ.’​—Kalɩ Izaayii 52:11.

13. Ye ŋkpaɣ lɩmaɣza se ŋyeki tɔɔʋ kazandʋ natʋyʋ yɔ, tɔm pɔzʋʋ mbʋ pɩzɩɣ nɛ pɩkɔɔ ña-ñʋʋ taa?

¹³ Alɩwaatʋ ndʋ ŋkpakɩɣ lɩmaɣza se ŋyeki kazandʋ natʋyʋ tɔɔʋ yɔ, tɔm ndɩ ndɩ pɩzɩɣ tɩkɔɔ ña-ñʋʋ taa. Tɔm ndʋ tɩ-taa natʋyʋ yɔ: Ye ma nɛ mba ɖɩlakɩ tʋmɩyɛ yɔ, pɔpɔzɩ-m se ɛbɛ yɔɔ maatɔkɩ kisimasɩ, suwe pɩwɛɛ se moncosi-wɛ? Ye nɔɔyʋ ɛlabɩ-m kʋjɔʋ nakʋyʋ kisimasɩ wiye, ɛbɛ pɩwɛɛ se mala? Ye ma-halʋ yaa ma-walʋ ɛñɩnɩɣ se ma nɛ ɩ ɖɩtɔɔ kazandʋ natʋyʋ, ɛbɛ pɩpɔzʋʋ se mala? Ɛzɩma manpɩzɩɣ mansɩnɩ men-piya nɛ pɩtaacɛyɩ-sɩ se pʋyɔɔ ɖɩɩtɔkɩ sɩ-lʋlʋʋ kazandʋ yaa kazandʋ ndʋ tɩtɩmʋnɩ Ɛsɔ ɛzɩdaa yɔ?

14, 15. Ye nɔɔyʋ eheyi-ŋ se ‘ɖa nɛ kazandʋ’ yaa ɛlabɩ-ŋ kʋjɔʋ nakʋyʋ, ɛbɛ pɩwɛɛ se ŋla?

¹⁴ Paa wɛtʋ ndʋ tɩ-taa lɛ, pɩcɛyaa se ŋlabɩnɩ tʋmɩyɛ lɔŋsɩnɖɛ nɛ ŋtɩlɩ mbʋ pɩwɛɛ se ŋla nɛ ndʋ pɩwɛɛ se ŋyɔɔdɩ yɔ. Ye nɔɔyʋ eheyi-ŋ se ‘ɖa nɛ kazandʋ,’ ‘ɖa nɛ  talʋʋ’ yaa ‘ɖa nɛ pɩnaɣ’ yɔ, pɩfɛyɩ se ŋla ɛzɩ ŋtɩnɩɩ ndʋ ɛyɔɔdaa yɔ. Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋcosi-i kɛlɛʋ yem se “ŋlabaɣ lɛ.” Ɛlɛ ye ŋnawa se ɛyʋ ɛnʋ ɛsɔɔlaa se ɛtɩlɩ nɛ pɩkpaɖɩ yɔ, ŋpɩzɩɣ nɛ ŋlɩzɩ-ɩ mbʋ pʋyɔɔ ŋŋtɔkɩ kazandʋ ndʋ yɔ pɩ-taa. Ɛlɛ paa wɛtʋ ndʋ tɩ-taa lɛ, pɩwɛɣ ɖeu se ŋyɔɔdɩnɩ ñamtʋ nɛ nɔɔ kɩbaŋa. Bibl heyiɣ-ɖʋ se: “Mɩ-yɔɔdaɣ ɛkɛ sɔɔlɩm yɔɔdaɣ tam, nɛ kamʋna nɛ ɩtɩlɩ paa weyi lɛ tɔm cosuu camɩyɛ.” (Koloosi 4:6) Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋlɩzɩ ɛyʋ ɛnʋ pɩ-taa se pɩkɛdɩɣnɩ-ŋ se ña nɛ lalaa ɩcaɣ nɛ ɩla faawɩyɛ nɛ ɩla ɖama kʋjɔŋ, ɛlɛ ŋtɩsɔɔlɩ se ŋla mbʋ kazandʋ tʋnɛ ti-wiye.

¹⁵ Ye nɔɔyʋ ɛlabɩ-ŋ kʋjɔʋ nakʋyʋ, ɛbɛ pɩwɛɛ se ŋla? Bibl tɩha-ɖʋ paɣtʋ hɔɔlʋʋ kʋnɛ kɩ-taa, ɛlɛ kiheyiɣ-ɖʋ se pɩcɛyaa se ɖɩwɛɛnɩ ɛhʋyɛ kɩbanɖɛ. (1 Timootee 1:18, 19) Pɩtɩla weyi ɛlabɩ-ŋ kʋjɔʋ ŋgʋ yɔ, ɛtɩtɩlɩ se ŋŋtɔkɩ kazandʋ ndʋ. Yaa pʋtɔma yɔ eheyi-ŋ se: “Manawa se ŋŋtɔkɩ kazandʋ tʋnɛ, ɛlɛ mɔnsɔɔlaa se malabɩ-ŋ kʋjɔʋ kʋnɛ.” Hɔɔlɩŋ ɛnɛ ɩ-naalɛ ɩ-taa lɛ, ña pɩwɛɛ se ŋsɛtɩ ña-tɩ tɔm se ŋtisiɣ yaa ŋŋtisiɣ. Ɛlɛ paa lɩmaɣzɩyɛ nɖɩ ŋkpaɣaa kɔyɔ, pɩcɛyaa se ŋwɛɛnɩ ɛhʋyɛ kɩbanɖɛ. Ðɩtɩsɔɔlɩ se ɖɩla nabʋyʋ nɛ pɩwɛɛkɩ ɖa nɛ Yehowa ɖa-taabalɩyɛ.

16. Ye ñɔ-hɔʋ taa ñɩma ɩñɩnɩɣ se pɔtɔɔ kazandʋ natʋyʋ, ɛbɛ pɩwɛɛ se ŋla?

¹⁶ Ye ñɔ-hɔʋ taa ñɩma ɩñɩnɩɣ se pɔtɔɔ kazandʋ natʋyʋ, ɛbɛ pɩwɛɛ se ŋla? Pɩfɛyɩ se ña nɛ wɛ ɩhɔ tɔm. Taasɔɔ se pɛwɛnɩ waɖɛ se pala mbʋ pɔsɔɔlaa yɔ. Yɔɔdɩnɩ-wɛ nɛ ñamtʋ nɛ nɔɔ kɩbaŋa ɛzɩ ŋsɔɔlʋʋ se palabɩ-ŋ ɖɔɖɔ yɔ. (Kalɩ Maatiyee 7:12.) Ɛlɛ ye ñɔ-hɔʋ taa ñɩma ɩñɩnɩɣ se ña nɛ wɛ ɩtɔɔ kazandʋ natʋyʋ, ɛbɛ pɩwɛɛ se ŋla? Pʋcɔ nɛ ŋkpaɣ lɩmaɣzɩyɛ naɖɩyɛ lɛ, tɩmnɩ Yehowa se ɛsɩnɩ-ŋ  nɛ ŋla mbʋ pɩtʋʋzaa yɔ. Maɣzɩ wɛtʋ ndʋ tɩ-taa ŋwɛɛ yɔ tɩ-yɔɔ, nɛ ŋñɩnɩ Bibl taa nɛ ɛgbɛyɛ takayɩsɩ taa nɛ ŋna mbʋ pɩpɔzʋʋ se ŋla yɔ. Tɔzɩ se paa ɛzɩmtaa lɛ, pɩwɛɛ se ŋla mbʋ piyeki nɛ ñɔ-tɔm kɛdɩnɩ Yehowa yɔ.

17. Ɛbɛ pɩwɛɛ se ŋla nɛ ŋsɩnɩ ñe-piya nɛ sɩ-lɩmaɣza itaawolo mba pɔtɔkɩ kazandʋ yɔ pɔ-yɔɔ?

¹⁷ Ɛbɛ pɩwɛɛ se ŋla nɛ ŋsɩnɩ ñe-piya nɛ sɩ-lɩmaɣza itaawolo mba pɔtɔkɩ kazandʋ yɔ pɔ-yɔɔ? Ŋpɩzɩɣ ŋlakɩ-sɩ kazandʋ wiɖii wiɖii. Ŋpɩzɩɣ ɖɔɖɔ nɛ ŋlakɩ-sɩ kʋjɔŋ alɩwaatʋ natʋyʋ taa. Nɛ kʋjɔŋ kɩbaŋ weyi ŋpɩzɩɣ nɛ ŋha ñe-piya yɔ, ɛnʋ lɛ ña-alɩwaatʋ nɛ ñɔ-sɔɔlɩm.

18. Ɛbɛ yɔɔ pɩpɔzʋʋ se ɖiwoki Krɩstʋ ñɩma kediɣzisi?

¹⁸ Pʋcɔ nɛ ɖɔ-tɔm kɛdɩnɩ Yehowa lɛ, pɩpɔzʋʋ se ɖise cɛtɩm Ɛsɔ sɛtʋ, tɩ-sɔnzɩ nɛ tɩ-kazandʋ. Nɛ pʋwayɩ lɛ, ɖɩsɛɛ Ɛsɔ ɛzɩ ɛsɔɔlʋʋ yɔ. Ɛzɩma tɩyɛ? Kajalaɣ lɛ, pɩpɔzʋʋ se ɖiwoki Krɩstʋ ñɩma kediɣzisi ɖoŋ ɖoŋ. (Kalɩ Ebree 10:24, 25.) Kediɣzisi kɛnɩ toovenim Ɛsɔ sɛtʋ hɔɔlʋʋ ŋgʋ kɩ-tɔm cɛyɩ siŋŋ yɔ. (Keɣsi 21:23; 121:1) Pɩhaɣ-ɖʋ waɖɛ se ɖɩkpazɩ ɖama ɖoŋ fezuu taa.​—Roma 1:12.

19. Ɛbɛ yɔɔ pɩcɛyaa se ŋheyi lalaa toovenim tɔm ndʋ tɩwɛ Bibl taa yɔ?

¹⁹ Pʋwayɩ lɛ, pɩpɔzʋʋ se ɖɩwɩlɩ lalaa tɔm ndʋ ɖɩkpɛlɩkɩ Bibl taa yɔ. Kɩdɛkɛdɩm mbʋ pɩwɛɛ nɛ pɩlakɩ tɛtʋ yɔɔ yɔ, piyeba nɛ ɛyaa sakɩyɛ nɩɣ siziŋ. Pɩtɩla ŋsɩm nabɛyɛ, mba pɛwɛ wɩzasɩ taa yɔ. Heyi-wɛ cee wayɩ lidaʋ kɩbaŋʋ ŋgʋ ŋwɛna yɔ kɩ-tɔm. Ye ŋwoki Krɩstʋ ñɩma kediɣzisi nɛ ŋheyiɣ lalaa Bibl taa toovenim tɔm yɔ, ŋkaɣ naʋ se ŋŋkaɣ tasʋʋ sɔɔlʋʋ cɛtɩm Ɛsɔ sɛtʋ nɛ tɩ-sɔnzɩ. Ye ŋlɩzaa se ŋsɛɣ Yehowa ɛzɩ pɩpɔzʋʋ yɔ, pɩtʋʋ fɛyɩ se Yehowa kaɣ wazʋʋ ña-pana ñaɣʋ yɔɔ nɛ ŋwɛɛ koboyaɣ taa.​—Malakiya 3:10.