Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

BUŊGƐI TƆ A IŊƆMPUMNDE

Hɛli le Mɛlɛka Piɛiyo o Nɛi Tonyaa Choo

Hɛli le Mɛlɛka Piɛiyo o Nɛi Tonyaa Choo

1, 2. Nyuna kuɛɛ ŋ nɔ yɛ ma nyunaŋ numpila, nduyɛ le yɛɛ hei cho yɛ suɛi sɔvɛ?

O BAABUI ŋ cho hoo pɛɛkoo wo niŋ, a pɛɛku maa wanaa bɔɔbɔɔ chɔm maa a cho Mɛlɛka piɛiyo wa, sɔɔŋ Mɛlɛka tul leyɛ woŋ nda cho tosaa ni, nduyɛ ma wa waŋnda muŋ pɛɛkoo. (Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 6:​17) Lelaŋ, Chɛhowa dimul naa ni maa naŋ fula o piɛiyii lachoowɛi niŋ, ndu cho yɛ “Babilɔŋ, tɔɔ bɛndoo” ni. (Sɔɔŋ Chɔɔmaŋndoŋ 18:​2, 4) Yɛɛ ŋ cho yɛ tosa? Naa kpou nɔ chuaŋ chuaa le tosaa, nduyɛ ŋ nɔ miŋ nyunaŋ aa, ‘I yeema pa mi piɛi Mɛlɛka o nɛi o yeema wo choo, ɔɔ I yeema mi piɛi ndu mɛɛ yaa piɛi ndu paandu yɛ?’

2 Te a fulaŋ niŋ pɛ o piɛile lachoowaleŋ niŋ, mɛɛ o naŋ bɔɔ. Kɛ naapum a cho wɔ sɔɔŋ ɔɔ naamulaŋ lapum o piɛile lachoowaleŋ niŋ tosaa. Ŋ yaasiaŋndɔ sɔɔŋ a naamula laŋ lapum, okoŋ miŋ che le sabu i cho suɛi sɔvɛ le laŋ chɔɔ mɛɛ Chɛhowa che laŋ yɛ.

FOTUEILAŊ ƆƆ PIƆMNDA SOLIŊNDO KPEKU A WAŊVILƐIYA SOOLUUWO

3. (a) Le yɛɛ apum cha yɛ ndi suɛi kala le malɔɔ fotueilaŋ, ɔɔ piɔmnda soliŋndo kpeku o piɛile ndaleŋ niŋ? (b) Yɛɛ Baabuiyo dimi yɛ a fotueilaŋ, ɔɔ piɔmnda soliŋndo kpeku le Mɛlɛka piɛiyo?

3 Waŋnda apum soliŋ niŋ fotueilaŋ, piɔmnda, ɔɔ luaŋndoŋ kpeku o chiɛila ndalaŋ le Mɛlɛka piɛiyo le wɔsiŋ bɔɔbɔɔ. Num bɛɛ te lende i cho ni, i cho suɛi kaamaa ɔɔ suɛi wɔɔŋ le Mɛlɛka piɛiyo a nyɔɔŋ muŋ. Kɛ loonuŋ maa, Chɛhowa pɛɛku naa mɛɛ naŋ nɔ miŋ piɛi ndu yɛ. Nduyɛ Baabuiyo dimul naa kpendekele maa Chɛhowa yeema miŋ soliŋ fotueilaŋ, ɔɔ piɔmnda kpeku o ndu piɛiyo niŋ te.—Nuawɔ Ɛsɔdɔɔ 20:​4, 5; Sam 115:​4-8; Aisaya 42:​8; Chɔŋ Tasoo 5:​21.

4. (a) Le yɛɛ ŋ nɔ miŋ sooluu wanaa naa vi wa le? (b) Le yɛɛ Chɛhowa dimullɛ wanaa nduaa maa a nɔ ma soo o waŋvilɛiya lo le?

4 Mi waŋnda apum soliŋ teleŋ ndaa kpeku, yoomuma ndaŋ, a nyɛ nda sɔlaa le halikpeŋ ma nɛŋi wanaa ndaa vi wa kɔllo. Lepum pɛŋ ma sooluu nda. Kɛ ŋ pɛɛku maa wanaa vi wa nɔla ma mala naa le, kɛlɛŋgaa niŋ te ma yɔŋ naa nyɛ. A cho achal ba o ba cheleŋ te. O kpeekpei niŋ, i cho suɛi kpundɛ le suɛi o waŋvilɛiya lo kanifuule, yooŋgu kɛ kɛ ŋ yiyaŋ pɛ maa o waŋvilɛiya lo o fula ni, o nyinaa wɔɔŋnda lo yooŋgu koŋ chɛŋ ni. Le saboo hoo Chɛhowa ndoo dou Isɔluɛiya sawaa ni maa ndaa nɔ ma soo o waŋvilɛiya lo le, nduyɛ ndaa nɔ ma wou balaŋ o sɔɔŋ nyinaa wɔɔŋnda niŋ te.—Ditɔnɔmii 18:​10-12; tofa Diomnda Chɔɔlaalaŋ 2631.

5. Yɛɛ mala yɛ num ma pɛŋgi fotueilaŋ, ɔɔ piɔmnda soliŋndo kpeku le Mɛlɛka piɛiyo ɔɔ waŋvilɛiya sooluuwo?

5 Yɛɛ mala yɛ num ma pɛŋgi fotueilaŋ soliŋndo kpeku le Mɛlɛka piɛiyo ɔɔ waŋvilɛiya sooluuwo? A nɔ ma wa nuaa o Baabuiyo niŋ nduyɛ ma yiyaŋ nyɛkɛndɛi mɛɛ Chɛhowa che nyɛm muŋ yɛ. O “tul muŋ yɛleŋ tul bɛndoo.” (Ditɔnɔmii 27:​15) Piɛi o Chɛhowa lo lepaa o lepaa le mbo mala num ma che sɔɔŋ mɛɛ o che muŋ yɛ, nduyɛ le num malaa ma piɛi ndu o nɛi o yeema wo choo. (Aisaya 55:​9) A cho tiindaŋndo sɔla maa Chɛhowa cho num ke kpaaya ŋ yeema wo le ma soli balaŋ o nyɛ o nyɛ cho a piɛile lachoowaleŋ okɔɔ.

Ŋ NƆ PA MIŊ BIILU DUNYƐI VIOLƆŊ CHIISU VE?

6. Lɛ yɛɛ nda hɛli yɛ Yindimiiyo malɔ 25 le dunyɛi violɔŋ Chiisoo tosaa?

6 O chieeŋndo choo kpou, dunyɛi le violɔŋ Chiisoo cho dunyɛi bɛndu bɛnduei ipilɛ, nduyɛ wanaa bɔɔbɔɔ yiyaŋ maa le violɔŋ Chiisoo biiloo dunyɛi hei cho ni. Kɛ o kpeekpei niŋ, o piɛile lachoowaleŋ niŋ dunyɛi hei chɛŋ ni. Yau tɛɛsiaa ŋsɔɔ pilɛ tɛɛsiaa maa mi Luomaŋnda ndaa biilu violɔŋ lepaa wo a Yindimiiyo malɔ 25. Simlachiaa lekaaŋnda ndaa yeema mi wanaa bɔɔbɔɔ ndaa piɛi nyɛm cheleŋndoŋ nda simnuŋ Kilisiɔŋnda. Mi che bɛɛ Chiisu ndoo viluŋ a Yindimiiyo malɔ 25 le, kɛ ma kɛɛsiaa le violɔŋ Chiisoo biiloo o paale leŋ choo. (Luku 2:​8-12) Buɛiyaa Chiisuaa ndaa tosa dunyɛi le violɔŋ Chiisoo le. Mi yau pilɛ tɛɛsiaa maa o wɔsila 300 hiou o violɔŋ Chiisoo kɔɔli laŋ, “wana o wana ndoo sina pɛŋ paale o veluŋ ndeŋ te, nduyɛ ndaa buulaŋ pɛŋ le sinaa paale kpeekpei o veluŋ ndeŋ te.” (Sacred Origins of Profound Things) Faŋaŋ Chiisoo o lɛŋndeŋ choo, wɔsilaŋ la hiou fɛŋ o kɛmɛlaŋ niŋ malaŋ nda kandu dunyɛi le violɔŋ ndɔɔ biiloo.

7. Le yɛɛ Kilisiɔŋaa tonyaa biilu dunyɛi violɔŋ Chiisu ve le?

7 Wanaa bɔɔbɔɔ sina naa dunyɛi violɔŋ Chiisu ve a naamula ndɔlaŋ la fula wa. Naamulaŋ latiŋ la cho yɛ ni, yelelaŋndaŋ a nyɔɔŋ kenaŋndo. Le taamaseliiyo, a boondii pum o lɛŋnde Iŋkilaŋ ndeŋ niŋ a fondaŋ ndaŋ lapum o Amɛlika niŋ, mi ndaa duau sawaa maa wana o wana nɔ mbo bii dunyɛi violɔŋ Chiisu ve le, le mɛɛ i chɛŋ o piɛile lachoowaleŋ niŋ yɛ. Wana o wana ndoo bii dunyɛi o paale leŋ choo pɛ ndaa tusi ndu nyɛpalaa choo. Kɛ mɛɛ teleŋ biŋgi hiou, mi waŋnda kandu vɛlɛ dunyɛi hei biyɔɔ. Le sabu yɛɛ kilisiɔŋaa tonyaa nɔ ma bii dunyɛi violɔŋ Chiisu ve le? Kanifuule, a yeema ma nɛŋi Mɛlɛka kɔl o nyɛ o nyɛ nda tosa niŋ.

Ŋ NƆ PA MIŊ BIILU DUNYƐI PALƐI VIALAŊNDE?

8, 9. Le yɛɛ Kilisiɔŋaa tasiaa ndaa biilu paale vialaŋndeŋ te?

8 Dunyɛi paale vialaŋndeŋ wanaa bɔɔbɔɔ biilu vɛlɛ hau ni. Kilisiɔŋnda nɔ pa ma biilu dunyɛi paale vialaŋndeŋ? A dunyiaŋ palɛi vialaŋ wanaa ndaa piɛi Chɛhowa le wa okɔɔ kinɛi Baabuiyo soo ni. (Chɛnɛsee 40:​20; Maki 6:​21) Mi waŋnda ndaa soliŋ dunyaŋ paale vialaŋndeŋ kpeku le mɛlɛkaa lachoowaa sooluuwo. Le sabu koŋ Kilisiɔŋaa tasiaa ndaa “che dunyɛi paale vialaŋ wana o wana ni maa o piɛile lachoowaleŋ niŋ i fula ni.”—The World Book Encyclopedia.

9 Luomaŋnda a Kilikiiya sindɛ ndaa laalaŋ maa o paale waŋndo wa violɔŋndo leŋ choo, nyinaa wa loŋ, nduyɛ maa nyina koŋ cho lo wana koŋ mandaa ni tei mbo vi. Mi yauwo hoo, The Lore of Birthdays dimi aa, “Chaŋyɛi kɔndɔfille cho nyina koŋ tɛɛŋ nda mɛlɛka wana koŋ veluŋ o paale ndɔleŋ choo wo.”

10. Le yɛɛ Kilisiɔŋnda hau nɔ ma biilu dunyiaŋ palɛi vialaŋnde le?

10 A yiyaŋ pa maa Chɛhowa chɛl dunyiaŋ chiɛɛliaŋ muŋ a piɛile lachoowaleŋ ndo? (Aisaya 65:​11, 12) Sako, o chɛl te. Le sabu koŋ, dunyɛi kɛ kɛ chiɛɛliaŋ pɛ a piɛile lachoowaleŋ, ŋ biilu ndi le.

Ŋ NƆ PA MIŊ SINA NAA DUNYIAŊ MUŊ CHƐŊ NDA?

11. Le yɛɛ waŋnda apum biilu yɛ dunyiaŋ paale vialaŋndeŋ? Yɛɛ nɔ yɛ mbo wa nyɛ sɔvɛ bɛndu le num?

11 Waŋnda apum sina naa dunyɛi paale vialaŋnde Chiisuleŋ a dunyiaŋ cheleŋndoŋ fula wa le, kɛ a cho wɔ muŋ biiloo. A yiyaŋ maa o dunyiaŋ muŋ choo nda sɔla teleŋ kɛndɔɔ ni le waa a yuŋgula ndalaŋ latulu. Lende num bɛɛ yiyaŋ ni? I cho suɛi wɔɔŋ le waa latulu a yuŋgu numndo le. Chɛhowa toosiaa yuŋguleŋ ni, nduyɛ o yeema mi chaŋyɛi kɛndɛi wa naa yuŋgula naalaŋ tɛɛŋ. (Ɛfisiaŋnda 3:​14, 15) Kɛ, chaŋyɛi kɛndɛi nɔɔ a Chɛhowa bɛnda mbo hiau dunyiaŋ piɛiyii lachoowɛi biiloo le wanayaŋ naŋ kɔllo nɛŋioo. Le sabu koŋ Pɔɔl, wana Chiisu vem hɔlte ndɔ wo dimi ni aa, “Lelaŋ, la kindi mi la sina nyɛ nɛŋi Masanɔɔ Mɛlɛka kɔl lo.”—Ɛfisiaŋnda 5:​10.

12. Le yɛɛ Chɛhowa chɛl dunyiaŋ pum te?

12 Wanaa bɔɔbɔɔ yiyaŋ maa o cho naa dunyiaŋ muŋ chɛŋ nda le cho suɛi le. Kɛ o cho lende le Chɛhowa ndu yiyaŋ te. Dunyiaŋ fula o piɛiyii lachoowɛi niŋnde, ɔɔ dunyiaŋ palɛi bɛndui lelɛŋnde, pɛ pɛ bɛɛ o chɛl muŋ te. Le taamaseliiyo, Ichipiaŋnda ndaa nɔ dunyiaŋ tau le mɛlɛkaa ndaa lachoowaa. Mɛɛ Isɔluɛiya fula Ichipi, ma tuula dunyiaŋ ndaŋ muŋ ipilɛ. Ma veelu ndi aa “bɔŋaŋ bɛndoo le Mɛlɛka Yaawɛɛ.” Kɛ mi Chɛhowa tusi nda dɛnɛpalaa choo le keŋ tosaa. (Ɛsɔdɔɔ 32:​2-10) A mɛɛ Aisaya, wana ndoo suaa le Mɛlɛka wo dimi yɛ, ŋ nɔ miŋ “pilaŋ nyɛ o nyɛ cho o nɔɔlɛi Mɛlɛka o hɔl te!”​—​Nuawɔ Aisaya 52:​11.

BII ACHELEŊNDA NYƐKƐNDƐI

13. Nyunala kuɛɛ huŋ yɛ num o kɔl te a kɛɛsiaa pɛ le kiɔɔ palɛi bɛnduei biiloo?

13 Te a kɛɛsiaa pɛ le ma mal dunyiaŋ palɛi bɛnduei biiloo, ma nyunaŋ tau. Le taamaseliiyo, te chaaŋaa niaa baalaa nyuna ya pɛ le sabu ya biilu dunyɛi violɔŋ Chiisu ve a nda le wo, yɛɛ ya cho yɛ tosa? Te waŋndo ke ya pɛ nyɛ le dunyɛi violɔŋ Chiisu ve, yɛɛ ya cho yɛ tosa? Te wana naŋ chal o nɔɔ niŋndo yeema ya pɛ mi biilu palɛi bɛnduei, yɛɛ ya cho yɛ tosa? Vɛɛ ya mala yɛ chuauwaa niaa a tembu kɔl le sabu naŋ biilu palɛi bɛnduei ɔɔ palɛi ndɛi vialaŋnde le?

14, 15. Yɛɛ ŋ nɔ yɛ ma tosa te waŋndo nyuna num pɛ mɛɛ paale bɛnduleŋ le cho yɛ ɔɔ mbo ke num nyɛ?

14 O cho suɛi sɔvɛ le ma soliŋ taasi numndo kpeku le kɛɛsiaa nyɛ ŋ cho dimi wo a nyɛ ŋ cho tosa wo, te suɛi kɛ kɛ komal num pɛ. Le taamaseliiyo, te waŋndo nyuna num pɛ aa, ‘Vɛ dunyɛi hau?’ Duaunuŋ tumbe le. Soo o ndu lo nyɛkɛndɛi. Kɛ lepum, mi waŋndo yeema mbo chɔɔlu sina le sabu num biilu palɛi bɛnduei le wo. O hei niŋ, a tiuba ma tɛɛsial ndu sabu koŋ. Kɛ, teleŋ o teleŋ wa wana kɛndɛ, ma chaa suɛi, nduyɛ ma nɔ bɛɛleŋ le nda. Baabuiyo dimi aa, “Mɛɛ wana chɔm waŋndo suɛi mbo hini kɔl, o koŋ kɔɔli, mi yeemɛi i bii ndu yɛ lende nya soo ni. Te wana o wana nyuna nya isɔɔ o isɔɔ pɛ, la sina mɛɛ nya muli ndu diom mbo wa sakpo yɛ.” (Kolosiaŋnda 4:​6) Naapum, a tɛɛsial nda maa mi num bɛɛ tuei chuuŋgiaŋndo yeela a waŋnda, nduyɛ ma ke nda nyɔɔŋ. Kɛ, o cho o dunyiaŋ palɛi bɛnduei choo le.

15 Yɛɛ ŋ nɔ yɛ ma tosa te waŋndo ke num pɛ nyɛ? Baabuiyo chɔm naa sɔɔŋ o lepula le, kɛ o dimul naa le mi kɔl naa iyamaa wa o diandaa. (Timoti Tasoo 1:​18, 19) Naapum wana cho num koŋ nyɛ kioo wo o sina maa a cho wana biilu palɛi bɛndu le. Kɛlɛŋgaa mbo dimi dɔɔ aa, “I sina maa a biilu palɛi bɛndu le, kɛ I yeema ma bii nyɛ ya cho num hoo kioo wo.” O nɛi o nɛi niŋ, a nɔ ma kɛɛsiaa te a cho biyɔɔ ɔɔ a cho biyɔɔ le. Kɛ kɛɛsiaa kɛ kɛ ŋ tosa pɛ, kindiŋ ma kɛsi kɔl num iyamaa o diandaa. Ŋ yeema miŋ tosa suɛi tɛɛmbuu chaŋyɛi nɛi a Chɛhowa wo le.

NYA YUŊGU NUMNDO

Wanaa cho Chɛhowa piɛiyo wa a cho a nyaale

16. Yɛɛ ŋ nɔ yɛ ma tosa te yuŋgu numndo yeema pɛ palɛi bɛnduei biiloo?

16 Yɛɛ ŋ nɔ yɛ ma tosa te yuŋgu numndo yeema pɛ palɛi bɛnduei biiloo? A nɔ ma chɔulaba a nda le. Loonuŋ maa, a nɔ di le ma kɛɛsiaa nyɛ nda yeema wo. Wa wana kɛndɛ o nda lo, nduyɛ ma ke nda bɛɛleŋ, mɛɛ num bɛɛ yeema ma ke num bɛɛleŋ yɛ. (Nuawɔ Maatiu 7:​12.) Kɛ, te o wa pɛ mi yuŋgu numndo yeema num ma wa a nda latulu o paale bɛndule leŋ choo, yɛɛ ŋ nɔ yɛ ma tosa? Tuupa ma tosa kɛɛsiaa koŋ, piɛi fɛŋ o Chɛhowa lo le mbo mala num ma tosa kɛɛsiaa kɛndɔɔ. Yiyaŋ o suɛi kalɛi choo, nduyɛ ma tosa yaasiaa a ndi okɔɔ. Loonuŋ maa a yeema ma nɛŋi Chɛhowa kɔl teleŋ o teleŋ.

17. Te chuauwaa numnda che pɛ acheleŋnda palɛi bɛnduei biiloo, yɛɛ ŋ nɔ yɛ ma tosa le nda malaa ma kpakpala yiyaŋndo maa nyɛ cho nda hiouwɔŋndo?

17 Yɛɛ ŋ nɔ yɛ ma tosa le chuauwaa numnda malaa, te a che pɛ acheleŋnda palɛi bɛnduei biiloo? Teleŋndaŋ lapum, a toosiaa nyɛ teŋgeŋndo le nda. A woolu nda a nyɛ nda ve kɔl te wo. Nduyɛ, nyɛ hiou kpou wo cho ni, teleŋndo nda kioo a nda kaalaa chɔmndo.

PIƐI MƐLƐKA O NƐI O YEEMA WO CHOO

18. Le sabu yɛɛ naŋ kua yɛ o bɔŋaŋnda leKilisiɔŋndaŋ?

18 Le miŋ nɛŋi Chɛhowa kɔl, mɛɛ miŋ mal piɛile lachoowaleŋ a naamulaŋ a nyɛ o nyɛ chiɛɛliaŋ a palɛi bɛnduei biiloo. Kɛ ŋ nɔ vɛlɛ miŋ tosa nyɛ piɛile tonyaleŋ le dimi wo. Yɛɛ ŋ nɔ yɛ ma tosa te yuŋgu numndo yeema num pɛ ma biilu palɛi bɛnduei? Vɛɛ ŋ tosa yɛ keŋ? Kɔlaŋ o bɔŋaŋnda leKilisiɔŋndaŋ teleŋ o teleŋ cho nɛiyo opilɛ ni. (Nuawɔ Hibuluiya 10:​24, 25.) Bɔŋaŋndaŋ bɛɛ la cho nyɛ sɔvɛ le piɛile tonyaleŋ. (Sam 22:​22; 122:​1) Ŋ tiuba miŋ dɛɛniaŋ vellaa velle te ŋ bɔɔŋiaŋ pɛ.—Luomaŋnda 1:​12.

19. Le sabu yɛɛ o cho yɛ suɛi sɔvɛ le ma dimul acheleŋnda a tonya Baabui ŋ pɛɛku wo okɔɔ?

19 Nɛi cheleŋ ŋ hɛli piɛile tonyaleŋ ndo cho acheleŋnda dimullo a nyɛ ŋ pɛɛku o Baabuiyo niŋndo okɔɔ ni. Wanaa siaama tambu kɔl a sɔɔŋ wɔɔŋ cho yɔŋnɔŋndo o chieeŋndo choo woŋ. Naapum a sina dɔɔ a tiŋ a tambu kaŋ kɔlla. Dimul nda a tiindaŋ kɛndɛ ŋ nɔ a chilaŋ okɔɔ wo. Mɛɛ ŋ kua fau o bɔŋaŋndaŋ nduyɛ ma dimul acheleŋnda a tonya cho o Baabuiyo niŋndo okɔɔ yɛ, a cho sina maa yeemɛi cho lɛ num le waa o piɛile lachoowaleŋ niŋ a naamula ndɔlaŋ te. Nɔ tiindaŋndo maa a cho wa a nyaale, nduyɛ Chɛhowa cho num salaa dɔuwɔɔ tau le yoomuma ŋ dɔu le ndu piɛiyo o nɛi sakpoo choo wo.—Malakai 3:​10.