1, 2. Aliwuzyo ci lino tufwile ukuyiwuzya? Amulandu ci wuno licindamizile?

UKUFUMILILA pano mwatalicila ukusambilila Baibolo, musambilizile ukuti awantu awavule wano wakalola ngati wakapepa Leza ukulingana na vino akalonda, wasisambilizya nu kucita vino akalonda. (2 Wakorinte 6:17) Awuli umulandu wuno e Yehova akalondela ukuti tufume mu kupepa kwa wufi, akuli ukuti mwe “Babiloni Mukulu.” (Ukuwumbulika 18:2, 4) Avyani vino mufwile ukucita? Kweni cila muntu azipizile ukuyisolela ivya kucita swinya tufwile nu kuyiwuzya ukuti, ‘Uzye nkulonda ndapepa Leza ukulingana na vino akalonda nanti nkulonda ukutwalilila ukumupepa mu nzila yino nkamupepelamo ukufuma na kaali?’

² Nga ca kuti mwapingulapo kaali ukufuma mu kupepa kwa wufi, lyo mwacita icete. Lelo pamwi mucili mukakonka intambi nanti ivintu vimwi vino mwacitanga pano mwalinji mu kupepa kwa wufi. Lekani tulandeko pa ntambi zimwi ni vintu vimwi vino awa mu mipepele ya wufi wakacita pa kuti tusambilile umulandu wuno cacindamila ukulola vyo-o vintu ukulingana na vino Yehova akavilola.

3. (a) Amulandu ci wuno cingawomela kwe wamwi ukuleka ukuwomvya iviluwi pa kupepa? (b) Avyani vino Baibolo yalandapo pa kuwomvya iviluwi?

³ Awantu wamwi wawa na mankolanya nanti iviluwi mu ma ng’anda yawo vino wakawomvya pa kupepa Leza. Nga ca kuti na mwemwenye mukawomvya iviluwi pa kupepa, mungalola ngati mutanga mu mupepe icete ukwasowa ukuwomvya iviluwi. Lelo mwakwizuka ukuti e Yehova awino akatusambilizya  vino tuzipizile twamupepa. Swinya e Baibolo ikatunena nu kuti e Yehova asilonda ukuti twawomvya iviluwi pa kumupepa.​—Wazyani Ukufuma 20:4, 5; Amalumbo 115:4-8; Ayizeya 42:8; 1 Yohani 5:21.

4. (a) Amulandu ci wuno tutazipizile ukupepa ivikolwe? (b) Acani cino Yehova walesezizye awantu ukulanda na wafwe?

⁴ Awantu wamwi wakasumba impindi inkulu na maka pa kuti wacita ivya kusecelesya ivikolwe vyawo vino vyafwa. Swinya wamwi wakatalika nu kuvipepa. Lelo twasambilila ukuti awafwe watanga watwavwe nanti ukutucisa. Amuno wasitwalilila ukuwa nu wumi ku ncende iyili yonsinye. Swinya citazipa nanti kaciti ukwelezya ukwivwana na wa lupwa wano wafwa amuno tungalola ngati tukulanzyanya nawo fwandi tukulanzyanya ni viwa. Acino calenzile ukuti e Yehova alesye awina Israeli ukulanda na wafwe nanti ukucita icili consinye cino cingalenga wakwivwana ni viwa.​—Amasundo 18:10-12; wazyani Amazwi na Yanji pa 26 na pa 31.

5. Acani cino cingamyavwa ukuleka ukuwomvya iviluwi pa kupepa Leza nu kuleka ukupepa ivikolwe?

⁵ Uzye acani cino cingamyavwa ukuleka ukuwomvya iviluwi pa kupepa Leza nu kuleka ukupepa ivikolwe? Muzipizile mwawazya Baibolo nu kwelenganyapo sana pa kuti mumanye vino Yehova akalola ukuwomvya iviluwi nu kupepa ivikolwe. E Yehova akavilola ukuti ‘avya wunyali,’ nanti ivya muselu. (Amasundo 27:15) Swinya cila wanda mwapepa kwe Yehova pa kuti awamyavwa ukulola ivintu ndi vino akavilola nu kuti mwamupepa ukulingana na vino akalonda. (Ayizeya 55:9) Ukwasowa nu kuvwilika mungasuwila ukuti e Yehova angamipa amaka ya kuleka vyonsinye vino mwacitanga mu kupepa kwa wufi.

6. Amulandu ci wuno awantu watalicizile ukuzevya ukukwatwa kwe Yesu pa 25 December?

⁶ Awantu awavule wakazevya Klisimansi, swinya  wakakwelenganya ukuti awuli uwanda wuno Yesu wakwasilwe. Lelo Klisimansi yafuma mu kupepa kwa wufi. Ibuku limwi likalondolola ukuti pa 25 December awina Roma wano watapepanga Leza wazevyanga ukukwatwa kwe kaleza kawo, kano witanga ukuti e lilanzi. Wasimapepo wa mu mipepele walondanga wano watapepanga Leza ukuwa Awina Klistu. Acino calenzile watwalilile ukuzevya Klisimansi pa 25 December nanti aca kuti asa wanda wuno Yesu wakwasilwe. (Luka 2:8-12) Awasambilizi wa kwe Yesu watazevyangako Klisimansi. Ibuku limwi (Sacred Origins of Profound Things) likalondolola ukuti pano papisile imyaka 200 ukufumilila pano Yesu wakwatizilwe, “kutalinji nanti wumwi wino wamanyile uwanda wuno wakwasilwe, swinya awantu watici sana wano walondanga nu kumanya uwanda wuno wakwasilwe.” Awantu watalisile ukuzevya Klisimansi lyo papita ni myaka imivule ukufumilila pano Yesu wafwizile.

7. Amulandu ci wuno Awina Klistu wa cisinka wasizevezyako Klisimansi?

⁷ Awantu awavule wamanya kuno kwafuma Klisimansi ni ntambi zino zikacitika pa Klisimansi, izikole ukuzevya nu kupaana ivya wila. Ku ca kulolelako, ku England ni ncende zimwi izya mu America, kwalinji impindi yimwi yino walesyanga ukuzevya Klisimansi pa mulandu wa kuti asa wanda wuno Yesu wakwasilwe. Awantu wonsinye wano wazevyanga wawapanikanga. Lelo mukupita kwa mpindi awantu wizile awatalika na swinya ukuzevya. Amulandu ci wuno Awina Klistu wa cisinka wasizevyako Klisimansi? Amulandu wa kuti wakalonda ukusecelesya Leza mwe vyonsinye vyo wakacita.

8, 9. Amulandu ci wuno Awina Klistu wa kutalicila watazevezyanga amanda ya kukwatwa?

⁸ Icintu cinji cino awavule watemwa, akuzevya uwanda wa kukwatwa. Uzye Awina Klistu wazipizile ukuzevyako uwanda  wa kukwatwa? E Baibolo yalanda vye pa wantu wano watapepanga Yehova ukuti awano wazevyanga ukukwatwa kwawo. (Intaliko 40:20; Marko 6:21) Awantu wazevyanga uwanda wa kukwatwa ku kucindika twa leza twa wufi. Awuli umulandu wuno Awina Klistu wa kutalicila “walolanga ukuzevya uwanda wa kukwatwa kwa muntu uwili wensinye ukuti kwafuma ku mipepele ya wantu wano watapepanga Leza.”​—The World Book Encyclopedia.

⁹ Awina Roma wa ku kali na wa Griki wazumizile ukuti pano umuntu akukwatwa, kwawanga umuzimu wuno wacinjililanga weyo umuntu uwumi wakwe wonsinye. Ibuku limwi (The Lore of Birthdays) lyalondolozile ukuti, “Wo-o umuzimu wivwananga na ka leza kano kakwatwanga palyanye pano umuntu wakwatwa.”

10. Amulandu ci wuno Awina Klistu wasizevezyako amanda ya kukwatwa?

¹⁰ Uzye mukwelenganya ukuti e Yehova angatemwa ukuzevya kuno kwafuma mu mipepele ya wufi? (Ayizeya 65:11, 12) Awe, atanga atemwe. Awuli umulandu wuno tusizevezyako amanda ya kukwatwa nanti amaholide yonsinye yano yafuma ku mipepele ya wufi.

11. Acani cino wamwi wakazevezya amaholide? Acani cino muzipizile ukuwikako sana amano?

¹¹ Awantu wamwi wamanya kuno kwafuma Klisimansi na maholide yanji, lelo watwalilila ukuzevya. Wakakwelenganya ukuti pa holide apano wakawa ni mpindi inzima iya kuwa ponga nu lupwa. Uzye na mwemwe avino mukakwelenganya? Citawipa ukuwa ponga nu lupwa lwinu. E Yehova wapanzile ulupwa swinya akalonda twayitopwa ukwizizya ponga. (Waefeso 3:14, 15) Lelo tufwile ukuwika sana amano ku wuciwuza witu ne Yehova ukucila ukusecelesya ulupwa ukupitila mu kuzevya amaholide yano yafuma mu kupepa kwa wufi. Awuli  umulandu wuno umutumwa Paulo walandizile ukuti: “Pano mutani mucite icintu mwatela amulola nga ca kuti cingasecelesya e Tatakulu.”​—Waefeso 5:10.

12. Uzye amaholide ci yano Yehova atazumilizya?

¹² Awantu awavule wakakwelenganya ukuti ukumanya vino holide yatalisile kutacindama. Lelo ukwelenganya kwa musango wo-o kwapusana sana na vino Yehova akakwelenganya. Atazumilizya ukuzevya amaholide yano wafuma mu kupepa kwa wufi nanti yano yakalumbilizya awantu nanti insi. Ku ca kulolelako, awina Egypti wazevyanga pa kucindika wa leza wawo awa wufi. Pano awina Israeli wafumile mu Egypti, wakopezile vino awina Egypti wazevyanga ica kuti wizile awatalika ukuwita ko-o ukuzevya ukuti ‘umuteweto wa kwe Yehova.’ Lelo pano watalisile ukucita wo-o, e Yehova wawasunzile. (Ukufuma 32:2-10) Acino ne Ayizeya walandizile ukuti, tutazipizile ‘ukulema ku cili consinye cino citasanguluka!’​—Wazyani Ayizeya 52:11.

13. Amawuzyo ci yano mungayiwuzya nga mwapingulapo ukuleka ukuzevya amaholide?

¹³ Nga ca kuti mwaleka ukuzevya amaholide, pamwi mungatalika ukuyiwuzya ukuti, Uzye ningasuka wuli nga ca kuti wano nkawomba nawo wankolowozya umulandu wuno nsizevezyako Klisimansi nanti amaholide yanji? Uzye ningacita wuli nga ca kuti wumwi wampile ica wupe pa Klisimansi? Uzye ningacita wuli nga ca kuti e wakwane wanenile ukuti tuzevezye ponga e holide? Uzye ningavwa wuli awana wane pa kuti watati wakumbwa ukuzevyako amaholide nanti uwanda wa kukwatwa?

14, 15. Uzye mungacita wuli nga ca kuti wumwi waminena ukuti mwaliila Klisimansi nanti nga wamipa ica wupe?

¹⁴ Tuzipizile ukumanya ivya kucita ni vya kwasuka. Ku ca kulolelako, nga ca kuti wumwi waminena ukuti mwaliila Klisimansi,  mutazipizile ukusulako vye. Mungasuka vye ukuti, “Eya mukwai.” Lelo nga ca kuti wakulonda ukumanya cino musizevezyako amaholide, mungawalondololela. Lelo pano mukuwalondololela, mufwile ukuwa ni cikuuku nu mucinzi pa kuti mutawapunuzya. E Baibolo ikati: “Imilandile yinu yonsinye yiwe iyizima, yino yalungwamo umucele, pa kuti mumanye ivya kwasuka icete umuntu wensinye.” (Wakolose 4:6) Swinya mungawalondololela nu kuti na mwemwenye mukatemwa sana ukwizizya ponga ni viwuza nu kupaana ivya wupe, lelo musilonda ukucita vyo-o pa wanda we holide.

¹⁵ Nomba mungacita wuli nga ca kuti wumwi wamipile ica wupe? E Baibolo itatunena vino tufwile ukucita, lelo ikatunena vye ukuti vino twacita vifwile ukulenga kampingu yitu ukutwalilila iyisanguluke. (1 Timoti 1:18, 19) Pamwi nu muntu wino wamipa ica wupe angalanga atamanya ukuti musizevyako. Nanti pamwi angalanda ukuti, “Namanya ukuti musizevya nomba nkulonda vye ukumipako co-o ica wupe.” Ivya musango wo-o nga vyacitika, amwemwe mufwile ukupingulapo nga akusenda ica wupe nanti poole. Lelo consinye cino mwapingulapo, mufwile ukusinincizya ukuti e kampingu winu watwalilila ukuwa umusanguluke. Tusilonda ukucita icili consinye cino cingonona wuciwuza witu ne Yehova.

16. Mungacita wuli nga ca kuti awa mu lupwa wakulonda ukuti muzevye holide?

¹⁶ Mungacita wuli nga ca kuti awa mu lupwa lwinu wakulonda ukuzevya e holide? Mutazipile ukutalika ukupokota. Mwakwizuka ukuti nawonye wawa ni nsambu izya kucita vino wakulonda. Mwawa ni cikuuku swinya mwacindika vino wapingulapo ngati avino na mwemwe mungatemwa wacindike vino mupinguzilepo ukucita. (Wazyani Mateyu 7:12.) Nomba mungacita wuli nga ca kuti wakulonda muzevye nawo e holide? Pano mutani mupingulepo ica kucita, mwapepa kwe Yehova pa kuti awamyavwa ukupingulapo ivya kucita.  Muzipizile ukwelenganyapo nu kuvwambilapo ivyewo na vinji. Mwakwizuka ukuti muzipizile mwasecelesya Yehova mwe vyonsinye vyo mukucita.

17. Uzye mungavwa wuli awana winu nga wakukumbwa ukuzevyako amaholide?

¹⁷ Uzye mungavwa wuli awana winu nga wakukumbwa ukuzevyako amaholide? Kweni cingazipa nga ca kuti mu mpindi mu mpindi mukuwacitilako ivintu ivizima. Manda yamwi mungawapako ni vya wupe. Ni ca wupe cimwi icicindame cino mungawapa, akwizizya nawo ponga nu kuwalanjizya ukuti mwawatemwa.

18. Amulandu ci wuno tuzipizile twazanilwa mu kulongana?

¹⁸ Pa kusecelesya Yehova, tufwile ukufuma mu kupepa kwa wufi nu kuleka ukukonka intambi na maholide vino vyafuma mu kupepa kwa wufi. Lelo tuzipizile nu kupepa Leza ukulingana na vino akalonda. Tungamupepa wuli? Inzila yonga, akuzanwa lyonsinye ku kulongana kwa Wina Klistu wacisinka. (Wazyani Waheberi 10:24, 25.) Ukulongana kwacindama sana mu kupepa kwa cisinka. (Amalumbo 22:22; 122:1) Nga twazanwako tukawomelezyanya.​—Waroma 1:12.

19. Amulandu ci wuno cacindamila ukunenako wanji vino mu kusambilila mwe Baibolo?

¹⁹ Inzila yinji yino tukalanjizya ukuti twasolapo ukuwa mu kupepa kwa cisinka, akunenako wanji pe vino twasambilila mu Baibolo. Awantu awavule wakakwivwa uwuwi pa viwipe vino vikacitika mu nsi. Pamwi mwamanyako wamwi wano wakakwivwa uwuwi. Mwawanenako ivizima vino vilicitika ku nkolelo. Nga mwatwalilila ukuzanwa mu kulongana nu kunenako awantu vino mwasambilila ukufuma mu Baibolo, mutaliwalucila vino mwacitanga mu kupepa kwa wufi. Nga mwacita wo-o, muliwa ni nsansa swinya e Yehova alimipaala amuno lyo mwasolapo ukumupepa mu nzila yino akalonda ukuti twamupepelamo.​—Malakayi 3:10.