1, 2. Guiˬ lahˬ shaˇ-eu jeˬ, aˬ jeˬ miˇ poeˬ-eu laꞈ sawˬ pyeuꞈ-awˇ, heu nehˬ-ehˇ taꞈ-eu Jaˇliꞈ mehˬ-eu jeˬ-ahˇ, aˬ jeˬ miˇ siˬ nya-eu loˬ nga?

Miˇ tsaˬ heu siˬ boeˬ boeˬ luˆ luˆ nehˬ-ehˇ sheu cehˆ naˇ tiˇ dui dui-awˇ, Yeˬhawˇbaˬ miˇ tsaˬ-ahˇ haw ka leꞈ ngeh, tsawˇ haˬ zaˬ deuˬ poˇ naˬ laꞈ k’oeˇ-euˬ iˇ cuꞈ tiˬ dzaˆ loꞈ-ehˇ tehꞈ meh. (Ja ceuˬ 115:15; Iˇsaˬyaˇ 40:15) Aˬ dui boeˬ boeˬ luˆ luˆ nehˬ-ehˇ sheu cehˆ ngeh, tiˇ dui dui k’awꞈ, Ja ceuˬ 145:18, 19 ehˇ-eu, “[Yeˬhawˇbaˬ] aˬ yawꞈ-ahˇ nui ma keuˆ-awˇ k’aˇ kuˇ-eu deuˬ dawˬ peh, aˬ yawꞈ aˬ myah luꞈ jawˇ-eu meh. Aˬ yawꞈ-ahˇ taˬ huiˬ taˬ mahˇ-eu tsawˇ haˬ deuˬ k’aˇ loˬ-eu jeˬ, aˬ yawꞈ tiˬ loꞈ biꞈ nehˬ-awˇ, aˬ yawꞈ maꞈ aˬ yawꞈ-ahˇ kuˇ ngeh ka k’oꞈ nehˬ-eu meh.” Heu-aˬ, zawˇ-ehˇ muiˬ-eu tiˬ jeˬ meh. Beh-euˬ yaw sahˇ baoˬ huiˬ-eu Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui-euˬ dawˬ peh jawˇ mawꞈ-awˇ, aˬ dui-euˬ shaˇ dawˬ-ahˇ jiˇ naˇ haˬ mawꞈ-eu meh. Guiˬ lahˬ shaˇ-eu jeˬ heu muiˬ dui dui-awˇ, Yeˬhawˇbaˬ neh yawˬ g’aˬ na luꞈ-ahˇ biꞈ-euˬ poeˬ-eu laꞈ sawˬ pyeuꞈ meh.

² Ehˇ k’awꞈ, Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui-euˬ shaˇ dawˬ-ahˇ, aˬ yawꞈ ha geuꞈ-eu jeˬ-ehˇ shaˇ-awˇ neh tehꞈ-ehˇ naˇ haˬ nehˬ laꞈ-eu meh. Aˬ joˆ-ehˇ ya shaˇ-eu nga? lehˇ Jaˇliꞈ-ahˇ haw iˇ ma.

3. Aˬ jeˬ miˇ neh Yeˬhawˇbaˬ-ahˇ guiˬ lahˬ shaˇ paˬ-ehˇ g’eh-eu nga?

³ Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui-ahˇ guiˬ lahˬ bi shaˇ mawꞈ meh. Aˬ dui aˬ joˆ-ehˇ siˬ nya-eu nga? Piˇliˇpiˆ 4:6, 7-ahˇ gui-awˇ shaˇ noeˬ haw sheˇ, aˇ naˆ ni lmˇ boˬ ni g’eh-eu kuˇ dawˬ nga lehˇ. Boeˬ boeˬ luˆ luˆ-ahˇ uˆ lahˇ-eu g’aˬ nawˬ-ahˇ k’ahˬ lahˇ dui dui-awˇ, nawˬ-euˬ nui ma laꞈ k’oeˇ pyeuꞈ luꞈ-eu jeˬ hawˇ-eu, shaˬ zahˬ deuˬ-ahˇ bi ehˇ nehˬ mawꞈ-eu meh.

4. Aˬ myah luꞈ guiˬ lahˬ shaˇ-eu jeˬ heu, Yeˬhawˇbaˬ nehˬ-ehˇ g’oeˇ dzehˬ leˇ ni aˬ joˆ-ehˇ caw ba-eu nga?

 ⁴ Guiˬ lahˬ shaˇ-eu jeˬ heu Yeˬhawˇbaˬ nehˬ-ehˇ g’oeˇ leˇ ni caw ba nehˬ-eu meh. Aˬ dui cawˬ deuˬ-ahˇ yawˬ ha noeˬ-eu jeˬ, k’ahˬ lahˇ-eu jeˬ hawˇ-eu, nui ma laꞈ k’oeˇ pyeuꞈ luꞈ-eu jeˬ aˬ myah luꞈ ehˇ nehˬ naˇ, g’oeˇ-eu gaˬ-eu jeˬ myaˬ laˇ-eu loꞈ-ehˇ Yeˬhawˇbaˬ-ahˇ guiˬ lahˬ shaˇ-eu heu k’awꞈ teu gaˇ duˇ-eu meh. Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ noeˬ-eu jeˬ, nui ma laꞈ k’oeˇ pyeuꞈ luꞈ-eu jeˬ, mehˬ hu paw mˇ nehˬ-eu lehˇ g’eh-eu jeˬ heu deuˬ, Jaˇliꞈ laꞈ k’oeˇ ehˇ taˬ-euˬ meh. Nawˬ-euˬ nui ma laꞈ k’oeˇ pyeuꞈ luꞈ-eu jeˬ k’awꞈ, guiˬ lahˬ shaˇ-eu jeˬ heu neh Yeˬhawˇbaˬ-ahˇ ehˇ nehˬ nya meh. Toˆ-ehˇ jahˇ naˇ, Yeˬhawˇbaˬ naw nyaꞈ-euˬ cawˬ cawˬ-eu jeˬ ziꞈ dah ni pyeuꞈ laˇ-eu meh.—Yaˬkoˆ 4:8.

5. Yeˬhawˇbaˬ yawˬ g’aˬ na luꞈ-euˬ shaˇ dawˬ-ahˇ maˬ naˇ haˬ-a lehˇ, aˬ dui aˬ joˆ-ehˇ siˬ nya-eu nga?

⁵ Yeˬhawˇbaˬ yawˬ g’aˬ na luꞈ-euˬ shaˇ dawˬ-ahˇ naˇ haˬ ngaˇ loˇ? Maˬ. Iˇsaˬyaˇ-euˬ saˇ ka-ahˇ, Yeˬhawˇbaˬ Iˇsaˬleˬlaˆ tsawˇ  haˬ-ahˇ, “naw maꞈ-euˬ aˬ laꞈ-ahˇ shiˬ lehꞈ-eu miˇ neh, naw maꞈ guiˬ lahˬ shaˇ sehꞈ leꞈ k’awꞈ, ngaˇ maˬ naˇ haˬ nehˬ” lehˇ ehˇ nehˬ-euˬ meh. (Iˇsaˬyaˇ 1:15) Teu miˇ neh, aˬ dui k’awꞈ maˬ yahˇ ni Yeˬhawˇbaˬ maˬ ya leˇ-eu jeˬ-ahˇ mˇ naˇ, aˬ dui-euˬ shaˇ dawˬ-ahˇ aˬ yawꞈ maˬ naˇ haˬ nehˬ laꞈ-a.

6. Jah-eu jeˬ aˬ jeˬ miˇ neh aˇ yeˇ huiˬ-eu nga? Nawˇ nui jah ahˇ-eu lehˇ, aˬ joˆ-ehˇ mˇ mawˇ nya-eu nga?

⁶ Aˬ dui-euˬ shaˇ dawˬ-ahˇ Yeˬhawˇbaˬ bi naˇ haˬ mawꞈ naˇ, aˬ yawꞈ-ahˇ ya jah meh. (Maˬkuˆ 11:24) Pawˇluˆ “jah-eu jeˬ maˬ ahˇ naˇ, tsawˇ haˬ tiˬ g’aˬ-iˬ Miˬyehˇ nui k’ahˇ shiˇ ni maˬ dehꞈ nya-a. Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, Miˬyehˇ jawˇ gaˇ k’aˇ laˇ-eu tsawˇ haˬ yawˬ g’aˬ na luꞈ, Miˬyehˇ aˬ diˇ jawˇ-eu gaˇ kawˆ hawˇ-eu, aˬ yawꞈ-ahˇ k’aˇ poˆ-eu tsawˇ haˬ-ahˇ aˬ yawꞈ guiˬ lahˬ biꞈ-eu gaˇ kawˆ ya jah meh” lehˇ ehˇ-eu meh. (Heˬbyehˇ 11:6) Ehˇ k’awꞈ, jah maˇ lehˇ ehˇ neh tehꞈ-ehˇ maˬ jiˇ-a. Yawˬ nah na luꞈ Yeˬhawˇbaˬ-euˬ dawˬ-ahˇ naˇ haˬ-eu heu neh, nui jah ya mˇ mawˇ-eu meh.—Yaˬkoˆ 2:26-ahˇ gui.

7. (a) Yeˬhawˇbaˬ-ahˇ guiˬ lahˬ shaˇ ngeh, aˬ jeˬ miˇ neh taˬ aw-awˇ yaw zeu baw-eu loˬ nga? (b) Nui ma laꞈ k’oeˇ neh shaˇ-eu lehˇ, aˬ joˆ-ehˇ mˇ mawˇ nmˇ?

⁷ Yeˬhawˇbaˬ-ahˇ guiˬ lahˬ shaˇ ngeh, taˬ aw-awˇ yaw zeu ya baw meh. Aˬ jeˬ miˇ neh? Aˬ dui sahˬ paˬ hawˇ-eu yaw huiˬ yaw mahˇ deuˬ nehˬ-ehˇ ngehˬ cawˬ ngeh, yaw zeu baw-eu laꞈ k’oeˇ ngehˬ-eu maˬ ngeuˇ-a loˇ? Toˆ-ehˇ naˇ, Baoˬ huiˬ dui dui-eu Miˬyehˇ Yeˬhawˇbaˬ nehˬ-ehˇ ngehˬ cawˬ ngeh tawˇ neh, aˇ naˆ ni yaw zeu baw-awˇ, taˬ aw paˬ-ehˇ g’eh-eu nga. (Aˇdahˬbeh-eu 17:1; Ja ceuˬ 138:6) Aˬ dui guiˬ lahˬ shaˇ ngeh, aˬ yawꞈ yaw oeˇ tehꞈ-ehˇ maˬ toˇ poˆ ni, maˇ diˇ nui ma laꞈ k’oeˇ pyeuꞈ luꞈ-eu jeˬ ya ehˇ nehˬ-eu meh.—Maꞈtehˬ 6:7, 8.

8. Aˬ dui guiˬ lahˬ tiˬ jeˬ na shaˇ-euˬ naˇ, aˬ jeˬ ya jahˇ-eu nga?

⁸ Aˬ dui guiˬ lahˬ shaˇ g’aˬ-euˬ naˇ, shaˇ-euˬ loꞈ-ehˇ mˇ caw nya ni ya leh jeh meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, Yeˬhawˇbaˬ-ahˇ yawˬ nah na loˬ-eu jeˬ biꞈ nehˬ laꞈ lehˇ guiˬ lahˬ shaˇ-euˬ naˇ, yaw doeˇ maˬ ya doeˇ-a, maˬ mˇ maˬ shaˇ gaˇ Yeˬhawˇbaˬ biꞈ nehˬ laꞈ tehꞈ-a lehˇ  taˬ noeˬ. Aˬ dui gaˇ mˇ-eu ya leh jeh-awˇ gaˇ jiˇ maˬ ya tseˇ-a. (Maꞈtehˬ 6:11; 2 Teˇsaˬloˇni 3:10) K’oeˇ naˇ, yaw lehˬ jeˬ-ahˇ maˬ ya mˇ ni caw ba nehˬ laꞈ lehˇ shaˇ-euˬ naˇ, muˇ juˇ juˇ laˇ-eu jeˬ-ahˇ ya yahˇ-eu meh. (Gawˇlawˇsehˇ 3:5) Guiˬ lahˬ shaˇ-eu jeˬ nehˬ-ehˇ taꞈ leˇ-awˇ, naˇ haˬ-eu jeˬ tiˬ jeˬ na-ahˇ haw iˇ ma.

9. Guiˬ lahˬ aˬ suˇ g’aˬ-ahˇ ya shaˇ-eu nga? Yoˇhaˬ 14:6-ahˇ guiˬ lahˬ shaˇ-eu jeˬ nehˬ-ehˇ taꞈ leˇ-awˇ aˬ jeˬ mehˬ-eu nga?

⁹ Aˬ dui guiˬ lahˬ aˬ suˇ g’aˬ-ahˇ ya shaˇ-eu nga? Yeˬsuˇ zaˬ lahˇ deuˬ-ahˇ, “mˬ k’oeˇ taˆ jawˇ-eu . . . Aˬda”-ahˇ shaˇ lehˇ mehˬ nehˬ-euˬ meh. (Maꞈtehˬ 6:9) K’oeˇ naˇ, “ngaˇ-aˬ, gaˇ ma pyeuꞈ-eu ma. Yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ hawˇ-eu saꞈ laˇ dehꞈ-eu jeˬ k’awꞈ pyeuꞈ-eu ma. Ngaˬ-ahˇ maˬ g’oe naˇ, tsawˇ haˬ tiˬ g’aˬ-iˬ Aˬda jawˇ gaˇ maˬ le keuˆ nya-a” lehˇ jiˇ paˇ ehˇ-eu meh. (Yoˇhaˬ 14:6) Teu miˇ neh, Yeˬsuˇ-euˬ tsawˇ myahˇ-ahˇ g’oe-awˇ, Yeˬhawˇbaˬ-ahˇ ya shaˇ-eu meh. Heu aˬ jeˬ-ahˇ ehˇ mawꞈ nga? Yeˬhawˇbaˬ neh Yeˬsuˇ-ahˇ biꞈ-euˬ huiˬ-eu aˇ yaˬ-ahˇ yaw zeu baw-eu lehˇ mˇ mawˇ gaˇ ehˇ mawꞈ-eu meh. Iˬ baˇ hawˇ-eu shiˇ-eu jeˬ-ahˇ neh bi buˬ iˇ-eu g’aˇ duˬ Yeˬsuˇ oe-euˬ lehˇ aˬ dui ya dzaw dzeuˇ-euˬ ma. (Yoˇhaˬ 3:16; Loˇmaˆ 5:12) Yeˬhawˇbaˬ Yeˬsuˇ-ahˇ tseˇ-awˇ, Piˇma Yaw huiˬ g’aˬ hawˇ-eu Yaˇ k’aˬ daˇ-eu g’aˬ bi geuꞈ-euˬ meh.—Yoˇhaˬ 5:22; Heˬbyehˇ 6:20.

10. Aˬ dui guiˬ lahˬ shaˇ ngeh, aˬ joˆ-ehˇ jawˇ neh ya shaˇ-eu nga?

¹⁰ Guiˬ lahˬ shaˇ ngeh aˬ joˆ-ehˇ ya jawˇ-eu nga? Aˬ dui guiˬ lahˬ shaˇ ngeh, yawꞈ-eu laˬ, nuiˇ-eu laˬ, pawˬ tsuiꞈ dmˬ-eu laˬ lehˇ Yeˬhawˇbaˬ maˬ ehˇ taˬ-aˬ. Yaw zeu baw-eu laꞈ k’oeˇ aˬ joˆ-ehˇ jawˇ neh k’awꞈ shaˇ nya meh lehˇ Jaˇliꞈ ehˇ-eu meh. (1 Laˬsaˬbaˬ 17:16; Neˬhaˬmiˇ 8:6; Daˬyeˬlaˇ 6:10; Maˬkuˆ 11:25) Yeˬhawˇbaˬ-euˬ g’aˇ duˬ aˇ yeˇ huiˬ dzehˬ-eu jeˬ-aˬ, nui ma laꞈ k’oeˇ ahˇ-eu jeˬ pyeuꞈ meh. Guiˬ lahˬ shaˇ ngeh, teˇ saˇ shaˇ doˆ-eu maˬ ehˇ, nui ma laꞈ k’oeˇ shaˇ-eu maˬ ehˇ, aˬ gaˇ jawˇ-awˇ aˬ geu ngeh yamˬ-ahˇ shaˇ-eu maˬ ehˇ, uˬ ciꞈ nah g’ahˇ maˬ ehˇ shaˇ nya  meh. Aˬ dui shaˇ gaˇ tiˬ g’aˬ-iˬ maˬ gaˬ nya k’awꞈ, Yeˬhawˇbaˬ gaˬ nya meh lehˇ aˬ dui jah nya meh.—Neˬhaˬmiˇ 2:1-6.

11. Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ-ahˇ aˬ jeˬ jeˇ-euˬ gaˇ kawˆ shaˇ nya-eu nga?

¹¹ Aˬ jeˬ jeˇ-euˬ gaˇ kawˆ shaˇ nya-eu nga? Yeˬhawˇbaˬ nui ma tsaˬ-eu, aˬ geu jeˬ-ahˇ maˬ kaˬ shaˇ nya meh. “Aˬ yawꞈ nui ma tsaˬ-eu loꞈ-ehˇ aˬ dui shaˇ naˇ, aˬ dui k’aˇ shaˇ-eu jeˬ-ahˇ aˬ yawꞈ naˇ haˬ nehˬ laꞈ” meh lehˇ Jaˇliꞈ ehˇ-eu meh. (1 Yoˇhaˬ 5:14) Yawˬ ha-euˬ gaˇ kawˆ shaˇ nya ngaˇ loˇ? Shaˇ nya meh. Yeˬhawˇbaˬ-ahˇ guiˬ lahˬ shaˇ-eu heu naˇ, aˬ dui-euˬ g’oeˇ-eu cawˬ nehˬ-ehˇ ngehˬ cawˬ gaˇ duˇ-awˇ, nui ma laꞈ k’oeˇ k’aˇ ahˇ-eu jeˬ ehˇ nehˬ nya meh. (Ja ceuˬ 62:8) Aˬ dui tsaˬ-eu jeˬ mˇ nya ni g’aˬ biꞈ nehˬ laꞈ lehˇ shaˇ nya meh. (Luˇkaꞈ 11:13) K’oeˇ naˇ, muiˬ-eu jeˬ-ahˇ tseˇ geuꞈ nya ni, nui gahˇ biꞈ laꞈ lehˇ shaˇ nya-awˇ, gaˇ kawˆ deuˬ-ahˇ laˆ piˇ nya ni g’aˬ biꞈ nehˬ laꞈ lehˇ k’awꞈ paˇ shaˇ nya-a siˬ. (Yaˬkoˆ 1:5) Aˬ dui neh mˇ-euˬ iˬ baˇ k’awꞈ Yeˬhawˇbaˬ-ahˇ shaˇ pyehˬ paˬ-ehˇ g’eh-eu meh. (Eˇpeˇsu 1:3, 7) Nymˇ jiˇ laꞈ k’oeˇ-euˬ deuˬ hawˇ-eu aˇ muˇ laꞈ k’oeˇ-euˬ mehˇ nmˇ deuˬ-euˬ g’aˇ duˬ k’awꞈ, shaˇ nehˬ paˬ-ehˇ g’eh-eu meh.—G’aˬk’ehˇ 12:5; Gawˇlawˇsehˇ 4:12.

12. Guiˬ lahˬ shaˇ ngeh, aˬ jeˬ-ahˇ ya taˬ huiˬ dzehˬ-eu nga?

¹² Guiˬ lahˬ shaˇ ngeh, aˬ geu jeˬ-ahˇ aˇ yeˇ ya bi huiˬ dzehˬ-eu nga? Yeˬhawˇbaˬ hawˇ-eu aˬ yawꞈ neh noeˬ taˬ-euˬ jeˬ pyeuꞈ meh. Yeˬhawˇbaˬ neh mˇ nehˬ-euˬ jeˬ-ahˇ guiˬ lahˬ huiˬ paˬ-ehˇ g’eh-eu meh. (1 Laˬsaˬbaˬ 29:10-13) Gaˇ kawˆ heu-euˬ g’aˇ duˬ shaˇ lehˇ Yeˬsuˇ zaˬ lahˇ deuˬ-ahˇ mehˬ yaꞈ-euˬ miˇ neh, gaˇ kawˆ heu aˇ yeˇ huiˬ-eu lehˇ siˬ laˇ-eu meh. (Maꞈtehˬ 6:9-13-ahˇ gui.) Yeˬsuˇ guiˬ lahˬ shaˇ ngeh, Miˬyehˇ-euˬ tsawˇ myahˇ muiˬ-eu shawˇ-eu jeˬ pyeuꞈ luꞈ-uˇ lehˇ, jeˬ hu ya shaˇ-eu meh lehˇ ehˇ-awˇ, Miˬyehˇ-euˬ Miˇk’ahˬ bi oe-eu g’aˇ duˬ hawˇ-eu miˇ tsaˬ-ahˇ Miˬyehˇ neh noeˬ taˬ-euˬ jeˬ bi pyeuꞈ laˇ-eu g’aˇ duˬ k’awꞈ shaˇ lehˇ ehˇ-eu meh. Aˇ yeˇ huiˬ-eu gaˇ kawˆ deuˬ shaˇ g’aˬ naˇ, yawˬ ha loˬ-eu jeˬ shaˇ lehˇ ehˇ-eu meh. Yeˬhawˇbaˬ hawˇ-eu aˬ yawꞈ neh noeˬ taˬ-euˬ jeˬ-ahˇ  jeˬ hu shaˇ naˇ, aˬ dui-euˬ g’aˇ duˬ aˬ jeˬ aˇ yeˇ huiˬ dzehˬ-eu lehˇ mˇ mawˇ gaˇ duˇ-eu meh.

13. Aˬ dui guiˬ lahˬ aˇ mah ni shaˇ paˬ-ehˇ g’eh-eu nga?

¹³ Guiˬ lahˬ aˇ mah ni shaˇ paˬ-ehˇ g’eh-eu nga? Jaˇliꞈ gaˇ kawˆ heu-ahˇ maˬ ehˇ taˬ-aˬ. Guiˬ lahˬ yaw mahˇ shaˇ-eu hawˇ-eu yaw nymˇ shaˇ-eu aˬ yawꞈ gaˇ yawꞈ iˇ-eu meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, hawˬ dzaˬ ngeh, yaw nymˇ nymˇ-ehˇ shaˇ-awˇ Yeˬhawˇbaˬ-ahˇ guiˬ lahˬ k’oꞈ mawꞈ ngeh hawˇ-eu noeˬ shaˬ-eu jeˬ jaˆ ngeh-aˬ,  g’awˬ mahˇ ni k’awꞈ shaˇ nya meh. (1 Saˬmeuˬlaˆ 1:12, 15) Ehˇ k’awꞈ, Yeˬsuˇ-euˬ saˇ ka-ahˇ jawˇ-eu tiˬ deuˬ na loꞈ-ehˇ, aˬ cawˬ bi ja ceuˬ-eu lehˇ g’awˬ mahˇ ni maˬ ya shaˇ-a. (Luˇkaꞈ 20:46, 47) Toˆ-ehˇ jahˇ gaˇ Yeˬhawˇbaˬ maˬ ya leˇ-a. Aˬ yawꞈ-ahˇ aˇ yeˇ huiˬ dzehˬ-eu jeˬ-aˬ, nui ma-ahˇ neh shaˇ-eu jeˬ pyeuꞈ meh.

14. Tiˬ k’ehˬ maˬ kaˬ guiˬ lahˬ shaˇ nya ngaˇ loˇ? Gaˇ kawˆ heu Yeˬhawˇbaˬ nehˬ-ehˇ taꞈ leˇ-awˇ aˬ jeˬ mehˬ-eu nga?

¹⁴ Tiˬ k’ehˬ maˬ kaˬ guiˬ lahˬ shaˇ nya ngaˇ loˇ? Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui-ahˇ tiˬ k’ehˬ maˬ kaˬ guiˬ lahˬ shaˇ lehˇ kuˇ-eu meh. Jaˇliꞈ-ahˇ “uˬ ciꞈ nah g’ahˇ maˬ ehˇ” “aˬ myah luꞈ guiˬ lahˬ shaˇ-awˬ,” “maˬ tsehˆ leˇ ni guiˬ lahˬ shaˇ-awˬ” lehˇ ehˇ-eu meh. (1 Tiˆmoˇseˬ 5:5; Loˇmaˆ 12:12; 1 Teˇsaˬloˇni 5:17) Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui-euˬ shaˇ dawˬ-ahˇ naˇ haˬ-eu lehˇ aˬ myah luꞈ lehˬ hmˬ deuˇ taˬ-euˬ meh. Aˬ yawꞈ-euˬ nui gaˬ hawˇ-eu aˬ yawꞈ neh biꞈ-euˬ yawˬ jeˬ na  luꞈ-euˬ g’aˇ duˬ, yawˬ nah na luꞈ guiˬ lahˬ k’oꞈ nya meh. G’aˬ hawˇ-eu nui noeˬ nui duˇ jiˇ shaˇ nya-eu meh. Yeˬhawˇbaˬ-ahˇ guiˬ lahˬ shaˇ-eu jeˬ-ahˇ aˇ yeˇ taˬ huiˬ naˇ, aˇ yamˬ k’aˇ doˆ laˇ ngeh aˬ yawꞈ nehˬ-ehˇ ngehˬ cawˬ mawꞈ-eu meh.

15. Guiˬ lahˬ shaˇ g’aˬ ngeh, aˬ jeˬ miˇ neh “aˬ miˬ” lehˇ ya ehˇ-eu nga?

¹⁵ Guiˬ lahˬ shaˇ g’aˬ ngeh aˬ jeˬ miˇ neh “aˬ miˬ” lehˇ ya ehˇ-eu nga? “Aˬ miˬ” lehˇ ehˇ-eu dawˬ heu naˇ, “duˬ ma” maˬ ngeuˇ naˇ, “teu loꞈ-ehˇ bi pyeuꞈ-awˬ” lehˇ ehˇ mawꞈ-eu meh. Teu naˇ, nga maꞈ neh shaˇ-euˬ loꞈ-ehˇ ma, nui ma laꞈ k’oeˇ neh doˆ le-euˬ jeˬ pyeuꞈ ma lehˇ ehˇ mawꞈ-eu meh. (Ja ceuˬ 41:13) Guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ-eu g’aˬ shaˇ g’aˬ ngeh, nui ma tsaˬ miˇ-a lehˇ, nui ma laꞈ k’oeˇ neh maˬ ehˇ, teˇ saˇ bi doˆ laˇ-awˇ neh maˬ ehˇ, “aˬ miˬ” lehˇ ehˇ paˬ-ehˇ g’eh-eu meh lehˇ Jaˇliꞈ ehˇ-eu meh.—1 Laˬsaˬbaˬ 16:36; 1 Gawˇliˬtu 14:16.

16. Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui-euˬ shaˇ dawˬ-ahˇ ehˇ k’oꞈ nehˬ ngaˇ laˬ?

¹⁶ Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui-euˬ shaˇ dawˬ-ahˇ ehˇ k’oꞈ nehˬ ngaˇ laˬ? Ehˇ k’oꞈ-eu duˬ meh. Jaˇliꞈ-ahˇ aˬ yawꞈ-ahˇ shaˇ dawˬ “naˇ haˬ nehˬ laꞈ-eu” g’aˬ lehˇ kuˇ-eu meh. (Ja ceuˬ 65:2) Yeˬhawˇbaˬ g’awˬ mya lam g’aˬ-euˬ nui ma-ahˇ neh doˆ laˇ-euˬ shaˇ dawˬ-ahˇ naˇ haˬ-awˇ, yaw myaˬ jeˬ paw neh ehˇ k’oꞈ nehˬ-eu meh.

17. Yeˬhawˇbaˬ guiˬ lahˬ shaˇ dawˬ-ahˇ ehˇ k’oꞈ nehˬ-eu g’aˇ duˬ, aˬ suˇ g’aˬ-ahˇ zmˬ-awˇ aˬ joˆ-ehˇ ehˇ k’oꞈ nehˬ-eu nga?

¹⁷ Yeˬhawˇbaˬ mˬ taˆ g’aˬ k’ehˇ hawˇ-eu miˇ tsaˬ k’oeˇ taˆ jawˇ-eu aˬ yawꞈ-euˬ gaˇ mˇ zaˬ deuˬ-ahˇ zmˬ-awˇ, shaˇ dawˬ-ahˇ ehˇ k’oꞈ nehˬ-eu meh. (Heˬbyehˇ 1:13, 14) Yaw jeˬ ma jeˬ, yaw myaˬ g’aˬ Jaˇliꞈ-ahˇ bi g’oˆ shaw nehˬ laꞈ lehˇ guiˬ lahˬ shaˇ g’aˬ ngeh, tiˬ k’ehˬ naˇ Yeˬhawˇbaˬ-euˬ Saˇ kiˇ deuˬ oe keuˆ-euˬ meh. Heu gaˇ haw ngeh, mˬ taˆ g’aˬ k’ehˇ miˇ tsaˬ k’oeˇ taˆ muiˬ-eu gaˇ kawˆ tsaꞈ gaˬ gaˇ sheuˬ g’eh luꞈ ngaˇ lehˇ siˬ laˇ-eu meh. (Pah mehˬ-eu 14:6-ahˇ gui.) K’oeˇ naˇ, g’awˬ mya g’aˬ shaˬ zahˬ puˬ luꞈ-awˇ caw ba-eu jeˬ-ahˇ loˬ ngeh, guiˬ lahˬ shaˇ g’aˬ-euˬ tiˬ k’ehˬ naˇ, Ka li zaˬ  mehˇ nmˇ deuˬ neh caw ba-eu jeˬ-ahˇ za-euˬ meh.—Dawˬdaˬ 12:25; Yaˬkoˆ 2:16.

18. Yeˬhawˇbaˬ muiˬ-eu shawˇ-eu baoˬ hawˇ-eu Jaˇliꞈ-ahˇ zmˬ-awˇ, shaˇ dawˬ-ahˇ aˬ joˆ-ehˇ ehˇ k’oꞈ nehˬ-eu nga?

¹⁸ Yeˬhawˇbaˬ muiˬ-eu shawˇ-eu baoˬ-ahˇ zmˬ-awˇ neh k’awꞈ, shaˇ dawˬ-ahˇ ehˇ k’oꞈ nehˬ meh. Shaˬ zahˬ-ahˇ laˆ piˇ nehˬ laꞈ lehˇ shaˇ ngeh, baoˬ heu neh aˬ dui-ahˇ sheuˬ g’eh-awˇ g’aˬ biꞈ nehˬ laꞈ-eu meh. (2 Gawˇliˬtu 4:7) Aˬ dui-euˬ shaˇ dawˬ-ahˇ ehˇ k’oꞈ nehˬ-awˇ, yaw muiˬ-ehˇ bi tseˇ geuꞈ nya-eu g’aˇ duˬ, Yeˬhawˇbaˬ Jaˇliꞈ-ahˇ jiˇ zmˬ-eu meh. Jaˇliꞈ gui ngeh, aˬ dui-ahˇ caw ba nya-eu Jaˇliꞈ aˇ deuˆ deuˬ-ahˇ ya mawˇ-eu meh. K’oeˇ naˇ, Yeˬhawˇbaˬ mehˇ nmˇ tiˬ g’aˬ na-ahˇ laˆ noeˬ nehˬ-awˇ, aˇ muˇ bawˬ dzaˬ gaˇ bi ehˇ k’oꞈ-eu teu, aˬ dui-ahˇ tsaˬ leˇ nya-awˇ, sheuˬ g’eh-eu deuˬ neh k’awꞈ, aˬ dui-ahˇ taꞈ-eu jeˬ bi mehˬ nya-eu meh.—Gaˬlaˬtiˆ 6:1.

19. Aˬ jeˬ miˇ neh Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui-euˬ guiˬ lahˬ shaˇ dawˬ-ahˇ maˬ ehˇ k’oꞈ nehˬ gaˇ duˇ-eu nga?

¹⁹ Tiˬ poˆ na, aˬ dui ‘Yeˬhawˇbaˬ aˬ jeˬ miˇ neh ngaˬ-euˬ shaˇ dawˬ-ahˇ maˬ ehˇ k’oꞈ nehˬ laꞈ nga?’ lehˇ noeˬ tehꞈ-a. Aˬ geu ngeh ya ehˇ k’oꞈ-awˇ, aˬ joˆ-ehˇ ya ehˇ k’oꞈ-eu lehˇ Yeˬhawˇbaˬ siˬ nya meh lehˇ maˬ ya ngehˇ-a. Aˬ dui loˬ-eu jeˬ-ahˇ aˬ yawꞈ siˬ nya meh. Aˬ dui shaˇ-eu loꞈ-ehˇ maˇ diˇ loˬ-awˇ, Yeˬhawˇbaˬ caw ba nya meh lehˇ jah-eu laꞈ k’oeˇ mˇ mawˇ-eu g’aˇ duˬ, aˬ dui ya shaˇ tawꞈ leꞈ-eu meh. (Luˇkaꞈ 11:5-10) Tiˬ poˆ na, Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui neh shaˇ-euˬ loꞈ-ehˇ maˬ duˇ ni k’awꞈ biꞈ nehˬ nya meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, aˬ dui shaˬ zahˬ tiˬ jeˬ na laꞈ k’oeˇ neh bi buˬ iˇ nehˬ laꞈ lehˇ shaˇ ngeh, maˬ bi buˬ iˇ ni, aˬ dui-ahˇ kamˬ daˬ coeˇ-eu g’aˬ biꞈ nehˬ nya-eu meh.—Piˇliˇpiˆ 4:13-ahˇ gui.

20. Tiˬ k’ehˬ maˬ kaˬ, aˬ jeˬ miˇ neh guiˬ lahˬ ya shaˇ-eu nga?

²⁰ Yeˬhawˇbaˬ-ahˇ guiˬ lahˬ shaˇ-eu heu naˇ, muiˬ dui dui-eu jeˬ pyeuꞈ meh. Aˬ yawꞈ shaˇ dawˬ-ahˇ naˇ haˬ meh lehˇ aˬ dui jah nya meh. (Ja ceuˬ 145:18) Aˬ dui nui ma-ahˇ neh guiˬ lahˬ ngehˬ-ehˇ shaˇ naˇ ngehˬ-ehˇ, aˬ yawꞈ nehˬ-ehˇ g’oeˇ dzehˬ laˇ meh.