1, 2. Omo lia vika ku vundila ca pua vuana vua ku lifuila kaha vika tua pande ku tantekeyela vi ya handeka Mbimbiliya ku tuala ha vivundilo?

YEHOVA ikeye “ua pangele lilu na mavu,” kaha mue ku tala ha mavu ue ku mona vifuti viose ngue kalindoke ka mema mu cienjo. (Visamo 115:15; Isaya 40:15) Vutuhu tu va vandende cikuma nga va tu setekesa na mavu, Visamo 145:18, 19 nguayo: “Yehova a li mu hiehi na vose vaze va mu tambakana, na vaze va mu tambakana mu vusunga. A ka kutisa cizango ca vaze va mu vuila vuoma; A kevua mutambi uavo naua, na ku vohiela.” Nkuma tua kala na civezikiso ca kama cikumakuma! Yehova Sakatanga mukua ngolo yose a tonda ku kala ku hiehi netu na ku ivua vivundilo vietu. Mua vusunga, ku vundila ca pua civezikiso na vuana vua kama vua hana Yehova kuli etu vose.

² Vunoni Yehova a ka halakana lika ku vivundilo vietu nga tu mu vundila mu njila ya tava. Vati tu hasa ku lingamo? Tu lilongesenu vi ya handeka Mbimbiliya ku tuala ha ku vundila.

3. Omo lia vika tua pande ku vundila kuli Yehova?

³ Yehova ua tonda mu pue na ku handeka neni ni ku vundila. Vati tua tantekeya ngoco? Tandenu Filipu 4:6, 7. A ci singaniekenu hali eci cilanio ca ku tovala. Muangana ua melu na mavu ua mi haka seho ya kama cikuma kaha a tonda mu pue na ku mu leka visinganieka vienu na visoti vienu.

4. Vati ku vundila kuli Yehova ntsimbu yose ci hasa ku kaniamesa vusamba vuenu neni?

 ⁴ Ku vundila ce ku tu kuasa ku likuata vusamba vua kama na Yehova. Nga vantu va likuata vusamba va pua na ku simutuila ntsimbu yose mu ku lileka visinganieka, visoti na vizango via umo na mukuavo, vusamba vuavo vue ku kaniama. Na ku vundila kuli Yehova mukemuo mu ca fua. Ku hitila mu Mbimbiliya, Yehova ua tu leka visinganieka na vizango vieni na viuma via ka linga ku lutue. Ngeci mukemuo nenu mu hasa ku mu leka vizango vienu mu ku handeka neni ntsimbu yose. Omo mu tualelelaho ku lingamo vusamba vuenu na Yehova vu ka kaniama cikuma.—Tiango 4:8.

5. Vati tua tantekeya nguetu Yehova ke ku halakana vivundilo viose?

⁵ Vuno Yehova ue ku ivua vivundilo viose ni? Houe. Ku matangua a kapolofeto Isaya, Yehova ua lekele vaIsaleli ngueni: “Omo mu vundila vivundilo via vingi, Ka nji kevuako: Mavoko enu a na sulu na maninga.” (Isaya 1:15) Ngeci  mukemuo, nga ka tua zangemene, tu hasa ku linga viuma vi tu sondolola kuli Yehova na ku mu lingisa ku likela ku halakana vivundilo vietu.

6. Omo lia vika ku kala na lutsilielo ca pua ca seho? Vati mu hasa ku muesa lutsilielo luenu?

⁶ Nga tu tonda Yehova a pue na ku halakana vivundilo vietu, tua pande ku tsiliela muli ikeye. (Mako 11:24) Kapostolo Paulu ua lomboluele ngueni: “Nga ku tsiliela cahi ka tu hasa ku mu ya [Njambi] ku mutima; muomu uze eza kuli Njambi na pande ku tsiliela ngecize ikeye ku a li, kaha ngecize ikeye mukua ku lunguisa vaze ve ku mu lengeya.” (VaHevelu 11:6) Vunoni ku handeka nguetu tua tsiliela kati cikeco lika ci tondeka. Tua pande ku muesa lutsilielo luetu mu ku ononoka Yehova matangua ose.—Tandenu Tiango 2:26.

7. (a) Vika tua pande ku likehesela na ku muesa kasingimiko omo tu vundila kuli Yehova? (b) Vati tu hasa ku muesa vusunga omo tu vundila?

⁷ Omo tu vundila kuli Yehova tua pande ku lingamo na kasingimiko na ku likehesa. Omo lia vika? Nga va tu tavesa ku handeka na muangana ni ntuamena ua cifuti, tu ka muesa kasingimiko mu ku handeka neni. Yehova ua pua Njambi Mukua Ngolo yose, nkuma ka tua pandele ku muesa kasingimiko ka kama cikumakuma omo tu handeka neni ni? (Njenisisi 17:1; Visamo 138:6) Kaha naua tua pande ku vundila kuli Yehova na mutima uose na ku handeka vusunga na ku likela ku hilukila-hilukila mezi amo lika.​—Mateo 6:7, 8.

8. Nga tu vundila vimo, tua pande naua ku linga vika?

⁸ Cikuavo naua nga tu vundila vimo, tua pande ku linga viose vi tu hasa mu ku puisamo vize vi tu na vundila. Ca ku muenako, nga tu vundila Yehova a tu hane mbolo yetu ya nkala litangua, kaha ka tua pandele ku pua vilenda na ku lavelela Yehova a tu hane viose vutuhu tuli na ndzili ya ku panga.  Tua pande ku fuitangana na ku tava nkala vipanga vi tu hasa ku linga. (Mateo 6:11; 2 Tesalonika 3:10) Ni nga tu vundila kuli Yehova a tu kuase ku likela vimo vilinga via ku pihia, tua pande ku tina ku viose vize vi hasa ku tu kovelesa mu vieseko viaco. (Kolose 3:5) Vuovuno honi tu hilulenu vimo vihula via tsimana ku tuala ha vivundilo.

9. Tua pande ku vundila kuli iya? Vika tu lilongesa ku Yoano 14:6 ku tuala ha vivundilo?

⁹ Kuli iya tua pande ku vundila? Yesu ua longesele vandongesi veni ku vundila kuli ‘Tatetu ua muilu.’ (Mateo 6:9) Ua handekele naua ngueni: “Yange njila, na vusunga, na muono: na umo uahi eza kuli Tata, ku vanga hali ange.” (Yoano 14:6) Eci ci muesa ngecize tua pande lika ku vundila kuli Yehova ku hitila muli Yesu. Vika ca lomboloka ku vundila mu lizina lia Yesu? Linga Yehova evue vivundilo vietu, tua pande ku muesa kasingimiko ku vipanga via ku lifuila via hana kuli Muaneni Yesu. Tua lilongesele ngecize, Yesu va mu tumine ha mavu a ku tu kule ku vupi na ku ku-tsa. (Yoano 3:16; Loma 5:12) Yehova ua hangula naua Yesu ku pua Sasendote ua Kama na Ngazi.​—Yoano 5:22; VaHevelu 6:20.

10. Kua kala cifua cimo lika ci tua pande ku kelamo nga tu vundila ni? Lombololenu.

¹⁰ Vuno tua pande ku kala mu cifua cimo lika nga tu vundila ni? Houe, Yehova ka tu lekele ku tsikama, ku tumama ni ku imana nga tu vundila. Mbimbiliya ya longesa ngecize tu hasa ku handeka na Yehova mu nkala cifua ci muesa kasingimiko kuli ikeye. (1 Mizimbu 17:16; Nehemiya 8:6; Ndaniele 6:10; Mako 11:25) Kuli Yehova ca kama ku handeka neni mu vusunga, kati cifua ci tu kelamo omo tu vundila. Tu hasa ku vundila na lizi lia kama ni muintsi, ku nkala  cihela ci tuli kaha nkala ntsimbu cipue vutsiki ni mutana. Omo tu vundila kuli Yehova, tu kalenu na vusunga ngecize a ka tu halakana ambe nga vantu veka ka vevuileko.—Nehemiya 2:1-6.

11. Vika tu hasa ku vundila kuli Yehova?

¹¹ Vika tua pande ku vundila? Tu hasa ku vundila nkala cuma ca cili ku meso a Yehova. Mbimbiliya nguayo: “Nga tu vundila vimosi via litombola na cizango ceni, ikeye a ku tu ivua.” (1 Yoano 5:14) Citava ku vundila viuma vi tu tonda ni? Eyo. Ku vundila kuli Yehova ca pande ku pua ngue ku handeka na kavusamba ketu ua ha mutima. Tu hasa ku leka Yehova viose vi tuli na ku singanieka ni vili mu mutima uetu. (Visamo 62:8) Tu hasa ku mu vundila ngolo yeni sipilitu santu i tu kuase ku linga via cili. (Luka 11:13) Citava naua ku mu vundila mana linga tu hangule vize via cili, na ku vundila ngolo ya ku lua na visoti. (Tiango 1:5) Tua pande ku vundila Yehova a tu ecele ku vipi. (Efeso 1:3, 7) Tua pande naua ku kundika vakuetu mu vivundilo vietu, ngeci mua vavusoko na vamuanetu mu lutsilielo.—Vilinga 12:5; Kolose 4:12.

12. Vika via pande ku kala na seho ya kama mu vivundilo vietu?

¹² Vika via pande ku kala na seho ya kama mu vivundilo vietu? Yehova na cizango ceni. Tua pande naua ku mu santsela na mutima uetu uose omo lia viose via tu lingila. (1 Mizimbu 29:10-13) Tua tantekeyamo muomu Yesu mua kele hano ha mavu, ua longesele vandongesi veni mua ku vundila. (Tandenu Mateo 6:9-13.) Ua va lekele ngueni ha katete va pandele ku vundila linga lizina lia Njambi va li lemese, ni nguetu va lilese. Kaha Yesu ua muesele ngueni tua pande ku vundila Vuangana vua Njambi vu ize na cizango ca Yehova va ci linge mu mavu ose. Mu nima ya ku tumbula evi vimpande via seho ya kama cikuma, amba vuose Yesu ua handekele via ku vundilila vize vi tu tonda. Nga tu tuameka Yehova na cizango ceni ha katete mu vivundilo vietu,  tu ka muesa nguetu vikevio via kala na seho ya kama kuli yetu.

13. Vivundilo vietu via pande ku ambata ntsimbu ingahi?

¹³ Vivundilo vietu via pande ku ambata ntsimbu ingahi? Mbimbiliya ka ya tumbuile ntsimbu yaco. Citava ku vundila mu vuihi ni ku lahesa civundilo cetu ku liya na vize vi tu tonda ku vundila. Ca ku muenako, tu hasa ku vundila mu vuihi ntsimbu kanda tu lie, vunoni tu hasa ku lahesa civundilo cetu nga tuli na ku santsela Yehova ni ku mu leka  visoti vietu . (1 Samuele 1:12, 15) Ka tua pandele ku vundila ntsimbu ya kama mu ku limuesa ku vantu, ngue mu va lingile vamo ku ntsimbu ya Yesu. (Luka 20:46, 47) Vivundilo viaco ka vie kuya Yehova ku mutima, muomu kuli ikeye ca kama ku mu vundila na mutima uose.

14. Lungahi tua pande ku vundila, kaha vika tu lilongesaho ku tuala hali Yehova?

¹⁴ Lungahi tua pande ku vundila? Yehova ua tu lania ku handeka neni ntsimbu yose. Mbimbiliya nguayo tua pande “ku vundila ntsimbu yose,” kaha naua nguayo “kakatelenu mu ku vundila,” kaha “vundilenu na ku huima cahi.” (Luka 18:1; Loma 12:12; 1 Tesalonika 5:17) Yehova na liviukisila mu ku tu halakana nkala ntsimbu i tu vundila. Tu hasa ku mu santsela omo lia cilemo na ngozi yeni kuli yetu. Tu hasa ku mu vundila a tu tuamenene, a tu lembezieke na ku tu hana ngolo. Nga tua haka mpundu seho ya kama ku civezikiso  ca ku vundila, tu ka pangesa vuino nkala ntsimbu i tu uana mu ku handeka neni.

15. Vika tua pande ku tavela “ame” ku ntsongo ya nkala civundilo?

¹⁵ Vika tua pande ku tavela “ame” ku ntsongo ya civundilo? Lizi “ame” lia lomboloka “mukemuo vene” ni nguetu “vi puemo.” Lia pua lizi lia ku muesa nguetu vi tu na vundila vikevio mpundu vi tu tonda, na ku muesa naua ngecize tu vakua vusunga. (Visamo 41:13) Mbimbiliya ya muesa ngecize ca pua ca cili ku tava “ame” cipue muintsi ni na lizi lia kama, ku ntsongo ya vivundilo via ha mbunga linga tu muese nguetu tua tava mezi a va na vundila.—1 Mizimbu 16:36; 1 Kolintu 14:16.

16. Vuno Yehova ue ku kumbulula mpundu vivundilo vietu ni? Lombololenu.

¹⁶ Vuno Yehova ue ku kumbulula mpundu vivundilo vietu ni? Eyo. Mbimbiliya ya mu luka nguayo “Mukua ku ivua vivundilo.” (Visamo 65:2) Yehova ue ku halakana na ku kumbulula vivundilo via makulukazi a vantu ve ku mu vundila mu vusunga, kaha ue ku lingamo mu vinjila via vingi.

17. Vati Yehova ue ku pangesa tungelo na vangamba veni hano ha mavu mu ku kumbulula vivundilo vietu?

¹⁷ Yehova ue ku pangesa tungelo na vangamba veni hano ha mavu mu ku kumbulula vivundilo vietu. (VaHevelu 1:13, 14) Kuli mizimbu ya ingi ya vantu va vundilile kuli Njambi linga vevuisise Mbimbiliya kaha mu nima yaco umo Mukaleho ua Yehova ua ileko mu ku va kuasa. Mbimbiliya ya muesa ngecize tungelo navo va kala mu cipanga ca ku ambulula ‘muzimbu ua cili’ mu mavu ose. (Tandenu Ku-Solola 14:6.) Kaha naua cingi cetu tua vundilaho laza vukuasi ku tuala ha cimo cisoti ni vimo viuma vi tua tondele, kaha mu nima yaco tua tambuile vukuasi kuli umo muanetu mu lutsilielo.—Visimo 12:25; Tiango 2:16.

18. Vati Yehova ue ku pangesa sipilitu santu na Mbimbiliya mu ku kumbulula vivundilo vietu?

 ¹⁸ Yehova Njambi ue ku pangesa naua sipilitu santu yeni mu ku kumbulula vivundilo vietu. Nga tuli mu vieseko kaha tu vundila, Yehova a hasa ku tu hana sipilitu santu yeni linga i tu tuamenene na ku tu hana ngolo. (2 Kolintu 4:7) Yehova ue ku pangesa naua Mbimbiliya mu ku kumbulula vivundilo vietu na ku tu kuasa ku hangula vinjila via cili mu muono. Omo tu tanda Mbimbiliya, tu hasa ku uana vinimbu vi tu kuasa. Yehova a hasa naua ku pangesa muanetu ali na ku kumbulula ku cimo ciuano linga a handeke vize vi tu kuasa, ni umo mukuluntu mu cikungulukilo a hasa ku tu kuasa na cimo cinimbu ca mu Mbimbiliya.—Ngalata 6:1.

19. Omo lia vika vintsimbu vimo tu hasa ku mona ngue Yehova kesi na ku kumbulula civundilo cetu?

¹⁹ Vunoni vintsimbu vimo, tu hasa ku lihula nguetu ‘vika Yehova ka tavelele civundilo cange na ntsimbu ino?’ Vulukenu ngecize, Yehova a tantekeya ntsimbu ika na vati a kumbulula civundilo cetu. A tantekeya naua vize via tu kambela. Vintsimbu vimo tua pande ku tualeleleho ku vundila linga tu muese ngecize tu tonda mpundu a tu hane vi tu na mu vundila na ku muesa nguetu tua mu tsiliela mpundu. (Luka 11:5-10) Halumo Yehova ue ku kumbulula vivundilo vietu mu njila ka tua lavelelele. Ca ku muenako, tu hasa ku vundila ha cimo cisoti ca cikalu, vutuhu ngoco Yehova ka tu tundisaco vunoni a tu hana ngolo ya ku kolesa mu cisoti caco.—Tandenu Filipu 4:13.

20. Omo lia vika tua pande ku vundila kuli Yehova ku sua kumo?

²⁰ Ku vundila kuli Yehova ca pua civezikiso ca kama ci tua kala naco! Tu kalenu na vusunga ngecize a ka tu halakana. (Visamo 145:18) Kaha omo tu tualelelaho ku vundila kuli Yehova na mutima uose, vusamba vuetu neni vu ka kaniama.