1, 2. Ko e ha ne manatu a koe ko e liogi e mena fakaalofa pauaki, ti ko e ha kua lata a tautolu ke iloa e fakaakoaga he Tohi Tapu hagaao ki ai?

FAKATATAI ke he lagi mo e lalolagi katoatoa, kua tote lahi e fua lalolagi. He onoono a Iehova ke he fua lalolagi, ko e tau tagata oti he tau motu oti kua tuga e maga vai tote kua hihina hifo he pakete. (Salamo 115:15; Isaia 40:15) Pete kua tote lahi a tautolu ka fakatatai ke he lagi mo e lalolagi katoatoa, pehē e Salamo 145:18, 19: “Kua tata mai a Iehova kia lautolu oti kana ne ui atu kia ia, ko lautolu oti ne ui kia ia mo e fakamoli. Kua eke e ia e mena kua manako ki ai e lautolu kua matakutaku kia ia; to fanogonogo a ia ke he ha lautolu a kalaga atu, ti fakamoui e ia a lautolu.” Ko e lilifu ofoofogia mooli kua moua e tautolu! Ko Iehova ko e Tufuga malolō ue atu kua manako ke fakatata ki a tautolu, ti manako a ia ke fanogonogo ke he tau liogi ha tautolu. Ē, ko e liogi ko e lilifu mo e mena fakaalofa pauaki kua foaki mai e Iehova ki a tautolu takitokotaha.

² Ka e fanogonogo ni a Iehova ki a tautolu ka tutala a tautolu ki a Ia he puhala ne talia e Ia. Taute fēfē e tautolu e mena ia? Kitekite a tautolu ke he talahauaga he Tohi Tapu hagaao ke he liogi.

3. Ko e ha kua lata a tautolu ke liogi ki a Iehova?

³ Manako a Iehova ki a koe ke liogi, po ke tutala ki a Ia. Iloa fēfē e tautolu e mena ia? Fakamolemole totou Filipi 4:6, 7. Manamanatu ke he uiina totonu ia. Ko e Pule he lagi mo e lalolagi katoatoa kua fiafia lahi mahaki ki a koe ti manako ke tala age ki a ia e tau logonaaga mo e tau lekua haau.

4. Maeke fēfē e liogi tumau ki a Iehova ke fakamalolō e fakafetuiaga kapitiga haau mo ia?

 ⁴ Lagomatai he liogi a tautolu ke tata e fakafetuiaga mo Iehova. Ka fetutalaaki tumau e tau kapitiga ke he ha laua a tau manatu, tau tupetupe, mo e tau logonaaga, to tupu malolō e fakafetuiaga kapitiga ha laua. Pihia foki e liogi ki a Iehova. He Tohi Tapu, fakakite e ia e tau manatu mo e tau logonaaga haana ki a koe, ti tala atu e mena ka taute e ia he vahā i mua. Maeke foki a koe ke tala age e tau logonaaga hokulo haau he tutala tumau ki a ia. He taute e koe e mena nei, ko e fakafetuiaga kapitiga haau mo Iehova to tupu malolō lahi.​—Iakopo 4:8.

5. Iloa fēfē e tautolu kua nakai fanogonogo a Iehova ke he tau liogi oti?

⁵ Fanogonogo nakai a Iehova ke he tau liogi oti? Nakai. He magahala he perofeta ko Isaia, tala age a Iehova ke he tau Isaraela: “Ka fakaloga ai e mutolu e tau liogi nakai fanogonogo atu au; kua puke ha mutolu a tau lima ke he  toto.” (Isaia 1:15) Ka nakai fakaeneene a tautolu, to taute e tautolu e tau mena ka fakamamao mai ia Iehova, ti fakaheu e ia e tau liogi ha tautolu.

6. Ko e ha kua aoga lahi e tua? Fakakite fēfē e koe e tua haau?

⁶ Ka manako a tautolu ke fanogonogo a Iehova ke he tau liogi ha tautolu, kua lata ke tua ki a ia. (Mareko 11:24) Fakamaama he aposetolo ko Paulo: “Ka nakai tua, ti nakai maeke ke fakafiafia kia ia [Atua]; ha ko e mena lata ia ia kua fina atu ke he Atua ke talia kua moui a ia, ko ia foki kua taui mai a lautolu kua kumi fakamakutu kia ia.” (Heperu 11:6) Ka e nakai koenaia ke talahau kua tua a tautolu. Lata a tautolu ke fakakite fakamaaliali e tua ha tautolu he omaoma ki a Iehova he tau aho takitaha.​—Totou Iakopo 2:26.

7. (a) Ko e ha kua lata a tautolu ke fakatokolalo mo e fakalilifu ka liogi ki a Iehova? (e) Fakakite fēfē e tautolu kua fakamooli a tautolu ka liogi?

⁷ Lata a tautolu ke fakatokolalo mo e fakalilifu ka liogi ki a Iehova. Ko e ha? Ka tutala a tautolu ke he patuiki po ke pelesiteni, to tutala a tautolu he puhala fakalilifu. Ko Iehova ko e Atua Malolō Ue Atu, ti nakai kia lata a tautolu ke mua atu e fakalilifu mo e fakatokolalo ka tutala ki a ia? (Kenese 17:1; Salamo 138:6) Lata foki a tautolu ke fakamooli ti liogi ki a Iehova mai he tau loto ha tautolu, nakai ko e fatiaki tumau noa ni he tau kupu.​—Mataio 6:7, 8.

8. Ka liogi hagaao ke he taha mena, ko e heigoa foki ha tautolu kua lata ke taute?

⁸ Fakahiku, ka liogi a tautolu hagaao ke he taha mena, lata ke gahua fakamalolō ke tatai mo e tau liogi ha tautolu. Ma e fakatai, ka liogi a tautolu ki a Iehova ma e tau levekiaga tino he tau aho takitaha, ti nakai teva a tautolu mo e amanaki to foaki mai e Iehova e tau mena oti pete kua maeke a tautolu ke gahua ke moua ai. Lata a tautolu ke gahua malolō mo e talia ha gahua kua maeke a tautolu ke taute. (Mataio 6:11; 2 Tesalonia 3:10) Po ke ka liogi  ki a Iehova ke lagomatai a tautolu ke ua taute ha mena kelea, lata ke kalo kehe he ha tuaga ka kamatamata a tautolu. (Kolose 3:5) Kumikumi a tautolu mogonei ke he falu hūhū fa mahani hagaao ke he liogi.

9. Lata a tautolu ke liogi ki a hai? Ko e heigoa ne fakaako mai he Ioane 14:6 ki a tautolu hagaao ke he liogi?

⁹ Lata a tautolu ke liogi ki a hai? Fakaako e Iesu e tau tutaki haana ke liogi ke he ‘ha tautolu a Matua ha ha he lagi.’ (Mataio 6:9) Pehē foki a ia: “Ko au nai ko e puhala, mo e kupu moli, mo e moui; nakai hau taha ke he Matua, ka noa mo au.” (Ioane 14:6) Ti lata a tautolu ke liogi hokoia ki a Iehova puhala ia Iesu. Ko e heigoa e kakano he liogi puhala ia Iesu? Ke talia e Iehova e tau liogi ha tautolu, lata ke fakakite e fakalilifu ke he matagahua pauaki ne age e Iehova ki a Iesu. Tuga kua fakaako e tautolu, hau a Iesu ke he lalolagi ke fakahao a tautolu mai he agahala mo e mate. (Ioane 3:16; Roma 5:12) Ne kotofa foki e Iehova a Iesu mo Ekepoa ne Mua mo e Ikifakafili.​—Ioane 5:22; Heperu 6:20.

10. Lata nakai a tautolu ke fai tuaga pauaki ka liogi? Fakamaama.

¹⁰ Lata nakai a tautolu ke fai tuaga pauaki ka liogi? Nakai, ai ole a Iehova ki a tautolu ke fakatokotui, nofo, po ke tū ka liogi a tautolu. Fakaako mai he Tohi Tapu kua maeke a tautolu ke tutala ki a Iehova he ha tuaga fakalilifu ni. (1 Nofoaga he Tau Patuiki 17:16; Nehemia 8:6; Tanielu 6:10; Mareko 11:25) Kua mua e aoga ki a Iehova ka tutala a tautolu ki a ia mo e aga kua hako, ka e nakai ko e tuaga ha tautolu ka liogi. Maeke a tautolu ke liogi fakaleolahi po ke nakai fai leo he ha matakavi mo e he ha magaaho he aho po ke pō. Ka liogi ki a Iehova, maeke a tautolu ke falanaki to logona e ia a tautolu pete ka nakai fai tagata kua logona.​—Nehemia 2:1-6.

11. Ko e heigoa falu mena kua maeke a tautolu ke tutala ki a Iehova?

 ¹¹ Ko e heigoa ha tautolu ka liogi ke moua? Maeke a tautolu ke liogi ma e ha mena kua talia e Iehova. Pehē e Tohi Tapu: “Kaeke ke ole atu ai e tautolu ha mena ke lata mo e hana finagalo, ti fanogonogo mai ai a ia kia tautolu.” (1 Ioane 5:14) Maeke nakai a tautolu ke liogi hagaao ke he tau mena fakatagata? Ē. Ko e liogi ki a Iehova kua lata ke tuga e tutala ke he kapitiga tata. Maeke a tautolu ke tala age ki a Iehova e tau mena oti he tau manamanatuaga mo e tau loto ha tautolu. (Salamo 62:8) Maeke a tautolu ke liogi ki a ia ke foaki mai e agaaga tapu malolō lahi haana ke lagomatai a tautolu ke taute e mena hako. (Luka 11:13) Maeke foki a tautolu ke ole ki a Iehova ma e iloilo ke taute e tau fifiliaga mitaki, ti maeke a tautolu ke liogi ma e malolō ke fahia ke he tau mena vihi. (Iakopo 1:5) Lata a tautolu ke ole ki a Iehova ke fakamagalo e tau agahala ha tautolu. (Efeso 1:3, 7) Lata foki a tautolu ke liogi ma e falu, putoia ha tautolu a magafaoa mo e tau matakainaga he fakapotopotoaga.​—Gahua 12:5; Kolose 4:12.

12. Ko e heigoa kua lata ke mua e aoga he tau liogi ha tautolu?

¹² Ko e heigoa kua lata ke mua e aoga he tau liogi ha tautolu? Ko Iehova mo e haana finagalo. Lata a tautolu ke fakaaue ki a ia mai he tau loto ma e tau mena oti kana kua taute e ia ma tautolu. (1 Nofoaga he Tau Patuiki 29:10-13) Iloa e tautolu e mena nei ha ko e magaaho ne nofo a Iesu he lalolagi, ne fakaako e ia e tau tutaki haana ke liogi. (Totou Mataio 6:9-13.) Pehē a ia kua lata a lautolu ke liogi fakamua ke he higoa he Atua ke tapu, ti lata ke fakatapu ai. Fakakite mogoia e Iesu kua lata a tautolu ke liogi ke hoko mai e Kautu he Atua mo e eke e finagalo ha Iehova ke he lalolagi katoa. He mole laia e liogi ma e tau mena aoga lahi nei ato pehē a Iesu kua lata a tautolu ke liogi ma e tau levekiaga fakatagata ha tautolu. Ka tuku fakamua e tautolu  a Iehova mo e finagalo haana he tau liogi ha tautolu, kua fakakite e tautolu e mena kua mua e aoga ki a tautolu.

13. Lata ke loa fēfē e tau liogi ha tautolu?

¹³ Lata ke loa fēfē e tau liogi ha tautolu? Nakai talahau he Tohi Tapu. Maeke e tau liogi ha tautolu ke kū po ke loa, uta ni ke he tuaga. Ma e fakatai, liga liogi kū a tautolu ato kai ka e liogi loa ka fakaaue ki a Iehova po ke tala age ki a ia e tau tupetupe ha tautolu. (1 Samuela 1:12, 15) Nakai  manako a tautolu ke fakaloa e liogi ke nava he falu, tuga ne taute he falu tagata he vahā ha Iesu. (Luka 20:46, 47) Nakai nava e Iehova e tau liogi pihia. Ko e mena ne mua e aoga ki a Iehova ko e liogi ha tautolu mai he tau loto.

14. Lata ke lagafiha e liogi ha tautolu, ti ko e heigoa kua fakaako he mena nei ki a tautolu hagaao ki a Iehova?

¹⁴ Lata ke lagafiha e liogi ha tautolu? Uiina e Iehova a tautolu ke tutala tumau ki a ia. Pehē e Tohi Tapu kua lata a tautolu ke “liogi” tumau, “kia fakamakamaka ke he liogi,” mo e “kia liogi nakai noa.” (Mataio 26:41; Roma 12:12; 1 Tesalonia 5:17) Mautali tumau a Iehova ke fanogonogo ki a tautolu. Maeke a tautolu ke fakaaue ki a ia he tau aho takitaha ma e fakaalofa mo e fakamokoi haana. Maeke foki a tautolu ke ole ki a ia ma e haana takitakiaga, malolō, mo e mafanatia. Ka tokiofa mooli e tautolu e lilifu ke liogi  ki a Iehova, to fakaaoga tumau e tautolu e tau magaaho oti ke tutala ki a ia.

15. Ko e ha kua lata a tautolu ke talahau “amene” he matahiku he liogi?

¹⁵ Ko e ha kua lata a tautolu ke talahau “amene” he matahiku he liogi? Ko e kupu “amene” kua kakano “moolioli” po ke “pihia ni.” Ko e puhala ke fakakite kua mooli e tau mena ne talahau e tautolu he liogi, kakano kua fakamooli a tautolu. (Salamo 41:13) Fakaako he Tohi Tapu a tautolu kua mitaki foki ke talahau fakaleolahi po ke nakai fai leo e kupu “amene” he matahiku he liogi he toloaga tagata ke fakakite kua talia e tautolu e tau mena ne talahau.​—1 Nofoaga he Tau Patuiki 16:36; 1 Korinito 14:16.

16. Tali mooli nakai e Iehova e tau liogi ha tautolu? Fakamaama.

¹⁶ Tali mooli nakai e Iehova e tau liogi ha tautolu? Ē. Fakahigoa he Tohi Tapu a ia ko e ‘Fanogonogo liogi.’ (Salamo 65:2) Logona e Iehova ti tali e ia e tau liogi fakamooli he tau miliona tagata, ti taute pihia e ia ke he tau puhala kehekehe.

17. Puhala fe ne fakaaoga e Iehova e tau agelu mo e tau fekafekau haana he lalolagi ke tali e tau liogi ha tautolu?

¹⁷ Fakaaoga e Iehova e tau agelu mo e tau fekafekau haana he lalolagi ke foaki e tali ke he tau liogi ha tautolu. (Heperu 1:13, 14) Loga e fakafifitakiaga he tau tagata ne liogi ke moua e lagomataiaga ke maama e Tohi Tapu ti nakai leva ne ahiahi atu e Tau Fakamoli a Iehova. Fakakite he Tohi Tapu kua putoia e tau agelu he fakamatala he “vagahau mitaki” ke he lalolagi katoa. (Totou Fakakiteaga 14:6.) Tokologa foki ia tautolu ne liogi ki a Iehova hagaao ke he matalekua po ke manako pauaki ti moua e tautolu e tali mai he matakainaga Kerisiano.​—Tau Fakatai 12:25; Iakopo 2:16.

18. Puhala fe kua fakaaoga e Iehova e agaaga tapu haana mo e Tohi Tapu ke tali e tau liogi?

 ¹⁸ Fakaaoga e Iehova e agaaga tapu haana ke tali e tau liogi ha tautolu. Ka liogi a tautolu ke moua e lagomatai ke fahia ke he lekua, liga fakaaoga e ia e agaaga tapu haana ke foaki mai e takitakiaga mo e malolō. (2 Korinito 4:7) Fakaaoga foki e Iehova e Tohi Tapu ke tali e tau liogi ha tautolu mo e lagomatai a tautolu ke taute e tau fifiliaga iloilo. Ka totou e tautolu e Tohi Tapu, liga moua e tautolu e tau kupu tohi ka lagomatai a tautolu. Maeke foki a Iehova ke omoomoi taha tagata ne tali he feleveiaaga ke talahau e manatu kua manako a tautolu ke logona po ke motua he fakapotopotoaga ne fakakite e manatu mai he Tohi Tapu.​—Kalatia 6:1.

19. Ko e ha ne liga nakaila tali e Iehova e tau liogi ha tautolu?

¹⁹ Ka e manamanatu a tautolu he falu magaaho, ‘Ko e ha kua nakaila tali e Iehova e liogi haaku?’ Manatu, iloa e ia e magaaho mo e puhala ke tali e tau liogi ha tautolu. Iloa e ia e tau mena ne manako a tautolu ki ai. Liga lata a tautolu ke fai magaaho ke liogi tumau ke fakakite kua manamanatu mooli a tautolu ke he tau mena ne tala age ki a ia mo e fakakite kua tua mooli a tautolu ki a ia. (Luka 11:5-10) Falu magaaho kua tali e Iehova e tau liogi ha tautolu he puhala ne liga nakai amanaki a tautolu ki ai. Ma e fakatai, liga liogi a tautolu hagaao ke he tuaga uka, ka e he nakai utakehe e lekua, to foaki e ia ki a tautolu e malolō ke fakauka ki ai.​—Totou Isaia 40:29.

20. Ko e ha kua lata ia tautolu ke liogi tumau ki a Iehova?

²⁰ Ko e lilifu ofoofogia kua moua e tautolu ke liogi ki a Iehova! Maeke ai ke mauokafua to fanogonogo a ia ki a tautolu. (Salamo 145:18) Ka liogi tumau a tautolu ki a Iehova mai he tau loto, to malolō e fakafetuiaga kapitiga ha tautolu mo ia.