1. Nudya ke ya gi xørꞹ ne xiskuama, ¿pje ma trʼønꞹ gi kjatsjɇge?

NE XISKUAMA nu na xørꞹge ya bi pjechi kʼo mama e Yose kja ne Biblia, nzakja ma xitsʼi ra dyakʼꞹ ri mimi texe yo paa kja ne xoñijomꞹ, pje kjogꞹ kʼo ya nrru̱u̱ ñe xo gi tebʼe ke ra xosꞹjikʼo (Eclesiastés 9:5; Mateo 5:5; Juan 5:28, 29; Apocalipsis 21:3, 4). Bʼꞹma ya gi page nu ja jmurꞹ yo testigo e Jehová xo gi unꞹ nguenrra ke  angezeji matrʼꞹji Mizhokjimi ja ga nee angeze (Juan 13:35). Bʼꞹma ya gi pjꞹrꞹ gi jogebi e Jehová ngekʼua gi nee ri pɇpi angeze ñe gi kjatsjɇge ne trʼønꞹ, ¿pje pɇskʼꞹ ra kjagødya ngekʼua ra pɇpi e Yose?

2. ¿Pjenga mi nee ro jii dʼa bʼɇzo kʼꞹ mi menzumꞹ a Etiopía?

² Dʼa bʼɇzo kʼꞹ mi menzumꞹ a Etiopía xo ga kjanu ma mbeñe. Ya bi kjogꞹ yo paa kʼꞹ bi nanga e Jesús kja yo añima ma dʼa discípulo kʼꞹ mi chju̱u̱ Felipe o zopjꞹ kʼe bʼɇzo. O jichi ke e Jesús mi ngeje e Mesías. Ma kʼe bʼɇzo o jñuntrʼꞹ kja o mꞹbʼꞹ ko bi xipji, dabadiji o mama: “Poba o ndeje. ¿Kjo ra søø ra jigø?” (Hechos 8:26-36).

3. a) ¿Pje o manda e Jesús ro tsjaa o discípulo? b) ¿Ja rga jii na ntee?

³ Ne Biblia jitsʼkøji ke ma gi nee ri pɇpi e Yose, pɇskʼꞹ ri jii. E Jesús o xipji nu kʼo mi teñe angeze: “Mokjeji kja yo ntee yo ka̱ra̱ texe kja ne xoñijomꞹ, ri xøpꞹji o Jñaa Mizhokjimi, [...] ri jichiji kja ndeje” (Mateo 28:19). E Jesús o zogꞹ ne trju̱rꞹ ma angeze go maa ngekʼua ro jichiji. Angeze o tsjapꞹji ro ngibʼi na joo kja nrreje, dya go xispitrjoji nrreje a ñiʼi (Mateo 3:16). Xo ga kjanu ma kjo kʼo nee ra jii pɇskʼꞹ ra tsjapꞹji ra ngibʼi na joo kja nrreje.

4. ¿Pje ra unꞹji nguenrra yo ntee ma ri jige?

⁴ Ma ri jige kja ndeje, yo ntee ra unꞹji nguenrra ke gi nee ri jobi e Yose ñe gi nee ri pɇpi angeze (Salmo 40:7, 8). Bʼꞹma i mange, ¿pje ni jyodʼꞹ ra kjagø ngekʼua ra jigø?

5. a) ¿Pje ni jyodʼꞹ ri tsjaa ma gi nee ri jii? b) ¿Pjenga ni mubi ri jmurge?

⁵ Ma gi nee ri jige ni jyodʼꞹ ri pa̱ra̱ge na joo e Jehová  ñe e Jesús. Ya gi pjꞹrꞹ gi pa̱ra̱ angezebi nange gi xørꞹge ne Biblia (xørꞹ Juan 17:3). Pe dya ngextrjoyo. Ne Biblia mama ke pɇskʼꞹ ‘ri pa̱ra̱ge na joo pje mbe kʼo nee angeze ri tsjage’ (Colosenses 1:9). Ma ri mage nu ja jmurꞹ o ja mbejñi yo testigo e Jehová xo ra mbøxkʼꞹ ri jobi na joo Mizhokjimi. Me ni mubi ri jmurge, ngekʼua dya ri tsøtrʼꞹ ni na paa (Hebreos 10:24, 25).

6. ¿Pje mbe kʼo ni jyodʼꞹ ri pa̱ra̱ ngekʼua ra søø ri jige?

⁶ Dya ri mbeñege ke e Jehová øtkꞹ ri pa̱ra̱ge texe kʼo mama ne Biblia ngekʼua ra søø ri jige. Dya xo go dyøtꞹ kʼe bʼɇzo kʼꞹ mi menzumꞹ a Etiopía ro mba̱ra̱ na punkjꞹ ngekʼua ro søø ro jii (Hechos 8:30, 31). Dya ra jɇziji ra pa̱ra̱ji ja ga kjaa e Jehová texe kʼo paa kʼo ba e̱je̱ (Eclesiastés 3:11). Kja ne Biblia ri chøtrʼꞹ pje mbe kʼo ni mbꞹrꞹ ri pjechige, ngekʼua ma ri ñee ri jige pɇskʼꞹ ri pa̱rge na joo ñe ri jñꞹntrʼꞹ in mꞹbʼꞹyo (Hebreos 5:12).

7. ¿Ja ga mbøxkʼꞹge yo a bi pjechige kja ne Biblia?

⁷ Ne Biblia mama ga kjaba: “Na ntee, ma dya ra ñenchʼe o mꞹbʼꞹ Mizhokjimi, nuʼma, dya søø Mizhokjimi ra mⱥpⱥma kʼe ntee” (Hebreos 11:6). Ni jyodʼꞹ ri ñechʼe in mꞹbʼꞹ e Yose ngekʼua ra søø ri jige. Ne Biblia mama ke kʼo ntee kʼo mi menzumꞹ a Corinto o dyⱥrⱥji kʼo mi jizhiji o discípulo e Jesús, nuʼma ‘o kreoji, kjanu o jiji’ (Hechos 18:8). Xo ga kjanu, kʼo bi xørꞹge kja ne Biblia o mbøxkʼꞹ ri ñenchʼe in mꞹbʼꞹ yo ya mama ra tsjaa e Yose ñe ke e Jesús o nrru̱u̱ ngekʼua ro ngꞹxkꞹji in pekadoji ñe dya kja ra tu̱ji (Josué 23:14; Hechos 4:12; 2 Timoteo 3:16, 17).

8. ¿Pje ra mbøxkʼꞹ ri xipji yo dyaja kʼo a gi pjechige?

⁸ Ma xe ri pa̱ra̱ge kʼo mama ne Biblia ñe ri ñuge ja ga mbøxkʼꞹ ma ri tsjageyo, xenrra ri ñenchʼe kja in mꞹbʼꞹ xo ri ñee ri jichi in minte yo ya gi pa̱rge (Jeremías 20:9; 2 Corintios 4:13). ¿Kjo nge kʼo søø ri xipji kʼo a gi pjechi?

9, 10. a) ¿Kjo nge kʼo ri pjꞹrꞹ ri xipji kʼo ya gi pjechige? b) Ma ri ñee ri pedye ri jizhi o Jñaa e Yose, ¿pje ni jyodʼꞹ ri tsjage?

⁹ Bʼꞹma ri ñee ri xipji yo in pjamilia, yo in jobi, yo in minte ñe in mimbɇpji yo ya gi pa̱rge. Na joo ri tsjaa ga kjanu pe ri zopjꞹji na joo ngekʼua ra jñetse ke i sʼiyageyo. Ga kjanu ra søø ri pedyebi yo kjuarma ñe yo kju̱ʼu̱ ri jichi yo ntee. Ma ri mbeñege ke ya søø ri tsjaa ga kjanu, xipjige kʼe ntee kʼꞹ jitsʼi ne Biblia. Ma angeze ra unꞹ nguenrra ke søø ri jizhi kʼo ya gi pjechi ñe gi minkʼe ja ga nee e Diosi, pɇskʼꞹ ri ñagebi na yeje kjuarma kʼo otrʼꞹ axojñi nu ja gi jmurꞹji.

¹⁰ ¿Pje ra nuu yo otrʼꞹ axojñi ma ra zonkʼꞹbi? Angezebi ra nubi ma ya gi pa̱ra̱ge na joo ñe ma i enchʼe kja in mꞹbʼꞹ kʼo mama ne Biblia, xo ra nubi ma gi minkʼe ja ga mama Mizhokjimi ñe ma na kjuana gi nee ri tsjage testigo e Jehová. Dya ri su̱ge yo kjuarma yo otrʼꞹ axojñi, o ñʼemeji ra mbørꞹ texe yo kjuarma xo ñetsʼkʼe (Hebreos 13:17; 1 Pedro 5:2, 3). Nuʼma, nujyo otrʼꞹ axojñi ra xitsʼiji ma søø ri pedye ri zopjꞹ o Jñaa e Mizhokjimi ja ga tsjaa yo testigo.

11. ¿Pjenga ni jyodʼꞹ ri potꞹ ja gi mimi ngekʼua ra søø ri pedyeji yo kjuarma ri ma zopjꞹ yo ntee o Jñaa e Yose?

¹¹ Nujyo otrʼꞹ axojñi bʼꞹma ra nuji ma xe ni jyodʼꞹ pje ri tsjage kja in bida ngekʼua ra søø ri pedyeji yo  kjuarma ri ma zopjꞹ yo ntee. ¿Pjenga me ni mubi ri potꞹ in bida? Ri jichkʼøji yo ntee ja ga kjaa e Mizhokjimi ngekʼua pɇski ra minkʼøji ja ga mama angeze, ga kjanu ra jñetse ke ri respetaoji (1 Corintios 6:9, 10; Gálatas 5:19-21).

12. ¿Pjenga ni jyodʼꞹ ra unꞹji nguenrra kʼꞹ nrre ri kjaji kʼo na sʼoo?

¹² Ma ya gi nee ri jii kja nrreje bʼꞹbʼꞹ kʼo xe ni jyodʼꞹ ri tsjaa. E apóstol Pedro o mama: “Ixti unkʼeji nguenda kʼꞹ in tsjaji kʼo na sʼoo. Nzhogꞹji kja Mizhokjimi ri dyøtꞹji ra perdonaotsʼꞹji. Ma ri tsjaji akjanu, ra perdonaotsʼꞹjima” (Hechos 3:19). ¿Pje nee ra mama ke ri ‘unkʼe nguenda kʼꞹ bi tsjage kʼo na sʼoo’? Nge ma ri søø ke me sichʼi kja in mꞹbʼꞹ na nge in tsjaa kʼo na sʼoo. Nzakja ma gi ñʼeje bʼɇzo o nrrinxu kʼꞹ dya gi chjꞹntꞹbi ni jyodʼꞹ ri unꞹge nguenrra kʼe na sʼoo kʼo na kjage. O bʼꞹma gi mbeñege ke dya gi kjage kʼo na sʼoo, pe ni jyodʼꞹ ri dyøtꞹ e Mizhokjimi ra perdonaotsʼꞹ nangeje texezgøji ri pɇsʼiji e nzhubꞹ (Romanos 3:23; 5:12).

13. ¿Pje nee ra mama ke ra “nzhogꞹji kja Mizhokjimi”?

¹³ ¿Ngextrjo ri søø ke me sichʼi kja in mꞹbʼꞹ nange bi tsjaa kʼo na sʼoo? Iyo. E Pedro o mama ke xo ni jyodʼꞹ ra “nzhogꞹji kja Mizhokjimi”. Nujyo nee ra mama ke ri jyɇzi texe kʼo ma sʼoo kʼo mi kjage, ngekʼo ri pjꞹrꞹ ri tsjaa kʼo na joo. Chjenjui nzakja ma ri mage kja na jñiñi kʼꞹ dya gi pa̱ra̱ge, bʼꞹma ri jyopꞹ kʼe ñʼiji kʼꞹ ri sꞹrꞹ, ¿pje ri tsjage? Pɇski ri bobʼꞹ kjanu ri nzhogꞹ ri sꞹrꞹ kʼe ñʼiji kʼꞹ ra zintsʼi nu ja gi nee ri maa. Xo ga kjanu ma gi xørꞹge ne Biblia gi unꞹge nguenrra ke na sʼoo yo na  kjage, pɇski ri jyɇziyo ñe ri potꞹ ja gi mimi. Ixti unꞹ in mꞹbʼꞹ ri jyɇzi kʼo na sʼoo, ngekʼua “ri nzhogꞹ kja Mizhokjimi”. Tsjaa texe kʼo ni jyodʼꞹ ngekʼua ri pjꞹrꞹ ri tsjaa kʼo na joo.

14. ¿Pje ri tsjaa ma gi nee ri pɇpi e Yose?

¹⁴ Pe xe bʼɇxtrjo dʼaja kʼꞹ xe ni jyodʼꞹ ri tsjaa ma gi nee ri jii kja nrreje, pɇski ri juajnꞹ nrrajme ngekʼua ri xipji ko texe in mꞹbʼꞹ ke gi nee ri pɇpi angeze. Ma ri zopjꞹ ri xipji ke ngextrjo angeze ri matrʼꞹ ñe pama ri tsjaa ko nee angeze (Deuteronomio 6:15).

15, 16. ¿Pje ra mbøxkʼꞹ ri ñee ri pɇpi e Yose?

¹⁵ Ma gi nee ri xipjige e Jehová ke ngextrjo angeze ri matrʼꞹ chjentjui ma ri xipji na ntee ke me ki sʼiya ñe gi nee ri chjꞹntꞹbi. Nzakja na trʼii ma ya ñabi dʼa xuntrʼi ra chjꞹntꞹbi, jmanchʼa ga pa̱tebi, nuʼma ne trʼii ra mbꞹrꞹ ra sʼiya ne xuntrʼi, ra sⱥjⱥ nu paa ma ra dyønꞹ kjo nee ra chjꞹntꞹbi angeze. Zø pa̱ra̱ ra pɇpji na punkjꞹ ne trʼii pe ra chjꞹntꞹ nange me sʼiya ne xuntrʼi.

¹⁶ Xo ga kjanu ma sido ri pa̱ra̱ ja ga kjaa e Jehová jmanchʼa rgi sʼiyage angeze xo ri ñee ri pɇpi angeze. Nuʼma ra e̱je̱ nu paa ma ri xipji ke gi nee ri pɇpi. Ne Biblia xitsʼkøji ke texe kʼꞹ nee ra nrreñe e Jesús ni jyodʼꞹ ke “dya ra tsjaa kʼua janzi ga netsjɇ” (Marcos 8:34). ¿Pje nee ra mamayo? Kʼo nee ra mama nge ke otrʼꞹ ri tsjage ja ga nee e Jehová. Xenrra ni mubi yo nee e Jehová ke nangeje yo gi nege ñe yo gi mbeñe ri tsjaa (xørꞹ 1 Pedro 4:2).

17. ¿Pjenga bʼꞹbʼꞹ yo su̱u̱ ra xipji e Mizhokjimi ke nee ra mbɇpiji?

¹⁷ Bʼꞹbʼꞹ yo ntee yo dya nee ra xipji e Yose ra mbɇpiji ñe ra matrʼꞹji ja ga nee angeze, nange su̱ji dya ra tsjaji kʼo ra xipji angeze. Xo mbeñeji ke dya nee ra tsjapꞹji ra sentio o mꞹbʼꞹ e Yose. Pɇzhiji ke ga kjanu e Mizhokjimi dya ra dyøtꞹji nguenrra angezeji.

18. ¿Pje ra mbøxkʼꞹ ngekʼua dya ri su̱u̱ ri pɇpi e Jehová?

¹⁸ Ma na kjuana gi sʼiyage e Jehová dya ri tsjapꞹ ra sentio o mꞹbʼꞹ ñe ri tsjaa texe kʼo bi xipji angeze (Eclesiastés 5:4; Colosenses 1:10). Dya ri mbeñege ke me na jyꞹꞹ ri pɇpi e Jehová. Kʼe apóstol Juan o dyopjꞹ ga kjaba: “Ma ri neji Mizhokjimi, ri kjaji ja kʼo nzi ga mama. Dya ri søgøji na jyꞹꞹ kʼo jñaa kʼo mama angeze ra kjaji” (1 Juan 5:3).

19. ¿Pjenga dya ri su̱u̱ ri pɇpi e Jehová?

¹⁹ Dya ri chebʼe kja ri tsjaa texe na joo ngekʼua ri pɇpi e Jehová. Angeze dya øtrʼkꞹji yo dya søø ra kjaji (Salmo 103:14). Angeze ra mbøxkʼꞹ ri tsjaa kʼo na joo (Isaías 41:10). Ñejmege e Jehová ko nrrexe in mꞹbʼꞹge ñe angeze ra mbøxkʼꞹ ngekʼua ri tsjage na joo (Proverbios 3:5, 6).

20. Ma ya bi xipji e Yose ri pɇpi angeze, ¿pje nge kʼo ni jyodʼꞹ ri tsjaa?

²⁰ ¿Gi mbeñege ke dya pje xe kʼaskʼꞹ ngekʼua ri xipji e Jehová ke gi nee ri pɇpi? Ma ya bi xipji e Jehová ke gi nee ri pɇpi ñe ri matrʼꞹ angeze, nuʼma ni jyodʼꞹ ri jige kja nrreje.

21, 22. ¿Ja rga mba̱ra̱ yo ntee ke gi pɇpige e Jehová?

²¹ Xipji nu otrʼꞹ axojñi nu ja gi jmurꞹge ke ya bi  ñagebi e Jehová bi xipji ri pɇpi angeze ngekʼo gi nee ri jii kja nrreje. Angeze ra juajnꞹ janzi kjuarma kʼꞹ otrʼꞹ axojñi ngekʼo ra nuji ma ya gi meya yo otrʼꞹ jñaa yo mama ne Biblia. Ma ra nuji dya pje kʼaskʼꞹ ri jige, ra xitsʼiji ra søø ri jii ma ra jmurꞹji na paa o ma jmurꞹji jñii paa yo testigo e Jehová. Kʼe pakʼꞹ ra bʼꞹbʼꞹ dʼa kjuarma ke ra mama pjenga ni jyodʼꞹ ra  jii dʼa ntee. Ma ra nguarꞹ ra ñaa kʼe kjuarma, ra tsjaa yeje trʼønꞹ kʼo dya ga sʼɇzhi ri chjꞹrꞹ. Ma ri chjꞹrꞹge na joo yo trʼønꞹ, nge ma “[ri] xipji yo ntee” ke gi nee ri pɇpi e Yose (Mateo 10:32).

²² Nuʼma ya søø ra jiʼtsʼiji. Ra tsjakʼꞹji ri tsibʼi na joo kja nrreje. Ma ri pesʼe kja nrreje ra mba̱ra̱ yo ntee ke  ya ri pɇpige e Yose ñe xo ngetsʼkʼedya na testigo e Jehová.

23. ¿Pje nee ra mama ke ma dʼa ntee ra jii ‘ra nⱥnbⱥji o trju̱u̱ e Yose, o Trʼii ñe o espíritu angeze’?

²³ E Jesús o mama ke ‘ma ro jii kja nrreje o discípulo, ro nⱥnbⱥji o trju̱u̱ Mizhokjimi, ñe o Trʼii kjana ñe o espíritu angeze’ (xørꞹ Mateo 28:19). ¿Pje nee ra mamayo? Ni jyodʼꞹ ri pa̱rge ke e Jehová nge kʼꞹ manda texe. Xo ri pa̱ra̱ pje ma bʼɇpji go chɇchiji e Jesús ngekʼua ra zⱥdʼⱥ ja ga mama e Yose ñe ri pa̱ra̱ ja ga pɇpji o espíritu e Yose ngekʼua ra tsjaa ja ga nee angeze (Salmo 83:18; Mateo 28:18; Gálatas 5:22, 23; 2 Pedro 1:21).

24, 25. a) ¿Pje ni jyɇtsʼpi ma ri jigøji? b) ¿Pje ra nuji kja nu xørꞹ kʼꞹ ba e̱je̱?

²⁴ Me ni mubi kʼo ni jyɇtsʼpi ma ri jige. Ma gi tsibʼige kja nrreje chjenjui ke ri chu̱u̱ o ri jyɇzi texe ja ma kjatsʼkʼe. Ma ri pesʼe kja nrreje chjenjui kʼꞹ kja ri teʼe a jmii e Yose ñe ri tsjaa kʼo nee angeze. Ga kjanu ra jñetse ke gi nee ri pɇpi e Jehová nrreze kʼe pakʼꞹ. Dya ri jyombeñe ke dya ri pɇpi yo ntee o na bʼɇpji. Ri pɇpige e Palesito ajensʼe Jehová.

²⁵ Ma ri pɇpige e Diosi ra mbøxkʼꞹ ri jobi na joo angeze (Salmo 25:14). Ma ri jige dya nee ra mama ke ya gi cho̱kje kʼꞹ ra dyakʼꞹji ri mimi texe yo paa. E apóstol Pablo go dyopjꞹ ga kjaba: “Sido ri dyⱥtⱥgeji Mizhokjimi. Sido ri tsjakjuanaji, ri su̱ji Mizhokjimi” (Filipenses 2:12). Ma gi jige kja gi pjꞹrꞹtrjo ne bʼɇpji. ¿Ja rgi sido ri chɇzhi a jmii e Jehová? Ra pa̱ra̱jikʼo kja ne xørꞹ kʼꞹ ba e̱je̱.