1. ¿Kʼusi van skʼan chajakʼbe aba avi ti tstsuts xa avuʼun li livroe?

LI TA livro liʼe, ep kʼusi la achan ta sventa Vivlia jech kʼuchaʼal ti chakʼbutik kuxlejal sbatel osil li Diose, li kʼusi chkʼot ta stojolal li animaetike xchiʼuk ti chchaʼkuxiike (Eklesiastes 9:5; Lukas 23:43; Juan 5:28, 29; Apokalipsis 21:3, 4). Yikʼaluk chakʼot xa ta tsobajeletik yuʼun stestigotak Jeova xchiʼuk xuʼ van jpʼel ta avoʼonton ti jaʼ li melel relijione (Juan 13:35). Yikʼaluk mas xa lek xavil aba xchiʼuk li Jeovae xchiʼuk kʼot ta nopel avuʼun ti chatun ta stojolale. Jech oxal, xuʼ van xi xajakʼbe abae: «¿Kʼusi skʼan jpas sventa xitun ta stojolal li Diose?».

2. ¿Kʼu yuʼun lokʼ ta yoʼonton xichʼ voʼ li j-etiopia vinike?

 ² Taje jaʼ jech la sjakʼbe sba jun j-etiopia vinik ti kuxi li ta baʼyel sigloe. Li Felipe ti jaʼ yajchankʼop Jesuse la xcholbe mantal j-etiopia vinik kʼalal mu toʼox jaluk xchaʼkuxiel li Jesuse. Laj yakʼbe yil ti jaʼ Mesias li Jesuse. Li vinike labal sba laj yaʼi li kʼusi la xchane xchiʼuk ta ora noʼox xi laj yale: «¡Kʼelavil! Oy voʼ leʼe; ¿kʼusi tsmakun sventa xkichʼ voʼ?» (Echos 8:26-36).

3. 1) ¿Kʼusi laj yalbe akʼo spas yajtsʼaklomtak li Jesuse? 2) ¿Kʼu yelan skʼan xichʼ voʼ li jun yajtsʼaklom Kristoe?

³ Li Vivliae jamal chakʼ ta ilel ti skʼan xavichʼ voʼ sventa xatun ta stojolal li Jeovae. Xi laj yalbe yajtsʼaklomtak li Jesuse: «Bat pasik ta jchankʼop li krixchanoetik ta skotol jteklumetike, akʼbeik yichʼ voʼ» (Mateo 28:19). Kʼalal laj yichʼ voʼ li Jesuse, laj yakʼ ta ilel ti jaʼ jech skʼan xichʼ pasele. Pe maʼuk noʼox la smalbeik o la svijbeik voʼ ta sjol, yuʼun la smukbeik sjunul sbekʼtal li ta voʼe (Mateo 3:16). Jaʼ jech li avi eke, yuʼun mi chichʼ voʼ jun yajtsʼaklom Kristoe persa skʼan xichʼ mukbel sjunul sbekʼtal ta voʼ.

4. ¿Kʼusi chkakʼtik ta ilel kʼalal chkichʼtik voʼe?

⁴ Kʼalal chichʼ voʼ li jun krixchanoe, jaʼ jech chakʼbe yil yantik ti ta melel tskʼan chtun ta stojolal Jeova xchiʼuk ti xkʼot ta yamigoe (Salmo 40:7, 8). Xuʼ van xi xajakʼbe abae: «¿Kʼusi skʼan jpas sventa xkichʼ voʼ?».

5. 1) ¿Kʼusi skʼan xapas mi muʼyuk to avichʼoj voʼe? 2) ¿Kʼu yuʼun tsots skʼoplal li tsobajeletike?

⁵ Skʼan baʼyel xavojtikin Jeova xchiʼuk Jesus sventa xavichʼ voʼ. Taje jaʼ jech lik apas kʼalal lik achan li Vivliae (kʼelo Juan 17:3). Pe oy to yan kʼusi skʼan xapas. Li Vivliae chal ti skʼan «akʼo xavojtikinik lek li kʼusi tskʼan  yoʼonton Dios» (Kolosenses 1:9). Li tsobajeletik yuʼun stestigotak Jeovae jaʼ tskoltaot sventa masuk lek xavamigoin li Jeovae. Taje jaʼ srasonal sventa xakʼot ta skotol li tsobajeletike (Ebreos 10:24, 25).

6. ¿Kʼusitik skʼan xavojtikin ta Vivlia sventa xavichʼ voʼe?

⁶ Li Jeovae muʼyuk smalaoj ti xavojtikin skotol li kʼusi chal Vivlia sventa xavichʼ voʼe. Kʼalal laj yichʼ voʼ li j-etiopia vinike, muʼyuk albat ti persa skʼan snaʼ skotol li kʼusi chal smantaltak Diose (Echos 8:30, 31). Mu onoʼox xlaj kojtikintik li Jeovae (Eklesiastes 3:11). Jech oxal, sventa xavichʼ voʼe skʼan xavojtikin xchiʼuk skʼan xachʼun li chanubtaseletik mas tsotsik skʼoplal chal Vivliae (Ebreos 5:12).

7. ¿Kʼuxi ataojbe sbalil li xchanel Vivliae?

⁷ Xi jamal chal li Vivliae: «Muʼyuk lek chilutik Dios mi chʼabal xchʼunel koʼontontike» (Ebreos 11:6). Taje chakʼ ta ilel ti skʼan oyuk xchʼunel avoʼonton sventa xavichʼ voʼe. Li Vivliae chal ti junantik krixchanoetik ta voʼneal jteklum Korintoe «lik xchʼunik xchiʼuk laj yichʼik voʼ» kʼalal laj yaʼiik kʼusi chalik li yajtsʼaklomtak Kristoe (Echos 18:8). Taje jaʼ jech kʼot ta atojolal, yuʼun kʼalal lik achan li Vivliae la skoltaot sventa oyuk xchʼunel avoʼonton ti tspas onoʼox kʼusi yaloj li Jeovae. Laj avakʼ xchʼunel avoʼonton xtok ti xuʼ xijkol ta mulil xchiʼuk ta lajelal koliyal ti cham ta jtojolaltik li Jesuse (Josue 23:14; Echos 4:12; 2 Timoteo 3:16, 17).

8. ¿Kʼusi tstij avoʼonton ta yalbel yantik li kʼusi achanoje?

⁸ Mas to tstsatsub xchʼunel avoʼonton kʼalal chavojtikin batel li kʼusi chchanubtasvan li Vivliae xchiʼuk mi chavakʼ venta kʼu yelan tskoltaote. Taje jaʼ tstij avoʼonton sventa xavalbe yantik li kʼusi yakalchachane  (Jeremias 20:9; 2 Korintios 4:13). ¿Buchʼutik xuʼ xavalbe li kʼusitik achanoje?

9, 10. 1) ¿Buchʼutik xuʼ chlik avalbe li kʼusitik achanoje? 2) ¿Kʼusi skʼan xapas mi chakʼan jmoj chlokʼ achol mantal xchiʼuk li tsobobbaile?

⁹ Xuʼ xavalbe kʼusi achanoj ta Vivlia li avutsʼ avalal, avamigotak, alakʼnatak, achiʼiltak ta abtel o ta chanob vun. Toj lek mi jech chapase, pe skʼan ti ta slekiluk avoʼonton xapas xchiʼuk ti xa-ichʼvan ta mukʼe. Ta tsʼakale, xuʼ jmoj chachol mantal xchiʼuk li ermanoetik ta tsobobbaile. Mi chapalot xa chavaʼi abae, xuʼ xavalbe li buchʼu chchanubtasot ti chakʼan chalokʼ ta cholmantal xchiʼuk li tsobobbaile. Mi laj yakʼ venta li buchʼu chchanubtasot ti chapalot xa xchiʼuk ti yakal chakuxlebin kʼusi chal li Vivliae, achaʼvoʼalik chachiʼinik ta loʼil chaʼvoʼ moletik ta tsobobbail.

¹⁰ Kʼalal te xa tsoboloxuke, li moletike chchiʼinoxuk ta loʼil sventa xakʼik venta mi xavaʼibe smelolal xchiʼuk mi achʼunoj li chanubtaseletik oy ta Vivliae. Tskʼelik xtok mi yakal chakuxlebin li mantaletik ta Vivliae. Jech xtok, tskʼelik mi ta melel oy ta avoʼonton chakʼot ta stestigo Jeova. Teuk ta ajol ti jaʼ oy ta sbaik xchabiel ta mantal li ermanoetik ta tsobobbaile xchiʼuk te akʼoplal ek. Jaʼ yuʼun, mu xaxiʼ ta xchiʼinel ta loʼil (Echos 20:28; 1 Pedro 5:2, 3). Kʼalal mi laj avoʼontonike, li chaʼvoʼ moletike chalbeikot mi xuʼ xa jmoj chlokʼ achol mantal xchiʼuk li ermanoetik ta tsobobbaile.

11. ¿Kʼu yuʼun tsots skʼoplal ti oyuk kʼusi jel ta jkuxlejaltik sventa xijlokʼ ta cholmantale?

¹¹ Li moletike xuʼ van chalboxuk ti oy kʼusi skʼan xajel ta akuxlejal sventa jmoj chlokʼ acholmantal xchiʼuk li tsobobbaile. ¿Kʼu yuʼun tsots skʼoplal ti xachʼun mi jech laj yalboxuke? Yuʼun kʼalal ta jcholtik mantale jaʼ yajkʼopojelutik  li Diose. Jech oxal, skʼan xvinaj ta jkuxlejaltik ti chkichʼtik ta mukʼe (1 Korintios 6:9, 10; Galatas 5:19-21).

12. ¿Kʼu yuʼun skʼan jsutes koʼontontik jkotoltik?

¹² Oy to kʼusi skʼan xapas sventa xavichʼ voʼe, xi laj yal li jtakbol Pedroe: «Suteso avoʼontonik xchiʼuk sutanik tal sventa xichʼ tupʼel li amulike» (Echos 3:19). ¿Kʼusi skʼan xal ti ta jsutes koʼontontike? Jaʼ kʼalal chopol tajek chkaʼi jbatik ta skoj li kʼusi muʼyuk lek jpasojtike. Jnoptik noʼox ti lamulivaj toʼoxe, mi jeche, skʼan xasutes avoʼonton. Pe ¿kʼusi skʼan xapas mi avakʼoj onoʼox talel avipal sventa xapas li kʼusitik leke? Skʼan onoʼox xasutes avoʼonton, yuʼun jkotoltik ta jsaʼ jmultik xchiʼuk jtunel kuʼuntik ti xchʼay jmultik li Diose (Romanos 3:23; 5:12).

13. ¿Kʼusi skʼan xal kʼalal xi laj yal li Pedroe: «Sutanik tal»?

¹³ Pe ¿mi bal noʼox ti chopol chkaʼi jbatik mi oy kʼusi chopol jpasojtike? Moʼoj, yuʼun xi laj yal li jtakbol Pedroe: «Sutanik tal». Taje jaʼ smelolal ti skʼan xapʼaj skotol li kʼusitik chopol laj toʼox apase xchiʼuk ti chlik apas li kʼusitik leke. Jnopbetik skʼoplal liʼe, kaltik noʼox ti oy bu chabat ta xanbal ta sba veltae. Pe jaʼ to chavakʼ ventae maʼuk te li be atamoj batele, ¿kʼusi van chapas? ¿Mi mu jechuk ti chapajes akaro xchiʼuk chasut batel sventa xatam batel li be ti chikʼot batel ti bu chakʼane? Jaʼ jech xkoʼolaj kʼalal chachan batel li Vivliae, yuʼun xuʼ van chavakʼ venta ti oy kʼusi skʼan xajel li ta akuxlejale. Jech oxal, ta sjunul avoʼonton skʼan xasut batel, jaʼ xkaltik, ti chajel akuxlejal xchiʼuk ti jaʼ chlik apas li kʼusi leke.

14. ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa xkakʼ jkuxlejaltik ta stojolal li Jeovae?

¹⁴ Yan ti kʼusi tsots skʼoplal skʼan xapas yoʼ to  mu xavichʼ voʼe, jaʼ ti xavakʼbe akuxlejal li Jeovae. Kʼalal oy buchʼu chakʼ sba ta stojolal li Jeovae, tspas jun orasion xchiʼuk chalbe ta jamal ti jaʼ noʼox stuk ta xichʼ ta mukʼ xchiʼuk ti jaʼ mas tsots skʼoplal chil ta xkuxlejal ti chtun ta stojolale (Deuteronomio 6:15).

15, 16. ¿Kʼusi chtijbat-o yoʼonton jun krixchano yoʼ xakʼbe xkuxlejal li Jeovae?

¹⁵ Kʼalal oy buchʼu jamal chalbe Jeova ti chtun ta stojolale, xkoʼolaj kʼuchaʼal oy buchʼu chkalbetik ta jamal ti ta jkʼan ta sjunul jkuxlejaltike. Jnopbetik skʼoplal li buchʼu slekom sbaike, li kereme mas to tskʼan li tseb ta skoj ti mas chojtikine xchiʼuk chkʼot ta nopel yuʼun ti chikʼe. Toj tsots skʼoplal li kʼusi chkʼot ta nopel yuʼune, pe ta skoj ti skʼanoj ta sjunul yoʼonton li tsebe, ta sjunul yoʼonton tspas li kʼusi chlik sbaine.

¹⁶ Kʼalal yantik xavojtikin batel li Jeovae, mas to chlik akʼan xchiʼuk jpʼel ta avoʼonton ti chatun ta stojolale. Vaʼun, chkʼot ta nopel avuʼun ti chavakʼbe li akuxlejale. Xi laj yalbe yajtsʼaklomtak li Jesuse: «Mi oy buchʼu tskʼan chtal ta jtojolale, akʼo sjip ta yoʼonton xkuxlejal» (Markos 8:34). Kʼalal chal ti «akʼo sjip ta yoʼonton xkuxlejal» li jun krixchanoe, jaʼ skʼan xal ti muʼyuk chkakʼtik ti oyuk kʼusi tsmakutik yoʼ jchʼunbetik smantal li Jeovae. Jech oxal, mas tsots skʼoplal chavil li kʼusi tskʼanbot li Jeovae, maʼuk li kʼusi tskʼan avoʼontone (kʼelo 1 Pedro 4:2).

17. ¿Kʼu yuʼun muʼyuk chakʼ sbaik ta stojolal Jeova li junantik krixchanoetike?

¹⁷ Junantik krixchanoetike mu skʼan xakʼbe xkuxlejalik li Jeovae, yuʼun chiʼik mi mu spas yuʼunik li kʼusi chalbeike xchiʼuk xuʼ van mu skʼanik ti chopol xaʼi sba  li Jeovae. Bateltik xtoke tsnopik ti jaʼ mas lek mi muʼyuk chakʼ sbaik ta stojolal Jeova sventa muʼyuk chichʼik chapanel mi oy kʼusi chopol la spasike.

18. ¿Kʼusi tskoltaot mi chanop ti mu spas avuʼun li kʼusi tskʼanbot Jeovae?

¹⁸ Mi akʼanoj li Jeovae, muʼyuk chaxiʼ mi mu spas avuʼun li kʼusi tskʼanbote. Jech xtok, tskoltaot sventa spas avuʼun li kʼusi avalojbee (Eklesiastes 5:4; Kolosenses 1:10). Mi akʼanoj li Jeovae, mu vokoluk chavaʼi spasel li kʼusi tskʼanbote. Xi laj yal li jtakbol Juane: «Liʼe jaʼ smelolal ti jkʼanojtik li Diose: ti jchʼunbetik li smantaltake; mu toj tsotsuk ta chʼunbel li smantaltake» (1 Juan 5:3).

19. ¿Kʼu yuʼun skʼan mu xaxiʼ ti chavakʼbe akuxlejal li Jeovae?

¹⁹ Mu persauk ti tukʼil krixchanoutik sventa xkakʼbe jkuxlejaltik li Jeovae. Li stuke muʼyuk tskʼanbutik li kʼusi mu spas kuʼuntike (Salmo 103:14). Jech xtok, jaʼ tskoltaot sventa xapas li kʼusi leke (Isaias 41:10). Xi chal li Vivliae: «Jaʼ tstukʼibtas batel li abe bu chabate». Jaʼ yuʼun, «ta sjunul avoʼonton pato avoʼonton ta stojolal Jeova» (Proverbios 3:5, 6).

20. ¿Kʼusi skʼan xapas mi laj xa avakʼ aba ta stojolal li Jeovae?

²⁰ Kʼusi chanop li voʼote, ¿mi chapalot xa sventa xavakʼbe akuxlejal li Jeovae? Mi laj xa ox avalbe Jeova ti chavakʼbe akuxlejale, chapalot xa sventa xavichʼ voʼ.

21, 22. ¿Kʼuxi xuʼ xavakʼ ta ilel ti oy xchʼunel avoʼontone?

²¹ Xuʼ xavalbe li koordinador yuʼun moletik ta atsobobbail ti laj xa avalbe Jeova ti chavakʼbe li akuxlejale xchiʼuk ti oy ta avoʼonton chavichʼ voʼe. Li koordinadore chalbe junantik moletik sventa jmoj chakʼelik junantik  chanubtaseletik ti mas tsotsik skʼoplal ta Vivliae. Mi laj yakʼik venta ti chapalot xa sventa xavichʼ voʼe, chalboxuk ti xuʼ xavichʼ voʼ li ta yan asamblea yuʼun stestigotak Jeovae. Li ta asambleae chjelav jun mantal ti chal kʼusi smelolal li ichʼvoʼe. Jech xtok, li ermano ti chetʼes mantale oy chaʼtos kʼusi tsjakʼbe li buchʼutik chichʼik voʼe. Mi la atakʼ li kʼusi chichʼ jakʼele, chavakʼ ta  ilel ta stojolal yantik ti oy xchʼunel avoʼontone (Romanos 10:10).

²² Ta tsʼakal une, chavichʼ voʼ, jaʼ xkaltik, tsmukoxuk ta voʼ ajunlej. Kʼalal chavichʼ voʼe, jaʼ jech chavakʼbe ta ilel yantik ti laj xa avakʼbe akuxlejal li Jeovae xchiʼuk ti jaʼot xa stestigo Jeovae.

23. ¿Kʼusi skʼan xal ti chkichʼtik voʼ «ta sbi Totil, Nichʼonil xchiʼuk chʼul espiritu»?

²³ Li Jesuse laj yal ti skʼan xichʼik voʼ «ta sbi Totil, Nichʼonil xchiʼuk chʼul espiritu» li yajchankʼoptake (kʼelo Mateo 28:19). ¿Kʼusi skʼan xal taje? Jaʼ jech chkakʼtik ta ilel ti jchʼunojtik ti jaʼ jpasmantal li Jeovae, ti oy sbalil chkiltik kʼu yelan chtunesat yuʼun Jeova li Jesus sventa xkʼot ta pasel li kʼusi oy ta yoʼontone xchiʼuk ti kʼuxi tstunes xchʼul espiritu Jeova sventa chkʼot ta pasel li kʼusi tskʼane (Salmo 83:18; Mateo 28:18; Galatas 5:22, 23; 2 Pedro 1:21).

24, 25. 1) ¿Kʼusi smelolal li ichʼvoʼe? 2) ¿Kʼusi ta jkʼeltik li ta yan kapituloe?

²⁴ Toj tsots skʼoplal li ichʼvoʼe, yuʼun kʼalal chavichʼ mukel ta voʼe, chavakʼ ta ilel ti chavikta komel ti kʼu toʼox yelan li akuxlejale xchiʼuk ti muʼyuk xa jech chapase. Kʼalal chalokʼ ta voʼe, jaʼ skʼelobil ti la ajel xa li akuxlejale xchiʼuk ti jaʼ xa chlik apas li kʼusi tskʼan Jeovae. Kʼalal jech chapase, chavakʼ ta ilel ti jaʼot xa yajtunel Jeovae. Teuk ta ajol ti muʼyuk yakal chavakʼbe akuxlejal junuk krixchano, junuk organisasion o ti jaʼ noʼox sventa xapas junuk abtelale, yuʼun jaʼ yakal chavakʼbe akuxlejal li Jeovae.

²⁵ Kʼalal chavalbe Jeova ti chavakʼbe akuxlejale, jaʼ tskoltaot sventa masuk lek xavamigoin (Salmo 25:14). Pe maʼuk skʼan xal ti laj xa sta skolebal li buchʼu chichʼ voʼe, xi laj yal li jtakbol Pabloe: «Pasik-o me li kʼusi chata-o akolebalike, xiʼanik xchiʼuk nikanik» (Filipenses 2:12). Taje chakʼ ta ilel ti jaʼ to chlik kabteltik kʼalal chkichʼtik voʼe. ¿Kʼu xi xuʼ xavamigoin-o li Jeovae? Li slajeb kapituloe jaʼ tstakbutik taje.