ICAPITALA 19
Pitilisheni Ukukosha Bucibusa Bwenu na BaYawe
1, 2. Ni kwisa tungasangana umwa kupulukila?
ALAKANYENI ati mulukuyapo kumo. Icipuupu cilukutuukaala. Mwiulu mwafita, ukubyata ne kubuluma kwa mfula fyatatika. Imfula yatatikako ne kuloka. Mwaendesha ati mufwaye umwa kuuba. Mame’fi mungasangalala ukusangana umwa kuuba imfula!
2 Tulukwikala mu mpindi ya makatasho iili koti ni fyefyo. Icalo cilukuya lukoso ili cibipilako. Cipale mungalipusha ati, ‘Ni kwisa ningasangana umwa kupulukila?’ Umwimbishi wa masamo kaalemba ati: “Nakulabila ifya kuli baYawe, ati: Bo emwa kupulukila mwanji, e ng’anda yanji ikosele; Ni baLesa banji, muli bo emo ndukucetekela.” (Amasamo 91:2) Fyacine, baYawe bangatofwako mu makatasho onse, kabili balitulaile ati ifintu fikawama kuntangiile.
3. Kani tungalenga shani baYawe ukuba icakupulukilamo cesu?
3 Kani baYawe bangatulama shani? Bangatofwako ukwishiba ifyakucita ili tulukupita mu makatasho aali onse, kabili bali ne makosa ukwakuti ukucila uuli onse uungafwaya ukutusomesha. Nangaba ati ifibipile fyatucitikila, tungacetekela ati kuntangiile baYawe bakawamya ifintu. Baibolo ilatukoselesha ati: “Mulukulilama mu butemwe bwa baLesa.” (Juda 21) Tulyelelwe ukupitilisha ukukosha bucibusa bwesu na baYawe pakweba ati balukutofwako mu mpindi sha makatasho. Pano tungacita shani ifyo?
MULUKUTOOTA PA BUTEMWE BWA BALESA
4, 5. Kani baYawe balilangiishe shani ati balitutemenwe?
4 Pakweba ati tupitilishe ukukosha bucibusa bwesu na baYawe, tulyelelwe ukukutuluka ifi baYawe batutemenwe. Alakanyeni pali fyonse ifi baYawe batucitiile. Balitupeele icalo iciweme kabili iciswilemo ifimenwa ne nama ifi tulitemwesha ukubona. Nakabili balitupeele ifyakulya ifyakuti ubune ne menda akunwa aaweme. Muli Baibolo baYawe balitusambishe ishina lyabo ne mibelo yabo iyakuti ubune. Ne cicilile pali fyonse, baalilangishe ukututemwa pa kututumina umwana wabo uubatemenwe, baYesu, ukwisa pa calo mu kutufwila. (Yoane 3:16) Kabili pakuti pali uyu mulambu, tuli ne bucetekelo ubuweme ubwa kuntangiile.
5 BaYawe balibikileko Ubufumu bwa baMasaya, ubwikalikishi ubukashilisha ukupenga konse bukumo lukoso. Bukalenga icalo ukwaluka paladaiso, umu bonse bakekala umutende ne kulukusangalala umuyayaya. (Amasamo 37:29) Naimbi inshila baYawe balangiilemo ubutemwe kuli fwebo, ni pa kutusambisha ifi amekalilo esu elelwe ukuba. Balatubuula ukulukutembela kuli bo, kabili balilyanshikile ukukutika ku matembelo esu. BaYawe balilangiishe ubutemwe kuli bonse apatubile.
6. Findo mwelelwe ukucita pakuti pa butemenwe baYawe?
6 Findo mwelelwe ukucita pakuti pa butemenwe baYawe? Mulukutoota pali fyonse ifi bamucitileni. Ku cakubombomanika, abantu abengi shino nshiku tabatootapo. Ifyo efi cali ili baYesu baali pa calo. Impindi imbi, balitendulwishe aba manata ikumi, pano umo lukoso ewaishile mu kutoota kuli baYesu. (Luku 17:12-17) Tulafwaya ukuba koti ni ulya umwalalume uwaishile mu kutoota kuli baYesu. Tulafwaya lyonse ukulukutoota kuli baYawe.
7. Kani tulyelelwe ukutemwa shani baYawe?
7 Nafwebo tulyelelwe ukulangisha ati tulibatemenwe baYawe. BaYesu baalibuulile abasambile babo ati balyelelwe ukutemwa baYawe, ne mutima wabo wonse, umweo wabo wonse, ne mano abo onse. (Pendeni Matayo 22:37.) Kani ico cilaalule’ndo?
8, 9. Kani tungalangisha shani ati tulitemenwe baYawe?
8 Kani tulyelelwe ukulabila lukoso pa kanwa ati tulitemenwe baYawe? Koku mwane. Kani tulitemenwe baYawe ne mutima wesu onse, umweo wesu onse ne mano esu onse, tukalukulangisha ifyo, muli fyefyo tucita. (Matayo 7:16-20) Mu kushinkamika, Baibolo ilasambisha ati kani tulitemenwe baLesa, tukalukulonda amafunde abo. Kani ico cikateshe? Koku, ni pakuti “amafunde abo taalemene tau.”—Pendeni 1 Yoane 5:3.
9 Kani tulukumfwila baYawe, tukaba ne mekalilo aaweme. (Yisaya 48:17, 18) Pano cindo cingatofwako ukupitilisha ukukosha bucibusa bwesu na baYawe? Nga tubone.
PITILSHENI UKUKOSHA BUCIBUSA BWENU NA BAYAWE
10. Nindo mwelelwe ukupitilisha ukusambilila pali baYawe?
10 Kani mwalibele shani icibusa ca baYawe? Ukupitila mu kusambilila Baibolo, mulibeshi bwino baYawe kabili mulibele icibusa cabo. Ubu bucibusa, buli koti mulilo uutekuti mufwayepo ati ushimike. Koti ni fyenka filya kuba ukusonsela inkuni pa kweba ati umulilo upitilishe ukulukwaka, mulyelelwe ukupitilisha ukusambilila pali baYawe pa kweba ati bucibusa bwenu nabo bupitilishe ukuba ubukosele.—Ifisimpi 2:1-5.
Koti mulilo, ubutemwe bwenu kuli baYawe bulapengela ukulukucitapo fimo pakweba ati bupitilishe
11. Kani ifi Baibolo isambisha fikamukumeni shani?
11 Ili mulukupitilisha ukusambilila Baibolo, mukasambilila ifintu ifikamufikeni pa mutima. Boneni ifi abasambile ba baYesu bobilo baumfwile ili baYesu babuulishishe ukushimika kuli bo. Balilabiile ati: “Kanshi imitima yesu tayalukupya muli fwebo, ili balukwambaala na fwebo mu nshila, ne kulukutubuulishisha Amalembo?”— Luku 24:32.
12, 13. (a) Cindo cingacitika ku butemwe bwesu ubwa kuli baLesa? (b) Kani tungapitilisha shani ukutemwa baYawe?
12 Koti ni fyefyo abasambile baasangalele ili baumfwishishe amalembo, cipale na mwebo efi mwaumfwile ili mwatatikile ukusambilila Baibolo. Ukucite’fyo kwalimofweleniko ukwishiba baYawe ne kubatemwa. Tamwelelwepo ukuleka ubu butemwe ukushila.—Matayo 24:12.
13 Ili mwaba icibusa ca baLesa, mulyelelwe ukupyungisha pakweba ati bucibusa bwenu bupitilishe ukuba ubukosele. Mulyelelwe ukupitilisha ukusambilila pali bo eli na pali baYesu kabili ne kwalakanya pali fyefyo mungapyungisha ifi mulukusambilila mu mekalilo enu. (Yoane 17:3) Ili mwapenda neli ukulisambisha Baibolo, mulukulipusha ati: ‘Kani ifi filukunsambishe’ndo pali baYawe? Nindo njelelwe ukutemenwa baYawe ne mutima wanji onse ne mweo wanji onse?’—1 Timote 4:15.
14. Kani ukutembela kungatofwako shani ukukusha ubutemwe bwesu ubwa kuli baYawe?
14 Ifibusa ifiweme filambaala impindi shonse, kabili ico cilalengesha bucibusa bwabo ukukoselako. Fyopele’fyo efi cili na kuli baYawe, ili tulukutembela lyonse, ubutemwe bwesu kuli bo bulakulilako. (Pendeni 1 AbaTesalonike 5: 17.) Itembelo ni mpese iiweme ukufuma kuli baWishifwe abakwiulu. Tulyelelwe ukulukutembela kuli bo ukufuma panshi ya mutima. (Amasamo 62:8) Tatwelelwepo ukulukulabila amashiwi antu amo impindi shonse ili tulukutembela, sombi tulyelelwe ukulabila ifilukufuma panshi ya mutima. Kani twapitilisha ukusambilila Baibolo ne kutembela ukufuma panshi ya mutima, ubutemwe bwesu kuli baYawe bukalukukulilako.
UKUBUULAKO BAMBI PALI BAYAWE
15, 16. Kani umulimo wa kutulisha mulaubona shani?
15 Kani tulukufwaya ukupitilisha ukuba icibusa ca baYawe, tulyelelwe ukulukubuulako bambi pali fyefyo tucetekelemo. Ukubuulako bambi pali baYawe lishuko ilyakuti ubune. (Luku 1:74) Kabili lifunde ili baYesu bapeele ku baKlistu bonse aba bucine. Fwense lukoso tulyelelwe ukulukutulisha icebo iciweme ica Bufumu bwa baLesa. Kani mwebo mulacita ifyo?—Matayo 24:14; 28:19, 20.
16 Intangishi Paulu ya lukubona umulimo wa kutulisha ati ucindeme makosa, yaliwitile ati ‘amaboni.’ (2 AbaKolinto 4:7) Ukubuulako bambi pali baYawe ne bufwayo bwabo, e mulimo uucindeme makosa uumungapyunga. Ni nshila ya kupyungilamo baLesa, kabili balatoota makosa pali fyefyo mu bapyungila. (AbaEbeya 6:10) Umulimo wa kutulisha ungamofweniko mwebo na babo abalukumukutikeni, ni pakuti, ninshi mulukofwako bambi eli na mwe bene ukuba icibusa ca baYawe ne kukwata umweo wa muyayaya kuntangiile. (Pendeni 1 AbaKolinto 15:58.) Kani kulipo umulimo umbi uungamusangalasheni makosa?
17. Nindo umulimo wa kutulisha welelwe ukupyungilwa bwangu?
17 Pali bulelo, umulimo wa kutulisha ulyelelwe ukupyungwa bwangu. Tulyelelwe ‘ukutulisha ishiwi,’ kabili tulyelelwe ‘ukukosapo.’ (2 Timote 4:2) Abantu balyelelwe ukumfwa bucine pa Bufumu bwa baLesa. Baibolo ilalabila ati: “Akasuba ka baYawe akakulu kali apepi! Kali apepipepi, kalukwangufya!” Ukushila ‘takukashingapo’ ukwisa! (Sefaniya 1:14; Abakuci 2:3) Fyacine, bukumo lukoso, baYawe bakonaala icalo cakwe Satana icibipile. Ili ifyo tafingacitika, abantu balyelelwe ukucenjeshiwa pakweba ati basalululepo ukupyungila baYawe.
18. Nindo twelelwe ukulukupyungila baYawe pamo ne baKlistu babyesu aba bucine?
18 BaYawe balafwaya fwebo ukulukubapempela pamo ne baKlistu babyesu aba bucine. Baibolo ilalabila ati: “Kabili nga tulangulukanshanye, ati tubuushe ubutemwe ne milimo iweme; nga tubulo’kuleko’kubungana, koti ni fyefyo ifi bacita bambi, sombi nga tulukucenjeshanshanya; ukwa kucila kabili pa kubona ati akasuba kalukupalamina.” (AbaEbeya 10:24, 25) Tulyelelwe ukulukwesha ne makosa esu onse ukulukusangwa ku kubungana konse. Ukubungana kulatupeela ishuko lya kukoseleshanshanya.
19. Findo fingatofwako ukutemwa abakwabesu ba buKlistu ne nkashi?
19 Kani mwaya mukubungana, mukasangana ifibusa ifiweme abakamukoselesheni ukulukupempela baYawe. Mu kabonana ne bakwabesu abalekene lekene ne nkashi, abatemenwe ukupempela baYawe koti ni mwebo. Kabili bali koti ni mwebo, nipakuti nabo tabawamininepo, kabili balabifya. Kani bamusomesheni, mulyelelwe ukulitemenwa ukubafitulukila. (Pendeni AbaKolosai 3:13.) Impindi shonse mulyelelwe ukulukubonamo ifiweme mu bakwabenu ne nkashi, pakuti ukucite’fyo kukamofweniko ukupitilisha ukukosha bucibusa bwenu na baYawe.
UMWEO WA CINE
20, 21. Kani “umweo wa cine” cindo?
20 BaYawe balafwaya ifibusa fyabo fyonse ukulukwikala bwino. Baibolo ilatusambisha ati amekalilo kuntangiile taakalukuli koti ni fifi tulukwikala ino mpindi.
BaYawe balafwaisha mwebo ukulitemwesha “umweo wa cine.” Kani mukalitemweshako uyo mweo?
21 Kuntangiile, tukekala umuyayaya, talipo myaka 70 neli 80. Tukalukulitemwesha “umweo wa muyayaya” ukwikala umutende, ukwa kubula ukulwala, kabili abasangalele mu paladaiso iiweme. Baibolo ileta amekalilo akube’fyo ati “umweo wa cine.” BaYawe balitulaile ukutupeela uyu mweo wa cine, pano tulyelelwe ukupyungisha pakweba ati ‘twikatishe’ ku mweo wa cine.—1 Timote 6:12, 19.
22. (a) Kani ‘tungekatisha shani ku mweo wa cine’?(b) Nindo tungalabilila ati baYawe tabakatupeelapo umweo wa muyayaya pakuti pakupyungisha kwesu?
22 Kani ‘tungekatisha shani ku mweo wa cine’? Tulyelelwe ‘ukulukucita ifiweme’ ne ‘kulukupyungisha mu milimo iiweme.’ (1 Timote 6:18) Ici cilukwalula ati tulyelelwe ukulukupyungisha ifi tusambilila mu Baibolo. Nangabe’fyo, ukukwata umweo wa cine takweyaminepo pa kupyungisha kwesu. Talipo kupyungisha kwesu ukukalengesha baYawe ukutupeela umweo wa muyayaya. Ni mpese “ya luse” ukufuma kuli baYawe iibakapeela abapyungishi babo aba bucetekelo. (AbaLoma 5:15) BaWishifwe ba butemwe aba kwiulu balafwaisha ukupeela iyi mpese ku bapyungishi babo aba bucetekelo.
23. Nindo mwelelwe ukusalulwilapo bwino ifyakucita ino mpindi?
23 Lipusheni ati, ‘Kani ndukupempela baLesa mu nshila basuminishe?’ Kani mwabona ati muli umu mwelelwe ukwaluka, penka’po pyungilenipo. Kani twapyungisha ukumfwila ne kweyamina pali baYawe, baYawe bakaba icakupulukilamo cesu. Bakalama abapyungishi babo aba bucetekelo mu nshiku sha kupelako isha calo cakwe Satana. Fyenka filya baYawe batulaile, tukekala mu paladaiso umuyayaya. Fyacine, mungaba ne umweo wa cine kani mwasalululapo bwino ifyakucita ino mpindi.
Cipale Mungapendako Nafifi:
AKATAMBO KA WAKULAMA
Lyanshikeni Ukwisa mu Kwikala mu Calo ca Bukumo
Ificita abantu ba baLesa filipalene ne ficita abantu abalukulyanshika ukukuukila ku calo cimbi.
